− قورعاس «وتكەل ەكونوميكاسىنان» «كاسىپ سالاسى ەكونوميكاسىنا» قاراي بۇرىلىس جاسادى

لۋ جۇڭ (ٴوز ٴتىلشىمىز)

سۋرەتتە: جۇمىسشىلار قىزارىپ پىسقان قىزاناقتاردى جيناۋدا.

لۋ جۇڭ فوتوسى.

4 - ايدىڭ 8 - كۇنى قورعاس وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا كاسىپ باقشاسى جونىنەن العاندا، ەرەكشە ەسكە الۋ كۇنى بولدى، وسى كۇنى كەشتە 5 توننا قىزاناق ٴۇرىمجى قالاسىنا جەتكىزىلدى. بۇل − قورعاس وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا كاسىپ باقشاسىنىڭ تۇڭعىش تاپسىرىسى، بۇل كاسىپ باقشاسىنىڭ «مول ٴونىم مەزگىلىنە» قادام تاستاعاندىعىن اڭعارتادى. 

«قازىر العاشقى توپتا مايسا ەگىلگەن 102 مۋ جەردەگى 160 مىڭ ٴتۇپ قىزاناقتان كۇنىنە 5 توننا مولشەرىندە ٴونىم الىنادى. مامىر ايىنىڭ باسىندا مول ٴونىم الۋ مەزگىلىنە وتكەننەن كەيىن، ٴار كۇنى 15 توننا اينالاسىندا ٴونىم الۋعا بولادى، ونىمدەر نەگىزىنەن شينجياڭ ىشىنە جانە ىشكى ولكەلەرگە ساتىلادى. سونىمەن بىرگە، كاسىپ باقشاسى جەرگىلىكتى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى سىرتقى ساۋدا كاسىپورىندارىنا سۇيەنىپ ونىمدەرىن ورتا ازيا جانە ەۆروپا بازارىنا ەكسپورت ەتەدى» دەدى قورعاس كايجيان اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى، قورعاس وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا كاسىپ باقشاسىنىڭ جاۋاپتىسى جاڭ شياۋفىڭ تىلشىگە. 

جىلىجاي زەردەلىلەندىرىلىپ، ٴونىم مولشەرى، ٴونىم قۇنى نەشە ەسەلەندى

قورعاس قالاسىنىڭ وڭتۇستىگىنە ورنالاسقان قورعاس وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا كاسىپ باقشاسىنا جالپى ٴبىر ميلليارد يۋان قارجى قوسىلاتىندىعى، يەلەيتىن اۋماعى شامامەن 1000 مۋ بولاتىندىعى جوسپارلانعان. مۇنىڭ ىشىندە ٴبىرىنشى مەرزىمدەگى يەلەگەن جەر اۋماعى 350 مۋ بولىپ، A، B، C ٴۇش رايونعا بولىنەدى، بۇعان جالپى 350 ميلليون يۋان قارجى قوسىلىپ، 2020 - جىلى 5 - ايدا قۇرىلىس باستاعان. بيىل 1 - ايدا A رايوننىڭ قوس قاباتتى جەل تولتىرىلعان جۇقا جارعاقتى زەردەلى جىلىجايىنداعى پروۆانس، قىزىل قىزاناق، سارى قىزاناق، شوكالات رەڭدى قىزاناق سياقتى 8 سورتتاعى قىزاناق مايساسى 160 مىڭ ٴتۇپ بولدى.

4 - ايدىڭ 8 - كۇنى ٴتىلشى ٴبىر قابات اق ٴتۇستى جۇقا جارعاقپەن ورالعان A رايوننىڭ زەردەلى جىلىجايىنىڭ سىرتىنا كەلدى، جۇقا جارعاقتىڭ ارعى جاعىنان زەردەلى جىلىجايدا ەگىلگەن قىزاناق انىق كورىنەدى. قولمەن جۇقا جارعاقتى سيپاعانىڭىزدا سەرپىمدىلىگى، بەرىكتىگى انىق بايقالادى.

