اۆتونوميالى وبلىستىق 14 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 5 - ءماجىلىسى 2 - رەتكى جالپى مۇشەلەر جيىنىن وتكىزدى

    چيۋ شۋحۋا، قۇرماش سىرجان ۇلى، جاۋ تيانجيە، ابدۇسالام سادىق، جياۋ ي -مين، سەرجان ۇعىباي ۇلى، جۋ بين قاتارلىلار ءتوراعالار مىنبەسىنەن ورىن الدى

    ءتىلشىمىز لي شين -ان حابارلايدى. 1-ايدىڭ 10 -كۇنى تۇستەن كەيىن اۆتونوميالى وبلىستىق 14 -كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 5 -ءماجىلىسى وبلىستىق مادەنيەت – كوركەمونەر قيمىل ورتالىعىندا 2 -رەتكى جالپى مۇشەلەر جيىنىن وتكىزىپ، اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ قىزمەت بايانداماسىن، اۆتونوميالى رايوندىق جوعارى حالىق سوتى مەكەمەسى ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق بولىمشەسىنىڭ قىزمەت بايانداماسىن، اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق پروكۋراتۋراسىنىڭ قىزمەت بايانداماسىن تىڭدادى جانە قارادى.

    جيىندى ءتوراعالار القاسىنىڭ تۇراقتى ءتوراعاسى، ءماجىلىستىڭ اتقارۋشى ءتوراعاسى جاۋ تيانجيە باسقاردى.

    ءماجىلىستىڭ اتقارۋشى ءتوراعالارى شيە چياڭ، ءنۇسىپ ايتجان ۇلى، چىڭ ديكۇن، ۋاڭ رۇيچيڭ، ابدۇسەلىم جەليل، باي يۇڭحۇي ءتوراعالار مىنبەسىنىڭ الدىڭعى قاتارىنان ورىن الدى.

    چيۋ شۋحۋا، قۇرماش سىرجان ۇلى، ابدۇسالام سادىق، جياۋ ي -مين، سەرجان ۇعىباي ۇلى، جۋ بين، پارحات ءسايدي، كۇلان سەيپىلقان قىزى، رازبەك قامزا ۇلى، گاۋ تيانشان، ديڭ باڭۋىن قاتارلى وبلىس باسشىلارى جانە وبلىستىق سوتتىڭ، پروكۋراتۋرانىڭ باسشىلارى، سونداي - اق ءماجىلىس ءتوراعالار القاسىنىڭ باسقا دا مۇشەلەرى ءتوراعالار مىنبەسىنەن ورىن الدى.

    جيىنعا قاتىناسۋعا ءتيىستى ۋاكىل 442 ادام، قاتىناسقانى 376 ادام، بۇل زاڭدا بەلگىلەنگەن ادام سانىنا ۇيلەسەدى.

    اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ تاپسىرۋىمەن ابدۇسالام سادىق ماجىلىستە بايانداما جاسادى. ول بىلاي دەدى: ءبىر جىلدان بەرى اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى شي جينپيڭنىڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتۋگە، پارتيا باسشىلىعىنىڭ، حالىقتىڭ قوجا بولۋىنىڭ، مەملەكەتتى زاڭمەن جونگە سالۋدىڭ ورگانيكالى بىرلىگىنە تاباندى بولىپ، پارتيانىڭ جاڭا داۋىردەگى شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن دۇرىس، دالمە – ءدال دايەكتىلەندىرىپ، شينجياڭ قىزمەتىنىڭ باس نىساناسىن مىقتاپ يگەرىپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قىزمەت ورنالاستىرۋى مەن وبلىستىق پارتكومنىڭ قىزمەت ورنالاستىرۋىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ىرىقتىلىقپەن جاۋاپكەرلىك ارقالاپ، ىسكەرلىك كورسەتىپ، مىندەت جاۋاپكەرلىگىن زاڭ بويىنشا ادا ەتىپ، شىنشىل بولىپ، ءورىس اشا العا ىلگەرىلەپ، اۆتونوميالى وبلىستىڭ ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ جانە ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋى ءۇشىن بەلسەندى ۇلەس قوستى.

