مىڭشان تاۋى بيىك تە اسقاق، يشۇي وزەنى الىسقا جەتەدى. يمىڭ − بايتاق جاتقان قىزىل ٴتۇستى قۇتتى مەكەن.

توڭكەرىستىك سوعىس جىلدارىندا يمىڭنىڭ قاھارمان ۇل - قىزدارى قان مەن وتتىڭ شىڭداۋىنان ٴوتتى. ولار «ەڭ سوڭعى ٴبىر شىنى اسىن اسكەردىڭ ازىعىنا ارناپ، ەڭ سوڭعى ٴبىر شارشى بۇلدى اسكەري كيىمگە ىستەتىپ، ەڭ سوڭعى ۇلىن مايدانعا اتتاندىرعان» قالتقىسىز ٴوزىن ارناۋ ارقىلى ارميا مەن حالىق ەتەنە بايلانىس ورناتىپ، بىرگە ەرلىكپەن شايقاس جۇرگىزگەن ايبىندى داستان جازىپ، توڭكەرىستىڭ جەڭىستەن - جەڭىسكە جەتۋىن ىلگەرىلەتتى.

باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ ايرىقشا اتاپ كورسەتكەن بولاتىن: «يمىڭ رۋحى يان - ان رۋحىمەن، جيڭگاڭشان رۋحىمەن، شيبايپو رۋحىمەن بىردەي پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ قىمباتتى رۋحاني بايلىعى، ونى جاڭا ٴداۋىردىڭ شارت - جاعدايىمەن ۇزدىكسىز ۇشتاستىرىپ، ساۋلەلەندىرە بەرۋ كەرەك».

بۇگىنگى كۇندە يمىڭنىڭ پەرزەنتتەرىنىڭ حيكاياسى ٴالى دە ۇزدىكسىز كەڭ تارالىپ ٴجۇر، ارميا مەن حالىق ەتەنە توعىسىپ، تاۋقىمەتتى بىرگە وتكەرىپ قالىپتاستىرعان يمىڭ رۋحى ۋاقىت وتكەن سايىن ٴتىپتى دە بەكەمدەلىپ، جاڭا نۇر شۇعىلا شاشۋدا.

ارميا مەن حالىق بالىق پەن سۋداي ەتەنە بولىپ، ىنتىماقتاسا ەرلىكپەن شايقاس جۇرگىزدى

شاندۇڭ ولكەسى لين - ي قالاسى مىڭيىن اۋدانىنداعى مىڭلياڭگۋ شايقاسى ەسكەرتكىش سارايىندا جالعىز دوڭگەلەكتى 3 قول اربا بار. ولاردىڭ ۇلكەن - كىشىلىگى ۇقسامايدى، اعاش قاڭقالى، اعاش بىلىكتى، كورەر كوزگە ٴجونسال، ەسكى، ەبدەيسىز بولعانىمەن، يمىڭ رۋحىنىڭ شەشۋشى قۇپيا سيفرىن قامتىپ جاتىر.

گومينداڭنىڭ شاندۇڭ ازات رايونىنا جاساعان ٴتۇيىندى شابۋىلىن تالقانداۋ ٴۇشىن، 1947 - جىلى 5 - ايدىڭ 13 - كۇنى مىڭلياڭگۋ شايقاسىنىڭ دابىلى قاعىلدى. ٴبىر جاعى، قارۋ - جاراعى ساقاداي ساي گومينداڭنىڭ سۇرىپتاپ قۇرعان 74 - شىسى، وزدەرىن «اسپان استىنىڭ جەڭىمپازى» اتاپ العان؛ ەندى ٴبىر جاعى، سوك پەن مىلتىققا سۇيەنگەن كوممۋنيستىك پارتيانىڭ حۋادۇڭ دالا ارمياسى، «ٴسوزسىز جەڭىلىس تابادى» دەپ قارالعان ەدى.

