− اۆتونوميالى وبلىس اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ جاڭا تاراۋىن كۇش سالا جازدى

لۋ جۇڭ (ٴوز ٴتىلشىمىز)

 2017 - جىلى چاپچال اۋدانى كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستادى. 

 2018 - جىلى نىلقى اۋدانى كەدەي اۋدان قاتارىنان شەگىنىپ شىقتى.

 2020 - جىلى 148 كەدەي قىستاق بۇكىلدەي كەدەي قىستاق قاتارىنان شەگىنىپ شىعىپ، 44 مىڭ وتباسىنداعى 165 مىڭ كەدەي جان سانى بۇكىلدەي كەدەيلىكتەن ارىلىپ، جان باسىندىق ورتاشا تازا كىرىس 11042.53 يۋان بولىپ، ارحيۆ تۇرعىزىلىپ، كارتوچكالاندىرىلعان كەزدەگى جان باسىندىق تازا كىرىستەن 8597.99 يۋان ارتىپ، اۆتونوميالى وبلىس كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جان - جاقتى جەڭىسىنە قول جەتكىزدى.

 اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن اتقارۋ − پارتيا 19 - قۇرىلتايىندا جاسالعان كەلەلى شەشىم - ورنالاستىرۋ بولىپ، «شارۋاشىلىعى شالقىعان، ەكولوگيالىق ورتاسى جايلى، اۋىل سالتى وركەنيەتتى، باسقارۋى ۇتىمدى، تۇرمىسى اۋقاتتى بولۋدى» جالپى تالاپ ەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋ ٴۇشىن دامۋ بەتالىسىن ايقىنداپ بەردى.

5 جىل − ۋاقىت كورسەتكىشى، سونداي - اق دامۋدىڭ بەلگىسى. پارتيا 19 - قۇرىلتايىنان بەرى اۆتونوميالى وبلىس كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ تابىستارىن بەكەمدەۋ مەن كەڭەيتۋدى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋمەن ٴونىمدى ۇشتاستىرۋدى كۇش سالا جەبەپ، استىق ٴوندىرىسىنىڭ كولەمىن ورنىقتىرىپ، ٴوندىرىس قۋاتىن جوعارىلاتۋدى، كاسىپتەردى دامىتۋدا نەگىزدى بەكەمدەپ، ونىمدىلىكتى جوعارىلاتۋدى، اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىندا اياق الىستى ورنىقتىرىپ، ساپانى جوعارىلاتۋدى، شارۋالار كىرىسىن ارتتىرۋدا ورنىقتى باستامامەن سەرپىندى ارتتىرۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتتى. 

كۇش - قۋاتتى شارۋاشىلىقتى شالقىتۋعا شوعىرلاندىرىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ نەگىزىن ورنىقتىردى

 7 - ايدىڭ 5 - كۇنى نىلقى اۋدانى كوكقوتقىر موڭعۇل ۇلتتىق اۋىلى شالعىر قىستاعىنىڭ تۇرعىنى لي زۇڭحاي تىلشىگە ٴوزىنىڭ 20 نەشە جىلدان بەرى ٴسابىز ەگىپ كەلە جاتقانىن، بىلتىر مۋ باسىندىق ٴونىمى7 تونناعا جەتىپ، مۋ باسىندىق تازا كىرىسى مىڭ يۋان توڭىرەگىندە بولعانىن، بيىل جيىنى 36 مۋ جەرگە ٴسابىز ەككەنىن ايتتى.

 شالعىر قىستاعىنداعىلاردىڭ پياز، ٴسابىز ەككەنىنە نەشە ون جىل بولدى، ەگەتىن جەر اۋماعى كەڭ، توپىراعى قۇنارلى بولعاندىقتان، پياز بەن ٴسابىزدىڭ ىلەنىڭ ٴارقايسى اۋداندارىندا ساۋداسى كۇسەت بولدى. تاياۋ جىلداردا شالعىر قىستاعى پياز، ٴسابىز سياقتى باسىمدىققا يە كاسىپتەردى كۇش سالا دامىتۋ ارقىلى 2021 - جىلى تۇتاس قىستاقتىڭ جان باسىندىق ورتاشا كىرىسىن 18 مىڭ 380 يۋانعا جەتكىزىپ، 2020 - جىلعىدان 2730 يۋان ارتتىردى.

