− 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسىنىڭ ءبىر جىلدىعى جونىندە جالپى شولۋ (4)

انار بۇلت / شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى جاۋ شييا، لي لين، سۋ لۋپيڭ

3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ساياساتتىق قولداۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، ءتۇزىلىس - مەحانيزمدە جاڭالىق اشىپ، جاقىن جەردە، سول جەردە جۇمىستاندىرۋ مەن ءتارتىپتى تۇردە ويىستىرىپ، سىرتقا شىعارىپ جۇمىستاندىرۋدى ورگانيكالى ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولۋ كەرەك. وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىن جانە حالىق تۇرمىسىنىڭ جاقسارۋىن زور كۇشپەن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

ءبىر جىلدان بەرى رايونىمىز باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، حالىق تۇرمىسىن الدىمەن ويلاستىرۋعا تاباندى بولىپ، بۇقارا ەڭ كوڭىل بولەتىن، بۇقارامەن ەڭ تىكە بايلانىستى جۇمىستانۋ، وقۋ - اعارتۋ، ەمدەۋ، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سياقتى ماسەلەلەردەن ىسكە كىرىسىپ، ماڭىزدى ءتۇيىندى يگەرىپ، ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، ساپانى جوعارىلاتىپ، حالىق تۇرمىسى باقىتىنىڭ جاڭا كارتيناسىن سالۋدى جەدەلدەتتى.

　　جۇمىستاندىرۋدىڭ جولدارى اشىلىپ، تۇرمىس ۇمىتكە تولدى

بازاردى تەكسەردى، ورنىن تاڭدادى، تەكسەرىپ بەكىتۋ بايانداماسىن تاپسىردى... ءبىراز ۋاقىتتان بەرى بۇراتالا قالاسى چىندەل قالاشىعى دىنجىك قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ءاليجان اشىلعالى تۇرعان شارۋالار شاتتىعى ساياجايىنىڭ جۇمىستارىمەن قاربالاس ءجۇر.

بيىل 3 - ايدا 43 جاستاعى ءاليجان بۇراتالا قالالىق تەحنيك جۇمىسشىلار مەكتەبى ۇيىمداستىرعان جۇڭگوشا ۇن تاعامدار جانە اسپازدىق كۋرسىنا قاتىناسقان بولاتىن. ءبىر ونەردىڭ باسىن قايىرعان سوڭ ول دوسىمەن سەرىكتەسىپ، قالاشىقتان شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشۋعا بەكىدى. ”قالاشىعىمىز اراسان اۋدانىنا جاقىن، كەلەتىن ساياحاتشىلار كوپ، ەرىنبەي ىستەسەك، ساۋدامىز قالايدا جاقسى بولادى“. شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشۋ تۋرالى ءسوز قوزعالسا، ءاليجاننىڭ بويىن ىسكەرلىك قايرات كەرنەيدى.

جۇمىستاندىرۋدىڭ ءبىر باسى ەكونوميكانى دامىتۋمەن جالعاسسا، ەندى ءبىر ۇشى بۇقارانىڭ ىرىس - قۇتىمەن بايلانىسىپ جاتادى. 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىنەن بەرى رايونىمىز نازاردى ”التىنى ورنىقتىرۋ“ قىزمەتىنە شوعىرلاندىرىپ، ”التىنى قامتاماسىز ەتۋ“ مىندەتىن تياناقتاندىرىپ، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ شارالارىن ونان ارى كەمەلدەندىرىپ، جۇمىستاندىرۋ ساياساتىنىڭ تياناقتانۋىن كۇشەيتىپ، ءتۇيىندى قاۋىمداردىڭ جۇمىستانۋىن، شارۋاشىلىق قۇرۋىن جەبەدى.

