ىندەت 31 ولكەنى شارپىدى، ”1 - مامىر“ دەمالىسىندا قايتكەندە ىندەتتەن ويداعىداي ساقتانۋعا بولادى؟

مەملەكەتتىك كەڭەس بىرلەسىپ ساقتانۋ، بىرلەسىپ تىزگىندەۋ مەحانيزمىنىڭ قۇزىرلى جاۋابى كەلدى

 شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى شۇي پىڭحاڭ، پىڭ يۇنجيا، ۋىن جيڭحۋا

　　ەلىمىزدە قازىر بار جەرگىلىكتى دياگنوزى تۇراقتاندىرىلعان ناۋقاستار مەن مەديتسينالىق باقىلاۋداعى اۋرۋ بەلگىسى جوق جۇعىمدالۋشىلار سانى تاياۋ 10 كۇننەن بەرى ۇزدىكسىز ازايىپ، كەي جەرلەردە قوعامدىق جاقتان نولگە ءتۇسىرۋ ىركەس - تىركەس ورىندالدى. ايتسەدە، ەل ىشىندە ىندەت كوپ تۇيىندە بىتىراي تارالۋ جانە ءىشىنارالىق شوعىرلانۋ سيپاتتى ىندەت جاعدايى قاتار ءومىر ءسۇردى، وڭىرلەر ارا ايقاسپالى كىرۋ حاۋپى ءبىرشاما جوعارىلاپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ اۋقىمى ءالى دە قاتاڭ، كۇردەلى بولىپ وتىر.

　　بۇكىل ەلدە ىندەت بەتالىسى قانداي؟ ”1 - مامىر“ دەمالىسىندا قايتكەندە ىندەتتەن ويداعىداي ساقتانۋعا بولادى؟ مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بىرلەسىپ ساقتانۋ، بىرلەسىپ تىزگىندەۋ مەحانيزمى 4 - ايدىڭ 28 - كۇنى اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن اشىپ، قاتىستى تولعاقتى ماسەلەلەرگە جاۋاپ بەردى.

كەيبىر جەرلەر قوعامدىق جاقتان نولگە ءتۇسىردى، دەسەدە، ىندەت جاعدايى ءالى دە جوعارى دەڭگەيدە تۇر

　　تاياۋدا بۇكىل ەلدە ىندەت جاعدايىندا تۇيىندەر كوپ، اۋماعى كەڭ، كولەمدەنۋ مەن بىتىراي تارالۋ، شوعىرلانۋ سيپاتتى ىندەت جاعدايى قاتار ءومىر ءسۇرۋ، كوپ ءتۇيىندى، كوپ قاينارلى، كوپ تىزبەكتى بولۋ سياقتى ەرەكشەلىكتەر جارىققا شىقتى.

　　مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتى اۋرۋدى تىزگىندەۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى ۋ لياڭيوۋ بىلاي دەپ تانىستىردى: 4 - ايدان بەرى بۇكىل ەلدە جەرگىلىكتى جۇعىمدالۋشىلار سانى جيىنى 553 مىڭعا جەتكەندىگى مالىمدەلدى، 31 ولكەنىڭ 261 ايماق، قالاسى جەرگىلىكتى ىندەت جاعدايىن مالىمدەدى. جەرگىلىكتى ىندەت جاعدايىن مالىمدەگەن ايماق، قالا سانى 3 - ايداعىدان ءبىراز ازايعانىمەن، ءالى دە جوعارى دەڭگەيدە تۇر.

　　ۋ لياڭيوۋ بىلاي دەدى: قازىر جيليننىڭ ىندەت جاعدايىندا ۇزدىكسىز تومەندەۋ جاعدايى كورىندى؛ شاڭحايدىڭ ىندەت جاعدايىندا جالپى تۇلعالىق جاقتان كورنەكتى تومەندەۋ جاعدايى كورىندى، قوعامدىق جاقتان ىندەت حاۋپى بىرتىندەپ تومەندەۋدە، الايدا ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جاعدايى ءالى دە قاتاڭ.

