− رايونىمىزداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ، ناقتى ىستەپ، دامۋعا ۇمتىلدى

 انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى

بيىل 7 - ايدا، بۇكىل پارتيا، بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقى پارتيا 20 - قۇرىلتايىنىڭ اشىلۋىن شاتتىقپەن قارسى الىپ جاتقان ساتتە، باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭعا كەلىپ كوزدەن كەشىرىپ، ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىنا امانداستى.

باس شۋجيدىڭ شينجياڭدى كوزدەن كەشىرگەندەگى ماڭىزدى ءسوزىنىڭ، ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحى جاڭا جاعدايداعى شينجياڭ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋگە قۋاتتى ساياسي قوزعاۋشى كۇش، رۋحاني قوزعاۋشى كۇش جانە قىزمەت قوزعاۋشى كۇشىن ۇستەدى. ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى ىقىلاستى تاپسىرمانى ەستە بەرىك ساقتاپ، العىس سەزىممەن قايراتتانا ۇمتىلىپ، جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ، ناقتى ىستەپ، تىڭعىلىقتى قاداممەن باس شۋجيدىڭ شينجياڭ مەن بيڭتۋان ءۇشىن كەسكىندەگەن جوباسىن تاماشا رەالدىققا اينالدىرۋعا قۇلشىندى.

　　العىس سەزىمدى ءىس جۇزىندىك ارەكەتكە اينالدىردى

ءۇرىمجى قالاسى تيانشان رايونى گۋيۋانشياڭ الەۋمەتتىك اۋماعىنداعى پارتيا مۇشەلەرى مەن بۇقاراعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنىڭ زالىندا، ”ۇلتتار ىنتىماعىنداعى، العا باسارلىعىنداعى مەملەكەتتىك ۇلگىلى كوللەكتيۆ“ دەگەن تاقتايشا ايرىقشا كوز تارتادى.

”باس شۋجيدىڭ شىنايى قامقورلىعى مەن ىقىلاستى تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ءبىز العىس سەزىمدى ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ ناقتى قىزمەتىن ورىستەتۋدىڭ ناتيجەسىنە اينالدىرامىز“. گۋيۋانشياڭ الەۋمەتتىك اۋماعى پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ارزىگۇل كەرىمنىڭ ايتۋىنشا، 2 ايعا جۋىق ۋاقىتتان بەرى، الەۋمەتتىك اۋماق حالىقتىڭ جاعدايىن ۇعىسۋ، حالىققا تيىمدىلىك جاساۋ، حالىققا قولايلىلىق جاساۋ بويىنشا قىزمەت وتەۋ ارناسىن ىركىلىسسىزدەندىرىپ، ۇلتتار ىنتىماعى ۇگىت - تاربيەسىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ”كايلي جۇمىس ايتۋ تۇيىنىنەن“ پايدالانىپ تۇرعىنداردىڭ قايشىلىق، داۋ - شارلارىن شەشىپ، ىنتىماقتى، جاراسىمدى، تاتۋ - ءتاتتى الەۋمەتتىك اۋماق ورتاسىن ونان ارى جاقسارتقان.

”باس شۋجي ءبىزدىڭ تۋانعا كەلگەندە، مەن اۋىلىمىز ءۇشىن ايرىقشا ماقتانىشقا بولەندىم“. شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى 8 - شى 143 - تۋانى 1 - ورتا مەكتەبىنىڭ وقىتۋشىسى ليۋ يۇي بىلاي دەدى: 10 جىلدان بەرى، تۋان - الاڭىندا وراسان زور وزگەرىس تۋىلىپ، حالىق تۇرمىسى ايتارلىقتاي جاقساردى، باس شۋجي ءبىزدىڭ بۇگىنگى باقىتتى تۇرمىسىمىزدى كوردى.

ليۋ يۇي بىلاي دەدى: تۋان - الاڭىنىڭ جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەرى قابات ۇيگە كوشتى، ەگىس جۇمىستارىنا جەكە اۆتوكولىكپەن بارۋ داعدىلى جايتكە اينالدى؛ تۋان - الاڭىنداعى اۋىل شارۋاشىلىعى ماشينالارىنىڭ وسىزاماندانۋ دەڭگەيى جوعارىلادى، ەكولوگيالىق ورتا دا بارعان سايىن جاقسارا ءتۇستى. بارىنەن بۇرىن وقۋ - اعارتۋداعى تەڭدىكتىڭ جۇزەگە اسۋى مەنى ايرىقشا تولقىتتى، قازىرگى تاڭدا، تۋان - الاڭىنىڭ وقىتۋشىلار بايلىعى مەن وقۋ - اعارتۋ قۇرىلعىلارى شىحىزى قالاسىنان قالىسپايدى، ءسويتىپ، مەكتەپ تاڭداپ دۇرلىگىسۋ تاريحقا اينالدى.