جەر - جەر جۇمىستانۋىندا قيىنشىلىق بار ادامداردىڭ جۇمىستانۋىنا كومەك كورسەتۋدى بۇلجىماس مىندەت ەتۋگە تاباندى بولىپ، قيىنشىلىعى بار قاۋىمنىڭ جۇمىستانۋىنا كومەك كورسەتۋدى كۇشەيتىپ، جۇمىستانۋعا كومەك كورسەتۋ ساياساتىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، جۇمىستانۋىندا قيىنشىلىق بار ادامدار مەن بىردە - ءبىر ادامى جۇمىستانباعان وتباسى مۇشەلەرىنە ”بىرگە - ءبىر“ كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ جانە بىردە - ءبىر ادامى جۇمىستانباعان وتباسىلاردىڭ بولماۋىن يكەمدى ىسكە اسىرۋ قىزمەت مەحانيزمىن ۇدايىلاندىرىپ اتقاردى. سونىمەن بىرگە جوعارى مەكتەپتەن وقۋ تاۋىسقان وقۋشىلاردىڭ جۇمىستانۋىن جۇمىستانۋ قىزمەتىندەگى كورنەكتى ورىنعا قويىپ، جوعارى مەكتەپتەن وقۋ تاۋىسقان وقۋشىلاردى نەگىزگى ساتىعا بارىپ جۇمىستانۋعا جەتەكتەدى جانە ىنتالاندىردى. ۋيچات، ۋيبو سياقتى تۇعىرلاردان پايدالانىپ، ءتۇرلى قامداۋ - قاجەتسىنۋلەردى ءتۇيىستىرۋ قيمىلدارىن ورىستەتىپ، قامداۋ مەن قاجەتسىنۋدىڭ دالمە - ءدال سايكەسۋىن جەبەپ، قىزمەت وتەۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، جوعارى مەكتەپتەن وقۋ تاۋىسقان وقۋشىلاردىڭ جۇمىستانۋىن، شارۋاشىلىق قۇرۋىن كوپ ارنامەن، كوپ فورمامەن جەبەدى.

قازىر بۇكىل رايوننىڭ جۇمىستانۋ اۋقىمى جالپى جاقتان تۇراقتىلىقتى ساقتادى. 8 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن، بۇكىل رايون قالا - قالاشىقتارىندا تىڭنان 405 مىڭ 400 ادام جۇمىستاندى. قالا - قالاشىقتاردا بىردە - ءبىر ادامى جۇمىستانباعان وتباسىلاردىڭ بولماۋىن 24 ساعات ىشىندە يكەمدى ىسكە اسىردى. 78 مىڭ 300 ادام جاڭادان شارۋاشىلىق قۇردى، 123 مىڭ 200 ادامدى جۇمىستانۋعا جەتەكتەدى.

　قوعامدىق قامتاماسىز ەتۋ تورىن ءجيى، بەرىك توقىدى

باقىت دەگەن نە؟ ”قارتتىق كۇتىمىڭ ءۇشىن بالا - شاعاعا يەك سۇيەمەۋ، اۋىرساڭ سۇيرەتىلىپ جۇرە بەرمەۋ“، - دەيدى ءۇرىمجى قالاسى تيانشان رايونى بايگە الاڭى اۋماعى قىزىلتۋ الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ تۇرعىنى ما لي كۇلىپ. قازىرگى تاڭدا قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ نەگىزگى زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋى، ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى سياقتىلاردىڭ اقىسىن تاپسىرۋ ارقىلى ما لي باياندى باقىتتىڭ بال ءدامىن سەزىنگەن.

3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىنەن بەرى رايونىمىز قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ ىستەرىنىڭ جاڭالىق اشا دامۋىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، نەگىزگى زەينەتكەرلىك، جۇمىسسىزدىق، جۇمىس ۇستىندە جارالانۋ قامسىزداندىرۋى تۇزىمدەرىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، قوعامدىق قۇتقارۋ - كومەكتەسۋ جانە تومەنگى شەكتەن تۇسىرمەي قامتاماسىز ەتۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى، ويداعىداي ىستەپ، جالپى حالىقتى تولىق قامتيتىن، قالا مەن اۋىل ءبىر تۇتاس جوسپارلاناتىن، قامتاماسىز ەتۋى لايىقتى، باياندى كوپ ساتىلى قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن قۇرۋعا كۇش سالدى.

