− «جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى جالپى تۇلعالىق جوباسىنا» ەگجەي - تەگجەيلى تۇسىنىك
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى شيە شيياۋ، گۋان چياۋچياۋ
مەملەكەتتىك كەڭەس تاياۋدا «جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى جالپى تۇلعالىق جوباسىن» باسىپ تاراتتى. ساۋدا ىستەرى مينيسترلىگى 11 - ايدىڭ 1 - كۇنى بەيجيڭدە ارناۋلى تاقىرىپتىق اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن وتكىزىپ، جوبانىڭ قاتىستى جاعدايىن تانىستىردى.
جوبادا ستراتەگيالىق ورىن جانە دامۋ نىساناسىندا ورتا، باتىس بولىك وڭىرلەردىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جەبەۋدىڭ ۇلگى قالىبىن قۇلشىنا تۇلعالاپ، شينجياڭنىڭ ەل ءىشى، حالىقارا قوس اينالىمعا توعىسۋىنىڭ ماڭىزدى تورابىن قالىپتاستىرىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ وزەكتى رايونى قۇرىلىسىنا قىزمەت وتەپ، ازيا − ەۆروپا التىن ارناسىن جانە ەلىمىزدىڭ باتىسقا ەسىك اشۋىنىڭ الدىڭعى شەبىن قۇرۋعا دەم بەرىپ، جۇڭگو − ورتا ازيا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋعا بەلسەنە ۇلەس قوسۋ العا قويىلدى. جوبادا ستراتەگيالىق ورىن مەن دامۋ نىساناسى توڭىرەگىندە 25 جاقتاعى ناقتى شارا العا قويىلدى.
تاماشا دامۋ ورتاسىن قالىپتاستىرىپ، جاڭا دامۋ ارناسىن قۇرۋعا قىزمەت وتەۋ
جوبادا العا قويىلعان نەگىزگى مىندەت پەن شارالاردا ”ۇكىمەت فۋنكتسياسىنا بۇرىلىس جاساۋدى جەبەۋ“ باستى ورىنعا قويىلدى. ساۋدا ىستەرى مينيسترلىگىنىڭ ورىنباسار مينيسترى گو تيڭتيڭ بىلاي دەدى: شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونى جوعارى دەڭگەيدە سىرتقا ەسىك اشۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، ۇكىمەت فۋنكتسياسىندا بۇرىلىس جاساۋدى جەبەيدى. ساۋدا، قارجى قوسۋ، فينانس، ادامداردىڭ بارىس - كەلىسى سياقتى سالالاردىڭ ەركىن بولۋىن، قولايلى بولۋىن ىلگەرىلەتىپ، شارۋاشىلىق تۇلعالارىنىڭ ومىرشەڭدىگىن قاۋلاتادى.
ول بىلاي دەپ تانىستىردى: قارجى قوسۋدىڭ قولايلىلانۋىن جەبەۋ جاعىندا، شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ شەتەل ساۋداگەرلەرىنىڭ قارجى قوسۋىنا قىزمەت وتەۋ، قامتاماسىزداندىرۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋعا شابىتتاندىرىپ، شەتەل قارجى قوسقان كاسىپورىنداردىڭ ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋ، مەردىگەرلىككە شاقىرىلۋ، مەردىگەر بولۋ جانە ولشەم جاساۋ سياقتى قيمىلدارعا زاڭ بويىنشا، ءادىل قاتىناسۋى قامتاماسىز ەتىلىپ، شارتقا ۇيلەسەتىن شەتەل قارجى قوسقان كاسىپورىنداردىڭ كاسىپ سالاسىن جانە ءوڭىردى دامىتۋ ساياساتىنان تەڭ يگىلىكتەنۋىنە قولداۋ كورسەتىلەدى. شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونىندا شەتەل قارجى قوسقان زەرتتەۋ - اشۋ ورتالىعىن قۇرۋعا شابىت بەرىلەدى، زەرتتەۋ - اشۋ قاراجاتى، ارناۋلى مىندەتتەگى زەرتتەۋ - اشۋ قىزمەتكەرلەر سانى، جابدىق ساتىپ الۋ سياقتى جاقتاردا رۇقسات شارتى تومەندەتىلىپ، شەتەل قارجىسىن باۋراۋ قۋاتى ونان ارى جوعارىلاتىلادى.
