汉文 ىلە اقپارات تورابىنا حوش كەلدىڭىزدەر!
ساندى مالىمەت نەگىزى ٴتۇزىمىن جەدەل ورناتىپ، اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋ قىزمەتىن كۇشەيتۋ جانە جاقسارتۋ كەرەك
2022-06-24 10:40:04     كورىلىم:رەت كەلۋ قاينارى:ىلە گازەتى  جاۋاپتى رەداكتور:جازيرا بولاتباي قىزى

شي جينپيڭ ورتالىق رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتىنىڭ 26 - رەتكى ٴماجىلىسىن باسقارىپ اشقاندا بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى

ساندى مالىمەت نەگىزى ٴتۇزىمىن جەدەل ورناتىپ، اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋ قىزمەتىن كۇشەيتۋ جانە جاقسارتۋ كەرەك

لي كىچياڭ، ۋاڭ حۋنيڭ، حان جىڭ قاتىناستى


شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 - ايدىڭ 22 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى، مەملەكەت ٴتوراعاسى، ورتالىق اسكەري ىستەر كوميتەتىنىڭ ٴتوراعاسى، ورتالىق رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى شي جينپيڭ 6 - ايدىڭ 22 - كۇنى تۇستەن كەيىن ورتالىق رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتىنىڭ 26 - رەتكى ٴماجىلىسىن باسقارىپ اشتى، ٴماجىلىس «ساندى مالىمەت نەگىزى ٴتۇزىمىن ورناتىپ، ساندى مالىمەت فاكتورىنىڭ رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋ جونىندەگى پىكىردى»، «اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋ قىزمەتىن كۇشەيتۋ جانە جاقسارتۋ جونىندەگى پىكىردى»، «عىلىم - تەحنيكا دارىندىلارىن باعالاۋ رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى ورىستەتۋ جونىندەگى قىزمەت جوبانى»، «ٴىرى تولەۋ تۇعىرى كاسىپورىندارىن باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، تولەۋ جانە فينانس عىلىم - تەحنيكاسىنىڭ ولشەمدى، اقاۋسىز دامۋىن جەبەۋ قىزمەتى جوباسىن» قاراپ ماقۇلدادى.

شي جينپيڭ ٴماجىلىستى باسقارعاندا بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ساندى مالىمەت نەگىزى ٴتۇزىمى قۇرىلىسى مەملەكەت دامۋىنىڭ جانە حاۋىپسىزدىگىنىڭ كەلەلى جاعدايىنا سايادى، مەملەكەتتىڭ ساندى مالىمەت حاۋىپسىزدىگىن قورعاپ، جەكە ينفورماتسيالار مەن ساۋدا قۇپيالىقتارىن قورعاپ، ساندى مالىمەتتەردىڭ جوعارى ٴونىمدى اينالىمىن، پايدالانىلۋىن، ناقتى ەكونوميكاعا قۋات ۇستەۋىن جەبەپ، ساندى مالىمەتتەر مال - مۇلىك ۇقىعىن، اينالىمىن، ساۋدالانۋىن، پايدا ٴبولىسىن، حاۋىپسىزدىگىن باسقارۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، ساندى مالىمەت نەگىزى ٴتۇزىمى جۇيەسىن جەدەل ورناتۋ كەرەك. پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋ قىزمەتىنە ورتالىقتانعان ٴبىر تۇتاس باسشىلىعىن كۇشەيتىپ، ٴبىر تۇتاس جوبالاۋدى ويداعىداي ىستەپ، كوزسىزدىكتەن، بەيبەرەكەتتىكتەن ساقتانۋ كەرەك. عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ زاڭدىلىعىنا جانە دارىندىلاردىڭ ٴوسىپ - جەتىلۋ زاڭدىلىعىنا بويسۇنىپ، عىلىم - تەحنيكا دارىندىلارىنىڭ جاڭالىق اشۋ ومىرشەڭدىگىن قاۋلاتۋدى نىسانا ەتىپ، جاڭالىق اشۋ قيمىلدارىنىڭ ٴتۇرى بويىنشا عىلىم - تەحنيكا دارىندىلارىن باعالاۋدىڭ جاڭالىق اشۋ قۇنىن، قابىلەتىن، ۇلەسىن باعدار ەتكەن جۇيەسىن ورناتىپ، اركىم ٴوز دارىنىن تولىق كورسەتۋگە، اركىمنىڭ قابىلەتىنەن تولىق پايدالانۋعا، اركىم دارىنىمەن تابىسقا جەتۋگە جەتەكشىلىك ەتۋ كەرەك. ٴىرى تولەۋ جانە فينانس عىلىم - تەحنيكاسى تۇعىرى كاسىپورىندارىنىڭ ٴوز تەگىنە قايتۋىن ىلگەرىلەتىپ، باقىلاۋ - باسقارۋ ەرەجەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، ٴتۇزىمنىڭ ولقىلىقتارىن تولىقتاپ، تولەۋ جانە فينانس نەگىزدىك قۇرىلعىلارىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتىپ، جۇيەلىك فينانس كومەسكى حاۋىپ - قاتەرلەرىنەن ساقتانىپ جانە ونى جويىپ، تۇعىر كاسىپورىندارىنىڭ ناقتى ەكونوميكاعا قىزمەت ەتۋ جانە ەل ٴىشى، حالىقارا سىندى قوس اينالىمدى ىركىلىسسىزدەندىرۋ سياقتى جاقتاردا اناعۇرلىم ۇلكەن رول اتقارۋىنا قولداۋ كورسەتۋ كەرەك.

جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ تۇراقتى مۇشەلەرى، ورتالىق ەكونوميكانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىلەرى لي كىچياڭ، ۋاڭ حۋنيڭ، حان جىڭ ماجىلىسكە قاتىناستى.

ٴماجىلىس مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: جاڭاشا ٴوندىرىس فاكتورى رەتىندە، ساندى مالىمەت − سيفرلاندىرۋدىڭ، ينتەرنەتتەندىرۋدىڭ، زەردەلىلەندىرۋدىڭ نەگىزى، ٴوندىرىس، ٴبولىس، اينالىم، تۇتىنۋ جانە قوعامدىق قىزمەت وتەۋ، باسقارۋ سياقتى ٴار بۋىنعا جەدەل ٴسىڭىپ، ٴوندىرىس تاسىلىنە، تۇرمىس تاسىلىنە جانە قوعامدىق باسقارۋ تاسىلىنە تەرەڭ وزگەرىس اكەلۋدە.  

ەلىمىزدە ساندى مالىمەتتىڭ كولەمى جانە ساندى مالىمەتتەردى قولدانۋ باسىمدىعى بار، ٴبىز ساندى مالىمەت حاۋىپسىزدىگى زاڭى، جەكە ينفورماتسيالاردى قورعاۋ زاڭى سياقتى زاڭ - ەرەجەلەردى شىعارۋدى ىلگەرىلەتىپ، ساندى مالىمەت فاكتورىن بازارلاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ جونىندە بەلسەنە ىزدەنىس جاساپ، ساندى مالىمەتتى شەشۋشى فاكتور ەتكەن سيفرلى ەكونوميكانى جەدەل قۇرىپ، بەلسەندى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزدىك. ساندى مالىمەت مال - مۇلىك ۇقىعى ٴتۇزىمىن ورناتىپ، الەۋمەتتىك ساندى مالىمەتتەردى، كاسىپورىن ساندى مالىمەتتەرىن، جەكە ساندى مالىمەتتەردى تۇرگە، دارەجەگە ٴبولىپ ۇقىق ايقىنداپ، ۇقىق بەرىپ پايدالانۋدى ىلگەرىلەتىپ، ساندى مالىمەت بايلىعىن يەمدەنۋ ۇقىعى، ساندى مالىمەتتەردى وڭدەۋ، پايدالانۋ ۇقىعى، ساندى مالىمەت ونىمدەرىن تيجارات ەتۋ ۇقىعى سياقتىلار بولىنگەن مال - مۇلىك ۇقىعىن جۇرگىزۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، ساندى مالىمەت فاكتورلارىنىڭ ۇقىق - مۇددەسىن قورعاۋ ٴتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرۋ كەرەك. ەرەجەگە ۇيلەسەتىن جوعارى ٴونىمدى ساندى مالىمەت فاكتورلارىن اينالىمعا سالۋ جانە ساۋدالاۋ ٴتۇزىمىن ورناتىپ، ساندى مالىمەتتەردىڭ جالپى بارىستا ەرەجەگە ۇيلەسىمدى بولۋى جانە ونى باقىلاۋ - باسقارۋ ەرەجەسى جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، ارناعا تۇسكەن ساندى مالىمەت ساۋداسى بازارىن قۇرۋ كەرەك. ساندى مالىمەت فاكتورلارىن بازارلاندىرىپ جايعاستىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، ۇكىمەتتىڭ ساندى مالىمەت فاكتورلارىنىڭ پايداسىن بولىسكە سالۋداعى جەتەكتەۋ، رەتتەۋ رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، ساندى مالىمەت فاكتورلارىنىڭ پايداسىن بولىسكە سالۋدىڭ ونىمدىلىكتى ايگىلەيتىن، ادىلدىكتى جەبەيتىن ٴتۇزىمىن ورناتۋ كەرەك. حاۋىپسىزدىكتى ساندى مالىمەت باسقارۋدىڭ جالپى بارىسىنا ٴسىڭىرىپ، حاۋىپسىزدىكتىڭ تومەنگى شەگىن ساقتاپ، باقىلاۋ - باسقارۋدىڭ قىزىل سىزىعىن ايقىنداپ، ٴتۇيىندى سالالارداعى زاڭ اتقارۋدى، ٴادىليانى كۇشەيتىپ، ٴسوزجوق، مەڭگەرۋگە تيىستىلەرىن باتىل تۇردە تىڭعىلىقتى مەڭگەرۋ كەرەك. ۇكىمەت، كاسىپورىن، قوعام كوپ جاق سايكەسىپ باسقارۋ ۇلگىسىن ورناتىپ، سالالارعا ٴبولىپ باقىلاۋ - باسقارۋ مەن سالا اتتاپ سايكەسىپ باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، كاسىپورىنداردىڭ ساندى مالىمەت حاۋىپسىزدىگى جاۋاپكەرشىلىگىن قاتايتۋ كەرەك.