”مەكتەپ وقۋ باستاپ كەتتى، مەن باس شۋجيگە دەگەن العىس سەزىمىمدى ءبىلىم بەرىپ، ادام تاربيەلەۋدىڭ ءىس جۇزىندىك ارەكەتىنە اينالدىرامىن“، - دەدى ليۋ يۇي.

جۋىقتان بەرى شينجياڭ مۇراجايى زەرتتەۋ كەڭسەسىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى ەلميرا «جۇڭحۋا تاريحى كىتابى − مەملەكەتتىڭ شينجياڭدى باسقارۋداعى ناقتى ايعاق، مادەني ەسكەرتكىشتەر كورمەسىن» اشۋعا دايىندالۋ قىزمەتىنە ات سالىسىپ ءجۇر. 2 ايعا جۋىق ۋاقىتتان بەرى ەلميرا باس شۋجيدىڭ شينجياڭدى كوزدەن كەشىرگەندەگى ماڭىزدى ءسوزىنىڭ، ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن قايتا - قايتا ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، زەردەلەي وقىپ، مۇراجاي زەرتتەۋ قىزمەتى جونىندە كوپتەگەن جاڭا تولعانىستارعا يە بولدى.

”مەن بۇدان كەيىنگى قىزمەتتە زەرتتەۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلتتىڭ ارالاسۋىنىڭ، ىشتەسۋىنىڭ، توعىسۋىنىڭ تاريحي شىندىقتارىن، ارحەولوگيالىق ناقتى زاتتارىن، مادەنيەت مۇرالارىن تولىق جاڭعىرتىپ جانە ولاردان ۇتىمدى پايدالانىپ، بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقىنىڭ شينجياڭ مۇراجايىنان جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ بارلىق گۇل شەشەك اتىپ، كوركەمدىكتى ورتاقتاسقان مادەنيەت ساپارىنان بىرگە يگىلىكتەنۋىنە مۇمكىندىك جاسايمىن“، - دەدى ەلميرا.

　　باس شۋجي كورسەتكەن بەتالىستى بويلاپ، مويىماس قاجىرلىلىقپەن العا باستى

تۋ باعدار نۇسقاپ، ۇيتقى بولاشاققا جول باستادى. باس شۋجيدىڭ شينجياڭدى كوزدەن كەشىرگەندەگى ماڭىزدى ءسوزىنىڭ، ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحى جەر - جەردىڭ جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرۋىنە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋىنا ءتۇبىرلى بويسۇنۋ ولشەمىن ازىرلەدى.

شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى 8 - شى شىحىزى قالالىق پارتكومىنىڭ شۋجيى، 8 - شىنىڭ جىڭۋيى اۋ حۇڭدا مىنالاردى ءبىلدىردى: 8 - شى شىحىزى قالاسىنداعى كادرلار مەن بۇقارا باس شۋجيدىڭ بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ توعىسپالى دامۋى جونىندەگى تالابىن تەرەڭ ۇعىنىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ قىزمەتىن ناقتى، جاندى، ءونىمدى تۇردە اناعۇرلىم ويداعىداي ىستەپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىنا بەلسەنە ات سالىسادى.

8 - شى 143 - تۋانى ساۋان قالاسىنا ىرگەلەس ورنالاسقان. ”ليان - دۇيدە اۋىل شارۋاشىلىعى وندىرىسىنە تەحنيكالىق قىزمەت وتەيتىن 4 ۇجىم بار، جىل سايىن مەرزىمدى تۇردە ساۋان قالاسىنا بارىپ تەحنيكالىق جەتەكشىلىك جۇرگىزىپ تۇرادى، سونىمەن بىرگە كوپشىلىكتى كەلىپ كورۋگە، ۇيرەنۋگە شاقىرادى“. 143 - تۋان 9 - ليان پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى، ليان باسقارۋ كوميتەتىنىڭ جەتەكشىسى گو حۇڭجۇڭ تىلشىگە ليان - دۇيدىڭ ءۇرىمجى اۋدانى، ماناس اۋدانى سياقتى جەرلەرمەن ۇزاق ۋاقىتتىق ءوزارا كومەكتەسۋ مەحانيزمىن ورناتقانىن ايتتى.

”باس شۋجيدىڭ تالابى − ءبىزدىڭ قۇلشىنىس بەتالىسىمىز. ءبىز توڭىرەكتەگى اۋدان - قالالارمەن بىرلەسە قيمىلداۋدى، سەلبەسۋدى كۇشەيتىپ، بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىننىڭ دامۋىنا، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋىنە اناعۇرلىم پايدالى ءتۇزىلىس مەحانيزم ورناتۋدى ىلگەرىلەتەمىز“، - دەدى گو حۇڭجۇڭ.

