ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنا ءبىر ولشەم - ۇلگىمەن شەكتەلمەي دارىندى ”ەنگىزۋ“ كەرەك

　　− اۆتونوميالى رايوندىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى چىن جىجياڭمەن سۇحبات

　　□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جاۋ چۇنحۋا

11 - ايدىڭ 1 - كۇنى جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى ماڭدايشالىق اشىپ، قۇرىلدى، وسى كەلەلى تاريحي وراي الدىندا رايونىمىز قايتكەندە ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىن جەتەكشى ەتىپ، دارىندىلاردىڭ جاڭالىق اشۋ، جاسامپازدىق، شارۋاشىلىق قۇرۋ ومىرشەڭدىك كۇشىن مۇمكىندىگىنشە قاۋلاتا الادى؟ دارىندىلارعا باعىتتالعان قىزمەت وتەۋدى، قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتۋ جاعىندا قانداي ىزدەنىستەر جاسالادى؟ 11 - ايدىڭ 6 - كۇنى اۆتونوميالى رايوندىق ادام كۇشى بايلىعى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى چىن جىجياڭعا ارناۋلى سۇحبات جاسادىق.

”ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، دارىندى دامىتۋ ءتۇزىلىس - مەحانيزم رەفورماسىن تەرەڭدەتۋدە ماسەلەنى باعدار ەتۋگە تاباندى بولىپ، نىسانانى كوزدەي وتىرىپ شارا اتقارىپ، كونەنى قيراتۋ مەن جاڭانى ورناتۋدى تەڭ يگەرۋ كەرەك.“ چىن جىجياڭ بىلاي دەدى: «جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ جالپى تۇلعالىق جوباسىندا» العا قويىلعان دارىندى دامىتۋ ءتۇزىلىس - مەحانيزم رەفورماسىن تەرەڭدەتۋدىڭ مازمۇنى دارىندىلار رەفورماسى ساياساتىن ۇلگى كورسەتىپ اتقارۋدى، جوعارى دەڭگەيلى جانە شۇعىل قاجەت، تاپشى دارىندىلاردى توپتاۋدى، دارىندىلاردىڭ جاڭالىق اشۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ تۇعىرىن قۇرۋدى، سىرتقا باعىتتالعان دارىندىلارعا قىزمەت وتەۋدى، قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتۋدى قامتيدى، قاتىستى ساياساتتاردى شىعارۋ كەزەكتە جەدەل ىلگەرىلەتىلۋدە.

دارىندى − ءبىرىنشى بايلىق، ەركىن ساۋدا سىناق رايونىن شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسى تاماشا، ساۋداعا قارجى قوسۋ قولايلى، باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارى شوعىرلانعان، فاكتور بايلىعىنان بىرگە يگىلىكتەنەتىن، باسقارۋى سايكەستى، جوعارى ءونىمدى، ىقپال جاساۋ، باستاماشىلدىق رولى كورنەكتى جوعارى ولشەمدى، جوعارى ساپالى ەركىن ساۋدا باقشا رايونى ەتىپ قۇرۋدا، كوپتەگەن تاڭداۋلى جوعارى ساپالى دارىندىلاردى ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنا توپتالۋعا باۋراۋ كەرەك.

”سۇرانىستى باعدار ەتىپ، جوعارى دەڭگەيلى، ىسىلعان، وزىق، تاپشى دارىندىلاردى كوزدەي وتىرىپ، ەل ءىشى - سىرتىنان جاڭالىق اشۋ، جەتەكشىلىك ەتۋ، ۇلگىلىك، باستاماشىلدىق رولىن ساۋلەلەندىرە الاتىن جوعارى دەڭگەيلى جانە شۇعىل قاجەت، تاپشى كاسىپتىك دارىندىلاردى ەنگىزۋ كەرەك“، - دەدى چىن جىجياڭ.