وسى شايقاستا يمىڭ حالقى جەر قايىسقان الدىڭعى شەپكە كومەكتەسۋشى حالىق جۇمىسكەرلەرى ٴىرى قوسىنىن ۇيىمداستىرىپ، كىشكەنە قول اربامەن وق - ٴدارى، سۋ، استىق، ٴدارى - دارمەك تاسىدى. اربالار تولاسسىز جۇمىس ىستەپ، حالىق جاپپاي اتتانىسقا كەلدى، سول ٴۇشىن دە حالىق ارمياسى ازدىڭ كوپتى جەڭگەن، ٴالسىزدىڭ كۇشتىنى جەڭگەن حيكىمەتىن جاراتتى. 5 - ايدىڭ 16 - كۇنى حۋادۇڭ دالا ارمياسى تۇتاس شەپتە مىڭلياڭگۋعا شابۋىل جاساپ، گومينداڭنىڭ سۇرىپتالعان 74 - شىسىن تىپ - تيپىل جويدى.

«اۋىلداردىڭ بارىندە قىزىل جەڭگەي بار، قىستاقتاردىڭ بارىندە قۇرباندار بار». وسىناۋ قىزىل قانمەن بويالعان توپىراقتا بۇل سياقتى حيكايالار توتەنشە كوپ.

بايياندى الۋ شايقاسى، ۋجيڭ جويىمپاز شايقاسى، تازىشان شايقاسى سياقتى تاريح پاراعىنا جازىلعان ايبىندى شايقاستاردا يمىڭ حالقى پارتيانىڭ باسشىلىعىندا، جاپونيا ارمياسىنا سىلەيتە سوققى بەردى؛

يمىڭدىق ايەل لي گۇيفاڭ قاتارلىلار ٴوز ۇيلەرىنىڭ ەسىك تاقتايلارىن الىپ، مۇزداي سۋىق وزەنگە سەكىرىپ ٴتۇسىپ، ٴالسىز دەنەلەرىمەن «ۇرىس شەبى كوپىرىن» سالدى؛

يمىڭدىق شەشەي ۋاڭ حۋانيۇي سوعىس كەزىندە بالاباقشا اشىپ، توڭكەرىسشىلەردىڭ 40 نەشە ۇرپاعىن باعىپ - قاعىپ قاتارعا قوستى؛

يمىڭدىق قىزىل جەڭگە ميڭ دىيىڭ ىلگەرىندى - كەيىندى مۇشكىل حالدە قالعان 8 - ارميانىڭ 2 جاۋىنگەرىن قۇتقارىپ، قاتەرلى ساتتە، اسىرەسە، اۋىر جارالانعان پەرزەنت اسكەرلەردى ٴوزىنىڭ ومىراۋ سۇتىمەن باقتى؛

...

تاريحي ماتەريالدارداعى ساناقتا كورسەتىلۋىنشە، جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس جانە ازاتتىق سوعىس مەزگىلىندە يمىڭ وڭىرىندە 4 ميلليون 200 مىڭ ادامنىڭ 200 مىڭنان استامى قوسىنعا قاتىناسقان، ٴبىر ميلليون 200 مىڭنان استامى ارميانى قولداپ الدىڭعى شەپتە بولدى، 100 مىڭى قۇربان بولدى. بۇگىنگى كۇندە ٴبىز يمىڭ توڭكەرىستىك ەسكەرتكىش سارايىنا كىرسەك، «كۇش - قۋات» اتتى الىپ مۇسىندەردىڭ ايبىنىنان تەبىرەنبەي قالمايمىز: الدىڭعى شەپكە كومەكتەسكەن اۋىلداستار بەلدەرىن ٴيىپ، زاتتىق ماتەريال تولتىرا تيەلگەن كىشكەنە قول اربانى يتەرىپ، قيىن − قىستاۋ جولدا العا تارتتى...

