اۋىس - كۇيىستى تەرەڭدەتىپ، حالىق تىلەگىن توعىستىرۋ كوپىرىن سالدى

　　− شينجياڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋداعى وقۋ - اعارتۋ سەلبەستىگىن بەلسەنە ىلگەرىلەتتى

　　□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى جاۋ شييا

مەملەكەتتەر ارا قارىم - قاتىناس حالىقتاردىڭ ەتەنە باۋىرلاستىعىندا، حالىقتاردىڭ ەتەنە باۋىرلاستىعى جۇرەكتەردىڭ توعىسۋىندا. ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋدە وقۋ - اعارتۋ حالىق تىلەگىن توعىستىراتىن ماڭىزدى كۇش.

بيىل ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسى العا قويىلعاندىعىنىڭ 10 جىلدىعى، 10 جىلدان بەرى شينجياڭنىڭ وقۋ - اعارتۋ ءىس جۇزىندىگىن كوزدە ۇستاپ، رايونىمىز ءوز باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋمەن بەلسەنە توعىسىپ جانە وعان قىزمەت وتەپ، حالىق رايى نەگىزىن بەكەمدەپ، وقۋ - اعارتۋدىڭ حالىقارالىق اۋىس - كۇيىسىن، سەلبەستىگىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ قۇرىلىسىنا شينجياڭ كۇشىن بەلسەنە قوستى.

　　جالپى 10 مىڭنان استام شەتەلدىك وقۋشى شينجياڭداعى جوعارى مەكتەپتەردە وقىدى

ۇستەلگە ەڭكەيىپ، ءار سىزىقتى دەن قويا سىزدى، شينجياڭ داشۋەسى حالىقارالىق مادەنيەت اۋىس - كۇيىس شۋەيۋانىنىڭ حاتكەرلىك ساباعىندا رەسەيدەن كەلگەن وقۋشى بي شينشيندى جۇڭگو حاتكەرلىگىنىڭ ءتىلسىم كۇشى باۋراپ الدى. ول بىلاي دەدى: ”مەن جۇڭگونى وتە جاقسى كورەمىن، سوندىقتان وسى اراعا كەلىپ ءتىل ۇيرەنۋدى تاڭدادىم، بولاشاقتا جۇڭگودا قالىپ دامۋدى ويلايمىن“.

بي شينشين ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسىنىڭ يگىلىگىن كورۋشى. ەلىمىز ۇكىمەتىنىڭ وقۋ سيلىق اقشاسىنىڭ ارقاسىندا 3 جىلدىڭ الدىندا ول ءوزى ارمانداعان مەكتەپكە كەلىپ حانزۋ ءتىلى ماماندىعىنا وقۋعا ءتۇستى.

تەك بي شينشين عانا ەمەس، شينجياڭدا شينجياڭ داشۋەسى، شينجياڭ مەديتسينا داشۋەسى، شينجياڭ كوركەمونەر شۋەيۋانى سياقتى جوعارى مەكتەپتەر بارعان سايىن كوپ ەلدىڭ وقۋشىلارىن جۇڭگونىڭ شينجياڭىنا كەلىپ وقۋعا باۋرادى.

شينجياڭ توڭىرەكتەگى 8 مەملەكەتپەن شەكارالاسادى، جاعراپيالىق، گۋمانيتارلىق جانە وقۋ - اعارتۋ بايلىعى باسىمدىعىنا يە، بۇل باسىمدىقتار شينجياڭنىڭ ورتا ازيا ەلدەرىمەن جوعارى دارەجەلى وقۋ - اعارتۋدا تەرەڭ سەلبەستىك ورىستەتۋىنىڭ تابيعي دانەكەرىنە اينالدى.

