汉文 ىلە اقپارات تورابىنا حوش كەلدىڭىزدەر!
جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ «كولەمدى جۇقپالى تۇماۋ» ەمەس
2022-03-29 17:29:35     كورىلىم:رەت كەلۋ قاينارى:ىلە گازەتى  جاۋاپتى رەداكتور:گۇلدەن ماقسات قىزى

− مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بىرلەسىپ ساقتانۋ، بىرلەسىپ تىزگىندەۋ مەحانيزمى كەزەكتەگى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدەگى وزەكتى ماسەلەلەرگە جاۋاپ بەردى


جەرگىلىكتى جۇعىمدالۋشىلاردىڭ سانى ۇزدىكسىز ارتتى، شارپىعان وڭىرلەر مەن قالالاردىڭ كولەمى ٴۇرتىس كەڭەيدى، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جاعدايى ٴالى دە قاتاڭ دا كۇردەلى. وميكرون ۆيرۋس شتاممىنىڭ كەڭ تارالۋىنىڭ زاردابى قانشالىق اۋىر؟ وميكروننىڭ ەرەكشەلىگىنە مەڭزەس، ەلىمىزدىڭ ساقتانۋ - تىزگىندەۋ تاكتيكاسىندا قانداي توتەپ بەرۋ سيپاتتى رەتتەۋ جاسالدى؟ مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بىرلەسىپ ساقتانۋ، بىرلەسىپ تىزگىندەۋ مەحانيزمى 3 - ايدىڭ 25 - كۇنى اقپار جاريالاۋ ٴماجىلىسىن وتكىزىپ، ىندەتتەن ساقتانۋداعى وزەكتى ماسەلەلەرگە جاۋاپ بەردى.

جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ «كولەمدى جۇقپالى تۇماۋ» ەمەس

«كەزەكتە الەمدە دياگنوزى تۇراقتانعان جاڭادان قوسىلعان ناۋقاستار ٴۇرتىس 2 - اپتا قايتا ارتتى، ەلىمىزدە جاڭادان قوسىلعان جەرگىلىكتى جۇعىمدالۋشىلار سانى ٴالى دە جوعارى دەڭگەيدە تۇر، شارپىعان وڭىرلەر مەن قالا اۋماعى ٴۇرتىس كەڭەيۋدە، ىندەت ٴالى دە ۇلعايۋ كەزەڭىندە». مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتىنىڭ اقپارات مالىمدەمەشىسى مي فىڭ «يكەمدى تۇردە نولگە ٴتۇسىرۋ» باس باعىتىنا ۇزدىكسىز مىزعىماي تاباندى بولىپ، قوعامدىق ايادا نولگە ٴتۇسىرۋدى تەز ارادا جۇزەگە اسىرۋ كەرەكتىگىن ٴبىلدىردى.

ساندى مالىمەتتە كورسەتىلۋىنشە، 3 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن 24 - كۇنىنە دەيىن بۇكىل ەلدە جالپى مالىمدەلگەن جەرگىلىكتى جۇعىمدالۋشىلار 56 مىڭنان اسىپ، 28 ولكەنى شارپىعان. مۇنىڭ ىشىندە جيلين ولكەسىنىڭ ىندەت جاعدايى ٴالى دە جوعارى دەڭگەيدە تۇر، 3 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن 24 - كۇنىنە دەيىن جالپى مالىمدەلگەن جۇعىمدالۋشىلار 29 مىڭنان اسىپ، ٴۇرتىس بىرنەشە كۇن ٴار كۇنى تىڭنان قوسىلعان جۇعىمدالعان ادام سانى 1000 نان اسقان.

«وميكرون ۆيرۋس شتاممىنىڭ كەڭ تارالۋ زاردابى ٴالى دە اۋىر، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ <كولەمدى جۇقپالى تۇماۋ> ەمەس» دەدى جۇڭگو اۋرۋدان ساقتانۋ جانە تىزگىندەۋ ورتالىعىنىڭ ەپيدەميولوگيا باس مامانى ۋ زۇنيوۋ.