 جۋىق جىلداردان بەرى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگيالىق دامۋ ورنالاستىرۋى بويىنشا وبلىسقا توتە قاراستى جەرلەر «كاسىپ سالاسى ارقىلى اۋىلدى گۇلدەندىرۋدى» اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ شىعار ٴتۇيىنى ەتىپ، ديقانداردى ەرەكشەلىككە يە، جوعارى ٴونىمدى داقىلداردى ەگۋگە باستاپ، ەرەكشە اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ونىمدىلىگى مەن شارۋالار كىرىسىن  ارتتىرۋدى جەدەلدەتتى.

 قۇلجا قالاسى جىرعالاڭ قىستاعى − الىس - جاقىنعا اتى ايگىلى كاۋلەن ەگەتىن قىستاق، تاياۋداعى بىرنەشە جىلدا جىرعالاڭ قىستاعى سىبىرتكى جاساۋ كاسىبىن زور كۇشپەن دامىتىپ، كىشكەنە سىبىرتكىدەن جىلدىق ساۋدا سوماسى ون ميلليون يۋاننان اساتىن ٴىرى كاسىپ قالىپتاستىرىپ، جىلىنا ٴبىر ميلليوننان استام سىبىرتكى وندىرۋدە. تەك سىبىرتكى ٴتۇيۋدىڭ وزىنەن قىستاقتاعىلاردىڭ جان باسىندىق ورتاشا جىلدىق كىرىسى 4500 يۋانعا جەتكەن.

 شارۋاشىلىقتى شالقىتۋ − قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ نەگىزى. اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسى اتقارىلعاننان بەرى اۆتونوميالى وبلىس اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ كاسىپ قۇرىلىمىن ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرىپ، ولشەمدەنگەن اۋىل شارۋاشىلىعىنان ۇلگى كورسەتۋ رايونىن قۇرىپ، ەرەكشە ەگىمشىلىكتى بار كۇشپەن جالپىلاستىرۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى كورىكتى اۋىل - قىستاق قۇرۋ مەن سەيىل - سەرۋەن اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاق ساياحاتىن ۇشتاستىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ونىمدىلىگى مەن شارۋالار كىرىسىن ارتتىرىپ، جاڭا داۋىردەگى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ كوركەم كارتيناسىن كەستەلەدى.

جانعا جايلى ەكولوگالىق ورتا قۇرۋعا كۇش سالىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ گۇلدەنگەن كەلبەتىن ايشىقتادى

 نىلقى اۋدانى قاراسۋ اۋىلى جارتوعان قىستاعىندا ەڭ اۋەلى كوزگە شالىناتىنى تازا دا داڭعىل اسفالتتاندىرىلعان جول، رەتتى تىزىلگەن شاعىن اۋلالار مەن جانعا جايلى تۇرمىس ورتاسى. تاياۋ جىلداردان بەرى كورىكتى اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىنىڭ ىلگەرىلەۋىنە ىلەسە جارتوعان قىستاعى كورىكتەنىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ باقىت سەزىمى ۇزدىكسىز جوعارىلادى. «جارتوعان قىستاعىنىڭ كەلبەتى بۇرىنعىمەن سالىستىرعاندا بۇكىلدەي وزگەردى. ەسىكتەن شىعا قالساڭىز اسفالت جول، جول جۇرسەڭىز كولىك بار، تۇندە جۇرسەڭىز جولدا ەلەكتر شىراعى بار، مۇنداي تۇرمىس قانداي تاماشا» دەدى قىستاق تۇرعىنى ٴساليما ايداربەك قىزى.

 2018 - جىلدان بەرى قۇلجا اۋدانىنداعى قاتاڭ تالاپ بويىنشا قىستاقتىڭ قونىستانۋ ورتاسىن وڭاۋدى ماڭىزدى كۇن تارتىپكە ەنگىزىپ، اۋىل - قىستاق ورتاسىنىڭ بەت - بەينەسىن قۇلشىنا جاقسارتىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ تۇرمىستىق لاس سۋلارىن ٴتارتىپتى ىعىستىرۋ مەن تۇرمىستىق قوقسىقتاردى ٴتارتىپتى ٴبىر جاقتى ەتۋ قىزمەتىن بەلسەنە ىلگەرىلەتتى.