مۇنان تىس، فينانستىق قىزمەت وتەۋ يقۋاتىن كۇشەيتۋ جاعىندا، شەكارا سىرتىنداعى فينانس قۇرىلىمدارىنىڭ شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونىندا بانكە، قامسىزداندىرۋ، اكتسيا سياقتى فينانس قۇرىلىمدارىن اشۋىنا قولداۋ كورسەتىلىپ، حالىقارالانعان، كوپ نەگىزدەنگەن فينانس ونىمدەرى جانە قىزمەت وتەۋ ازىرلەنەدى؛ سيفرلى ەكونوميكانىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ جاعىندا، ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ شينجياڭنىڭ ەنەرگيا جانە كليمات باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ساندى مالىمەت ورتالىعىن قۇرىپ، ”شىعىستىڭ ساندى مالىمەتىن باتىستا ەسەپتەۋ“ ينجەنەرياسى قۇرىلىسىنا قاتىناسۋىنا قولداۋ كورسەتىلەدى؛ دارىندىلارعا قىزمەت وتەۋدى، قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتۋ جاعىندا، شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ شتاتتى جۇمىس ورنى، عىلمي زەرتتەۋ قاراجاتى، دارىندىلاردى باعالاۋ، جىگەرلەندىرۋ جانە قامتاماسىز ەتۋ سياقتى دارىندىلار رەفورماسى ساياساتىن الدىمەن تياناقتاندىرۋىنا قولداۋ كورسەتىلەدى.
اشىق تيپتەگى ەرەكشە كاسىپ سالاسى جۇيەسىن تۇلعالاپ، جوعارى ساپالى دامۋدى كۇش سالا ىلگەرىلەتۋ
شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى سۇن حۇڭمەي بىلاي دەدى: جوبادا ”ءداستۇرلى باسىمدىققا يە كاسىپ سالاسىن زورايتۋ، الۋەتتەندىرۋ“، ”جاساۋ كاسىبىنىڭ تيبىن جاڭالاپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتۋ“، ”سيفرلى ەكونوميكانىڭ جاسامپازدىقپەن دامۋىن ىلگەرىلەتۋ“ سياقتى 3 جاقتان شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنا 19 ءتۇرلى رەفورما سىناق ءتۇيىنى مىندەتى جۇكتەلدى.
ول بىلاي دەپ تانىستىردى: سوڭعى جىلدارى شينجياڭ بايلىق ەرەكشەلىگى مەن كاسىپ سالاسى نەگىزىن تياناق ەتىپ، مۇناي، گاز ءوندىرۋ، وڭدەۋ، كومىر، كومىر ەلەكتر، كومىر حيميا ونەركاسىبى، جاسىل كەن كاسىبى، استىق - ماي، ماقتا جانە توقىماشىلىق، كيىم - كەشەك، جاسىل، ورگانيكالى جەمىس - كوكونىس، تاڭداۋلى مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرى، جاڭا ەنەرگيا، جاڭا ماتەريال سياقتى ”سەگىز ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىن“ كۇشتى شوعىرلاندىرا تۇلعالادى. كەلەسى قادامدا 3 جاقتاعى قىزمەتتەر كۇش سالا ويداعىداي يگەرىلەدى:
ەل ءىشى، حالىقارا بازارىنا باعىتتاپ، ءداستۇرلى باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارى دامىتىلادى، زورايتىلادى. مەملەكەتتىڭ ساپالى ماقتا ءجىپ ءوندىرۋ بازاسى تۇلعالانادى؛ قورىتۋ، حيميا ونەركاسىبى، توقىماشىلىق كاسىپ سالاسى تىزبەگى تۇلعالانادى؛ جەمىس ورمانى، ءجۇزىم شارابى، ءسۇت ونىمدەرى سياقتى ەرەكشە ونىمدەردى وڭدەۋ كاسىبىنىڭ ولشەمدەندىرىلۋ، كولەمدەندىرىلۋ دەڭگەيى جوعارىلاتىلادى. مەملەكەتتىڭ ەنەرگيا بايلىعى ستراتەگيالىق قامتاماسىزداندىرۋ بازاسى جەدەل قۇرىلادى. شىعىس بولىك وڭىرلەردىڭ ەكسپورتقا باعىتتالعان، اسىرەسە، ەڭبەك شوعىرلانعان كاسىپ سالالارىنىڭ كوشى بەلسەنە قابىلدانادى.
كاسىپ سالاسىنىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋى ىلگەرىلەتىلىپ، وزىق جاساۋ كاسىبى شوعىرى جەدەل قالىپتاستىرىلادى. مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق كەن ونىمدەرى بايلىعى بازاسى جانە ءتۇستى مەتال كاسىپ سالاسى بازاسى قۇرىلادى. ورتا، شىعىس بولىك وڭىرلەردىڭ وزىق جابدىق جاساۋ كاسىپ سالاسى كوشىن قابىلداۋعا قولداۋ كورسەتىلىپ، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىك بولشەكتەرى سايكەستى كاسىپ سالاسى جەدەل دامىتىلىپ، جاپپاي قولدانىلاتىن اۆياتسيا تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگى زور كۇشپەن دامىتىلىپ، مەملەكەتتىڭ ەرەكشەلىككە يە ەمدەۋ، ءدارى - دارمەك كوپشىلىك قولدى شيكىزاتتىق ءدارى ءوندىرىس بازاسى قۇرىلادى.