　　كەزەكتەگى اۋميكرونمەن جۇعىمدالعان سالماقتى ناۋقاستاردى قۇتقارۋ - ەمدەۋ جاعدايىنا مەڭزەس، مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتى ەمدەۋ ىستەرى، ەمدەۋدى باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ باقىلاۋشى ارناۋلى قىزمەتكەرى گو يانحۇڭ بىلاي دەدى: ”2 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى، ءبىز توپتاعان قۇتقارۋ - ەمدەۋ تاجىريبەسى اۋميكرون شتامىمەن جۇعىمدالۋشىلاردى ەمدەۋدە ءونىمىن كورسەتتى“.

　　ول بىلاي دەدى: كەلەر قادامدا سالماقتى ناۋقاستىڭ كۇشتى حاۋىپ فاكتورىن پارىقتاۋعا ءمان بەرىپ، ەمدەۋ وتكەلىن الدىعا جىلجىتۋدى ىلگەرىلەتەمىز ءارى امبەباپ قۋاتى كۇشتى، قۇتقارۋ - ەمدەۋ دەڭگەيى جوعارى شيپاحانالاردى بەلگىلەنگەن شيپاحانا ەتىپ تاڭداپ، سالماقتى ناۋقاستاردى ءتىزىم ۇلگىسىندە باسقارىپ، ءبىر ادامعا ءبىر شارا قولدانۋ سىندى دارالىققا يە دياگنوز قويۋ - ەمدەۋ جوباسىن اتقارامىز.

　　جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىن ەگۋدى جەدەلدەتۋ ءومىردى قورعاۋدىڭ ماڭىزدى جولى.

　　”4 - ايدىڭ 27 - كۇنىنە دەيىن، بۇكىل ەلدە جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىنان جالپى 3 ميلليارد 330 ميلليون دانا - رەتتەن استام ەگىلىپ، ءبىر ميلليارد 240 ميلليوننان استام ادام تۇتاس بارىستا ۆاكسينا ەكتىردى“، - دەدى ۋ لياڭيوۋ. ونىڭ ايتۋىنشا، قازىر جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى ۆاكسيناسىن ەگۋ جالپى جاقتان ءساتتى ورىستەتىلىپ، يممۋنيتەتتى كۇشەيتۋ قىزمەتى تارتىپپەن جۇرىلۋدە ەكەن.

مەرەكە - مەيرام دەمالىستارىندا شۇعىل ەمدەۋ تاۋلىك بويى جۇرگىزىلەدى، ەمدەۋدى توقتاتۋعا، ەمدەۋدەن باس تارتۋعا بولمايدى

　　”1 - مامىر“ دەمالىسى تاياپ قالدى، زات تاسىمالىنىڭ ”قولقا تامىرىن“ ىركىلىسسىزدەندىرۋ، بۇقارانىڭ ناۋقاس كورسەتۋ قاجەتىن قامتاماسىز ەتۋ حالىق تۇرمىسىنا ساياتىن ءىرى ءىس.

　　قاتىناس - تاسىمال مينيسترلىگى توتەنشە جاعدايعا توتەپ بەرۋ كەڭسەسىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى جوۋ مين بىلاي دەدى: قازىر 24 ولكە مەملەكەتتىك ءبىر تۇتاس ۇلگىدەگى جولحاتتى ىسكە قوستى، 16 ولكە زات تاسىمالىنىڭ ىركىلىسسىزدىگىنە كەپىلدىك ەتۋدىڭ ناقتى شاراسىن العا قويدى، سونىمەن قاتار ءتۇيىندى كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ، قامداۋ تىزبەگىنىڭ ”اق تىزىمىندەگى“ كاسىپورىنداردى زات اينالىمىندىق قىزمەت وتەۋمەن قامتاماسىز ەتۋدى كۇشەيتىپ، ءتۇيىندى زات تاسىمال قاجەتىن دەر كەزىندە سايكەسىپ شەشتى.