ۋ زۇنيوۋ بىلاي دەپ تانىستىردى: وميكرون ۆيرۋس شتاممىنىڭ تارالۋ جىلدامدىعى تەز، جۇعىمدالعان ادامدار سانى كوپ بولعاندىقتان، ىندەتتەن تۋىنداعان ٴولىم - ٴجىتىم جالپى سانى جانە قوعامدىق قاتەرى مەن ىقپالى وسى سەبەپتى ازايعان جوق. زەرتتەۋلەر قاتىستى ەلدەردىڭ 2021 - جىلى 8 - ايدان 10 - ايعا دەيىنگى جانە 2021 - جىلى 11 - ايدان 2022 - جىلى 1 - ايعا دەيىنگى ەكى ۋاقىت كەزەڭىندەگى قاتىستى ساندى مالىمەتتەرىنە سالىستىرا تالداۋ جۇرگىزدى، مۇندا وميكرون ۆيرۋس شتاممىنىڭ كەڭ تارالۋ كەزىندەگى اۋرۋدان ٴولۋ مولشەرى شىنىمەن تومەندەگەن، الايدا ىندەتتەن تۋىنداعان ٴولىم - ٴجىتىم جالپى سانى دەلتا ۆيرۋس شتاممىنىڭ كەڭ تارالۋىنداعى سايكەس مەزگىلدەگى ٴولىم - ٴجىتىم سانىنان جوعارى بولعان.

«ەلىمىزدىڭ كەزەكتەگى ىندەت جاعدايىنا مەڭزەس قىسقا ۋاقىت ىشىندە <يكەمدى تۇردە نولگە ٴتۇسىرۋدى> ورىنداۋعا كۇش سالۋ ٴالى دە ەڭ قولجەتىمدى، ەڭ ٴونىمدى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ تاكتيكاسى بولىپ تابىلادى» دەدى ۋ زۇنيوۋ.

وميكروننىڭ ەرەكشەلىگىنە باعىتتاي وتىرىپ دالمە - ٴدال توتەپ بەرۋ كەرەك

«وميكروننىڭ جۇعىمتالدىعى كۇشتى، يتەراتيۆتىلەۋى جىلدام، جاسىرىن كەزەڭى وتە قىسقا، بۇل اۋرۋ بەلگىسى جوق جۇعىمدالۋشىلاردىڭ جانە جەڭىل ناۋقاستاردىڭ كوپ بولۋىنا مۇرىندىق بولدى. سونىمەن بىرگە ۆيرۋستىڭ ٴومىر ٴسۇرۋ ۋاقىتى سالىستىرمالى تۇردە قىسقارعانىمەن، جىلدام ٴارى كەڭ كولەمدە تۋىلادى». بەيجيڭ داشۋەسى 1 - شيپاحاناسى جۇقپالى اۋرۋلار ٴبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ۋاڭ گۇيچياڭ: وسى سەبەپتى 9 - نۇسقاداعى دياگنوز قويۋ - ەمدەۋ جوباسىنا وميكروننىڭ ەرەكشەلىگىمەن ۇشتاستىرا سايكەستى وزگەرتۋ ەنگىزىلدى دەدى.

9 - نۇسقاداعى دياگنوز قويۋ - ەمدەۋ جوباسى الدىمەن دياگنوز قويۋ جاعىندا انتيگەن تەكسەرۋىن حىسۋان تەكسەرۋىنىڭ ماڭىزدى قوسىمشاسى ەتىپ، باسقارۋ - تىزگىندەۋ ساتىسىندا، ۇيدە بولۋ ساتىسىندا تەكسەرۋ جۇرگىزەدى، ەگەر بولىمدى بولسا، دەرەۋ قايتا تەكسەرىپ، جاسىرىن جۇعىمدالۋشىلاردى اناعۇرلىم ەرتە تاۋىپ شىعىپ، دەر كەزىندە اۋاشالاپ، ونان ارى تارالۋدان ساقتانادى.

