伊犁新闻网

كورىكتى اۋىل - قىستاق شىت جاڭا بەينەگە ەنىپ، باقىتتى تۇرمىستىڭ كارتيناسى سالىندى

تانىستىرۋىن جازعان ٴتىلشىمىز دۋ لەي، سۋرەتتەرىن تۇسىرگەن تىلشىلەرىمىز لاي يۇينيڭ، جاڭ چيڭحۋا

بيىل جىل باسىنان بەرى ىلە وبلىسى نازاردى ”تومەنگى شەكتى ساقتاۋعا، دامۋدى يگەرۋگە، گۇلدەندىرۋدى جەبەۋگە“ شوعىرلاندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋ، كەڭەيتۋدى تياناقتى ىستەپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ ٴتۇرلى قىزمەتتەرىن تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەپ، كوپ ٴتۇرلى شارانى قاتار قولدانىپ، جان - جاقتى كۇش سالىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋدى، كەڭەيتۋدى اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋمەن ٴونىمدى ۇشتاستىرۋ قىزمەتىنىڭ تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن، ناقتى ونىمدىلىككە جەتۋىن ىلگەرىلەتىپ، كەمەلدى مەحانيزم قۇرىلىسىن جارىققا شىعارىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ جەتىستىكتەرى مەن جاۋاپكەرشىلىك جۇيەسىن بەكەمدەۋدى، كەڭەيتۋدى كۇشەيتتى؛ قايتا كەدەيلەسۋدى قاداعالاۋدى، سۇيەمەلدەۋدى تەرەڭدەتىپ، كولەمدى قايتا كەدەيلەسۋدىڭ تۋىلماۋىنىڭ تومەنگى شەگىن مىقتاپ ساقتادى؛ كاسىپ سالاسى ارقىلى كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋ ٴوڭىرى مەن كەدەيلىكتەن ارىلعان حالىقتىڭ ىشكى دامۋ قوزعاۋشى كۇشىن نىعايتتى؛ ساپانى جوعارىلاتۋعا، سيىمدىلىقتى كەڭەيتۋگە تاباندى بولىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعان حالىق سانىن ورنىقتى جۇمىستاندىرۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتتى؛ ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋ مەن ۇلگى كورسەتىپ جەتەكتەۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، اۋىل - قىستاق قۇرىلىسىندا تىڭ قادام تاستادى؛ ٴنومىر جيناقتاۋ ٴتۇزىمىن، اداقتاۋ ٴتۇزىمىن جالپىلاستىرۋدى، قولدانۋدى تەرەڭدەتىپ، اۋىل - قىستاقتى جونگە سالۋ دەڭگەيىن ٴونىمدى جوعارىلاتتى.

2012 - جىلى قۇرىلعان ىلە گۋانتۇڭ بيو توبى شەكتى سەرىكتەستىگى كاسىپورىن مەن قىستاقتىڭ جۇپ قۇراپ، بىرگە قۇرۋىن دانەكەر ەتىپ، اۋىل - قىستاقتى كوركەيتۋگە دەم بەرۋدىڭ تيبىنە اينالدى، ىلە گۋانتۇڭ بيو توبى شەكتى سەرىكتەستىگى ىلگەرىندى - كەيىندى ىلە وبلىسىنىڭ 20 نەشە اۋىل - قالاشىعىنداعى 800 دەن استام كەدەيلىكتەن ارىلعان وتباسىنا، قيىنشىلىعى بارلارعا كومەكتەسۋ جوسپارىن جاساپ، تۇرمىسىندا قيىنشىلىعى بار مىڭنان استام بۇقارانىڭ جۇمىستانۋىن شەشتى. جەردى شوعىرلاندىرۋ، ولشەمدەندىرۋ، كولەمدەندىرىپ دامىتۋ ارقىلى اۋىل - قىستاقتاعى ٴتىپتى دە كوپ بوس ەڭبەككۇشتى جەردەن ازات ەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە باسقا دا جەمىس - جيدەك ەگىمشىلىگى ارقىلى توڭىرەكتەگى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ 500 مىڭ ادام - رەتتەن استام جۇمىستانۋىنا تۇرتكى بولدى.

ىلە وبلىسى «ىلە وبلىسىنىڭ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ نىساندارىنىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى ماشينالارى مەن شارۋالاردى بىرلەستىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى وندىرىسىنە جەتەكشىلىك ەتۋ مەحانيزمىن ونان ارى اقاۋسىزداندىرۋ، كەمەلدەندىرۋ جونىندەگى اتقارۋ ەرەجەسىن» بەلگىلەدى جانە اتقاردى. باستاماشى كاسىپورىندار ينفورماتسيا، باعا جاعىنان كەڭەس بەرۋ، شوعىرلاندىرۋ، زەرتتەۋ - اشۋ تەحنيكاسى سياقتى جاقتارداعى باسىمدىقتاردى ساۋلەلەندىرىپ، تاپسىرىس بەرۋ، جۇمىسشى ىستەتۋ سياقتى تاسىلدەردەن پايدالانىپ كەدەيلىكتەن ارىلعان وتباسىلارىن اۋىل شارۋاشىلىق كاسىپ تىزبەگىنە ەنگىزدى. قازىرگە دەيىن ٴبىر ميلليارد 485 ميلليون يۋان كومەك قاراجاتتى ۇشتاستىرۋعا كۇش سالىنىپ، 355 نىسان اتقارىلىپ، 209 مىڭ ەگىنشى - مالشىنىڭ كىرىسىن تىكەلەي ارتتىردى.