بيىل رايونىمىزدىڭ قوعامدىق قامسىزداندىرۋىنىڭ قامتۋ كولەمى ورنىقتى ۇلعايىپ، ءتۇرلى قامتاماسىز ەتۋ ساياساتتارىنىڭ رايونىمىزداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنا تيىمدىلىك جاساۋى جيىلەي ءتۇستى. ءبىر ميلليون 513 مىڭ 800 زەينەتكەر زەينەتكەرلەردىڭ نەگىزگى زەينەتاقىسىنىڭ وسۋىنەن يگىلىكتەنسە؛ جۇمىسسىزدىق قامسىزداندىرۋ اقىسىن جۇمىس ورنىنىڭ تۇراقتىلىعىن ساقتاعانى ءۇشىن قايتارىپ بەرۋ جانە ونىڭ كولەمىن كەڭەيتۋ ساياساتى جالعاستىرىلا اتقارىلىپ، جالپىعا ءتيىمدى سيپاتتاعى جۇمىسسىزدىق قامسىزداندىرۋى اقىسىن جۇمىس ورنىنىڭ تۇراقتىلىعىن ساقتاعانى ءۇشىن قايتارىپ بەرۋ ءىسى 9 - ايدىڭ سوڭىنان بۇرىن تۇگەلدەي تىڭعىلىقتى ورىندالىپ، 500 ميلليون يۋاننان استام قارجى تاراتىلىپ، بۇدان قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقان 90 مىڭنان استام ورىن يگىلىكتەندى؛ 4 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن باستاپ، رايونىمىز جۇمىسسىزدىق قامسىزداندىرۋ اقىسىنىڭ ولشەمىن جوعارىلاتىپ، ءار ادام ءۇشىن اي سايىن قازىرگى نەگىزدە ءار دارەجە بويىنشا 206 يۋان جوعارىلاتىلدى... بارعان سايىن ءجيى، بەرىك توقىلعان قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ تورى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تاماشا تۇرمىسىنىڭ جىلى شۋاقتى استار كورىنىسىن كەسكىندەدى.

　　ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، حالىق تۇرمىسىنىڭ ىرىس - قۇتىن مولايتتى

”ءدارى باعاسى، شىنىندا، قاتتى تومەندەپتى! مەن تۇتىناتىن مىنا ءدارىنىڭ باعاسى جارتىسىنا دەيىن تومەندەپ، كوپ جەڭىلدىك بولدى“. ءۇرىمجى قالاسىنىڭ تۇرعىنى ياڭ چيڭحۋا ءدارى باعاسى رەفورماسى سيلاعان ناقتى تيىمدىلىككە ءدان ريزا.

”مىنە جاڭا ۇيگە كوشتىك، تۇراقتى كىرىسىمىز دە بار، كۇن كورىسىمىز بارعان سايىن جاقسارىپ كەلەدى“. ”تاڭەرتەڭ تۇرعانىمدا ءۇيدىڭ ىشىنە كۇننىڭ شۋاقتى ساۋلەسى توگىلىپ تۇرادى“... قاراپايىم دا شىنايى سوزدەر كەلپىن اۋدانى اچال اۋىلى باقىت قىستاعى تۇرعىندارىنىڭ جاڭا قونىسقا كوشىپ كىرگەننەن كەيىنگى قۋانىشتارىن جەتكىزدى.

”جىل سايىن دەنساۋلىق تەكسەرۋگە قاتىناسۋ ءبىزدىڭ اۋرۋدى ەرتە بايقاۋىمىزعا، ەرتە الدىن الۋىمىزعا مۇمكىندىك جاسادى، پارتيانىڭ ابزال ساياساتىنا العىس ايتامىن“. ءار جىلى جالپى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن تەكسەرۋگە قاتىناسۋدى 59 جاستاعى تۇرعىن پان رۇييىڭ باس بارماعىن كورسەتىپ اۋىز جاپپاي القايدى.

”ءسۇت، جۇمىرتقا، پالاۋ، لاعىمان، مەكتەبىمىزدىڭ تاماعى وتە ءدامدى، ونىڭ ۇستىنە قايتالانبايدى دا، ساباقتاستارىمىزدىڭ بارلىعى ۇناتادى!“، - دەدى ءپايزاۋات اۋدانى جامباز اۋىلدىق 1 - باستاۋىش مەكتەبىنىڭ وقۋشىسى ءرايلا مامەت تەگىن مايەكتى تاعام جەي وتىرىپ قۋانىشپەن.

...

ۇساق اڭگىمەلەر حالىق تۇرمىسىنىڭ ناتيجەلەر كەستەسى بولىپ جينالۋدا.

بيىل اۆتونوميالى رايونىمىز ”ساپا مەڭگەرۋ جىلىن“ تۇتقا ەتىپ، جالپى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن تەكسەرۋ قىزمەتىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، ”اۆتونوميالى رايوندىق ساپانى مىقتى ۇستاۋ ورتالىعىنان بىرەۋ قۇرۋ، 2 رەت مامانداردىڭ جەتەكشىلىك ەتۋىن ورىستەتۋ، 3 دارەجەلى ساپانى مىقتى ۇستاۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ“ تالابىن ارقاۋ ەتىپ، ساپا مەڭگەرۋ قىزمەتىن تەرەڭدەتتى.