قازىر شينجياڭ ەلىمىزدىڭ مەملەكەت دەڭگەيىندە ورتا ازيامەن وقۋ - اعارتۋ سەلبەستىگىن ورىستەتۋ مىندەتىنىڭ باسىم كوپ بولىگىن ارقالاپ، ەكى جاقتى، كوپ جاقتى سەلبەستىك، اۋىس - كۇيىس جانە سايكەستىرۋ مەحانيزمىن ورناتتى. ساناققا قاراعاندا، شينجياڭداعى جوعارى مەكتەپتەر رەسەي، قىرعىزستان، قازاقستان، پاكيستان سياقتى ەلدەردە 10 كۇڭزى شۋەيۋانىن قۇرعان، جالپى 10 مىڭنان استام شەتەلدىك وقۋشى شينجياڭداعى جوعارى مەكتەپتەردە وقىعان. شينجياڭ شەتەلدىك وقۋشىلاردىڭ قۇرىلىمىن ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرىپ، باسقارۋ ءتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرىپ، شەتەلدىك وقۋشىلاردىڭ وقۋ - وقىتۋ ساپاسىن جوعارىلاتۋمەن بىرگە، جۇڭحۋا مادەنيەتىن ۇيرەنۋ، سەزىنۋ قيمىلىن دانەكەر ەتىپ، جۇڭگونى بىلەتىن، جۇڭگومەن دوس وتەتىن، ”جۇڭگو ءۇنىن تاراتىپ، جۇڭگو حيكاياسىن جاقسى باياندايتىن“ قىرۋار حالىقارالىق وقۋشىنى تاربيەلەدى.

　　حالىقارالىق سەلبەستىك دوستار شەڭبەرى ۇزدىكسىز كەڭەيدى

ۇستىندە ەكسكۋرسيالاپ، ينە شانشۋ، لوڭقا قويۋ، ۋقالاۋ سياقتى جۇڭگوشا شيپاگەرلىكتىڭ ءداستۇرلى ەمدەۋ ادىستەرىن ءوزى ىستەپ كوردى، تاياۋدا وزبەكستان تاشكەنت مەملەكەتتىك مەديتسينا داشۋەسىنەن تۇڭعىش جىبەرىلگەن ءداستۇرلى مەديتسينالىق وقۋ ۇجىمى شينجياڭ مەديتسينا داشۋەسىنە قاراستى 4 - شيپاحاناعا كەلىپ، 2 اپتالىق ءداستۇرلى مەديتسينا تاربيەسىن قابىلدادى.

”جۇڭگوشا شيپاگەرلىكتىڭ ءداستۇرلى ەمدەۋ ءادىسى ەلىمىزدە ەرەكشە قارسى الۋعا بولەنىپ وتىر، كوپتەگەن ناۋقاستار جۇڭگوعا بارىپ جۇڭگوشا شيپاگەرلىكپەن ەمدەلۋدى قابىلداۋدى قالايدى“. وسى مەكتەپتىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى بىلاي دەدى: ەكى جاقتىڭ ىشكەرىلەي سەلبەسۋى ارقىلى ەمدەۋ دارىندىلارىن جەتىلدىرۋ اۋىس - كۇيىسىن جەبەۋدى ءۇمىت ەتەمىن.

كوپ جىلداردان بەرى شينجياڭ مەديتسينا داشۋەسى ورتا ازيا ەلدەرىمەن جۇڭگوشا شيپاگەرلىك، ءدارى - دارمەك، ەمدەۋ، وقۋ - اعارتۋ، عىلمي زەرتتەۋ سياقتى سالالارداعى اۋىس - كۇيىس پەن سەلبەستىكتى بەلسەنە ورىستەتىپ، جۇڭگوشا شيپاگەرلىك ءدارى - دارمەك مادەنيەتىنىڭ حالىقارادا تارالۋىن ىلگەرىلەتتى.

شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىق داشۋەسى حالىقارالىق عىلىم - تەحنيكا، وقۋ - اعارتۋ سەلبەستىگى مەن اۋىس - كۇيىسىن بەلسەنە كەڭەيتىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى 20 نەشە مەملەكەت پەن رايونداعى 70 نەشە داشۋەمەن، زەرتتەۋ قۇرىلىمدارىمەن سەلبەستىك قارىم - قاتىناس ورناتىپ، ءوزىنىڭ ءپان ەرەكشەلىگى مەن باسىمدىعىنا سۇيەنىپ، مەملەكەتتىڭ مينيسترلىكتەرى مەن كوميتەتتەرى جانە شەتەلدەگى سەلبەستىك مەكتەپتەر تاپسىرعان ءتۇرلى تاربيەلەۋ، باۋلۋ، پراكتيكا نىساندارىن بەلسەنە ارقالاپ، حالىقاراداعى دوستارمەن جۇڭگو شينجياڭىنىڭ جوعارى دارەجەلى اۋىل شارۋاشىلىق وقۋ - اعارتۋى مەن اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ تاجىريبەلەرىنەن بىرگە يگىلىكتەنىپ، حالىقارالىق سەلبەستىك دوستار شەڭبەرى ۇزدىكسىز كەڭەيدى.