سونىمەن بىرگە، اۋدان، قالالاردى كەدەيلىكتەن ارىلعان حالىق سانى مەن باقىلاۋ - تەكسەرۋ وبيەكتىلەرىنىڭ جۇمىس ىستەۋ تىلەگى مەن قاجەتىن جاپپاي انىقتاۋعا ۇيىمداستىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعان حالىق سانى مەن باقىلاۋ - تەكسەرۋ وبيەكتىلەرىنىڭ جۇمىستانۋىنا كومەكتەسۋ، مەيىر باعىشتاۋ قيمىلىن ورىستەتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعان 22 مىڭ 292 ەڭبەككۇش پەن باقىلاۋ - تەكسەرۋ وبيەكتىسىنىڭ جۇمىستانۋىنا كومەكتەسىپ، 21 مىڭ 481 ادامدى جۇمىستاندىردى. بيىل وبلىس 50 مىڭ 962 ەڭبەككۇشتى ورنىقتى جۇمىستاندىرۋدى نىسانا ەتكەن. 7 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن 51 مىڭ 343 ەڭبەككۇش ورنىقتى جۇمىستانىپ، ورىندالۋ مولشەرى %100.75 كە جەتتى.

تاياۋ جىلداردان بەرى ىلە وبلىسى اۋىل - قىستاق قونىس ورتاسىن جونگە سالۋ، اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى، ەسكى سالت - سانانى وزگەرتۋ، وركەنيەتتى اۋىل سالتىن قالىپتاستىرۋ سياقتى بۇقارا نازار اۋدارىپ وتىرعان ماسەلەلەرمەن ۇشتاستىرىپ، اۋدان، قالالاردىڭ ٴنومىر جيناۋ ىستەرىنىڭ مازمۇنىن اشالاۋىنا جەتەكشىلىك ەتىپ، ٴنومىر جيناۋ ەرەن بازارى، توراپ اعىنى سياقتى ايىرباس قىزمەت وتەۋىن جولعا قويدى، 712 اكىمشىلىك قىستاق پەن اۋىل شارۋاشىلىق ناپوسىنداعى الەۋمەتتىك اۋماق جاپپاي قامتىلىپ، بۇقارانىڭ قاتىناسۋ مولشەرى %90.6 كە جەتتى.

چاپچال سىبە اۆتونوميالى اۋدانى چاپچال قالاشىعى ۇزىنبۇلاق اۋىل - قىستاق الەۋمەتتىك اۋماعى 2012 - جىلى قۇرىلعان، قونىس جاڭالاپ كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ، مالشىلاردى وتىرىقتاندىرۋ بويىنشا ورنالاسقان قىستاققا جاتادى. تاياۋ جىلداردان بەرى بۇل الەۋمەتتىك اۋماق كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، تۇرعىنداردىڭ ەكونوميكالىق دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، قىستاقتىڭ كوللەكتيۆ شارۋاشىلىق كىرىسىن زورايتۋمەن بىرگە، قورشاعان ورتانى جونگە سالۋداعى ولقىلىقتاردى ۇزدىكسىز تولىقتاپ، اۋىل - قىستاقتىڭ ٴوندىرىس، تۇرمىس شارت - جاعدايىن جاپپاي جاقسارتىپ، اۋىل - قىستاقتى كوركەيتۋگە نەگىز قالادى.

جۇنىسبەك − اۋىل - قىستاق الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ اۋقاتتانۋ تيپتەرىنىڭ ٴبىرى، ول 600 مۋ جەرگە جۇگەرى ەگىپ، جىلدىق كىرىسىن 200 مىڭ يۋاننان اسىردى، ال وسى جىلدارداعى قىستاقتاعى وزگەرىستەر ونىڭ دامۋ سەنىمىن بەكەمدەدى.

قورعاس اۋدانى ساربۇلاق قالاشىعىنىڭ مالشىلاردى وتىرىقتاندىرۋ ٴتۇيىنى.

قۇلجا قالاسى قارا ٴدوڭ اۋىلى جىرعالاڭ قىستاعى ٴار جىلى 6000 مۋدان استام جەرگە كاۋلەن ەگىپ، جىلىنا ٴبىر ميلليون 500 مىڭنان استام سىبىرتكى وندىرەدى.

تەكەس اۋدانى جىبەك جاعا داڭعىلىنداعى مادەنيەت داۋالى.

قورعاس قالاسى مۇقىر فەرماسىنىڭ ورىك ورمانىنداعى ومارتاشى.

تەكەس اۋدانى وتاندىق سالت - سانا كوشەسى رايونىنداعى كوركەيگەن شينجياڭ سەگىز تاڭبالى قالاسىنىڭ كەشىندە ارتيستەر ٴار ۇلتتىڭ كيىمىن كيىپ ونەر كورسەتۋدە.

ساياحاتشىلار قۇلجا اۋدانىنىڭ تيانشان گۇلدى القابىنداعى جۇپار ٴشوپتى تاماشالاۋدا.

چاپچال اۋدانى چاپچال قالاشىعى ۇزىنبۇلاق اۋىل ـ قىستاق الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ الۋان ٴتۇستى كوشەسى.

قۇلجا اۋدانىنىڭ تيانشان گۇلدى القابىنداعى قارا ورىكتەن مول ٴونىم الىندى، شارۋالار قوراپتاۋمەن قاربالاس.

نىلقى اۋدانى كوكحوتقۇر موڭعۇل اۋىلى ىنتىماق قىستاعىنىڭ تۇرعىندارى جازعى جيىن - تەرىن كەزىندە اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىن رايون اتتاپ جۇمىس ىستەۋگە ۇيىمداستىردى.