انار بۇلتى/شينجياڭ گازەتى حابارى (ءتىلشى سۋ لۋپيڭ). 9 - ايدىڭ 25 - كۇنى كەشتە ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اقپارات كەڭسەسى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جونىندە اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن اشتى. ماجىلىستە ىلە وبلىستىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ ورىنباسار باس حاتشىسى زىڭ جۇنفىڭ ىلە جيۋديڭ اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن تولايىم ساتۋ بازارىنىڭ زاتپەن قامداۋ جاعدايىن حابارلادى.

قۇلجا قالاسىن كوكونىس، جەمىس - جيدەك سياقتى زاتتارمەن قامتاماسىز ەتۋدى، قامداۋدى كۇشەيتۋ ءۇشىن، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ قىزمەتتەرىن ويداعىداي ىستەۋ نەگىزىندە، 9 - ايدىڭ 14 - كۇنى ىلە جيۋديڭ اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن تولايىم ساتۋ بازارىنىڭ تيجاراتى قالپىنا كەلتىرىلدى. نەگىزىنەن مىنا ءۇش جاقتاعى قىزمەت ورىستەتىلدى.

ءبىرىنشى، قىزمەت مەحانيزمى ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىلدى. ىلە جيۋديڭ اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن تولايىم ساتۋ بازارىن قايتا اشۋ قىزمەتى ارناۋلى توبى قۇرىلىپ، ىلە وبلىسىنداعى، اسىرەسە، قۇلجا قالاسىنداعى كوكونىس، جەمىس - جيدەك سياقتى تۇرمىستىق بۇيىمداردىڭ ءوندىرىس قۋاتى، ءونىم مولشەرى، قامبادا ساقتالۋى سياقتى جاعدايلار ەگجەي - تەگجەيلى تەكسەرىلىپ، «قامداۋ جەتكىلىكتى بولۋ، ساپاعا كەپىلدىك ەتۋ، باعا ورنىقتى بولۋ، ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ءونىمدى بولۋ» پرينسيبى بويىنشا، قامتاماسىز ەتۋ، قامداۋ - قاجەتسىنۋ تالابىنا تالداۋ، تۇجىرىم جاسالىپ، قامتاماسىز ەتۋ جوباسى عىلمي بەلگىلەنىپ، اۆتوكولىكتەر مەن قىزمەتكەرلەردى جابىق باسقارۋ مەحانيزمى باتىل تياناقتاندىرىلىپ، زات ساتىپ الۋ، ۇلەستىرىپ ساتۋ، ساقتاۋ سياقتى قىزمەتتەردىڭ جوعارى ءونىمدى جۇرگىزىلۋىنە كەپىلدىك ەتىلدى. قازىر 151 ساۋداگەر جۇمىس باستاپ، 48 تاسىمال كولىگىنە جولحات بەرىلدى.

ەكىنشى، زات باعاسىنىڭ تۇراقتىلىعى تولىق قامتاماسىز ەتىلدى. بازارداعى ساۋداگەرلەر بەلسەندىلىكپەن جۇمىلدىرىلىپ، زات قاينارى كوپ جاقتان ۇيىمداستىرىلىپ، زات ەنگىزۋ ارناسى كەڭەيتىلىپ، جوعارعى اعارداعى قامداۋ تىزبەگى دەر كەزىندە سايكەستىرىلىپ، جەرگىلىكتى جەمىس - جيدەك، كوكونىستى ساتىپ الۋ مولشەرى ارتتىرىلدى، جەمىس - جيدەك، كوكونىس ارناۋلى تيجارات رايونى كەڭەيتىلىپ، قاتىستى ساۋدا دۇكەندەرىنىڭ ادام سانى كوبەيتىلىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىس قاجەتى بار كۇشپەن قاناعاتتاندىرىلدى. قازىرگە دەيىن جەر - جەردەن 1855 توننا ءتۇرلى كوكونىس ساتىپ الىندى، مۇنىڭ ىشىندە وبلىس سىرتىنان 638 توننا، جەرگىلىكتى ورىننان 1217 توننا ساتىپ الىندى؛ جەمىستەن 584 توننا، مۇنىڭ ىشىندە وبلىس سىرتىنان 487 توننا، جەرگىلىكتى ورىننان 97 توننا ساتىپ الىندى. قازىر جيۋديڭ بازارىندا تولايىم ساتىلاتىن كوكونىستەر 50 نەشە تۇرگە، جەمىس 30 نەشە تۇرگە جەتىپ، كۇندىك تولايىم ساتۋ مولشەرى 200 توننادان اسىپ، جيىنى 1387 توننا ءتۇرلى كوكونىس، 322 توننا جەمىس ساتىلىپ، جونەلتىلىپ، بازارداعى زاتپەن قامداۋ جەتكىلىكتى، ورنىقتى بولىپ، زات قاينارى دا ورنىقتى بولىپ، بازار قاجەتىن قاناعاتتاندىرا الاتىن بولدى.

ءۇشىنشى، جەلىدە اۋىل شارۋاشىلىعىنا كومەك كورسەتىلدى. ىلە وبلىستىق بازار باقىلاۋ - باسقارۋ مەكەمەسى، جيۋديڭ بازار ارناۋلى توبى ءۇنحات توبىن قۇرىپ، ءار كۇنى اۋدان، قالالاردىڭ اۋىل شارۋاشىلىق قوسالقى ونىمدەرىنىڭ ءتۇرى، سانى، باعاسى، بايلانىس جاساۋ ءتاسىلى سياقتى ينفورماتسيالاردى ساناققا الىپ، اۋدان، قالالارداعى شارۋالاردىڭ جەلىدە جەرگىلىكتى اۋىل شارۋاشىلىق قوسالقى ونىمدەرىن ساتۋىنا بەلسەنە كومەكتەستى. سونىمەن بىرگە، بازارداعى ساۋداگەرلەرمەن بەلسەنە ۇشتاستىرىپ، جەرگىلىكتى اۋىل شارۋاشىلىق قوسالقى ونىمدەرىن توراپتا ساتۋ تەبىنىن ارتتىردى. بازار تيجاراتى قالپىنا كەلگەننەن بەرى جيىنى 1300 توننادان استام جەرگىلىكتى كوكونىس، جەمىس - جيدەك ساتىلدى.

كەلەسى قادامدا ىلە وبلىسى اناعۇرلىم پارمەندى شارالار قولدانىپ، ىلە جيۋديڭ اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن تولايىم ساتۋ بازارىن، قۇلجا قالالىق اۋىل شارۋاشىلىق - ساۋدا توبىن، قۇلجا قالاسىنىڭ شىعىس قالا ۋنيۆەرسالدى بازارىن ءتارتىپتى قالپىنا كەلتىرۋدى، اينالىمعا سالۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋ، باعانى ورنىقتىرۋ قىزمەتىن مۇقيات جاقسى ىستەپ، زات تاسىمالداۋ مەن زاپاس ساقتاۋدى كۇشەيتىپ، جەتكىزۋ اۋماعىن، توراپ تۇيىندەرىن ارتتىرىپ، زاتپەن قامداۋدىڭ جەتكىلىكتى بولۋىنا جانە باعانىڭ ورنىقتى بولۋىنا كەپىلدىك ەتەدى.