«بۇل ادەتتەگى سۋلياۋ جارعاق ەمەس، شينجياڭ لايۋو عىلىم - تەحنيكا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى وندىرگەن جوعارى مولەكۋلالى يقۋاتتى جارعاق. ول جىلۋ ساقتاۋى، جارىق وتكىزۋى، كۇشەمەلىلىگى جوعارى بولۋ، وڭاي توزباۋ، بيولوگيالىق تاسىلمەن قۇرت تۇسىرمەۋ، تۇماننان، سۋ تامشىلاۋدان ساقتاۋ سياقتى ەرەكشەلىكتەرگە يە بولىپ، جىلىجايدىڭ ەنەرگيا سارىپ ەتۋىن زور مولشەردە تومەندەتەدى. سونىمەن بىرگە، زەردەلى جىلىجاي تەمپەراتۋرا، كۇن نۇرى، ىلعالدىق، كومىرتەگى قوس توتىعى، سۋ قۇرامى سياقتى داقىلداردىڭ وسۋىندەگى ورتا فاكتورىن جوعارى دالدىكپەن تىزگىندەپ، قىزاناقتان ٴونىم الۋ مەرزىمىن 9 ايعا، مۋ باسىندىق ٴتۇسىمىن 30 - 40 تونناعا، مۋ باسىندىق ٴونىم قۇنىن 400 - 600 مىڭ يۋانعا جەتكىزەدى. ال ادەتتەگى اتىزداعى قىزاناقتىڭ مۋ باسىندىق ٴتۇسىمى نەبارى 5 توننا اينالاسىندا عانا» دەدى جاڭ شياۋفىڭ.

A رايونداعى زەردەلى جىلىجايدىڭ سىرتىندا زەردەلى جىلىجايدى مەڭگەرۋ جۇيەسىنىڭ ەكرانى بار، زەردەلى جىلىجايدىڭ تەمپەراتۋراسى، ىلعالدىعى، كومىرتەگى قوس توتىعىنىڭ قويۋلىعى سياقتى ساندى مالىمەتتەر ەكراننان بىردەن كورىنەدى.

«وسى ساندى مالىمەتتەردى باقىلاۋ - تەكسەرۋدى زەردەلى جىلىجايدىڭ يندۋكسيالىق بارلاعىشى ورىندايدى. A رايونداعى زەردەلى جىلىجاي جيىنى 4 وڭىرگە بولىنگەن، ٴاربىر وڭىردە ەكى يندۋكسيالىق بارلاعىش بار، جىلىجاي ٴىشىنىڭ تەمپەراتۋراسى، ىلعالدىعى، كۇن نۇرى، كومىرتەگى قوس توتىعىنىڭ قويۋلىعى سياقتىلاردى باقىلايدى. زەردەلى جىلىجايدىڭ سىرتىنا تاعى ٴبىر اۋا رايى رادارى ورناتىلعان، بۇل جىلىجايعا سىرتقى ورتاداعى جەلدىڭ جىلدامدىعى، كۇن نۇرى، كۇن ٴتۇسۋ كۇشەمەلىلىگى سياقتى اۋا رايى ساندى مالىمەتتەرىن دەر كەزىندە اڭىس ەتەدى. زەردەلى دۇرىس مەڭگەرۋ جۇيەسى ارقىلى سىرتقى ورتانىڭ تەمپەراتۋراسى، جەل جىلدامدىعى، جاۋىن - شاشىن مولشەرى سياقتىلارعا نەگىزدەلىپ، اۋا الماستىرۋ تەرەزەسىن، ەنەرگيا ۇنەمدەۋ پەردەسىن جانە قىزدىرۋ، تەمپەراتۋرانى تومەندەتۋ جۇيەسىن دۇرىس رەتتەپ - مەڭگەرىپ، ەگىس داقىلدارىنا ەڭ تاماشا ٴوسۋ ورتاسىن ازىرلەۋگە بولادى» دەدى قورعاس وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا كاسىپ باقشاسىنىڭ تەحنيگى لي جياڭلۇڭ تىلشىگە.