جاڭا نۇسقاداعى دياگنوز قويۋ - ەمدەۋ جوباسى ساتىعا ٴبولىپ باسقارۋدى دارىپتەيدى. «جەڭىل ناۋقاستاردى ٴبولىپ، فاڭساڭ سياقتى جەرلەردە اۋاشالايدى جانە باسقارادى، ٴتۇيىندى ەمدەۋ قۇرىلىمدارىنا اپارۋدىڭ قاجەتى جوق، مۇنداي بولعاندا بەلگىلەنگەن تۇيىندەگى ەمدەۋ قۇرىلىمدارىندا جەتكىلىكتى توسەك جانە ەمدەۋ بايلىعى بولىپ، سالماقتى ناۋقاستاردى قۇتقارۋ - ەمدەۋدى قاناعاتتاندىرۋعا مۇمكىندىك جاسالادى، بۇل ٴتۇيىن وميكروننىڭ ەرەكشەلىگىنە دە سايكەس كەلەدى» دەدى ۋاڭ گۇيچياڭ.

ەمدەۋ جاعىندا، جاڭا نۇسقاداعى دياگنوز قويۋ - ەمدەۋ جوباسى ۆيرۋسقا قارسى دارىلەردى دياگنوز قويۋ - ەمدەۋ جوباسىنا ەنگىزدى. «ۆيرۋسقا قارسى دارىلەردىڭ قولدانىلۋى اۋرۋدىڭ سالماقتى بولۋىن جانە ٴولىم - ٴجىتىمدى ٴونىمدى تۇردە تومەندەتەدى. ونىڭ ۇستىنە ٴبىز ٴتۇيىندى شيپاحانالاردا قارتتار، نەگىزدىك اۋرۋى بارلار، سەمىزدەر، اۋىر دارەجەدە تەمەكى تارتاتىندار، جۇكتى ايەلدەر، يممۋنيتەتتىك قۋاتى تومەندەر سىندى ادامدار شوعىرىنا كۇنى بۇرىن كيلىگىپ، ۆيرۋسقا قارسى دارىلەردى قولدانۋدى باسا دارىپتەيمىز» دەدى ۋاڭ گۇيچياڭ.

وسىمەن بىرگە، اۋرۋ جاعدايى اسقىنۋ حاۋپى بار ادامدار شوعىرىن دەر كەزىندە پارىقتاپ شىعۋ كەرەك. «ٴبىز اۋرۋلار بولنيتسادا جاتقاننان كەيىنگى ٴبىرسىپىرا الدىن الا ولشەۋ، الدىن الا ساقتاندىرۋ كورسەتكىشىن جاسادىق، بۇل وتتەگى قوسىلىسى كورسەتكىشى، وتتەگىنىڭ قانىعۋ دارەجەسى، قابىنۋ كورسەتكىشى سياقتىلاردى قامتيدى، وسى كورسەتكىشتەر ارقىلى ناۋقاستاردىڭ اۋرۋ جاعدايىنىڭ اسقىنۋ قاتەرىنە تالداۋ جاساپ، دەر كەزىندە قۇتقارىپ - ەمدەپ، اۋرۋلاردىڭ اۋرۋ جاعدايىنىڭ اۋىرلاۋىنان جانە ٴولىم - جىتىمىنەن ساقتانامىز» دەدى ۋاڭ گۇيچياڭ.

ۆاكسينا ەگۋ ٴالى دە ماڭىزدى ساقتانۋ - تىزگىندەۋ شاراسى

«كەزەكتە الەمدىك ىندەت جاعدايى ٴالى دە قاتاڭ ٴارى كۇردەلى، ۆاكسينا ەگۋ ٴالى دە ٴبىزدىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋدەگى ماڭىزدى شارالارىمىزدىڭ ٴبىرى». مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتى اۋرۋدان ساقتانۋ جانە تىزگىندەۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى لەي جىڭلۇڭ جالپى بارىستىق ەگۋ بولنيتسادا جاتۋ، سالماقتى ناۋقاس، ٴولىم - ٴجىتىم قاتەرىن ٴونىمدى تۇردە تومەندەتەتىندىگىن ايتتى.