　　”قاتىناس - تاسىمال مينيسترلىگى سالاماتتىق كودىن بۇكىل مەملەكەتتە ءوزارا تانۋدى، ءبىر كودپەن جۇرە بەرۋدى، كود پەن كارتچكانى بىرىكتىرۋدى، كود بەلگىلەۋدى جۇيەلىلەندىرۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، جەرگىلىكتى ورىنداردىڭ ءوز الدىنا كود بەلگىلەۋ، ’كود ۇستىنە كود قاباتتاۋ‘ سياقتى قۇبىلىستارىن تەجەپ جانە ءبىر جولاتا تيىپ، جۇك اۆتوكولىكتەرىنىڭ قاتىناۋىن باسقارۋ - مەڭگەرۋدى دالمە - ءدال اتقارىپ، قاتىناۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتادى“، - دەدى جوۋ مين.

　　تاسىمال قۋاتىن قوسۋدى كۇشەيتۋ؛ مەملەكەت جوسپارىنداعى جانە حالىق تۇرمىسىنداعى ءتۇيىندى زاتتارعا ”بەس الدىمەندى“ اتقارۋ؛ ەكى باسىن ۇشتاستىرۋدى كۇشەيتىپ، ”ەڭ سوڭعى ءبىر كيلومەتردى“ تۇتاستىرۋ... مەملەكەت تەمىر جول توبى جولاۋشى تاسىمال ءبولىمىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى جۋ ۋىنجۇڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: مەملەكەت تەمىر جول توبى ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ زاتتارىن جانە ەلەكتر - كومىر، مۇناي، استىق، حيميالىق تىڭايتقىش سياقتى مەملەكەت جوسپارى مەن حالىق تۇرمىسىنا ساياتىن ءتۇيىندى زاتتاردى تاسىمالداۋدى بار كۇشپەن قامتاماسىز ەتەدى.

　　مەرەكە، دەمالىس كەزىندە بۇقارانىڭ ەمدەلۋ قاجەتىن قالاي قامتاماسىز ەتۋگە بولادى؟ گو يانحۇڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ، سالاماتتىق كوميتەتى ەمدەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ مەرەكە، دەمالىس كەزىندەگى ەمدەۋ، قىزمەت وتەۋ ورنالاستىرۋىن ويداعىداي ىستەپ، شۇعىل ەمدەۋ ءبولىمىنىڭ 24 ساعات بويى اشىق بولۋىنا كەپىلدىك ەتۋدى، ناۋقاس تەكسەرۋدى توقتاتپاۋدى جانە ناۋقاس تەكسەرۋدەن باس تارتپاۋدى تالاپ ەتتى.

　　”ەمدەۋ قۇرىلىمدارى شۇعىل ەمدەۋ، شۇعىل قۇتقارۋ بولمەسىندە، وتا جاساۋ بولمەسىندە جانە ناۋقاستار بولمەسىندە ارالىق ءوڭىر قۇرۋى كەرەك“. گو يانحۇڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: حىسۋان ناتيجەسى انىق بولماعان ءىشىنارا شۇعىل، قاتەرلى، اۋىر ناۋقاستاردى دەر كەزىندە قۇتقارۋ - ەمدەۋ كەرەك، قاتىستى ەمدەۋ قىزمەتكەرلەرى جەكە باستىق قورعانۋدى ويداعىداي ىستەۋ نەگىزىندە، ناۋقاستاردى دەر كەزىندە ەمدەۋى كەرەك. ۇزاق ۋاقىت ءدارى - دارمەكپەن ەمدەۋدى قاجەت ەتەتىن سوزىلمالى ناۋقاستاردى، ەڭ ۇزاق بولعاندا، 12 اپتادان اسىرماۋ تالابى بويىنشا رەتسەپ مولشەرىن ۇزارتۋ، ناۋقاستاردىڭ ءدارى - دارمەك پايدالانۋ قاجەتىن ەڭ زور مولشەردە قاناعاتتاندىرۋ كەرەك.

”ساقتانۋ - تىزگىندەۋگە نەمقۇرايدى قاراۋدان“ جانە ”اسىرە ساقتانۋ - تىزگىندەۋدەن“ ساقتانۋ، ورتاشا، جوعارى حاۋىپ - قاتەرلى وڭىرلەرگە ساياحاتتاپ بارماۋ كەرەك

　　كەزەكتەگى ىندەت جاعدايىندا كوپتەگەن ادامدار ”1 - مامىر“ دەمالىسى كەزىندە سىرتقا شىعىپ ساياحاتتاۋعا بولا ما، بولماي ما دەگەنگە كوڭىل ءبولىپ وتىر.