تۇرپان قالالىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شۋەلياڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: تۇرپان قالاسى ”بۇكىل شينجياڭ بويىنشا جوعارى ساپالى دامۋدان ۇلگى كورسەتۋشى رايون“، ”شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدە الدىمەن جۇرەتىن رايون“ قۇرىلىسىن جەتەكشى ەتىپ، باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ، ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىنىڭ تۇرپاندا تامىر تارتىپ، وركەن جايۋىن ىلگەرىلەتەدى.

”باس شۋجي ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنا باسا نازار اۋداردى، تۇرپاننىڭ وسى جىلدارداعى قىزمەتىنىڭ ماڭىزدى تۇيىندەرىنىڭ ءبىرى دە وسى“. تۇرپان قالالىق سۋ يگىلىگى مەكەمەسىنىڭ باستىعى حۋاڭ چيڭۋىن بىلاي دەدى: تۇرپان قالاسى سۋ ساپاسى وتكەلىن ساتى - ساتى بويىنشا مىقتى يگەرۋ ارقىلى سۋدىڭ قورشاعان ورتا ساپاسىنىڭ ۇزدىكسىز جاقسارۋىنا كەپىلدىك ەتتى، وسى بىرنەشە جىلدان بەرى جەر بەتى سۋىنىڭ قورشاعان ورتا ساپاسىن قاتارعا تۇرعىزعاندا بۇكىل شينجياڭ بويىنشا 1 - ورىندى يەلەدى.

اتالعان قالا سۋ يگىلىگى ينجەنەريا قۇرىلعىلارىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، ءتۇيىندى وزەن - كول الاپتارىنداعى ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى، قالپىنا كەلتىرۋدى، جونگە سالۋدى ءتۇيىندى تۇردە ىلگەرىلەتىپ، لاس سۋدى جونگە سالۋدى تەرەڭدەتىپ، سۋدىڭ قورشاعان ورتا ساپاسىن بەكەمدەپ جانە جاقسارتىپ جاتىر ەكەن.

”باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ءسوزىن قايتا پىسىقتادىق، بۇل سوزدەر ءالى قۇلاعىمىزدا جاڭعىرىپ تۇرعانداي، ايرىقشا جەلپىندىك“. اۆتونوميالى رايوندىق مادەنيەت جانە ساياحات مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، اۆتونوميالى رايوندىق مادەني ەسكەرتكىشتەر جانە مۇراجاي مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى شۇي رۇيجۇن مىنانى ءبىلدىردى: اۆتونوميالى رايوننىڭ مادەنيەت جانە ساياحات تاراۋلارى شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ قىزمەتىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلتتىڭ ارالاسۋىنىڭ، ىشتەسۋىنىڭ، توعىسۋىنىڭ تاريحي شىندىقتارىن، ارحەولوگيالىق ناقتى زاتتارىن، مادەنيەت مۇرالارىن تولىق جاڭعىرتىپ جانە ودان ۇتىمدى پايدالانىپ، شينجياڭ حيكايالارىن كوپ ساتىدا، جان - جاقتى، ستەرەولدى تۇردە ويداعىداي بايانداپ، ”شينجياڭ − جاقسى جەر“ ساياحات ماركاسىن ونان ارى جارقىراتۋ ۇستىندە.

　　ايانباي قۇلشىنىپ، قايراتتانا ىلگەرىلەپ، بىرگە جارقىن بولاشاققا جول تارتتى

ءۇرىمجى كەدەنى پارتكومىنىڭ شۋجيى، كەدەن باستىعى شىن ياڭ مىنانى ءبىلدىردى: ءۇرىمجى كەدەنى وزەكتى رايون قۇرىلىسىنا بەلسەنە قىزمەت ەتۋدى ماڭىزدى قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگى ەتىپ، مەملەكەت قاقپاسىن كۇش سالا كۇزەتىپ، ىندەتتەن ساقتانىپ، ىركىلىسسىزدىككە كەپىلدىك ەتىپ، ورتانى ساپالىلاندىرىپ، دامۋدى جەبەيدى.

”كوپشىلىكتىڭ ءىس تىندىرىپ، ناتيجە شىعاراتىن ىستىق ىنتاسى ايرىقشا تاسقىندادى“. ءۇرىمجى كەدەنىنە قاراستى ءۇرىمجى − سانجى كەدەنى باقىلاۋ - باسقارۋ 1 - ءبولىمىنىڭ 1 - دارەجەلى نەگىزگى راسىمدەۋشىسى شيە پيڭ باس شۋجيدىڭ ءسوزىن باسى - قاسىندا تىڭداعان ءساتتى ەسكە العاندا، ءالى كۇنگە ايرىقشا تولقىپ، تەبىرەنىپ كەتەدى.

