汉文 ىلە اقپارات تورابىنا حوش كەلدىڭىزدەر!
ىلە وبلىسىنىڭ استىق، ماي زاپاس قورى جەتكىلىكتى، قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ قاجەتىن تولىق قاناعاتتاندىرا الادى
2022-10-14 21:54:09     كورىلىم:رەت كەلۋ قاينارى:ىلە گازەتى  جاۋاپتى رەداكتور:گۇلدەن ماقسات قىزى

10 – ايدىڭ 13 – كۇنى كەشتە، ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اقپارات كەڭسەسى جاڭا تيىپتى ايدارشا ۆيروس وكپە قابىنۋ ىندەتىنەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋ قىزمەتى جونىندە اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن اشتى. ماجىلىستە ىلە وبلىستىق استىق جانە زاتتىق ماتەريالداردى زاپاس ساقتاۋ مەكەمەسى پارتگرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى، ورىنباسار مەكەمە باستىعى چۋ فۋچياڭ ىلە وبلىسنداعى استىق، ماي بازارلارىنىڭ قامداۋمەن قامتاماسىزداندىرۋ جاعدايىن حابارلادى.

ىندەت تۋىلعاننان بەرى ىلە وبلىستىق استىق جانە زاتتىق ماتەريالداردى زاپاس ساقتاۋ تاراۋلارى ىلە وبلىستىق پارتكومنىڭ، ۇكىمەتتىڭ ورنالاستىرۋ تالاپتارىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، استىق، ماي بازارلارىنىڭ قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋ، باعانى ورنىقتىرۋ، زاپاس ساقتاۋ قىزمەتىن بەلسەنە ورنالاستىرىپ، بازاردىڭ قامداۋىنا كۇش سالا كەپىلدىك ەتتى.

بىرىنشىدەن، استىق قاينارىن ىڭعايلاستىرۋدى كۇشەيتتى، استىق، ماي زاپاس قورى جەتەكىلىكتى بولدى. ىندەت كەزىندەگى بازاردىڭ نارىق وزگەرىسى مەن ماكرولىق رەتتەۋدىڭ قاجەتىنە نەگىزدەلە وتىرىپ، استىق، ماي سالاسىنداعى تىرەكتى كاسىپورىندار مەن جەدەل مانەرلەۋ كاسىپورىندارىن قوعامدىق جاۋاپكەرلىكتەرىن بەلسەنە اتقارۋعا، مانەرلەۋ، ساقتاۋ – تاسىمالداۋ،جەتكىزۋ،قامداۋ سياقتى ءتۇرلى بۋىنداردى ءونىمدى ۇشتاستىرۋدى ويداعىداي ىستەۋگە باستاپ، ءىرى ەرەن بازارلاردى، تولايىم ساتۋ بازارلارىن، زات جەتكىزۋ تۇيىندەرىن قامداۋدى ءتۇيىندى تۇردە قامتاماسىزداندىرىپ، بازارداعى استىق قاينارىمەن قامداۋدىڭ جەتكىلىكتى بولۋىنا، تاۋسىلىپ قالماۋىنا، قامداۋدىڭ ۇزىلمەۋىنە كەپىلدىك ەتتى. قازىرگە دەيىن وبلىسقا توتە قاراستى ورىندارداعى استىق، ماي مانەرلەيتىن ءارقايسى كاسىپورىندار قالىپتى وندىرىسكە كەپىلدىك ەتىپ، ءوندىرىس قۋاتى جاعىنان كۇنىنە 3060 توننا ۇن، 760 توننا كۇرىش وندىرۋدە، بۇل وبلىسقا توتە قاراستى ورىندارداعى قالا، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ تۇتىنۋ قاجەتىن تولىق قاناعاتتاندىرا الادى.

ەكىنشىدەن، ءبىرتۇتاس جوسپارلاپ، سايكەستىرۋ كۇشەيتىلدى، استىق ساتىپ الۋ ورنىقتى ىلگەرىلەتىلدى. ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋ مەن استىق حاۋىپسىزدىگىن ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ مىقتى يگەرىپ، مەملەكەتتىڭ استىق ساتىپ الۋ ساياساتىن كۇش سالا ۇگىتتەپ جانە تياناقتاندىرىپ، ءتۇرلى بازار تۇلعالارىن بازارعا كىرىپ ساتۋ- الۋعا بەلسەنە باستادى. ساتىپ الۋ قارجىسىن سايكەستىرىپ تياناقتاندىرىپ، ءتۇرلى فينانىس قۇرىلىمدارىن سەنىمدى قارىز اقشامەن قولداۋ تەبىنىن ارتتىرۋعا باستاپ، استىق ساتىپ الۋ قارجىسىنىڭ جەتكىلىكتى بولۋىنا كەپىلدىك ەتىپ، «اق قولحات بەرۋ» جاعدايى تۋىلۋىنان باتىل ساقتاندى، قازىرگە دەيىن جالپى 1 ميلليون 656 مىڭ توننا استىق ساتىپ  الىندى، مۇنىڭ ىشىندە: ءبيداي 505 مىڭ توننا، جۇگەرى 1 ميلليون 127 مىڭ توننا، كۇرىش 240 مىڭ توننا بولدى، ديقانداردىڭ ەككەن استىعىن ساتا الۋىنا تولىق كەپىلدىك ەتىلدى.

