ياڭگۋاڭ فارفورىنىڭ «ۇلتتار ىنتىماعىندا پارتيا تۋىن نۇرلاندىرىپ، دامۋدىڭ جاڭا تاراۋىن جازۋى» جونىندەگى جەلىلەس حابار (8)
شى شۋەحۇڭ (ٴوز ٴتىلشىمىز)
ونىمدەردى زەرتتەۋ - اشۋدان ٴوندىرىس سەحىنداعى اينالىم جەلىسىنە دەيىن، قاراپايىم قىزمەتشىدەن مەملەكەت قىزمەتكەرى بولۋعا دەيىن... شينۋىن كەن كاسىبى توبى (ىلە) تايشان ياڭگۋاڭ جاڭاشا قۇرىلىس ماتەريالدارى شەكتى سەرىكتەستىگىندە ۇيرەنۋ ٴار ۇلت جۇمىسشى - قىزمەتشىلەرىنىڭ كۇندەلىكتى تۇرمىسىنىڭ ٴبىر بولىگىنە اينالدى. ولار ٴبىلىمنىڭ تەلەگەي تەڭىزىنەن العا باسۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشىن قابىلدادى.
«ٴبىز تەحنيكادا ۇزدىكسىز جاڭالىق جاراتىپ، كوپتەگەن ساپالى فارفور ٴونىمىن زەرتتەپ - اشىپ، تۇتىنۋشىلاردىڭ قاجەتىن قاناعاتتاندىرامىز» دەدى شينۋىن كەن كاسىبى توبى (ىلە) تايشان ياڭگۋاڭ جاڭاشا قۇرىلىس ماتەريالدارى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى، تەحنولوگيا ٴبولىمىنىڭ باستىعى، عايرات ەڭبەك ەرى جاڭالىق اشۋ قىزمەت كەڭسەسىنىڭ جاۋاپتىسى چين حايچۋان. تەك ۇزدىكسىز ۇيرەنگەندە عانا كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ قادامىمەن تەڭ ىلگەرىلەي الامىز.
سەرىكتەستىك قۇرىلعان باستاپقى كەزدە فارفور وندىرۋگە قاجەتتى شيكىزاتتىڭ %70 تەن استامىن شينجياڭنان سىرت جەرلەردەن ساتىپ الۋعا تۋرا كەلەتىن. قازىر شيكىزاتتىڭ بارلىعى جەرگىلىكتى ورىننان الىناتىن بولدى. مۇندا شينجياڭنىڭ ونەركاسىپ كەن قالدىعىن، جاراقسىز زاتتارىن اكەلىپ ۋنيۆەرسالدى پايدالانۋدان تىس، سەرىكتەستىكتەگى جاراقسىز فارفور، سۇزىلگەن لاي سياقتى جاراقسىز زاتتاردى دا قايتادان پايدالاندىق. قازىر سەرىكتەستىك كەرەكسىز لاس سۋدى سىرتقا ىعىستىرىپ شىعارمايدى، قايتا، ودان قايتالاي پايدالانىپ، ٴوندىرىستىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتىپ قانا قالماستان، ورتانى قورعاۋ تۇرىندە ٴوندىرىس جۇرگىزۋدە، وسىنىڭ ناتيجەسىندە سەرىكتەستىك اۆتونوميالى رايوننىڭ 4 - توپتاعى اينالمالى ەكونوميكانى تۇيىندە سىناق ەتۋ ورنى بولىپ بەلگىلەندى.
چين حايچۋان بىلاي دەدى: «بۇل − سەرىكتەستىكتەگى تەحنيك قىزمەتشىلەردىڭ وزىق تاجىريبەلەردى ۇزدىكسىز ۇيرەنىپ، جاڭا ٴونىم تەحنولوگياسىن ۇزدىكسىز زەرتتەپ اشىپ، ٴوندىرىس جەلىسىنىڭ اينالىمىنا وزگەرىس ەنگىزۋدە قول جەتكىزگەن ماقتانارلىق ناتيجەسى».
