تاۋ قويناۋىنا بارىپ ىشكەرىلەي ۇگىت جاساپ، پارتيانىڭ ٴۇنىن جۇرت جۇرەگىنە ۇيالاتتى

توعىزتاراۋ اۋدانى نەگىزگى ساتى ۇگىت - لەكسياسىن «ەڭ سوڭعى ٴبىر شاقىرىمعا» دەيىن جەتكىزدى

ٴتىلشىمىز ما چىڭلۋ، ەرىكتى ٴتىلشى شۋە حۇيچين حابارلايدى. «1921 - جىلى 7 - ايدىڭ 23 - كۇنى پارتيانىڭ 1 - قۇرىلتايى شاڭحايدا اشىلىپ، بىرنەشە كۇننەن كەيىن جىجياڭ جياشيڭنىڭ نانحۋ كولىندەگى قىزىل قايىقتا اياقتادى. 1 - قۇرىلتايدىڭ اشىلۋى − جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى رەسمي قۇرىلعاندىعىنىڭ بەلگىسى...» 8 - ايدىڭ 15 - كۇنى توعىزتاراۋ اۋدانى تىكارىق قالاشىعى اقباستاۋ قىستاعىنىڭ قىستاق تۇرعىندار جيىنىندا ۇگىتشى تۇرعىندارعا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ٴجۇز جىلدىق شۇعىلالى تاريحىن باياندادى. 

اقباستاۋ قىستاعىنىڭ كادرلارى وتباسىلاردى ارالاپ جاعداي ۇعىسۋ، وتباسىلىق جيىن اشۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى ٴار ۇلت جۇرتشىلىعىنا باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ «1 - شىلدەدەگى» ماڭىزدى ٴسوزىنىڭ رۋحىن ۇگىتتەپ، ولاردى پارتيانىڭ قامقورلىعىن ەستە بەرىك ساقتاۋعا، پارتياعا العىس ايتۋعا، پارتيانىڭ سوزىنە قۇلاق اسۋعا، پارتياعا ىلەسۋگە تاباندى بولۋعا تاربيەلەدى جانە باستادى. قىستاق تۇرعىنى حالبۇبى گىمىڭنۇر قىزى: «بۇل رەتكى ۇگىت - لەكسيا قيمىلىنان تەرەڭ اسەر الدىم، كادرلار پارتيانىڭ ٴجۇز جىلدىق تاريحىن قاراپايىم، ۇعىنىقتى تىلمەن بايانداعاندىقتان، ٴبىز دە قانىق تۇسىندىك» دەدى. 

توعىزتاراۋ اۋدانىنداعى ٴار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارى ٴىس جۇزىندىكپەن ۇشتاستىرىپ، الۋان فورمالى، وزىندىك ەرەكشەلىككە يە ۇگىت - لەكسيا قيمىلىن ورىستەتىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ «1 - شىلدەدەگى» ماڭىزدى ٴسوزىنىڭ رۋحىن شالعاي ەگىن - مال شارۋاشىلىق رايوندارىنداعى بۇقاراعا ۇگىتتەپ، ۇيرەنۋ، ۇگىت - لەكسيانى «ەڭ سوڭعى ٴبىر شاقىرىمعا» دەيىن جەتكىزدى. 

الۋان فورمالى ۇگىتتەن ەشكىمدى دە قاعىس قالدىرمادى. توعىزتاراۋ اۋدانى «جىلجىمالى پارتيا مۇشەلەرى وتاۋى» ۇيرەنۋ شوعىرىن قۇرىپ، «ۇيرەنۋدە الۋەتتى مەملەكەت» APP دەتالى، «توعىزتاراۋ ٴنول ارالىق» ٴۇنحات تەكشەسى سياقتى جەلىدەگى بايلىق قاينارىنان تولىق پايدالانىپ، پارتيا تاريحىن ۇيرەنۋ تاربيەسى مازمۇنى، توڭكەرىستىك اڭگىمەلەر، توڭكەرىستىك ٴان - كۇي سياقتىلاردى بۇقاراعا دەركەزىندە جەتكىزىپ، شالعاي رايوندارداعى پارتيا مۇشەلەرىن تەلەفوندا ۇيرەنۋگە باستادى؛ اعارسىن قالاشىعى توڭكەرىستىك تاربيە بازاسىن جەلىگە كوشىرىپ، بۇقارانىڭ ەكىلىك سيفردى جايمالاۋ ارقىلى جەلىدەگى كورمەنى تاماشالاۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، ولاردىڭ ۇيدە وتىرىپ - اق ۇيرەنۋدەن مول ٴنار قابىلداۋىنا جاعداي ازىرلەدى؛ بۇل اۋدان «بىرگە ٴبىر» ۇيرەتۋدى العا قويىپ، جىلجىمالى پارتيا مۇشەلەرىن كوتەرمەگە الىپ باسقارۋ ٴتۇزىمىن جاساپ، كوتەرمەگە العان كادرلاردىڭ بايلانىس ٴتىزىمىن ورناتىپ، مەرزىمدى ۋاقىتتا ولاردىڭ ۇيرەتۋ جاعدايىن تەكسەرىپ وتىردى. 