ٴماجىلىس مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى بۇكىل ەلدەگى اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدى ورنالاستىرۋ جانە رەتتەۋ قىزمەتى جالپى جاقتان ورنىقتى، بايىپتى، ٴتارتىپتى ىلگەرىلەدى. پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋ قىزمەتىنە ورتالىقتانعان ٴبىر تۇتاس باسشىلىعىن كۇشەيتۋ، اكىمشىلىك رايوندارعا بولۋدەگى ەلەۋلى رەفورمالار، ماڭىزدى ساياساتتار، ەلەۋلى رەتتەۋلەر جونىندە پارتيا ورتالىق كوميتەتى اقىلداسۋ، شەشىم قابىلداۋ كەرەك. ستراتەگيالىق، جۇيەلىك، بولجامپازدىق زەرتتەۋلەردى كۇشەيتىپ، اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدىڭ جالپى تۇلعالىق جوباسىن دايىنداۋدىڭ وي جەلىسىن زەرتتەۋدى ۇيىمداستىرىپ، اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدى ورنالاستىرۋدىڭ عىلميلىعىن، جۇيەلىلىگىن، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدى ورنالاستىرۋدىڭ جانە رەتتەۋدىڭ مەملەكەتتىڭ دامۋ ستراتەگياسىنىڭ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ، مەملەكەت قورعانىسى قۇرىلىسىنىڭ قاجەتىنە ۇيلەسۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. تاريحي مادەنيەتتى جالعاستىرۋدى، قورعاۋدى اناعۇرلىم ماڭىزدى ورىنعا قويىپ، ەلىمىزدىڭ اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدى ورنالاستىرۋىنىڭ تاريحي تاجىريبەلەرىن ىشكەرىلەي زەرتتەپ، اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدىڭ اتاۋىن وزگەرتۋگە ورنىقتى، بايىپتى مامىلە جاساۋ، بۇرىنعى جەر اتتارىن بەتالدى وزگەرتپەۋ كەرەك. اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدىڭ جالپى تۇلعالىق ورنىقتىلىعىن ساقتاۋعا تاباندى بولۋ، ٴسوزجوق، قاجەت بولماسا رەتتەمەۋ، انىق كوز جەتپەسە قوزعاماۋ، ورايى، شارت - جاعدايى دايىن بولماعاندارىن وزگەرتپەۋ كەرەك. اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدى رەتتەۋدىڭ ولشەم جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدىڭ قاتىستى ساياساتتارىنىڭ، جوبالارىنىڭ، ولشەمدەرىنىڭ سايكەسۋىن، ۇشتاسۋىن كۇشەيتىپ، اكىمشىلىك رايوندارعا ٴبولۋدى باسقارۋدى زاڭ بويىنشا كۇشەيتۋ كەرەك.