تىڭايتقىش دۇرىس بەرىلىپ، دەرت - دەربەزگە قاراي ٴدارى شاشىلدى

ٴتىلشى A رايوننىڭ قوس قاباتتى جەل تولتىراتىن جۇقا جارعاقتى زەردەلى جىلىجايىنان ستەرەولىق اسۋ تەحنيكاسىنان پايدالانىپ وسىرىلگەن قاتار - قاتار قىزاناق كوشەتىنىڭ وركەنى سالبىراپ، جاسىل وركەننىڭ ۇستىندە قىزاناق سامسىپ تۇرعانىن كوردى. ٴار قاتار اسىپ ەگىلگەن قىزاناق قالامشاسىنىڭ استىنا اق ٴتۇستى تۇتىك ٴتارىزدى قۇبىر تىزىلگەن. جاڭ شياۋفىڭ بىلاي دەدى: «بۇل − كومىرتەگى قوس توتىعىن جەتكىزۋ قۇبىرى. كومىر قىشقىل گازى وسىمدىكتەردى فوتوسينتەزدەۋ رولىن اتقارادى، الايدا جىلىجايدا ەگۋ شارت - جاعدايىندا كومىرتەگى قوس توتىعىنىڭ قويۋلىعى وسىمدىكتەردىڭ قاجەتىنە جەتە المايدى. ٴبىز تابيعي گازدى قىزدىرۋدان پايدا بولعان كومىرتەگى قوس توتىعىن قۇبىر ارقىلى زەردەلى جىلىجايعا جەتكىزىپ، ٴار 50 سانتيمەتر اينالاسىندا بىردەن شىعار اۋىز اشىپ، كومىرتەگى قوس توتىعىنىڭ قويۋلىعىن PPM 1000 نەن اسىرىپ، داقىلداردىڭ ٴتۇسىم مولشەرىن ٴونىمدى جوعارىلاتۋعا، سونداي - اق تومەن كومىرتەكتى ىعىستىرۋدى جۇزەگە اسىرۋعا مۇمكىندىك جاراتامىز».

ەگىس داقىلدارىنىڭ ٴوسۋى دە ازوت، فوسفور، كالي جانە بور، مىرىش، موليبدەن، تەمىر، مارگانەتس، مىس سياقتى ەلەمەنتتەردەن ايرىلا المايدى. قورعاس وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا كاسىپ باقشاسى پايدالانعان سۋ مەن تىڭايتقىشتى ٴبىر تۇلعالاندىرۋ اينالمالى تامشىلاتىپ سۋارۋ تەحنيكاسى ەگىس داقىلدارىنا تىڭايتقىشتى دۇرىس بەرۋدى جۇزەگە اسىردى.

«ٴار كۇنى تۇستەن كەيىن تەحنيك قىزمەتكەرلەر تامشىلاتىپ سۋارۋ تۇتىگىنىڭ اۋزىنان جانە  سىرتقا شىعارىلعان سۇيىقتىقتان جەكە - جەكە  ۇلگى الىپ، pH ٴمانى مەن EC مانىنە تالداۋ جاسايدى. سونىمەن بىرگە، تەحنيك قىزمەتكەرلەر تاعى وسىمدىكتەردىڭ جاعدايىن قاداعالاپ، ولاردىڭ ٴوسۋ جاعدايىنا تۇجىرىم جاساپ، تىڭايتقىش بەرۋ جۇيەسى ارقىلى سۇيىق كۇيدەگى تىڭايتقىشتى ٴىشىنارا رەتتەپ، وسىمدىكتىڭ ٴوسۋ بارىسىنداعى قاجەتىن بارىنشا قاناعاتتاندىرادى. زەردەلى جىلىجايدا سۋ بايلىعىنان اينالمالى پايدالانۋ جۇيەسىنىڭ ەڭ جاڭا تەحنيكاسى قولدانىلعان، مۇندا ىستەتىلەتىن سۋ مولشەرى اتىزعا ەگىلگەن داقىلدارعا جۇمسالاتىن سۋ مولشەرىنىڭ تەك 30/1 ىندەي بولسا، ال، تىڭايتقىشتىڭ پايدالانىلۋ مولشەرى اتىزعا ەگىلگەن داقىلدارعا ىستەتىلەتىن تىڭايتقىش مولشەرىنىڭ 2 - 3 ەسەسىندەي بولادى» دەدى لي جياڭلۇڭ.

A رايونى ٴساتتى وندىرىسكە قوسىلعان سوڭ، B رايونى مەن C رايونى بيىل 8 - ايدا قىزاناق مايساسىن ەگۋدى باستايدى. «شينجياڭدا وزىق ورەدەگى مايسا جەتىلدىرۋ كاسىپورنى بولماعاندىقتان، ٴبىز تۇڭعىش توپتا ەگىلەتىن قىزاناق مايساسىن شاندۇڭداعى ٴبىر سەرىكتەستىككە جەتىلدىرۋگە تاپسىردىق، دەسەدە ارالىق الىس بولعاندىقتان، تاسىمال وزىندىك قۇنى ٴبىرشاما جوعارى بولدى. بۇل ماسەلەنى شەشۋ ٴۇشىن، قاۋىرت جۇرگىزىلىپ جاتقان 2 - مەرزىمدىك نىساندا كاسىپ باقشامىزبەن تەحنيكالىق قىزمەت كورسەتەتىن ساۋداگەر − شينجياڭ لايۋو عىلىم - تەحنيكا شەكتى جارنا سەرىكتەستىگىمەن سەلبەسىپ، وسىزاماندانعان مايسا جەتىلدىرۋ ورتالىعىن قۇرۋدى ۇيعاردى. بۇل ورتالىق سالىنىپ بىتكەن سوڭ كاسىپ باقشاسىنىڭ قاجەتىن قاناعاتتاندىرىپ قالماستان، جەرگىلىكتى ورىندى ساپالى كوكونىس مايساسىمەن قامدايمىز» دەدى جاڭ شياۋفىڭ.