ۇشىنشىدەن، شۇعىل جاعدايدا قامداۋدى قامتاماسىزداندىرۋ كۇشەيتىلدى، استىق، ماي ونىمدەرىمەن قامداۋ جەتكىلىكتى بولدى. وبلىس دەڭگەيىندە ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، سايكەستىرەتىن، اۋدان – قالالار جاقىننان جاردەم بەرەتىن، تىرەكتى كاسىپورىندار بەلسەنە اتسالىساتىن سەلبەسە قيمىلداپ قامتاماسىزداندىرۋ مەحانيزمىن ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، اۋىل – قالاشىقتاردى (ءمالى باسقارما)، قىستاقتاردى (الەۋمەتتىك اۋماق) قالا، اۋىلدى استىقپەن قامداۋ تورىن جاپپاي قامتىپ، ءجيى توقىدى. قازىرگە دەيىن، وبلىسقا توتە قاراستى ورىنداردا شۇعىل جاعدايدا استىقپەن قامدايتىن 174 توراپ ءتۇيىنى، شۇعىل مانەرلەۋمەن اينالىساتىن 26 كاسىپورىن، شۇعىل جەتكىزەتىن 34 ورتالىق پەن شۇعىل جاعدايدا ساقتاۋ، تاسىمالمەن اينالىساتىن 12 كاسىپورىن جۇيەلى، جوعارى ءونىمدى اينالىمعا ءتۇستى، استىق اينالىمى ىركىلىسسىز، جونەلتىلۋى تەز، قامتاماسىزداندىرىلۋى پارمەندى بولدى. ىندەت كەزىندە وبلىسقا توتە قاراستى ورىندار 1475 توننا شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرەتىن وڭدەلگەن استىق، ماي زاپاس قورىن دەركەزىندە اۋىستىرىپ بازاردى تەڭگەرۋگە سالىپ، زاپاس استىقتىڭ «ءبىرىنشى قورعانىس شەپتىك» رولى ساۋلەلەندىرىلدى.

تورتىنشىدەن، باقىلاۋ – ولشەۋ، ساقتاندىرۋ كۇشەيتىلدى، استىق، ماي بازارىنىڭ اينالىمى ورنىقتى بولدى. استىق جاعدايىن باقىلاۋ – ولشەۋ، ساقتاندىرۋدىڭ كۇندەلىك مالىمەت بەرۋ تۇزىمىندە تاباندى بولىپ، وبلىسقا توتە قاراستى ورىندارداعى 30  باعانى قاداعالاۋ، تىكە مالىمدەۋ ءتۇيىنىنىڭ رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، استىق ءوندىرىسى، سۇرانىسى، بازار اۋقىمى جاعدايىن مەرزىمدى ۋاقىتتا قاداعالاپ، دەركەزىندە تۇجىرىمداپ، الدىن الا مەجەلەپ، سايكەستى شارا قولدانىپ، بۇقارانى ۇيلەسىمدى تۇتىنۋعا بەلسەنە باستاپ، بازار مەجەسىن ورنىقتىردى. استىق ساقتاۋ، بازاردى باقىلاۋ تاراۋلارىمەن سەلبەسە قيمىلداپ، استىق، ماي مانەرلەۋ، تولايىم ساتۋ، بولشەك ساتۋ سياقتى بۋىندارداعى باقىلاۋ، تەكسەرۋدى كۇشەيتىپ، قۇنىن ءتۇسىرىپ، باعاسىن ارزانداتۋ، قىمباتقا ساتۋ ءۇشىن زات باسىپ الۋ، زاتتى قىمباتتاتىپ ساتۋ سياقتى زاڭعا، ەرەجەگە قايشى ارەكەتتەرگە قاتاڭ سوققى بەرىلدى. قازىرگە دەيىن، استىق اينالىمىن باسقارۋعا قاتىستى زاڭ – ەرەجەلەرگە قايشىلىق جاساعان 7 دەلو تەكسەرىلىپ ءبىر جاقتى ەتىلدى. وسى ورايدا، قوعامنىڭ ءار سالاسىنداعىلاردىڭ مەملەكەتتىك استىق اينالىمىن باقىلاۋ  ىستىق لەنيالى تەلەفونى 12325 ءنومىرى جانە مەملەكەتتىك باعا اشكەرەلەۋ ىستىق لەنيالى تەلەفونى 12315 ءنومىرى ارقىلى وبلىسقا توتە قاراستى ورىندارداعى استىق، ماي بازارلارىنىڭ اينالىم جاعدايىنا باقىلاۋ جۇرگىزۋىن شىنايى قارسى الامىز.