«الدىڭعى شەپكە كومەكتەسكەن سانسىزداعان بۇقارا مەن قاھارمان ۇلگىلەر شايقاس جەڭىسى ٴۇشىن ماڭىزدى ۇلەس قوسىپ، ＞اسكەر مەن حالىق جەڭىستىڭ ارقاۋى＜ دەگەن بۇلجىماس اقيقاتتى تالاسسىز دالەلدەدى»، − دەيدى يمىڭ كادرلار شۋەيۋانىنىڭ دوتسەنتى ليۋ جانچۋان.

قامال الىپ قيىندىقتاردى جەڭىپ، ەرلىكپەن العا تارتتى

«چاڭجينحۋ» كينوسىنىڭ سوڭىنا تاياعان جەرىندە مىناداي ٴبىر اسەرلى كورىنىس بار −

حۋ جۇن رول العان «لەيگۇڭ» جاۋدىڭ كوكتەن تۇسكەن بەلگى وعىن قۇشاقتاپ الىپ، اۆتوموبيلدى ايداپ جاۋ ارمياسىنىڭ نازارىن اۋدارىپ، ٴوزىنىڭ دەنەسىمەن جاۋدىڭ وعىن توستى. قۇربان بولار الدىندا «لەيگۇڭ» «يمىڭشان حالىق اۋەنىن» ىڭىلداپ ايتتى.

«لەيگۇڭنىڭ» وبرازى يمىڭ حالقىنىڭ جاندى ىقشام كورىنىسى. ۇزاق ۋاقىتتىق توڭكەرىس جانە قۇرىلىس امالياتى قيىندىق پەن سىن - سايىس الدىندا يمىڭ حالقىنىڭ قيىندىقتاردان قامال الاتىن قايراتى، ەرلىكپەن العا تارتاتىن تەبىندى جىگەرى بار ەكەندىگىن تەرەڭ دالەلدەدى.

لين - ي جۇينان اۋدانى پيڭشاڭ قالاشىعى ليجياجاي قىستاعى ٴۇش تاۋ، بەس شوقى، ەكى وزەننىڭ اراسىنا ورنالاسقان، جولى كۇدىر، ەگىستىك جەرى از. قارتتار ۇنەمى بۇرىنعى ليجياجاي قىستاعىندا «تاڭەرتەڭ كوكونىس سورپاسى، تۇستە كەبەك بوتقا، كەشتە تىسكە سىزدىق ەتەرلىك ەشتەڭە جوق» دەگەندى ايتادى.

كەدەيلىكتەن ارىلۋدا يدەياعا بۇرىلىس جاساۋ قاجەت. 1955 - جىلدان باستاپ ليجياجايلىقتار تاۋدى كوشىرىپ، جىلعانى تىندىرىپ، تاۋ قوپارىپ، اتىز جاسادى، 2 جىلدا جوعارى ولشەمدى 3000 مۋدان استام ساتىلى اتىز قالىپتاستىرىپ، استىقتىڭ مۋ باسىندىق ٴونىمىن 500 جىڭنان اسىردى.

بۇل حابار جۇڭنانحايعا جەتكەننەن كەيىن، ٴتوراعا ماۋ زىدۇڭ قۋانا بىلاي دەپ بەكىتپە جازدى: «يۇي گۇڭنىڭ تاۋدى كوشىرۋىندەي جۇڭگودا وزگەرىس بولدى، ليجياجاي مۇنىڭ تاماشا ٴبىر مىسالى».

رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ جاڭا كەزەڭىنە قادام تاستاعان سوڭ، جيۋجيانپىڭ قىستاعى يمىڭ رۋحىنىڭ جاڭا جارناماسىنا اينالدى.

تەڭىز دەڭگەيىنەن 640 مەتر بيىك لۇڭديڭ تاۋىنا ورنالاسقان جيۋجيانپىڭ قىستاعىنىڭ جان - جاعى بيىك جالاما جارتاس، اينالاسى شىڭىراۋ قۇز، جەرى قۇنارسىز، سۋ، توك تاپشى. 112 مۋ جەر 23 تاۋ جىلعاسىندا ەدى، زامان جاقسى بولعان كۇندە دە قىستاق تۇرعىندارى تۇلكى قۇرساق جۇرەدى.