مال شارۋاشىلىق رايوندارىندا ۇگىت - لەكسيا جاساپ، قيىن ماسەلەلەردى شەشتى. كولدەنەڭ قالاشىعى ارال قىستاعى پارتيا ياچەيكاسى جايلاۋعا ىشكەرىلەي بارىپ، «قىزىل كيىز ٴۇي» تىگىپ، كىتاپ وقيتىن ورىن ازىرلەپ، تەلەۆيزور قويىپ، كيىز ٴۇي سىرتىنا ەلەكتروندىق ەكران، ٴۇن ساندىق، ميكروفون سياقتىلاردى ورنالاستىردى، «اتتىلار ۇگىت اترەتىن» ٴار اپتادا قۇرىلعىلاردى قورعاۋعا ۇيىمداستىرىپ، كيىز ۇيدە كەسەتىمسىز ۋاقىتتا باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ «1 - شىلدەدەگى» ماڭىزدى ٴسوزىنىڭ رۋحىن ۇگىتتەدى. جىرعالاڭ اۋىلدىق پارتيا ۇيىمى قاراستىلىعىنداعى مالشىلاردىڭ دەرلىك جايلاۋعا كوشىپ بارىپ مال باعاتىن جاعدايىنا باعىتتاي وتىرىپ، شالعايداعى مالشىلارعا ۇگىت جۇرگىزۋ جوسپارىن جاساپ، «اتتىلار ۇگىت اترەتىن» مالشىلاردىڭ كيىز ۇيلەرىنە بارىپ ىشكەرىلەي ۇگىت جاساۋعا ۇيىمداستىردى. 

ادەبيەت - كوركەمونەر نومىرلەرى ارقىلى ۇگىت جاساپ، سۇيىسپەنشىلىكتى ٴتىپتى دە قويۋلاتتى. بۇل اۋدان انار ٴدانى ۇگىت - لەكسيا ۇيىرمەسى مەن قارلى شىڭ شىرشاسى ٴبي اترەتىندەگى 30 دان استام ساقا پارتيا مۇشەسى مەن ساقا كادردى جىرعالاڭ اۋىلىنىڭ مالشىلىق رايونىنا ىشكەرىلەي بارىپ، «ادەبيەت - كوركەمونەر نومىرلەرىن اۋىلعا جەتكىزۋ − پارتيا تاريحى ۇگىت - لەكسياسى ارقىلى نەگىزگى ساتىنىڭ ەرىكتى قىزمەت وتەۋىنە دەم بەرۋ» قيمىلىن ورىستەتتى. قارلى شىڭ شىرشاسى ٴبي اترەتى مۇقيات دايىنداعان بيلەردەن «اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاۋ»، «مەن جانە مەنىڭ وتانىم»، ساحنالىق قويىلىمداردان «ٴبارى دە حالىق ٴۇشىن»، سونداي - اق «ٴماشىراپ»، «قارا جورعا» سياقتى الۋان فورمالى، باي مازمۇندى ويىن نومىرلەرى مالشىلاردىڭ قىزۋ قارسى الۋىنا بولەنىپ، ساحارادا كومپارتيا جاقسى، سوتسياليزم جاقسى دەيتىن نەگىزگى اۋەن اسقاقتاپ، مالشىلاردىڭ پارتياعا، وتانعا، مەملەكەتكە، اتا مەكەنگە بولعان سۇيىسپەنشىلىگىن بارىنشا قوزعادى. 

مالشىلاردىڭ ۇيىنە بارىپ قىزمەت وتەپ، كوڭىل توعىستىردى. توعىزتاراۋ اۋدانىنداعى ٴار دارەجەلى پارتيا ۇيىمدارى كاسىپ سالاسى ەرەكشەلىگىمەن ۇشتاستىرىپ، پارتيالى كادرلاردىڭ ابزالدىلىعىن ساۋلەلەندىرىپ، شالعاي رايونداعى بۇقارامەن كوڭىل توعىستىرا ەرىكتى قىزمەت وتەدى. ٴدوڭمالى قالاشىعى جايىلىمدى باقىلاپ - باسقارۋ پۋنكتىنىڭ قىزمەتكەرلەرى مەن قىرسىنبۇلاق قىستاعىنىڭ پارتيا ياچەيكاسى شاعىن ۇگىت اترەتىن قۇرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ «1 - شىلدەدەگى» ماڭىزدى ٴسوزىنىڭ رۋحىن قاتىستى زاڭ - ەرەجەلەرمەن، جايىلىم ورتىنەن ساقتانۋ قىزمەتىمەن ۇشتاستىرا ۇگىت جۇرگىزىپ، جايىلىم داۋ - شارلارىن جاراستىرىپ، مالشىلاردىڭ قاتىستى زاڭ - ەرەجەلەر جونىندەگى بىلىمدەردى ىشكەرىلەي يگەرۋىن جەبەپ، تىنىشتىق، زاڭمەن جونگە سالۋ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتتى. اعارسىن ساقشى بولىمشەسى «ميلليونداعان ساقشى نەشە ون ميلليون وتباسىن ارالاۋ» قيمىلىمەن ۇشتاستىرىپ، ساقشى ىستەرى كەڭسەسىندەگى ساقشىلاردى شالعايداعى بۇقارانىڭ ۇيىنە ىشكەرىلەي بارىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ «1 - شىلدەدەگى» ماڭىزدى ٴسوزىنىڭ رۋحىن ۇگىتتەۋگە ۇيىمداستىردى. سونداي - اق بۇقاراعا تەلەگراف الدامشىلىعىنان ساقتانۋ سياقتىلارعا ساياتىن بىلىمدەردى ۇگىتتەپ، بار ىنتا - پەيىلىمەن بۇقارانىڭ مال - مۇلكىن كۇش سالا قورعادى.