شيە پيڭنىڭ تىلشىگە ايتۋىنشا، 2 ايعا جۋىق ۋاقىتتان بەرى، ءۇرىمجى − سانجى كەدەنى قىزمەت ۇردىسىندە جاڭالىق اشىپ، باقىلاۋ - باسقارۋ ءتاسىلىن ساپالىلاندىرىپ، ءۇرىمجى حالىقارالىق قۇرلىقتىق پورت اۋماعىنان جۇڭگو − قىرعىزستان − وزبەكستان تاس جول - تەمىر جول بىرلەسكەن تاسىمالى حالىقارالىق جۇك تاسىمال كەزەكشى پويەزىنىڭ قاتىناۋىنا، شينجياڭنىڭ تۇڭعىش قۇرلىق پەن تەڭىز جاڭا ارناسى تەڭىز - تەمىر جول بىرلەسكەن تاسىمالى ورتا ازيا كەزەكشى پويەزىنىڭ قاتىناۋىنا دەم بەرىپ، ”كوپ تۇيىندە جۇك تيەۋ، شوعىرلى تەكسەرۋ“ سىندى تاس جول ەكسپورتىنىڭ جاڭا ۇلگىسىن جولعا قويىپ، قۇرلىقتىق پورت اۋماعىنىڭ جۇك جيناۋ - جونەلتۋ يقۋاتىن ونان ارى ساۋلەلەندىرگەن.

ءۇرىمجى − سانجى كەدەنى ”كەدەن - تەمىر جول بايلانىسى“، ”تەمىر جولدىڭ جىلدام قاتىناۋ كاسىبى“، ”تەڭىز، قۇرلىق، اۆياتسيا، پوچتا“ سىندى شوعىرلى جيناۋ جانە جۇك قۇراۋ كاسىبىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جالپى تۇلعالىق زات اينالىمى تىزبەگىنىڭ ونىمدىلىگىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، قۇرلىقتىق پورت اۋماعىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتەدى.

9 - ايدا تۇرپاندا قاۋىن - قاربىزدىڭ، جەمىس - جيدەكتىڭ ءيىسى اڭقىدى، تۇرپان قالاسى گاۋچاڭ رايونى يار قالاشىعى جاڭا قالا اۋماعى شينچىڭ شيمىن قىستاعى تاعى ءبىر مول ءونىم ماۋسىمىن قارسى الدى.

”ءبىز ەلەكتروندى ساۋدامەن شارۋاشىلىق قۇرۋدىڭ جاقسى تاجىريبەسىن الىپ قايتتىق“! جەرگىلىكتى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ءوندىرۋ مەن ساتۋدى ۇشتاستىرۋدى كۇشەيتىپ، اناعۇرلىم كوپ بۇقارانى كىرىستەرىن ارتتىرۋعا، بايۋعا باستاۋ ءۇشىن، باس شۋجيدىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى تاپسىرماسىن ارقالاعان شينچىڭ شيمىن قىستاعىنداعى بايۋعا باستاۋشى جاس وسمان ابلىميت قاتارلى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ 4 ۋاكىلى 8 - ايدىڭ 7 - كۇنى جۇپ قۇراعان قىستاق − حۋناننىڭ شىبادۇڭ قىستاعىنا بارىپ، اۋىلعا قايتىپ شارۋاشىلىق قۇرعان مياۋزۋ جاس شى كاڭنان ەلەكتروندى ساۋدامەن شارۋاشىلىق قۇرۋ تاجىريبەسىن ۇيرەندى.

”باس شۋجيدىڭ شينجياڭ داشۋەسىندەگى قالىڭ وقىتۋشى - وقۋشىلارعا، قىزمەتكەرلەرگە دەگەن قامقورلىعى، تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىگى جانە شىنايى ءۇمىتى ءبىزدى ايرىقشا شابىتتاندىردى جانە ىنتالاندىردى“. شينجياڭ داشۋەسى پارتكومىنىڭ شۋجيى شۇي شيان - ي بىلاي دەدى: شينجياڭ داشۋەسى قازىر ”قوس ماڭداي الدى“ قۇرىلىسىندا ۇزدىكسىز تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋدى ىلگەرىلەتىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى ەرەكشەلىگى ايقىن ماڭداي الدى داشۋە، قىزىل گەندى جالعاستىراتىن رۋحاني مەكەن، شينجياڭدى كوركەيتىپ، شەكارانى بەكەمدەيتىن دارىندىلاردى باۋليتىن بەسىك، ءوڭىردىڭ جاڭالىق اشا دامۋىنا جەتەكشىلىك ەتەتىن بيىك تۇرعى بولۋعا قۇلشىنۋدا.

(تىلشىلەر سۇي يۇنيان، جاڭ يۇنمەي، قاتىناسقان تىلشىلەر جىڭ جو، لياڭ ليحۋا، ميھىرگۇل عوپۇر، يىن لۋ، چىن چياڭۋي، جاڭ رۇيلين)