　　مادەنيەت جانە ساياحات مينيسترلىگى بازار باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى لي شياۋيۇڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: ”ساقتانۋ - تىزگىندەۋگە نەمقۇرايدى قاراۋ“ جانە ”اسىرە ساقتانۋ - تىزگىندەۋ“ سىندى 2 ءتۇرلى نىسايدان قاتاڭ ساقتانىپ جانە اۋلاق بولىپ، مادەنيەت جانە ساياحات كاسىبىندە ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ جانە دەمالىس كۇندەرىندەگى بازار قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋ كەرەك. مادەنيەت جانە ساياحات مينيسترلىگى الەۋمەتتىك مادەنيەت ورىندارىن، مادەنيەت جانە ساياحات تيجاراتىن جۇرگىزەتىن ورىنداردى ”شەك قويىپ، الدىن الا كەلىسىپ، شوعىرلى ۋاقىتتان اۋلاقتانىپ“ اشۋدى، ”ءبىر تاياقپەن ايداماۋدى“ تالاپ ەتتى.

　　”قالىڭ ساياحاتشىلارعا ەل ىشىندەگى ىندەت جاعدايىنىڭ وزگەرىسىنە جانە ورتاشا، جوعارى حاۋىپ - قاتەرلى وڭىرلەردىڭ وزگەرىس جاعدايىنا ايرىقشا نازار اۋدارۋىن، ورتاشا، جوعارى حاۋىپ - قاتەرلى وڭىرلەرگە ساياحاتتاپ بارماۋدى، جولعا شىعاتىن جەردىڭ، باراتىن جەرىنىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ساياساتىن الدىن الا ۇعىسۋىن ەسكەرتەمىز“، - دەيدى لي شياۋيۇڭ.

　　”مەجەلەۋىمىزشە، ’1 -مامىر‘ دەمالىسى كەزىندە بۇكىل مەملەكەتتەگى جولاۋشى تاسىمال مولشەرى 100 ميلليون ادام - رەتكە جەتىپ، 2021 - جىلعى سايكەس مەزگىلدەگىمەن سالىستىرعاندا ％62 مولشەرىندە تومەندەيدى“. جوۋ مين بىلاي دەدى: قاتىناس - تاسىمال مينيسترلىگى جولاۋشى تاسىمالى قىزمەت وتەۋىن ساپالىلاندىرۋعا كۇش سالىپ، قاتىستى تيجارات جۇرگىزۋشى ورىنداردان پويەز، كەمە كەزەگى جوسپارىن عىلمي ورنالاستىرىپ، ءتۇيىندى وڭىرلەردىڭ تاسىمال قۋاتىن ىسكە قوسۋدى جانە شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ ورنالاستىرۋىن كۇشەيتىپ، ادامداردىڭ توپتاسۋىن ازايتۋدى تالاپ ەتتى.

　　ءىشىنارا وڭىرلەردىڭ ىندەت جاعدايىنىڭ ىقپالىمەن ءبىر ءبولىم جولاۋشىلار جولاۋشىلاۋ جوسپارىن ۋاقىتشا وزگەرتۋى مۇمكىن. جۋ ۋىنجۇڭ بىلاي دەدى: ەگەر ءىشىنارا وڭىرلەردە توسىننان ىندەت جاعدايى تۋىلسا، تەمىر جول تاراۋلارى كەزەكشى پويەزداردىڭ قاتىناۋ جوسپارىن دەر كەزىندە رەتتەپ، جولاۋشىلارعا كەلتەحات جولداۋ ارقىلى ەسكەرتەدى ءارى بەلەت قايتارۋ راسميات اقىسىن الماۋ سياقتى شارالاردى دەر كەزىندە شىعارادى. تەمىر جول 12306 سايتى مەن قول تەلەفون كليەنتى 24 ساعات بويى بەلەت قايتارۋعا قىزمەت وتەيدى.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 4 - ايدىڭ 28 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)