مامان تانىستىرىپ بىلاي دەدى: كەزەكتە جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىن ەگۋدە جاستىڭ تومەنگى شەگى جونىندە تالاپ قويىلادى، جاستىڭ جوعارى شەگى جونىندە بەلگىلەمە جوق، تەك 3 جاستان جوعارى ادامدار شوعىرى بولسا، وسى ۆاكسينالاردى تۇگەلدەي ەگۋگە بولادى.

ساندى مالىمەتتەردە كورسەتىلۋىنشە، 3 - ايدىڭ 24 - كۇنىنە دەيىن ەلىمىزدە جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىن جالپى بارىستىق ەگۋدى ورىنداعان ادامدار سانى ٴبىر ميلليارد 240 ميلليون ادامنان اسقان، جالپى بارىستىق ەككەن ادامدار سانى بۇكىل ەلدىڭ جالپى جان سانىنىڭ %88.01 ىن ۇستاعان. قارتتارعا ۆاكسينا ەگۋى جاعىندا، ەلىمىزدە 60 جاستان اسقان قارتتار اراسىندا 212 ميلليون ادامعا جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسى جالپى بارىستىق ەگىلگەن. جياڭشي، انحۇي، شاندۇڭ سىندى 3 ولكەدە 60 جاستان اسقان قارتتارعا ەگۋ مولشەرى %90 تەن اسقان.

«ۆاكسينا ەككەننەن كەيىنگى كەرى اسەردى مالىمدەۋ جاعدايىنا تالداۋ جاساعاندا، 60 جاستاعى جانە ودان جوعارى جاستاعى قارتتاردىڭ كەرى اسەر مالىمەتىنىڭ تۋىلۋ مولشەرى باسقا جاس كەزەڭىندەگى ادامدار شوعىرىنان تومەن بولعان». جۇڭگو اۋرۋدان ساقتانۋ جانە تىزگىندەۋ ورتالىعى يممۋنيتەتتەندىرۋ جوباسىنىڭ باس مامانى ۋاڭ حۋاچيڭ: الدىڭعى مەزگىلدەگى كلينيكالىق سىناق ناتيجەسىنەن جانە قازىرگى ۆاكسينانىڭ قولدانىلۋىن قاداعالاۋ ناتيجەسىنەن قاراعاندا، 80 جاستان اسقان قارتتاردا كەرى اسەر اناعۇرلىم وڭاي تۋىلۋى سىندى جاعداي كورىلمەدى دەدى.

ماماندار مىنانى ەرەكشە ەسكەرتەدى: قارتتار ەگەر قىزىپ، سوزىلمالى سىرقات شۇعىل سيپاتتى تۋىلۋ مەزگىلىندە تۇرسا نەمەسە بەلگىلى نەرۆ جۇيەسى اۋرۋىنا شالدىعىپ تىزگىندەلمەگەن بولسا، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ۆاكسيناسىن ۋاقىتشا كەشىكتىرىپ ەگۋى كەرەك.

كەلەسى قادامدا مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتى جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىن ەگۋدى ۇزدىكسىز ٴتارتىپتى ىلگەرىلەتىپ، بۇقارالىق ساقتانۋ، بۇقارالىق تىزگىندەۋ قورعانىس شەبىن بەكەمدەيدى. «كوپشىلىكتىڭ جالپى بارىستىق ەگۋدى دەر كەزىندە ٴتارتىپ بويىنشا ورىنداۋىن، شارتقا ۇيلەسەتىندەردىڭ يممۋنيتەتتى كۇشەيتۋدى دەر كەزىندە ورىنداۋىن ٴۇمىت ەتەمىن» دەدى لەي جىڭلۇڭ.


شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 3 - ايدىڭ 25 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (تىلشىلەرى جاڭ چۋان، ياۋ جۇنفاڭ، لي حىڭ)