ٴتىلشىمىز دۋ لەي حابارلايدى. پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى چاپچال سىبە اۆتونوميالى اۋدانى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋدى تاجىريبەلەردى قورىتىندىلاۋمەن، رەالدىقپەن ساناسۋمەن، قىزمەتتى ىلگەرىلەتۋمەن ۇشتاستىرۋدا تاباندى بولىپ، ٴوز قىزمەت ورنىن تياناق ەتىپ، ەڭ كورنەكتى ماسەلەلەردەن باستاپ كىرىسىپ، ەڭ رەال مۇددەدەن باستاپ اتتانىسقا كەلىپ، نەگىزگى ساتىنىڭ قيىن ماسەلەلەرىن، بۇقارانىڭ ۋايىمداعان ماسەلەلەرىن شىنايى بار پەيىلمەن كۇش سالا شەشىپ، حالىق ٴۇشىن قىزمەت وتەۋ ورەسىن جاپپاي جوعارىلاتتى.
كەزەكتە چاپچال اۋدانى اۋداننىڭ ٴتورت باسشىلىق القاسىنىڭ، اۋىل (قالاشىق)، الاڭ پارتكوم القاسىنىڭ جاي پارتيالى كادرلاردىڭ «بۇقارا ٴۇشىن ناقتى ٴىس ىستەيمىن» امالياتتىق قيمىلى تاقىرىپ تىزىمدىگىن بەلگىلەپ، 9 ٴتۇيىندى حالىق تۇرمىسى نىسانىن زەرتتەپ تۇراقتاندىردى. جۇمىسقا ورنالاستىرۋ، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ، وتىرىقتاندىرۋ، ساياحات، نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى سياقتىلارمەن ٴوزارا ۇشتاستىرىپ، تۇتاس اۋدانداعى ٴار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارىنان كەڭ كولەمدە 23 پارشا ۇسىنىس - پىكىر الىپ، 10 ٴتۇرلى حالىققا ٴتيىمدى ينجەنەريانى شىنايى ىلگەرىلەتىپ، «N+10» ناقتى ٴىستى كۇش سالا ٴبىتىردى. ٴار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارىنىڭ «بۇقارا ٴۇشىن ناقتى ٴىس ىستەيمىن» امالياتتىق قيمىلىن ورىستەتۋدەگى ۇيىمدىق باسشىلىعىن كۇشەيتىپ، ٴتۇيىندى قىزمەت مىندەتتەرىن سايكەستىرىپ ىلگەرىلەتىپ، ٴتۇيىندى حالىق تۇرمىسى نىساندارىنىڭ ورىندالۋىن تىزىمدىك بويىنشا باسقارىپ، ۋاعىندا سوڭىنا ٴتۇسىپ قىزمەتتى ىلگەرىلەتۋدى قۋزاپ، مۇقيات تەكسەرىپ وتكىزىپ الىپ جانە باعالاپ، ٴاربىر ٴىستىڭ تياناقتانۋىنا، ٴونىمدى بولۋىنا كەپىلدىك ەتتى.
چاپچال اۋداندىق كۋالاندىرۋ باسقارماسى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىن حالىق ٴۇشىن ناقتى ٴىس ىستەۋمەن، قيىن ماسەلەلەردى شەشۋمەن ٴوزارا ۇشتاستىرىپ، پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىنىڭ ونىمدىلىگىن قىزمەتتىڭ قوزعاۋشى كۇشىنە جانە ونىمدىلىگىنە اينالدىرۋعا قۇلشىنىپ، تۇتاس اۋداننىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىن ىلگەرىلەتۋ ٴۇشىن زاڭدىق قىزمەت وتەيتىن ورىندارمەن جان - جاقتى قامدادى.
8 - ايدىڭ 13 - كۇنى ٴتىلشى چاپچال اۋداندىق اكىمشىلىك ىستەرگە قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنداعى كۋالاندىرۋعا قىزمەت وتەۋ تەرەزەسىنەن ىلگەرىندى - كەيىندى جۇمىس بىتىرۋگە كەلگەن بۇقارانىڭ اياعى ۇزىلمەي جاتقانىن كوردى. بۇقاراعا ويداعىداي قىزمەت وتەۋ ٴۇشىن بۇل باسقارما «حالىققا قولايلى قىزمەت وتەۋ تەرەزەسىن» اشىپ، كۋالىك ٴبىتىرۋ سانى مەن قىزمەت وتەۋ ساپاسىن جوعارىلاتتى.