ساناققا قاراعاندا، 2011 - جىلدان بەرى رايونىمىزداعى جوعارى مەكتەپتەر 25 مەملەكەت جانە وڭىرمەن 230دان استام سەلبەستىك كەلىسىمىن جاساسىپ، دارىندى تاربيەلەۋ، عىلمي زەرتتەۋ سەلبەستىگى، ءىلمي اۋىس - كۇيىس جاساۋ، مادەنيەت - كوركەمونەر سياقتى سالالاردا جان - جاقتىلى، كوپ سالالى، تەرەڭ قاتپارلى سەلبەستىك ورىستەتكەن. ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋعا باعىتتالعان مەملەكەتتىڭ ەكونوميكا - ساۋدا، ەمدەۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى سياقتى سالالارداعى شەتەلگە ساياتىن تاربيەلەۋ نىساندارىن ۇستىنە الىپ، جيىنى 1000عا جۋىق ادام تاربيەلەگەن. جالپى 800دەن استام ۇيىرمەنى، گرۋپپانى ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇراتىن مەملەكەتتەر مەن وڭىرلەرگە بارىپ، كوپ سالادا عىلمي زەرتتەۋ جۇرگىزۋ، وقۋشىلار ءوزارا ساپاردا بولۋ، اۋىس - كۇيىس جاساۋ، حالىقارالىق ءىلمي تالقى ماجىلىسىنە قاتىناسۋ سياقتى اۋىس - كۇيىس قيمىلدارىن ورىستەتۋگە جىبەردى.

　　وقۋ - اعارتۋ جاعىندا حالىقارالىق اۋىس - كۇيىس، سەلبەستىك تۇعىرى ورناتىلدى

ورتا ازياعا باعىتتالعان ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ وقۋ - اعارتۋ وزەكتى رايونىن قۇرۋ ءۇشىن، شينجياڭ سىرتقا باعىتتالعان وقۋ - اعارتۋ اۋىس - كۇيىسىن، سەلبەستىگىن ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ، جوعارى مەكتەپتەر فورمانى جاڭالاپ، ورتا ازيا ماسەلەلەرىن زەرتتەۋدى ورىستەتىپ، جوعارى مەكتەپتەردىڭ اۆتونوميالى رايونداعى تاپشى ماماندىقتار مەن ءتۇيىندى پاندەر توڭىرەگىندە جۇڭگو مەن شەتەل بىرلەسىپ مەكتەپ اشۋىن ىلگەرىلەتتى.

2019 - جىلى ىلە شىفان داشۋەسىنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ دامۋدى زەرتتەۋ ورنى قۇرىلدى. 4 جىلدان بەرى بۇل ورىن مەملەكەتتىڭ جانە شينجياڭنىڭ جەرگىلىكتى ەكونوميكالىق دامۋىنا قىزمەت وتەۋدى نىسانا ەتىپ، ەل ءىشى - سىرتىنداعى ايگىلى مامان - وقىمىستىلاردى جيناپ، اۋىس - كۇيىس، سەلبەستىك تۇعىرىن ورناتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇراتىن ەلدەردىڭ ەكونوميكا - ساۋدا، مادەنيەتتى دامىتۋ سياقتىلارىنا جەلىلەس زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ باستاماسىن دايەكتىلەندىرۋگە، تياناقتاندىرۋعا قۇندى امالياتتىق تاجىريبە توپتادى.

شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىق كاسىپتىك تەحنيكالىق شۋەيۋانى باستاماشى بولىپ، ەل ءىشى - سىرتىنداعى 41 جوعارى مەكتەپ پەن كاسىپورىننان قۇرالعان جىبەك جولى ازيا - ەۆروپا جوعارى مەكتەپتەر (كاسىپتىك وقۋ - اعارتۋ) وداعىن قۇردى. ىلگەرىندى - كەيىندى رەسەيدىڭ التاي مەملەكەتتىك تەحنيكا داشۋەسىمەن، قازاقستاننىڭ جايساڭ تەحنيكالىق شۋەيۋانىمەن سەلبەستىك كەلىسىمىن جاساسىپ، ءوزارا وقىتۋشى، وقۋشى جىبەرىپ، قارسى جاقتاعى مەكتەپتەرگە بارىپ قاتىستى كاسىپتىك پراكتيكا، ناقتىلى جاتتىعۋ، سونداي - اق عىلمي زەرتتەۋ سالاسىنداعى سەلبەستىكتى ورىستەتىپ، شينجياڭداعى كاسىپتىك مەكتەپتەردىڭ حالىقارالانعان مەكتەپ باسقارۋ ورەسىن ونان ارى جوعارىلاتتى.

”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ باستاماسىنىڭ ورنىقتى ىلگەرىلەۋىنە ىلەسە، رايونىمىز وقۋ - اعارتۋ سەلبەستىگى ءتاسىلىن كەڭەيتىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى ورتا ازيا وڭىرلىك زەرتتەۋ ءىلمي اۋىس - كۇيىس ءماجىلىسى، جۇڭگو - ورتا ازيا ەلدەرى داشۋە مەكتەپ باستىقتارىنىڭ تالقى مىنبەرى سياقتىلاردى وتكىزىپ، ءبىر قىدىرۋ حالىقارالىق اۋىس - كۇيىس، سەلبەستىك جوعارى دەڭگەيلى زەرتتەۋ - تالقىلاۋ ماجىلىستەرى جانە سەلبەستىك تالقى مىنبەرى ارقىلى كوپ ءپان، كوپ سالاداعى سىرتپەن سەلبەستىك ۇلگىسىن قۇرىپ، وقۋ - اعارتۋدىڭ سىرتقا ەسىك اشۋ سەلبەستىك تۇعىرى قۇرىلىسىن بايىتتى جانە كەمەلدەندىردى. جۇڭگو − رەسەي − قازاقستان − موڭعۇليا التاي ءوڭىرى جوعارى مەكتەپ باستىقتارى بىرلەستىگى، جۇڭگو - ورتا ازيا ەلدەرى داشۋە وقۋشىلارىنىڭ مادەنيەت اۋىس - كۇيىس بازاسى، شينجياڭ داشۋەسى ورىس ءتىلى ورتالىعى، شينجياڭ شىفان داشۋەسى جۇڭگو - پاكيستان حالىقارالىق وقۋ - اعارتۋ ورتالىعى سياقتىلار ساياساتتىق اقىل - كەڭەس بەرۋدى، جەتىستىكتەردەن ورتاق يگىلىكتەنۋدى، وقۋ - اعارتۋ سەلبەستىگى مەن گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىس فۋنكتسياسىن ءبىر تۇلعالاندىرعان، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇراتىن مەملەكەتتەردىڭ جوعارى مەكتەپتەرى مەن عىلمي زەرتتەۋ قۇرىلىمدارىن ۇلاستىراتىن ماڭىزدى دانەكەرىنە اينالدى.

وقۋ - اعارتۋ اۋىس - كۇيىسىن تەرەڭدەتىپ، كوركەم بولاشاقتى بىرگە قۇرادى. 9 - ايدىڭ 15 - كۇنى اشىلاتىن 2023 - جىلعى ازيا - ەۆروپا كورمەسى. وقۋ - اعارتۋ حالىقارالىق تالقى مىنبەرى تۇعىر ورناتىپ، مەحانيزمدە جاڭالىق اشىپ، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، وقۋ - اعارتۋداعى حالىقارالىق اۋىس - كۇيىستىڭ، سەلبەستىكتىڭ اناعۇرلىم كەڭ سالاعا، اناعۇرلىم تەرەڭ ساتىعا، اناعۇرلىم جوعارى ساپاعا قاراي قادام تاستاۋىن ىلگەرىلەتەدى.