نەگىزگى الەۋمەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ قىزمەت وتەۋىن تىڭعىلىقتى، ويداعىداي ىستەۋ ءۇشىن، اۆتونوميالى رايون قىزمەت وتەۋ كەلىسىمىن جاساسۋدىڭ قاتىستى تەحنيكالىق ولشەمدەرى، قىزمەت وتەۋ ولشەمى سياقتى تۇزىمدەردى اشالاپ، ناقتىلاپ، وتباسى شيپاگەرلەرىنىڭ كەلىسىم جاساسقان جۇمىس توپتارىنىڭ ءار ۇلت بۇقاراسى ءۇشىن اناعۇرلىم ويداعىداي قىزمەت وتەۋىن جەبەدى. سونىمەن بىرگە قارتتارعا قايىرىمدى ەمدەۋ قۇرىلىمدارى قۇرىلىسى، قارتتار مەديتسيناسى دارىندىلارى جانە ەمدەۋ مەن كۇتىمدەۋدى بىرلەستىرۋشى دارىندىلار كۋرسىن ۇيىمداستىرۋ سياقتىلار ارقىلى قارتتار سالاماتتىعىنا قىزمەت وتەۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن ءتارتىپتى ىلگەرىلەتتى.

رايونىمىز قوعامدىق قۇتقارۋ - كومەكتەسۋ ءتۇزىمىن رەفورمالاۋ جانە كەمەلدەندىرۋ، ەڭ تومەنگى تۇرمىس ولشەمىن جاعدايعا قاراي رەتتەۋ مەحانيزمىن ورناتۋ، كولەمىن كەڭەيتىپ قامتاماسىز ەتۋ سياقتى ءبىرسىپىرا شارالاردى اتقارۋ ارقىلى دالمە - ءدال قامتاماسىز ەتۋدى، قامتاماسىز ەتىلۋگە تيىستىلەرىن مۇمكىندىگىنشە قامتاماسىز ەتۋدى جۇزەگە اسىردى. بيىل ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىز ەتۋ ولشەمىن 2 رەت جوعارىلاتىپ، جوعارىلاتۋ مولشەرى ％12كە جەتىپ، قالاداعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىز ەتۋ ولشەمى ءار ادامىنا اي سايىن 560 يۋاننان، اۋىل - قىستاقتاعى ەڭ تومەنگى تۇرمىستى قامتاماسىز ەتۋ ولشەمى ءار ادامىنا جىل سايىن 4600 يۋاننان تومەن بولمايتىن بولدى.

مىندەتتى وقۋ - اعارتۋ ساتىسىنداعى وقۋشىلاردىڭ ”ەكى اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋ“ اتقارۋ جوباسىن جاريالاپ، شارتقا ۇيلەسەتىن مىندەتتى وقۋ - اعارتۋ ساتىسىنداعى سالماقتى مۇگەدەك وقۋ جاسىنداعى بالالار مەن ورەندەرگە وقۋدى ۇيىنە جەتكىزۋ قىزمەتىن ۇسىنۋدى، ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ وقۋ - وقىتۋىن داعدىلى باسقارۋىن كۇشەيتۋدى ايقىندادى... بيىل رايونىمىزداعى وقۋ - اعارتۋ تاراۋلارى قاتىستى حۇجاتتاردى ءجيى جاريالاپ، قاتاڭ ورنالاستىرىپ، تياناقتاندىرىپ، وقۋ - اعارتۋ ىستەرى اناعۇرلىم ءادىل دە ساپالى بولۋعا قاراي قادام تاستاپ، وقۋ - اعارتۋدان حالىققا تيىمدىلىك جاساۋدىڭ شۇعىلالى ساۋلەسى حالىق تۇرمىسىن اناعۇرلىم جىلى شۋاققا بولەدى.

حالىق تۇرمىسىنداعى تالاي - تالاي ناقتى ىستەر ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسىن ونان ارى قولايلى، جايلى، جارقىن ەتتى. جاڭا تاريحي باستامادا تۇرىپ، اۆتونوميالى رايون حالىق تۇرمىسىن اناعۇرلىم زور سەرپىنمەن قامتاماسىز ەتىپ جانە جاقسارتىپ، حالىق تۇرمىسى باقىتىنىڭ اناعۇرلىم تاماشا جاڭا تاراۋىن جازۋدا.