سيفرلى ەكونوميكانىڭ جاسامپازدىقپەن دامۋى ىلگەرىلەتىلىپ، سيفرلى جىبەك جولى قۇرىلىسىنا دەم بەرىلەدى. مەملەكەتتىڭ ”شىعىستىڭ ساندى مالىمەتىن باتىستا ەسەپتەۋ“ ينجەنەريا قۇرىلىسىنا بەلسەنە ات سالىسىپ، مەملەكەتتىڭ ەسەپتەۋ قۋاتى توراپتىق ءتۇيىنى تۇلعالانادى. حالىقارالىق حابار - بايلانىس قۇرىلعىلارى قۇرىلىسى جەدەلدەتىلەدى. ورتا ازيا ەلدەرىنە باعىتتاپ، جۇمساق بولشەك جانە ينفورماتسيا تەحنيكاسى بويىنشا قىزمەت وتەۋ دامىتىلادى. حالىقارالىق جوعارى ولشەمدى سيفرلى ساۋدا ەرەجەسىمەن تۇتاستىرىلىپ، ورتا ازيا ەلدەرىمەن سيفرلى ينفورماتسيا اۋىس - كۇيىسىن، سەلبەستىگىن زاڭدى، ءتارتىپتى ورىستەتۋ بەلسەنە قاراستىرىلادى.
سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ ۇلكەن ارناسىن قۇرىپ، باتىسقا ەسىك اشۋ بويىنشا كوپ سالالى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋ
شينجياڭ ەلىمىزدىڭ ورتا ازيامەن، باتىس ازيامەن، ەۆروپامەن تۇتاساتىن شەشۋشى ءتۇيىنى، توراپتىق ارنا باسىمدىعى كورنەكتى. جوبادا ”ەۆروپا مەن ازيانى تۇتاستىراتىن جالپىلىق زات اينالىمى تورابىن قۇرۋ“، ”باتىسقا ەسىك اشۋ بويىنشا كوپ سالالى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋ“ العا قويىلدى.
ەۆروپا مەن ازيانى بايلانىستىراتىن امبەباپ زات اينالىمى تورابىن قۇرۋ توڭىرەگىندە شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق ساۋدا ىستەرى مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، ورىنباسار مەڭگەرمە باستىعى لي شۋان بىلاي دەدى: وتكەل قۇرىلىسى كۇشەيتىلىپ، جۇڭگو - ەۆروپا كەزەكشى پويەزدەرىن جيناۋ ورتالىعى قۇرىلىسى كۇشەيتىلىپ، جۇڭگو − ورتا ازيا قاتىناس ءدالىزى قۇرىلىسى ىلگەرىلەتىلىپ، كەڭىستىكتەگى جىبەك جولى قۇرىلىسى زور كۇشپەن ىلگەرىلەتىلەدى؛ توراپتىق فۋنكتسيا كۇشەيتىلىپ، ءۇرىمجى قۇرلىقتىق پورت تيبىندەگى مەملەكەتتىك زات اينالىمى تورابى، اۆياتسيالىق پورت تيبىندەگى مەملەكەتتىك زات اينالىمى تورابى، مەملەكەتتىك جالپىلىق زات تاسىمالى تورابى، قورعاس شەكارا وتكەلى تيبىندەگى مەملەكەتتىك زات اينالىمى تورابى جەدەل قۇرىلىپ، قاشقار حالىقارالىق ساۋدا زات اينالىمى وتكەلىنىڭ باسىمدىعى ونان ارى ساۋلەلەندىرىلەدى.
مادەنيەت - ساياحات سالاسى جونىندە گو تيڭتيڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: مەملەكەتتىڭ شەتەلگە باعىتتالعان مادەنيەت ساۋدا بازاسىن قۇرۋعا بەلسەنە ءوتىنىش بەرىلىپ، مۋزيكا - ءبي، مادەنيەت مۇراسى، كوركەمونەر كورمەسى سياقتى حالىقارالىق اۋىس - كۇيىس قيمىلدارى ورىستەتىلەدى. شەكارالىق ساياحات سىناق رايونى جانە شەكارا اتتاعان ساياحات سەلبەستىك اۋماعى قۇرىلىپ، توڭىرەكتەگى ەلدەرمەن بىرلەسىپ، شەكارا اتتاعان ساياحات جەلىسى تۇلعالانىپ، حالىقارالىق ساياحات پويەزىن جۇرگىزۋ زەرتتەلەدى.
جوبا بويىنشا شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ جۇرگىزىلەتىن كولەمى 179.66 شارشى كيلومەتر، ءۇرىمجى اۋماعى، قاشقار اۋماعى جانە قورعاس اۋماعى سىندى 3 اۋماقتى قامتيدى. 11 - ايدىڭ 1 - كۇنى تۇستەن بۇرىن جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ ماڭدايشالىعىن اشۋ سالتى ءۇرىمجى قالاسىندا وتكىزىلدى، بۇل − شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونىن قۇرۋدىڭ جاپپاي باستالعاندىعىنىڭ بەلگىسى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 11 - ايدىڭ 1 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)