وتكەن عاسىردىڭ 80 - جىلدارىندا قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ليۋ جياكۇن قىستاق تۇرعىندارىن باستاپ، توك تارتىپ، جول جاساپ، تاۋعا سۋ شىعارىپ، تاۋعا اعاش وتىرعىزدى، ٴۇرتىس 5 جىل جان سالا ەڭبەكتەندى. بۇكىل قىستاق 230 مىڭ يۋان قارجى توپتاپ، 3500 مەترلىك تاس توعان سالىپ، تاۋ قوپارىپ 500 مۋدان استام جەردى تەگىستەدى، 20 مىڭ تۇپتەن استام جەمىس اعاشىن جاڭادان وتىرعىزدى.

تاۋدى جاڭالاپ، تاۋدى بويسۇندىردى، وزەندى بۇرىپ، وزەندى وزگەرتتى، جەردى يگەرىپ، ونىمدىلىكتى جوعارىلاتتى.

ەكى ۋاقىت ٴتۇيىنى يمىڭ رۋحىنىڭ يمىڭ حالقىنا اكەلگەن زور وزگەرىستەرىن كورسەتتى −

1985 - جىلى يمىڭ تاۋلى ٴوڭىرىنىڭ كىندىگىنە ورنالاسقان لين - ي بۇكىل ەلدەگى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا 18 ٴتۇيىندى ٴوڭىردىڭ قاتارىنا ەنگىزىلدى؛

10 جىلدىق شايقاستى باستان وتكىزۋ ارقىلى 1995 - جىلدىڭ سوڭىندا لين - ي تۇتاستاي كەدەيلىكتەن ارىلۋدى الدىمەن جۇزەگە اسىردى.

جاسىل تاۋ، ٴمولدىر سۋ قانداي كوركەم، جاسىل مانات جايقالىپ، دالادا مال ورگەن، جۇگەرى پىسىپ، كۇرىش ٴيىسى مۇرىن جارعان... «يمىڭشان حالىق اۋەنىندە» سۋرەتتەلگەن وسى تاماشا كورىنىس يمىڭ حالقىنىڭ قولىمەن الدەقاشان رەالدىققا اينالدى.

ٴورىس اشا ەرلىكپەن العا ىلگەرىلەپ، تىڭ داستان جازدى

اسكەري كيىم تىگۋ، قارما نان پىسىرۋ، زۋزا كوتەرۋ... مەملەكەت مەرەكەسى دەمالىسى كەزىندە ينان اۋدانى مامۋچى اۋىلى چاڭشانجۋاڭ قىستاعىنداعى شارۋالار اۋلاسىندا قىزىل جەڭگەنىڭ حيكاياسىن نەگىزگى تاقىرىپ ەتكەن ەرەكشە تارتىمدى كونسەرت قويىلىپ، سانسىز ساياحاتشىلاردى «ٴسوزسىز، كەلىپ كورۋگە» باۋرادى.

ينان اۋداندىق پارتكومنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، ۇگىت ٴبولىمىنىڭ باستىعى فان رۋفىڭنىڭ تانىستىرۋىنا قاراعاندا، ەرەكشە تارتىمدى كونسەرت ايرىقشا تاريحي داۋىردەگى تۇرلىشە قايراتكەرلەردىڭ حال - جاعدايىمەن جانە مىنەز - قۇلقىمەن تىعىز بايلانىستىرىپ، كورىنىستىك ورىنداۋ تاسىلىمەن سول داۋىردەگى ارميا مەن بۇقارانىڭ ەتەنە توعىسىپ، تاۋقىمەتتى بىرگە وتكەرگەندىگىن كورسەتكەن.