 قاراعاش قىستاعى − قۇلجا اۋدانىنداعى اۋىل - قىستاق قونىس ورتاسىن كۇش سالا وڭاۋدىڭ يگىلىگىن كورگەن قىستاقتىڭ ٴبىرى. 2019 - جىلدان بەرى بۇل قىستاق 13 ميلليون يۋان قارجى قوسىپ جەر استى قۇبىر تورابى ينجەنەرياسىن اتقارىپ، بۇقارانىڭ تۇرمىستىق سۋ ىستەتۋ، لاس سۋدى ٴبىر جاقتى ەتۋ ماسەلەسىن شەشتى؛ 5 ميلليون يۋاننان استام قارجى قوسىپ 2 لاس سۋدى ٴبىر جاقتى ەتۋ پۋنكتىن قۇرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تۇرمىستىق لاس سۋلارىن ٴونىمدى ٴبىر جاقتى ەتتى؛ 2 ميلليون 500 مىڭ يۋان قارجى قوسىپ، ٴبىر ولشەمدەنگەن قوقسىقتى پرەستەۋ پۋنكتىن سالدى، سونىمەن بىرگە، قوقسىقتى پرەستەۋ اۆتوكولىگى، قوقسىق تاسۋ اۆتوكولىگى سياقتى قوقىر - قوقسىق تازالاۋ قۇرىلعىلارى سەپتەلدى.

 جاقىنعى جىلداردان بەرى اۆتونوميالى وبلىس اۋىل - قىستاقتىڭ قونىس ورتاسىن وڭاۋ قىزمەتىنە وسكەلەڭ ٴمان بەرىپ، ورتانى وڭاۋدى مىقتى يگەرىپ، قىستاقتى تازارتۋ ارەكەتىن ۇدايىلاندىردى. بيىل اۆتونوميالى وبلىس «2022 - جىلعى وبلىسقا توتە قاراستى ورىنداردىڭ اۋىل - قىستاق قونىس ورتاسىن وڭاۋ، قىستاقتاردى تازارتۋ قيمىلىنىڭ كوكتەمگى شايقاس قىزمەتى جوباسىن»، «2022 - جىلعى ىلە وبلىسىنا توتە قاراستى ورىنداردىڭ اۋىل - قىستاق قونىس ورتاسىن وڭاۋ، قىستاقتاردى تازارتۋ قيمىلىنىڭ جازعى  قامال الۋ قىزمەتى جوباسىن» جاساپ، اۋىل - قىستاقتىڭ تۇرمىس ورتاسىن اناعۇرلىم كورىكتەندىردى. 

كۇش - قۋاتتى زەردەلى اۋىل شارۋاشىلىعىنا شوعىرلاندىرىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جەبەدى

اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدىڭ تەتىگى − اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسىن وسىزامانداندىرۋدا.

 قورعاس قالاسىنىڭ وڭتۇستىگىنە ورنالاسقان قورعاس وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم ـ تەحنيكاسى كاسىپ باقشاسىنا جالپى ٴبىر ميلليارد يۋان قارجى قوسۋ جوسپارلانعان، جەر اۋماعى مىڭ مۋ اينالاسىندا. بيىل 1 ـ ايدا A رايونداعى قوس قاباتتى جەل تولتىرىلعان جۇقا جارعاقتى زەردەلى جىلىجايعا پروۆانس، قىزىل، سارى جەمىستى پاميدور، شوكلات پاميدور سياقتى 8 ٴتۇرلى پاميدور مايساسىنان 160 مىڭ ٴتۇپ وتىرعىزىلدى. 

A رايوننىڭ زەردەلى جىلىجايىنىڭ سىرتىندا زەردەلى جىلىجايدى مەڭگەرۋ جۇيەسىنىڭ ەكرانى بار، زەردەلى جىلىجايدىڭ تەمپەراتۋراسى، ىلعالدىعى، كومىرتەگى قوس توتىعىنىڭ قويۋلىعى سياقتى ساندى مالىمەتتەر ەكراننان انىق كورىنەدى. 