اۋىل شارۋاشىلىعى وسىزاماندانىپ، كاسىپتەر توعىسا بىرگە دامىدى

«اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدىڭ تەتىگى − اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسىن وسىزامانداندىرۋدا.  اۋىل شارۋاشىلىعى مەن عىلىم - تەحنيكانى توعىستىرۋدا اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسىندا جاڭالىق اشۋ كەرەك. وسىزاماندانعان اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا كاسىپ باقشاسى ٴدال قورعاس قالاسىنىڭ قورعاستىڭ وڭىرلىك، ساياسات، ەسىك اشۋ سىندى ٴۇش ۇلكەن باسىمدىعىنان جانە «ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جول» ٴتيىمدى ورايىنان ۇتىمدى پايدالانىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋ تاسىلىنە ىرىقتىلىقپەن بۇرىلىس جاساپ، زەردەلى اۋىل شارۋاشىلىعى، جوعارى عىلىم - تەحنيكالى اۋىل شارۋاشىلىعى ارقىلى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋدەگى ٴبىر تيپتىك ۇلگىسى. كەلەسى قادامدا قورعاس قالاسى وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكاسى كاسىپ باقشاسىن وزەك ەتىپ، مانەرلەۋ، سۋىق تىزبەكتى زات اينالىمى， تاسىمالداۋ، قامبادا ساقتاۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى سەيىل - سەرۋەن ساياحاتى سياقتى كاسىپتەردى جەبەپ، 1 - ، 2 -، 3 - كاسىپتىڭ توعىسپالى دامۋىن جۇزەگە اسىرادى» دەدى قورعاس قالالىق اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، مەكەمە باستىعى جاۋ حىپيڭ.

قورعاس قالاسىنىڭ كاسىپ سالاسى جوباسىندا وڭتۇستىك بولەك كاسىپ باقشاسى دا اۋىل شارۋاشىلىعى قوسالقى ونىمدەرىن جىنتىكتەي مانەرلەۋدى ٴتۇيىندى دامىتاتىن 4 ٴىرى كاسىپتىڭ ٴبىرى ەتەدى ەكەن.

«جاقىنعى جىلداردان بەرى، قورعاس قالاسى ەل ٴىشى - سىرتىنداعى ەكى ٴتۇرلى بايلىقتان، ەكى بازاردان تولىق پايدالانىپ، وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى كاسىبىن نەگىزگى دامىتىلاتىن كاسىپتەردىڭ ٴبىرى ەتتى. قاۋىرت سالىنىپ جاتقان وڭتۇستىك بولەك كاسىپ باقشاسى اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا باقشا نىسانى ساۋداگەر شاقىرىپ، قارجى ەنگىزۋ تاسىلىمەن ەل ىشىندەگى اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى باستاماشى كاسىپورىنداردى كاسىپ باقشاسىنا ىرگە تەپتىرۋ جانە جەرگىلىكتى ورىنداعى وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا كاسىپ باقشاسىنا قولداۋ كورسەتۋ ارقىلى اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم - تەحنيكا باقشاسىن ەگۋ، ٴۇزۋ، مانەرلەۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى سەيىل - سەرۋەن ساياحاتى سياقتى 1 -، 2 -، 3 - كاسىپتەر توعىسپالى دامىعان وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعى كاسىپ باقشاسى ەتىپ قۇرىپ شىعامىز. سونىمەن بىرگە، قورعاس قالاسىنىڭ وڭىرلىك باسىمدىعىنان پايدالانىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن يمپورت - ەكسپورت ەتەتىن كاسىپورىندارعا زور كۇشپەن قولداۋ كورسەتىپ، قورعاستى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن يمپورت ەتۋدەگى ماڭىزدى جيناۋ - جونەلتۋ ورنى ەتىپ قۇرىپ، وتكەل ەكونوميكاسىنىڭ <ارنا ەكونوميكاسىنان> <كاسىپ ەكونوميكاسىنا> ويىسۋىن جەبەيمىز» دەدى قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونى پارتيا قىزمەتى كوميتەتىنىڭ مۇشەسى، قورعاس قالاسىنىڭ ورىنباسار باستىعى فان زىڭشي.