«ونىمدەردى زەرتتەپ اشۋدا كوپشىلىك بىرلىكتە ۇيرەنىپ العا باستى، جاڭا تەحنيكالاردان، تىڭ ۇستانىمنان يكەمدى پايدالانىپ، جاڭا ونىمدەردى ٴساتتى زەرتتەپ اشۋدا سەرىكتەستىك قىزمەتكەرلەرى ۇيرەنگەن بىلىمدەرىن كاسىپورىننىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ بارىسىندا بەينەلەي الدى» دەدى چين حايچۋان.
سەرىكتەستىك قىزمەت ورىنى جاۋاپكەرلىك ٴتۇزىمى مەن قىزمەت ورىنىنىڭ حاۋىپسىز جۇمىس ٴتارتىبىن اناعۇرلىم ويداعىداي تياناقتاندىرۋ ٴۇشىن باسقارۋشى قىزمەتكەرلەر بەلسەندىلىكپەن سەحتارعا، جۇمىسشى - قىزمەتشىلەر قوسىنىنا بارىپ نازاريا مەن امالياتتى ۇشتاستىرىپ، توپقا، سەحقا ٴبولىپ ۇيرەنۋ ورىستەتتى.
سەرىكتەستىك ۇيرەنۋدى سەحتارعا، قىزمەت ورىندارىنا دەيىن جەتكىزۋ ۇلگىسىن قولدانىپ، جۇمىسشى - قىزمەتشىلەردىڭ ٴوز حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋ تانىمى مەن ونىمدەردىڭ ساپاسىنا كەپىلدىك ەتۋ تانىمىن جوعارىلاتىپ، جۇمىسشى - قىزمەتشىلەردىڭ تەحنيكا ۇيرەنۋ بەلسەندىلىگىن قوزعاۋمەن بىرگە، ولاردىڭ جاۋاپكەرلىك تانىمىن دا نىعايتتى.
2007 - جىلى 7 - ايدا قۇلجا اۋدانى ونيار قالاشىعى تومەنگى ونيار قىستاعىنىڭ تۇرعىنى حۋاڭ جيانرۇڭ سەرىكتەستىكتىڭ قىزمەتشىسىنە اينالدى. 10 جىلدان بەرى ول ۇزدىكسىز ۇيرەنىپ، قاراپايىم قىزمەتشىدەن سەرىكتەستىكتىڭ سۇرىپتاۋ سەحىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولدى.
«مەن ٴوزىمدى ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرگەن وسى قىزمەتىمدى ايرىقشا قاستەرلەيمىن» دەدى 28 جاستاعى قۇلجا اۋدانى ونيار قالاشىعى بولەكەي قىستاعىنىڭ تۇرعىنى شەريزات تۇردى. ول وتكەن جىلى 9 - ايدان باستاپ سەرىكتەستىككە قىزمەتكە تۇرعان. سەرىكتەستىكتىڭ ورتانى قورعاۋ، حاۋىپسىزدىك ٴبولىمىنىڭ قىزمەتكەرى. قىزمەتتەن تىسقارى ۋاقىتتا ول شينجياڭ داشۋەسىنىڭ تولىق كۋرس بويىنشا اكىمشىلىك باسقارۋ كاسىبىنە تىزىمدەلىپ، وزدىگىنەن ۇيرەنىپ ەمتيحان بەردى. ول بىلاي دەدى: «ۇزدىكسىز ۇيرەنۋ ارقىلى رۋحاني بەت - بەينەمدە شىت جاڭا وزگەرىستەر تۋىلدى. وتباسىمدا 4 جان بار، 9 مۋ جەردەن جىلىنا 10 مىڭ يۋاننان استام كىرىس كىرگىزەمىن، قازىر سەرىكتەستىكتەن ايىنا 5 مىڭ 500 يۋان ەڭبەكاقى الامىن».