«زەردەلى، دالمە - ٴدال مەڭگەرۋ جۇيەسى ارقىلى سىرتقى ورتانىڭ تەمپەراتۋراسى، جەل كۇشى، جاۋىن - شاشىن مولشەرى سياقتىلارعا نەگىزدەلىپ، اۋا الماستىراتىن تەرەزە، ەنەرگيا ۇنەمدەۋ ەكرانى جانە جىلىتۋ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ جۇيەسىن دالمە - ٴدال رەتتەپ مەڭگەرۋگە بولادى، پاميدوردى ٴۇزۋ مەزگىلى 9 ايعا دەيىن جالعاسادى، ٴار مۋ جەردىڭ ٴونىم قۇنى 400 مىڭ يۋاننان 600 مىڭ يۋانعا جەتەدى. ال، ادەتتەگى ۇلكەن اتىزداعى پاميدوردىڭ مۋ باسىندىق ٴونىمى 5 توننا اينالاسىندا عانا» دەدى قورعاس وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم ـ تەحنيكاسى كاسىپ باقشاسىنىڭ تەحنيگى لي جياڭلۇڭ.

 ىلە اڭعارىنداعى كەڭ كوسىلگەن اتىزداردى ارالاعانىڭىزدا، جاساندى سەرىك ارقىلى ورىن بەلگىلەپ، جول سىلتەيتىن زەردەلى تۇقىم سەبۋ ماشيناسى، ۇلكەن ات كۇشىندىك تراكتور، وسىمدىك باپتاۋ ۇشقىشسىز اپپاراتى سياقتى وسىزاماندانعان اۋىل شارۋاشىلىعى ماشينالارىنىڭ كەرەمەتىن ايگىلەپ، «ادام كۇشىنە سۇيەنەتىن اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ» «زەردەلى اۋىل شارۋاشىلىعىنا» قاراي جەدەل بۇرىلىس جاساعانىن بايقايسىز. 7 - ايدىڭ 7  - كۇنى ٴتىلشىنىڭ وبلىستىق اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق مەكەمەسىنەن ۇعىسۋىنشا، سوڭعى جىلداردان بەرى وبلىستىڭ اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكاسى مەن جابدىقتارىنىڭ تىرەكتىك دەڭگەيى ورنىقتى جوعارىلاعان، وبلىسقا توتە قاراستى 8 اۋدان  تۇگەلدەي «مەملەكەت بويىنشا نەگىزگى ەگىس داقىلدارى ٴوندىرىسىنىڭ جالپى بارىسىن ماشينالاندىرۋدان ۇلگى كورسەتەتىن اۋدان» بولىپ قۇرىلعان، اۆتونوميالى وبلىس بۇكىل شينجياڭ بويىنشا تۇڭعىش «مەملەكەت بويىنشا تۇتاس قۇرىلىمدى نەگىزگى ەگىس داقىلدارى ٴوندىرىسىنىڭ تۇتاس بارىسىن ماشينالاندىرۋدان ۇلگى كورسەتەتىن وبلىس» بولىپ تۇراقتاندىرىلعان، نەگىزگى ەگىس داقىلدارىن ەگۋ، جيناۋدىڭ ماشينالانۋ مولشەرى %96 كە جەتكەن.

كۇش - قۋاتتى جۇمىستاندىرۋعا شوعىرلاندىرىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە دەم بەردى

قۇلجا قالاسى دۇڭلياڭ كاسىپ سالاسى بويىنشا ۇلگى كورسەتۋ باقشاسىنىڭ يەلەگەن جەر اۋماعى 100 مۋ، جالپى 230 ميلليون يۋان قارجى قوسىلىپ، 2021 - جىلى 3 - ايدا رەسمي ىسكە قوسىلعان. قازىر دۇڭلياڭ كاسىپ سالاسى ۇلگى كورسەتۋ باقشاسىندا ىلە كاڭلى كيىم تىگۋ  شەكتى سەرىكتەستىگى، ىلە ياۋشى توقىما بۇيىمدارى شەكتى سەرىكتەستىگى سياقتى 11 كاسىپورىن ىرگە تەۋىپ، ٴبىر مىڭ 500 دەن استام جۇمىس ورنىن ازىرلەدى، مۇنىڭ ىشىندە جوعارى ەڭبەكاقىلى قىزمەت ورنى دا از ەمەس. 