ٴماجىلىس مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: عىلىم - تەحنيكا دارىندىلارىن باعالاۋ رەفورماسىن تۇيىندە سىناق ەتۋدى ورىستەتۋدە ٴمورالدى دا قابىلەتتى بولۋعا تاباندى بولىپ، مەملەكەتتىڭ ەلەۋلى قامال الۋ مىندەتتەرىن ارقالاۋ جانە نەگىزدىك زەرتتەۋلەر، قولدانىلمالى زەرتتەۋلەر جانە تەحنيكالىق اشۋ، قوعامدىق - الەۋمەتتىك يگىلىكتىك زەرتتەۋلەر سياقتىلار بويىنشا تۇرلەرگە ايىرا وتىرىپ دارىندىلارعا باعالاۋ جۇرگىزىپ، عىلمي زەرتتەۋ قيمىلدارىنىڭ ەرەكشەلىگىنە ۇيلەسەتىن باعالاۋ كورسەتكىشتەرىن ورناتۋ، باعالاۋ تاسىلىندە جاڭالىق اشۋ، ادام ىستەتۋشى ورىننىڭ ىشكى ٴتۇزىم قۇرىلىسىن كەمەلدەندىرۋ سياقتى جاقتاردان تۇيىندە سىناق ەتىلەتىن مىندەتتەردى العا قويىپ، جۇرگىزۋگە، كوشىرۋگە، جالپىلاستىرۋعا بولاتىن ٴونىمدى ٴادىس قالىپتاستىرۋ كەرەك. قاتىستى تاراۋلار مەن جەرگىلىكتى ورىندار سىناق ٴتۇيىنى بولعان ورىندارعا جەتەكشىلىكتى كۇشەيتىپ، تۇيىندە سىناق ەتۋ قىزمەتىنىڭ ٴساتتى اتقارىلۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

ٴماجىلىس مىنالاردى باسا دارىپتەدى: تۇعىر كاسىپورىندارىنىڭ تولەۋ جانە باسقا دا فينانس قيمىلدارىن تۇگەلدەي باقىلاۋ - باسقارۋعا زاڭ بويىنشا، ەرەجە بويىنشا ەنگىزىپ، ناقتى ەكونوميكاعا قىزمەت وتەۋدى نەگىز ەتىپ، فينانس كاسىبىندە رۇقسات الىپ تيجارات جۇرگىزۋگە تاباندى بولىپ، تولەۋ سالاسىنداعى ەرەجە - تۇزىمدەر جانە حاۋىپ - قاتەرلەردەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، ىستەن ىلگەرگى، ٴىس بارىسىنداعى، ىستەن كەيىنگى جالپى تىزبەكتىك، جالپى سالالىق باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. فينانستىق جارنا مەڭگەرۋشى سەرىكتەستىكتەردى باقىلاۋ - باسقارۋ مەن تۇعىر كاسىپورىندارى جارنا سالعان، جارنا مەڭگەرەتىن فينانس قۇرىلىمدارىن باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، ينتەرنەتتەگى اقشا امانات ساقتاۋ، قارىز اقشا بەرۋ، قامسىزداندىرۋ، باعالى قاعازدار، قور سياقتى كاسىپتەردى باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتۋ كەرەك. فينانس تۇتىنۋشىلارىنىڭ زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن قورعاپ، تۇعىر كاسىپورىندارىنا قاتىستى مونوپولياعا قارسى تۇرۋ، ورىنسىز باسەكەگە قارسى تۇرۋ بويىنشا باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، تۇعىر كاسىپورىندارىندا جينالىپ قالعان ساندى مالىمەتتەردى باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، ۇلكەن ساندى مالىمەتپەن تانىستاردىڭ قالتاسىن قاعۋدى جانە الگوريتمدىك كەمسىتۋشىلىكتى تارتىپكە سالۋ كەرەك. قاتىستى تاراۋلاردىڭ باقىلاۋ - باسقارۋ جاۋاپكەرشىلىگىن قاتايتىپ، ورتالىق پەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ سايكەسە باقىلاۋ - باسقارۋ ارناسىن اقاۋسىزداندىرىپ، فۋنكتسيالىق باقىلاۋ - باسقارۋدى، سىڭبەلى باقىلاۋ - باسقارۋدى، ۇزدىكسىز باقىلاۋ - باسقارۋدى كۇشەيتىپ، باقىلاۋ - باسقارۋ ىستەستىگىن جانە بىرلەسىپ زاڭ اتقارۋدى كۇشەيتىپ، ينتەرنەت جەلىسىندەگى جانە ينتەرنەت جەلىسىنەن تىسقارعى باقىلاۋ - باسقارۋدىڭ بىردەيلىگىن ساقتاپ، زاڭسىز فينانس قيمىلدارىن زاڭ بويىنشا باتىل تەكسەرىپ ٴبىر جاقتى ەتۋ كەرەك.

ورتالىق رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتىنىڭ مۇشەلەرى ماجىلىسكە قاتىناستى، ورتالىق پەن مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ قاتىستى تاراۋلارىنداعى جاۋاپتى جولداستار ماجىلىسكە سىرتتاي قاتىناستى.