اۆتونوميالى رايوننىڭ ”5 + 2“ دارىندىلار جوسپارى نىسانىنداعى ورنالاستىرۋلارعا ساي، اۆتونوميالى رايوننىڭ ”تيانچى دارىندىلاردى“ ەنگىزۋ جوسپارىن ءۇرتىس ۇيىمداستىرىپ اتقارىپ، قابىلدانعان ەنگىزىلگەن دارىندىلارعا قارجى جاعىنان قولداۋ كورسەتىپ، جوعارى دەڭگەيلى دارىندىلاردى شينجياڭعا كەلىپ جاڭالىق اشۋعا، شارۋاشىلىق قۇرۋعا باۋرايدى. ەركىن ساۋدا سىناق رايونىندا پوسدوكتور جىلجىمالى عىلمي زەرتتەۋ (قىزمەت) پۋنكتىن، جاڭالىق اشۋ پراكتيكا بازاسىن جاڭادان قۇرۋعا قولداۋ كورسەتىپ، پۋنكت قۇرۋ شارتىنا ۇيلەسەتىن ورىنداردى پوسدوكتور جىلجىمالى عىلمي زەرتتەۋ (قىزمەت) پۋنكتىن، جاڭالىق اشۋ پراكتيكا بازاسىن قۇرۋعا ءوتىنىش بەرۋگە ىسكە قوسادى. ەركىن ساۋدا سىناق رايونى ەنگىزەتىن جوعارى دەڭگەيلى شۇعىل قاجەت، تاپشى دارىندىلارعا قاراتا قىزمەتكە قابىلداۋ ءتارتىبىن اناعۇرلىم ىقشامداپ، جاسىل وتكەل اشىپ، باعالاۋ نەمەسە تەكسەرۋ ءتاسىلىن قولدانىپ اشىق قابىلدايدى.

جوعارى دەڭگەيلى دارىندىلاردىڭ بەلسەندىلىگىن جۇمىلدىرىپ، دارىندىلاردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن ۇزدىكسىز قاۋلاتۋدا ءبىلىم قۇنىن ارتتىرۋدى باعدار ەتكەن دارىندىلاردى ىنتالاندىرۋ ءتاسىلىن اتقارۋ كەرەك.

چىن جىجياڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنداعى ءىسورىندار ءتارتىپ بويىنشا تۇراقتاندىرعان جوعارى دەڭگەيلى دارىندىلار جونىنەن ءبىلىم قۇنىن ارتتىرۋدى باعدار ەتكەن ءبولىس ساياساتى اتقارىلادى، جاڭالىق اشۋعا ىنتالاندىرۋ مەن قامتاماسىز ەتۋ جاعىنان ىنتالاندىرۋ كەمەلدەندىرىلىپ، ورىنداردىڭ دامۋ قاجەتىنە، نىسان مىندەتىنە جانە جوعارى دەڭگەيلى دارىندىلار ەرەكشەلىگىنە ساي يكەمدى دە كوپ ءتۇرلى ءبولىس فورماسىن اتقارۋىنا دەم بەرىلەدى، قاجەتتى سوما مولشەرى ەڭبەك ونىمدىلىگى ەڭبەكاقىسى جالپى مولشەرىندە بولەك جاسالادى، تەكسەرىپ بەكىتىلگەن ەڭبەك ونىمدىلىگى ەڭبەكاقىسى جالپى مولشەردىڭ شەكتەۋىنە ۇشىرامايدى.

ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنداعى ءىسورىن عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ مىندەتتىك عىلىم - تەحنيكا جەتىستىكتەرىن كادەگە جاراتۋدا يە بولعان سيلىق اقشاسىنا، سونداي - اق مىندەتتىك عىلىم - تەحنيكا جەتىستىكتەرىن كادەگە جاراتۋ قىزمەتىندە ورىستەتكەن تەحنيكالىق توقتامدى تۇراقتاندىرۋدى، تىزىمگە تىركەۋدى تامامداۋداعى تەحنيكالىق اشۋ، تەحنيكالىق كەڭەس بەرۋ، تەحنيكالىق قىزمەت وتەۋ سياقتى قيمىلدارعا قاراتا، نىساندى مىندەتىنە العان ورىنداردىڭ قاتىستى زاڭ، زاڭ ەرەجە بويىنشا بەرەتىن سيلىق اقشا مولشەرى سول جىلعى ەڭبەك ونىمدىلىگى ەڭبەكاقى جالپى مولشەرىندە بولەك ەسەپكە ەنگىزىلەدى، تەكسەرىپ بەكىتىلگەن ەڭبەك ونىمدىلىگى ەڭبەكاقىسى جالپى مولشەرىنىڭ شەكتەۋىنە ۇشىرامايدى.

ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنداعى ءىسورىندار مىندەتىنە العان قازىنالىق عىلمي زەرتتەۋ نىساندارىنىڭ قاتىستى ساياسات بويىنشا العان قوسالقى قاراجاتى عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتكەرى جانە عىلمي كومەكشى سياقتى قىزمەتكەرلەردىڭ ءىس جۇزىندىك قوسقان ۇلەسىنە قاراي ەڭبەك ونىمدىلىگى شىعىسى بويىنشا تاراتىلاتىن اقشا تۇراقتاندىرىلىپ، ەڭبەك ونىمدىلىگى ەڭبەكاقىسىنىڭ شابىتتاندىرۋ جەتەكشىلىك رولى تولىق ساۋلەلەندىرىلەدى، قاجەتتى مولشەر ەڭبەك ونىمدىلىگى ەڭبەكاقىسىن بولەك جاساۋ ساياساتى اتقارىلادى، تەكسەرىپ بەكىتىلگەن ەڭبەك ونىمدىلىگى ەڭبەكاقىسى جالپى مولشەردىڭ شەكتەۋىنە ۇشىرامايدى.

”ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ قۇرىلۋى جوعارى مەكتەپتەردەن وقۋ تاۋىسقاندارعا اناعۇرلىم كوپ وراي ازىرلەيدى، بۇل رايونىمىزداعى جوعارى مەكتەپتەردەن وقۋ تاۋىسقانداردىڭ جۇمىستانۋىن جەبەۋ جونىنەن بەلسەندى باستاماشىلدىق رولعا يە“، - دەدى چىن جىجياڭ.

چىن جىجياڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: جوعارى مەكتەپتەردەن وقۋ تاۋىسقان تاڭداۋلى وقۋشىلارعا پراكتيكا قوسىمشا قاراجاتىن ازىرلەۋ نەگىزىندە رايونىمىزدا شارۋاشىلىق قۇرۋ كەپىلدىك قارىز اقشاسىن ءوتىنىش ەتۋ شارتىنا ۇيلەسەتىن جوعارى مەكتەپتەردەن وقۋ تاۋىسقاندار دەربەس شارۋاشىلىق قۇراتىن بولسا، ەڭ جوعارى بولعاندا 200 مىڭ يۋاندىق شارۋاشىلىق قۇرۋ كەپىلدىك قارىز اقشاسىن ءوتىنىش ەتۋىنە بولادى، قارىز اقشا شەكتى مەرزىمى 3 جىلدان اسپاۋى كەرەك. مەكتەپتەگى جانە مەكتەپتەن كەتكەن 5 جىل ىشىندە ءالى دە جۇمىستانباعان ادەتتەگى جوعارى مەكتەپتەردەن، كاسىپتىك مەكتەپتەردەن، تەحنيك جۇمىسشىلار مەكتەبىنەن وقۋ تاۋىسقانداردىڭ ىشىندەگى شارتقا ۇيلەسەتىندەرى ءبىر رەتتىك 2000 يۋاندىق شارۋاشىلىق قۇرۋ قارجىلاي كومەگىنەن يگىلىكتەنەدى. ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنا بارىپ شارۋاشىلىق قۇرۋ تىلەگى بار جوعارى مەكتەپتەردەن وقۋ تاۋىسقاندار ادام كۇشى جانە قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ تاراۋى تۇراقتاندىرعان شارۋاشىلىق قۇرۋ جەتىلدىرۋ بازاسىنا بارىپ شارۋاشىلىق قۇرۋدى ءوتىنىش ەتۋىنە بولادى، جۇمىستانۋعا، شارۋاشىلىق قۇرۋعا قىزمەت وتەۋ، ءۇي ماي اقىسىن ازايتۋ - كەشىرىم ەتۋ سياقتى تيىمدىلىك ساياساتتارىنان يگىلىكتەنەدى.