23 جاستاعى حا تاۋ − ىلە ياۋشى توقىما بۇيىمدارى شەكتى سەرىكتەستىگىندە توسەنىشتەردى جيەكتەيتىن شەبەر. ايلىق ەڭبەكاقىسى 10 مىڭ يۋانعا تايايدى.

 3 جىلدىڭ الدىندا قارا ٴدوڭ اۋىلى حۋاگوشان قىستاعىنان كەلگەن حا تاۋ ىلە ياۋشى توقىما بۇيىمدارى شەكتى سەرىكتەستىگىنە كەلىپ، شوفەر بولىپ ىستەگەن، سول كەزدە ونىڭ ايلىق ەڭبەكاقىسى 4 مىڭ يۋان اينالاسىندا ەدى. ٴبىر جىلدان كەيىن سەرىكتەستىكتىڭ قاجەتىنە ساي، حا تاۋ ۇستازىنان توسەنىش جيەكتەۋدى ۇيرەنىپ، ٴبىر ايدان كەيىن دەربەس جۇمىس جۇرگىزىپ كەتتى. «قازىر ەڭبەكاقىم ەكى ەسەلەندى، تۇرمىسىمدا ۇلكەن وزگەرىس بولدى» دەدى حا تاۋ.

 سوڭعى جىلداردان بەرى اۆتونوميالى وبلىس كاسىپ سالاسىنىڭ توعىسپالى دامۋى مەن بازاردىڭ جۇمىسشى ىستەتۋ سۇرانىسىنا قاراي، جاقىن ماڭدا، ٴوز جەرىندە كاسىپتەندىرۋ مەن تارتىپپەن باسقا سالاعا ويىستىرىپ كاسىپتەندىرۋدى ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولىپ، كاسىپورىنداردا ۇزاق ۋاقىت ورنىقتى كاسىپتەندىرۋ مەن ماۋسىمدىق، قىسقا مەرزىمدىك يكەمدى كاسىپتەندىرۋدى ۇشتاستىردى، بيىلعى العاشقى جارتى جىلدا اۋىل ـ قىستاق ەڭبەككۇشتەرىنەن رەت سانى بويىنشا 359 مىڭ 800 ادام  سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەدى.

ٴتىلشىنىڭ 7 - ايدىڭ 7 - كۇنى وبلىستىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەكەمەسىنەن ۇعىسۋىنشا، بيىل جىل باسىنان بەرى ىلە وبلىسىنا توتە قاراستى ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسى وبلىسقا توتە قاراستى ورىنداردىڭ كاسىپ سالاسىن دامىتۋدى تىعىز ارقاۋ ەتىپ، اۆتونوميالى وبلىستىڭ ەڭبەك كۇشى ماركاسىن كۇش سالا جاراتىپ، اۋىل - قىستاق ەڭبەككۇشتەرىن باسقا سالاعا ويىستىرىپ كاسىپتەندىرۋدىڭ بىرتىندەپ ۇيىمدانۋ، كولەمدەنۋ، ماركالانۋ بەتالىسىنا قاراي دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ٴاربىر اۋدان - قالانىڭ اۋدان قالاشىعى ەرەكشەلىگىنە يە، كاسىپتەنۋگە جەتەكشىلىك ەتۋ ونىمدىلىگى كورنەكتى ەڭبەك ماركاسىن جەتىلدىرۋىنە كۇش سالدى. قازىر وبلىسقا توتە قاراستى ورىندار ىشىندە تەكەس اۋدانىنىڭ «تەكەس حالىقتىق تۇسەلحاناسى»، چاپچال اۋدانىنىڭ «لانپاي مادەنيەت جاسامپازدىعى» سياقتى 7 ەڭبەك ماركاسى العاشقى ادىمدا جەتىلدىرىلدى.

كەزەكتە جاڭا ساپاردىڭ دابىلى قاعىلىپ، اۆتونوميالى وبلىس جاڭا باستالۋ تۇيىنىندە تۇرىپ، اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋدىڭ تىڭ داستانىن قۇلشىنا جازۋدا، كاسىپ سالاسى اناعۇرلىم كۇشتى، ورتاسى بارىنشا كوركەم، شارۋالارى اناعۇرلىم باي اۋىل ـ قىستاقتار بارلىققا كەلۋدە.