ۇزاق ۋاقىت جوعارى داۋىسپەن مۋزىكا تىڭدايسىز با؟ قۇلاقتى كەلسە - كەلمەس شۇقىلايسىز با؟ ەندەشە مامانداردىڭ تومەندەگى جەتى كەڭەسى ەسىڭىزدە بولسىن.

بەيجيڭ شيەحى شيپاحاناسى قۇلاق، مۇرىن، جۇتقىنشاق ٴبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى گاۋ جىچياڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: جاستىڭ ۇلعايۋىنا، سونداي - اق تۇرمىستاعى ٴتۇرلى فاكتورلاردىڭ ىقپالىنا بايلانىستى ەستۋ قۋاتى دا ۇزدىكسىز وزگەرىپ وتىرادى. ەستۋ قۋاتىنىڭ زياندالۋى جاسقا قارامايدى، عىلمي جولمەن ساقتانۋعا ٴمان بەرۋ كەرەك.

گاۋ جىچياڭ  ەستۋ قۋاتىنىڭ زياندالۋىنان عىلمي ساقتانۋدا مىنا بىرنەشە تۇيىنگە نازار اۋدارۋدى ۇسىنىس ەتتى:

ٴبىرىنشى، ەستۋ نەرۆىن زاقىمدايتىن دارىلەردى ابايلاپ تۇتىنۋ نەمەسە ىستەتپەۋ، ٴدارى حاراكتەرلى ساڭىراۋلىقتان ساقتانۋ كەرەك. مىسالى، اممياكتى گليكوزيد تەكتەس انتيبيوتيكتەر قۇلاق ۇلۋى اۋرۋىن ەڭ كوپ تۋدىراتىن قۇلاقتى زياندايتىن دارىلەر، مۇنداي انتيبيوتيكتەردى بەتالدى پايدالانۋدان ساقتانۋ ٴدارى سيپاتتى ساڭىراۋلىقتان ساقتانۋداعى ماڭىزدى شارا، اۋلەتىندە قۇلاقتى زياندايتىن دارىلەرگە اسىرە سەزىمتال ادامدار وسى تەكتەس دارىلەردى ابايلاپ تۇتىنۋى كەرەك.

ەكىنشى، شۋىلدان ساقتانۋ. ۇزاق ۋاقىت شۋىلدىڭ اراسىندا جۇرسە، شۋىل حاراكتەرلى ساڭىراۋلىقتى تۋدىرادى، كۇشتى شۋىل ەستۋ قۋاتىنا ورنى تولمايتىن زيان جەتكىزەدى. مىسالى، ۇزاق ۋاقىت جوعارى داۋىستا مۋزىكا تىڭداعاندا ەستۋ قابىلەتىىڭىز ناشارلايدى. كۇندەلىكتى تۇرمىستا دىبىستى تارالىمدى از تىڭداۋعا، دىبىس مولشەرىنىڭ جوعارى بولماۋىنا كوڭىل ٴبولىپ، قۇلاقتى لايىقتى دەمالدىرۋعا كوڭىل بولگەن ٴجون.

ٴۇشىنشى، قۇلاقتى الباتى شۇقىماۋ كەرەك. قۇلاقتى الباتى شۇقىعاندا سىرتقى قۇلاق جولىنىڭ زاقىمدالۋى مەن قابىنۋىن وڭاي تۋدىرىپ، قۇلاقتىڭ زاقىمدالۋىن كەلتىرىپ شىعارادى. قاتتى قۇلاق شۇقىعىش دابىل جارعاعىن نەمەسە ەستۋ سۇيەگىن زاقىمداپ، دابىل جارعاعىن تەسىپ، ەستۋ قابىلەتىنە ىقپال جاسايدى.

ٴتورتىنشى، عىلمي ازىقتانۋ. مىرىش، تەمىر، كالتسي قۇرامى مول ازىقتىقتاردى كوبىرەك تۇتىنۋ ميكرو ەلەمەنتتەردى تولىقتاپ، ميكرو قان تامىردى كەڭەيتىپ، ىشكى قۇلاقتىڭ قانمەن قامدالۋىن جاقسارتىپ، ەستۋ قۋاتىنىڭ السىرەۋىنىڭ الدىن الادى. تۇزدى، مايلى، سەلليۋلوزا قۇرامى تومەن ازىقتىقتاردى ۇزاق ۋاقىت تۇتىنۋدان ساقتانۋ، تاماقتى مەيلىنشە تويىپ جەمەۋ،  تەمەكىدەن، اراقتان بارىنشا تيىلۋ كەرەك.

بەسىنشى، تاماشا رۋحاني كۇي مەن ورنىقتى كوڭىل كۇيدى ساقتاپ، قوعامدىق قيمىلدارعا بەلسەنە قاتىناسۋ. ادام تەبىرەنگەننەن نەمەسە ابىرجىعاننان كەيىن ادرەناليننىڭ ٴبولىنۋى كوبەيىپ، ىشكى قۇلاق كىشكەنە ارتەريا قان تامىرلارىنىڭ قۇرىسۋىن كەلتىرىپ شىعارادى، ۇساق قان تامىرلاردىڭ قان اعىسى باياۋلاپ، ىشكى قۇلاقتىڭ وتتەگىمەن قامدالۋى جەتكىلىكسىز بولىپ، توسىن ساڭىراۋلىق تۋىلادى.

التىنشى، سوزىلمالى اۋرۋلاردى ەمدەتۋ. جاستىڭ ۇلعايۋىنا ىلەسە، دەنە ورگاندارى دا السىرەيدى، ەستۋ قابىلەتى دە تومەندەيدى. 60 جاس شاماسىندا %30 ادامنىڭ جوعارى جيىلىكتەگى دىبىستى ەستۋ قابىلەتى تومەندەيدى. جوعارى قان قىسىم، قاننىڭ ماي قۇرامى جوعارى بولۋ، مي ارتەرياسىنىڭ قاتايۋى سياقتى اۋرۋلاردى ۋاعىندا ەمدەتكەندە ميكرو اينالىمدى جاقسارتىپ، قارتتاردىڭ ەستۋ قۋاتىنىڭ تومەندەۋىن باياۋلاتۋعا بولادى.

جەتىنشى، ەستۋ قابىلەتىن ۇنەمى تەكسەرتىپ، بايقالعان ماسەلەلەردى ەرتەرەك ەمدەتىپ، ەستۋ قۋاتىنىڭ ٴتىپتى دە اۋىر زيانعا ۇشىراۋىنان ساقتانۋ كەرەك.

(شينحۋا اگەنتتىگى 3 - ايدىڭ 3 - كۇنى، بەيجيڭ)