”دارىندىلاردى باعالاۋ جاعىندا رايونىمىز ءوڭىر، مەنشىك ءتۇزىمى، سالاۋاتى سياقتى شەكتەمەلەردى ونان ارى تالقانداپ، باسقا ولكە، رايوندارداعى، قالالارداعى كاسىپتىك تەحنيكالىق قىزمەتكەرلەردى ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنا كەلۋىنە قولداۋ كورسەتەدى، ولاردىڭ سىرت جەردە يە بولعان كاسىپتىك اتاقتارىن مويىندايدى ءارى ولار رايونىمىزدىڭ ءبىر دارەجەلى جوعارى كاسىپتىك اتاعىن ءوتىنىش ەتۋىنە بولادى.“ چىن جىجياڭ بىلاي دەدى: رايونىمىز ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنداعى ادام ىستەتەتىن نەگىزگى تۇلعانىڭ كاسىپتىك اتاق باعالاۋداعى جەتەكشىلىك رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، كاسىپتىك اتاق باعالاۋ ۇقىعىن عىلمي بەلگىلەپ، تومەنگە ۇيلەسىمدى بەرىپ، ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنداعى ءىرى كاسىپورىندار مەن دارىندىلار، اقىل - پاراسات شوعىرلانعان باسقا دا كاسىپورىنداردىڭ، ءىسورىنداردىڭ باسقارۋ ۇقىق كولەمى بويىنشا كاسىپتىك اتاق باعالاۋدى دەربەس ورىستەتۋىنە قولداۋ كورسەتەدى. ەركىن ساۋدا سىناق رايونى ەنگىزىلگەن شەتەلدىك جوعارى دەڭگەيلى دارىندىلار مەن شۇعىل قاجەت، تاپشى دارىندىلارعا قاراتا ستاجى، ۋاقىت شەگى سياقتى شارت - شەكتەمەلەردى ازايتىپ، كاسىپتىك اتاق باعالاۋدىڭ جاسىل ارناسىن اشادى. ەركىن ساۋدا سىناق رايونىندا كەلەلى تەحنيكالىق ناتيجەگە، ونىمدىلىككە قول جەتكىزگەن جانە ەلەۋلى ۇلەس قوسقان كاسىپتىك تەحنيكالىق دارىندىلاردىڭ جوعارى دارەجەلى كاسىپتىك اتاق باعالاۋعا توتە ءوتىنىش بەرۋىنە بولادى.

”ءبىز ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىن وراي ەتىپ، دارىندى جەتىلدىرۋ ءتۇزىلىس - مەحانيزم رەفورماسىن ونان ارى تەرەڭدەتىپ، جوعارى دەڭگەيلى جانە شۇعىل قاجەت، تاپشى دارىندىلاردى ەنگىزۋ، دارىندىلاردىڭ جاڭالىق اشۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ تۇعىرىن قۇرۋ، شەتەلگە باعىتتالعان دارىندىلارعا قىزمەت وتەۋدى، قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتۋ سياقتى جاقتارعا كۇش سالىپ، ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىن جوعارى ولشەممەن، جوعارى ساپامەن ىلگەرىلەتەمىز“، - دەدى چىن جىجياڭ.