چاپچال اۋدانى چاپچال قالاشىعى گورمين شىعىس كوشەسى الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ تۇرعىنى تۇڭ يانجي قورا - جاي مال - مۇلىك ۇقىعىن وتكەرمەلەۋدى تىزىمدەتۋدىڭ قاتىستى كۋالاندىرۋ جۇمىسىن بىتىرۋگە ٴوتىنىش ەتكەن بولاتىن، ٴبىر ساعاتقا جەتپەيتىن ۋاقىتتا ول بارلىق جۇمىسىن ٴبىتىرىپ بولدى.
تۇڭ يانجي بىلاي دەدى: «ٴىس بىتىرۋدەن بۇرىن تەلەفون سوعىپ، قانداي ماتەريال دايىنداۋ جونىندە كەڭەس سۇراعانمىن، كەيىن كەيبىر كۋالىكتەردىڭ كوبەيتىلگەن نۇسقاسىن الا كەلۋدى ۇمىتىپ قالىپپىن، قىزمەتكەرلەر مەن دايىنداعان قاتىستى ماتەريالداردى الىپ، مەنىڭ قاتىستى كاسىپتىك جۇمىستاردى بىتىرۋىمە كومەكتەستى، ولاردىڭ قىزمەت ونىمدىلىگى توتەنشە جوعارى ەكەن».
ۇيىنە بارىپ كۋالاندىراتىن حالىققا قولايلى مەحانيزمدى اناعۇرلىم كەمەلدەندىرۋ ٴۇشىن چاپچال اۋداندىق كۋالاندىرۋ باسقارماسى جاسىل قىزمەت وتەۋ ارناسىن ىركىلىسسىزدەندىردى، قارت، ٴالجۋاز، ناۋقاس، كەمتار، مۇمكىندىگى شەكتەۋلى جاندار كۋالاندىرۋ ىستەرىن بىتىرگەندە كۋالاندىرۋ باسقارماسىنا كەلۋگە قولايسىز بولسا، كۋالاندىرۋ قىزمەتكەرلەرى ۇيلەرىنە بارىپ قىزمەت وتەپ، ناق مايداندا ٴبىتىردى. بيىل چاپچال اۋداندىق كۋالاندىرۋ باسقارماسىنداعىلار 11 رەت ۇيلەرىنە بارىپ كۋالاندىرۋ ٴىسىن ٴبىتىرىپ، بۇقارانىڭ جاقسى باعاسىنا يە بولدى.
چاپچال اۋداندىق كۋالاندىرۋ باسقارماسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى تۇڭ ليپيڭ: «چاپچال اۋداندىق كۋالاندىرۋ باسقارماسى پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسىن ساياسي - زاڭ قوسىنىن تاربيەلەۋ - وڭاۋ قىزمەتىمەن ۇشتاستىرىپ، <ەڭ كوپ بولعاندا ٴبىر رەت جۇگىرۋ>، <اپتا سوڭىندا قىزمەت ۋاقىتىن ۇزارتۋ>، <ٴبىر رەتتە حابارلاندىرۋ>، <شۇعىل ىستەردى ارنايى ٴبىتىرۋ> سياقتى قىزمەت وتەۋ ىستەرىن ورىندادى. بۇدان كەيىن ٴبىز حالىق ٴۇشىن قىزمەت وتەۋ تانىمىن اناعۇرلىم جوعارىلاتىپ، كۋالىك بىتىرەتىن بۇقارانىڭ ناقتى قاجەتىن شەشۋدى شىعار ٴتۇيىن جانە تياناق ەتىپ، ٴار ۇلت بۇقاراسى ريزا بولارلىق قىزمەت وتەۋمەن قامدايمىز» دەدى.
چاپچال اۋداندىق اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ مەكەمەسى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ ماڭىزدى قىزمەتتەرىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋمەن قاتار «بۇقارا ٴۇشىن ناقتى ٴىس ىستەيمىن» امالياتتىق قيمىلىن تىعىز توڭىرەكتەپ، كاسىپورىنمەن بەلسەنە سايكەسىپ، قاينۇق قالاشىعى اروستەڭ قىستاعىنداعى 40 قىستاق تۇرعىنىنا اقىسىز 800 شوجە تاراتىپ، ولاردىڭ اۋلا شارۋاشىلىعىن دامىتۋىنا كومەكتەستى.
اروستەڭ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ماقپۋزا: «پارتيالى كادرلار ىستەگەن ناقتى ىستەر كوڭىلىمىزگە ۇيالادى، ٴوز اۋلامنان پايدالانىپ اۋلا شارۋاشىلىعىن دامىتىپ، تۇرمىسىمىزدى بارعان سايىن جاقسارتامىن» دەدى.