بۇل جەرگىلىكتى ورىننىڭ قىزىل ساياحاتتا جاڭالىق اشۋىنىڭ ٴبىر جولى بولدى ٴارى يمىڭ رۋحىنا جاڭا داۋىرلىك باۋراۋ قۋاتىن سيلادى. توڭكەرىستىك سوعىس جىلدارىندا دۇنيەگە كەلىپ، سوتسياليستىك قۇرىلىس ٴداۋىرى مەن رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ جاڭا داۋىرىندە دامىعان يمىڭ رۋحى جاڭا داۋىردە ونان ارى شۇعىلا شاشىپ، يمىڭ حالقىنىڭ رەفورما جاساپ، جاڭالىق اشۋىنا، ٴورىس اشىپ، ەكپىندەي ىلگەرىلەۋىنە شابىت بەرەتىن قۋاتتى رۋحاني قوزعاۋشى كۇشكە اينالدى.

بۇل جاسىل ٴتۇسى اناعۇرلىم ايشىقتالعان يمىڭ −

لين - ي قالاسى جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى جوعارى ساپالى دامۋ جولىنان جازباي، «13 - بەسجىلدىق» مەزگىلىندە گازعا ساياتىن ونەركاسىپ كاسىپورىندارىنىڭ 3 رەت ولشەمىن جوعارىلاتىپ، جاڭالاپ، 10 مىڭ يۋاندىق GDP دىڭ ەنەرگيا سارىپ ەتۋىن %17 تومەندەتتى، 2020 - جىلى اۋانىڭ ساپالى كۇن سانى 54 كۇن ارتتى.

بۇل كاسىپ سالاسى اناعۇرلىم گۇلدەنگەن يمىڭ −

پيڭ - ي اۋدانى ديفاڭ قالاشىعى جيۋجيانپىڭ قىستاعىندا پارتيا ۇيىمى قىستاق تۇرعىندارىن باستاپ قاعىر جەرلەردى وزگەرتىپ، تاس توعان سالىپ، ٴۇشقات سورتتى تۇقىمىن جەتىلدىرۋ، جالپىلاستىرىپ ەگۋ، سۋسىز گۇل ساۋداسى، ازىق - تۇلىك، ٴدارى - دارمەكتەردى زەرتتەۋ - اشۋ، ٴوندىرۋ، ساتۋ ٴبىر تۇلعالانعان تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قالىپتاستىرىپ، تەرەڭ تاۋ قويناۋىنداعى قىستاقتى «يمىڭ مەرۋەرتى» ەتىپ قۇرىپ شىقتى.

بۇل تۇرمىسى اناعۇرلىم بايىعان يمىڭ −

2019 - جىلى 11 - ايدا جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جول يمىڭشانعا جەتتى، «ليجياجاي بەكەتى» جەلى بويىنداعى بىردەن - ٴبىر قىستاق اتىمەن اتالعان جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جول بەكەتىنە اينالدى. جەرگىلىكتى شيە جوعارى جىلدامدىقتى تەمىر جول ارقىلى بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىنە جەتكىزىلىپ، يمىڭ حالقىنىڭ كىرىسىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، بايۋىنا دەم بەردى.

800 شاقىرىمدىق يمىڭنىڭ كوركەم تاۋ - وزەنى جىرعا اينالدى.

يمىڭ رۋحىنىڭ دەم بەرۋىندە يمىڭ تاۋلى ٴوڭىرىنىڭ پەرزەنتتەرى ەرلىكپەن العا باسىپ، ۇزدىكسىز العا ۇمتىلۋدا. بولاشاققا بەت العان بايىرعى رايونداعى حالىق تا ۇزدىكسىز تار جول، تايعاق كەشۋلەردەن تايسالماي ٴوتىپ، اناعۇرلىم ايبىندى دا شۇعىلالى ٴداۋىر كارتيناسىن سالادى.

شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 11 - ايدىڭ 4 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى.

شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى ۋاڭ پىڭ، ياڭ ۋىن.