حابارىن جازىپ، سۋرەتىن تۇسىرگەن تىلشىلەرىمىز لاي يۇينيڭ، جاڭ چيڭحۋا
ىلە وزەنى ساياحات كورىنىس رايونىندا قايىقپەن سەيىلدەپ جۇرگەن ساياحاتشىلار.
8 - ايدىڭ 27 - كۇنى كەش، قۇلجا قالاسى ىلە وزەنى ساياحات كورىنىس رايونىنداعى كولشىكتە بىرنەشە سۋ قۇسى مەن جابايى ۇيرەك اسىر سالىپ ٴجۇر. ولارعا جاقىن ماڭدا سەرۋەندەپ جۇرگەن بىرنەشە قالا تۇرعىنى وسى اسەم كورىنىستى سۋرەتكە ٴتۇسىرىپ، كەسكىنگە الۋدا.
ال شىعىس قالا شۇرات باقشاسىنىڭ كورىنىسى دە كوز سۇرىندىرەدى، بۇل جەردەگى سايالى اعاشتار مەن جايقالا اشىلعان گۇلدەر، كوگىلدىر اسپان مەن ٴمولدىر سۋ تاماشا جاراسىم تاۋىپ، كوركەم كورىنىس قالىپتاستىرعان.
بۇرىن قۇلجا قالاسىنداعى وسى شۇرات باقشالارىندا ورگانيزمدەر الۋان ٴتۇرلى، مول بولعاندىقتان، سۋ قۇستارى مەن سيرەك كەزدەسەتىن، باعالى جىل قۇستارىنىڭ دامىلدايتىن مەكەنى بولىپ كەلگەن بولاتىن. الايدا ونەركاسىپتەنۋ مەن قالا قۇرىلىسى اياق الىسىنىڭ جەدەلدەۋىنە ىلەسىپ، قۇلجا قالاسىنىڭ شۇرات بايلىعى ٴبىر مەزگىل ويراندالىپ، شۇرات اۋماعى تارايىپ كەتكەن ەدى.
2013 - جىلى قۇلجا قالاسى شۇرات ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋ، سۋدان پايدالانۋدى قامتاماسىزداندىرۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، شۇراتتاردى قۇتقارۋ سيپاتىندىق قالپىنا كەلتىرۋ قىزمەتىن باستاعان - دى. قالانىڭ سۋ جۇيەسىن ىركىلىسسىزدەندىرۋ، قالاداعى شۇرات باقشا قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ، كەڭەيتۋ سياقتى كوپ شارالاردى قاتار اتقارىلعاندىقتان، شۇراتتاردى قالپىنا كەلتىرۋ قىزمەتى جاقسى ىستەلىپ، قۇلجا قالاسىنىڭ شۇرات اۋماعى كەڭەيىپ كەلەدى.
جۋىقتاعى بىرنەشە جىلدان بەرى، قۇلجا قالاسى «جاسىل تاۋ، تۇنىق سۋ − باعالى بايلىق» ۇستانىمىن امالياتتا ايگىلەپ، ورتانى قورعاۋ جاعىنداعى قارجى قوسىلىمىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، ىلە وزەنى مەملەكەتتىك شۇرات باقشاسىن، ٴلاڭزا باسى شۇرات باقشاسىن، شىعىس قالا شۇرات باقشاسىن قۇرۋدان تىس، كەيبىر شۇراتتاردى قورعاۋ سيپاتىندىق قۇرۋ قىزمەتىن دە ورنىقتى ىلگەرىلەتتى.
قازىر شۇرات باقشالارى كوبەيتىپ سالىنعاندىقتان ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىس ساپاسىن بارىنشا جوعارىلاتىپ، ولاردىڭ تابىس سەزىمى مەن باقىت سەزىمىن بارىنشا ارتتىردى.
قۇلجا قالاسى ٴلاڭزا باسى شۇرات باقشاسىنداعى كوڭىلدى قالا تۇرعىندارى.
شىعىس قالا شۇرات باقشاسىنا كەڭىستىكتەن كوز سالعاندا.
ىلە وزەنى ساياحات كورىنىس رايونىنداعى كىشكەنە كوپىر
كولدەگى جابايى ۇيرەكتەر.
سۋرەتكە ٴتۇسىرۋ.
سولتۇستىك جەڭىس جولىنداعى جاڭادان جاسالعان اققۋ كولى.
حانبيڭ باقشاسىنىڭ ٴبىر ٴمۇيىسى.
ىلە وزەنىندەگى كەشكى شاپاق.
ٴلاڭزا باسى شۇرات باقشاسى.
ايناكول ەكولوگيالىق باقشاسى.