«<شەشە> حال - جاعدايىڭىز جاقسى ما؟ قىزمەتىڭىز تابىستى ما؟» وسىدان بۇرىن سەرىكتەستىكتىڭ كەڭسە مەڭگەرۋشىسى جاڭ جۋان وسى ٴبىر كەلتە حاتتى تاپسىرىپ الدى. بۇل كەلتە حاتتى جولداعان سەرىكتەستىكتىڭ بۇرىنعى قىزمەتكەرى نۇرسارا قابدەن قىزى ەدى. 2015 - جىلى نۇرسارا داشۋەنى بىتىرگەننەن كەيىن وسى سەرىكتەستىككە قىزمەت ىستەيدى، ۇيرەنگىش، ىزدەنگىش ول سەرىكتەستىكتە تاماشا ناتيجە جاراتادى. جاڭ جۋان وسى تالاپتى بويجەتكەننىڭ ۇيرەنۋىن جالعاستىرۋىنا قارجىلاي كومەكتەسەدى. جاڭ جۋاننىڭ شابىتتاندىرۋى مەن كومەكتەسۋىندە نۇرسارا مەملەكەت قىزمەتكەرىن قابىلداۋ ەمتيحانىنان ٴوتىپ جاڭا قىزمەت ورنىنا بارادى. نۇرسارا جاڭ جۋاندى ٴوزىنىڭ «شەشەسى» رەتىندە كوردى.
جاڭ جۋان بىلاي دەدى: «شاندۇڭ ولكەسىنەن ىلەگە كەلىپ قىزمەت ىستەگەننەن كەيىن مەنىڭ ٴبىر قىزىم كوبەيدى، قىزمەتتەن تىسقى ۋاقىتتا تاعى ٴبىر ساعىنىشىم كوبەيدى». جاڭ جۋاننىڭ شابىتتاندىرۋىندا سەرىكتەستىكتەگى كوپتەگەن قىزمەتشىلەر مەملەكەت قىزمەتكەرىن قابىلداۋ ەمتيحانىنا قاتىناسىپ اناعۇرلىم كەڭ ٴومىر جولىنا بەت الدى.
سەرىكتەستىكتىڭ القالار باستىعى دۇڭ لين بىلاي دەدى: «ٴار ۇلت جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەرى مەيلى قانداي قىزمەت ورنىندا بولسىن بارلىعى ۇزدىك تيپتەردەن ۇيرەنىپ، <شارت - جاعداي جار بەرسە ۇزدىكسىز ۇيرەنۋ، شارت - جاعداي جوق بولسا، شارت - جاعداي جاراتا وتىرىپ ۇيرەنۋ> سىندى كۇرەس رۋحىن ساۋلەلەندىرىپ، ۇيرەنۋدى قىزمەت بارىسىنا ٴسىڭىرىپ، شىندىققا تالپىنۋ رۋحىمەن سۇبەلى ناتيجەلەر جاراتتى».
ۇيرەنۋ ماڭگى جالعاسادى. مىڭ شاقىرىمدىق جول ٴبىرىنشى قادامنان باستاۋ الادى. سەرىكتەستىكتىڭ ٴار ۇلت جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەرىن ەكسكۋرسيالاۋعا، ۇيرەنۋگە ۇيىمداستىرۋى ۇدايىلىق قىزمەتكە، وتانشىلدىق تاربيە بازاسىن ەكسكۋرسيالاۋ ٴار ۇلت جۇمىسشى - قىزمەتشىلەرىنىڭ «ٴسوزسىز ۇيرەنەتىن ساباعىنا» اينالدى. سەرىكتەستىك جالپى جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەردى بەلسەنە ارەكەتكە كەلىپ، پارتيا تاريحىن، مادەنيەتتى، تەحنيكانى ۇيرەنۋگە، ەڭبەك ۇلگىلەرىنەن ٴتالىم الۋعا ۇندەپ، ۇيرەنۋدە الۋەتتى كاسىپورىن قۇرۋعا، ۇيرەنۋ ارقىلى قىزمەت قابىلەتىن جوعارىلاتۋ نىساناسىنا جەتۋگە، ٴار ۇلت جۇمىسشى - قىزمەتشىلەرىن ۇزدىكسىز العا باسۋعا جىگەرلەندىردى.