    ءبىر جىلدان بەرى وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قىزمەت ورنالاستىرۋى مەن وبلىستىق پارتكومنىڭ قىزمەت ورنالاستىرۋىن تىعىز توڭىرەكتەپ، حالىق تۇرمىسى مەن ءار ۇلت بۇقاراسى كوڭىل ءبولىپ وتىرعان ماسەلەلەردى قاداعالاۋدى باقىلاۋ كەڭەستىك تاقىرىبى ەتىپ بەلگىلەپ، قاجەتتىلىكتى باعدار ەتۋ مەن ماسەلەنى باعدار ەتۋدى ورگانيكالى ۇشتاستىرۋعا، باقىلاۋ كەڭەستىك تاقىرىبىنىڭ سانى مەن سالماعىن ورگانيكالى ۇشتاستىرۋعا، تۇراقتىلىقتى كۇشەيتۋ مەن ناقتى قولداۋدى امالياتتا ايگىلەۋدى ورگانيكالى ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولىپ، باقىلاۋ ءتارتىبىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، باقىلاۋ ونىمدىلىگىن شىنايى جوعارىلاتتى.

جالپى 10 رەت حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى پارتگرۋپپاسى جيىنىن، 8 رەت مەڭگەرۋشىلەر جيىنىن، 6 رەت تۇراقتى كوميتەت جيىنىن اشىپ، 25 باياندامانى تىڭداپ ءارى قاراپ، 5 زاڭ – ەرەجەنىڭ اتقارىلۋ جاعدايىن تەكسەرىپ، 3 رەت ارناۋلى تاقىرىپتا زەرتتەۋ – تالقى ورىستەتتى. اۆتونوميالى وبلىستىق 14 – كەزەكتى حالىق قۇرىلتايىنىڭ 4 – ماجىلىسىندە ۋاكىلدەر ورتاعا قويعان 2 كەڭەس جوباسىنا، 144 ۇسىنىسقا تۇگەل جاۋاپ قايتارىلدى.

    ابدۇسالام سادىق دۇرىس ساياسي باعىتتان جازباي، پارتيانىڭ باسشىلىعىن ءتىپتى دە كۇشەيتۋ؛ نازاردى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قىزمەت ورنالاستىرۋىنا شوعىرلاندىرىپ، حالىق قۇرىلتايىنىڭ فۋنكتسيالىق رولىن ءونىمدى ساۋلەلەندىرۋ؛ زاڭمەن جونگە سالۋدى قامتاماسىزداندىرۋدى تەرەڭدەتىپ، زاڭ شىعارۋ قىزمەتىن ورنىقتى ىلگەرىلەتۋ؛ نازاردى ءتۇيىندى سالالارعا شوعىرلاندىرىپ، باقىلاۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى، ءونىمدى ورىستەتۋ؛ قىزمەت وتەۋمەن قامتاماسىزداندىرۋدى ساپالىلاندىرىپ، ۋاكىلدەر قىزمەتىن اناعۇرلىم ومىرشەڭدىك كۇشكە يە ەتۋ؛ وزىندىك قۇرىلىستى كۇشەيتىپ، حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ سىندى 6 جاقتان 2020 – جىلعى قىزمەتتەردى قورىتىندىلاعاننان كەيىن بىلاي دەدى: 2021 – جىل ــ «قوس 100 جىلدىقتىڭ» تاريحي توعىسۋ جىلى ءارى «14 – بەسجىلدىقتىڭ» باستاما جىلى.

    وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى پارتيانىڭ جاڭا داۋىردەگى شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن تولىق، دۇرىس دايەكتىلەندىرىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن بوساڭسىتپاي مىقتى يگەرىپ، شىنايى تۇردە پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىم، ورنالاستىرۋلارى، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ قىزمەت تالابى جانە وبلىستىق پارتكومنىڭ قىزمەت ورنالاستىرۋى بويىنشا جاڭا دامۋ ساتىسىن تياناق ەتىپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىندا تاباندى بولىپ، جاڭا دامۋ ارناسىمەن توعىسىپ، نازاردى ۇدايىلاندىرىلعان ىندەتتەن ساقتانۋ – تىزگىندەۋگە، قوعام ورنىقتىلىعى مەن ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋعا شوعىرلاندىرىپ، جاۋاپكەرلىك ارقالاپ، ىسكەرلىك كورسەتىپ، فۋنكتسياسىن اتقارىپ، جاۋاپكەرلىگىن ادا ەتىپ، نازاريامەن قارۋلانۋدا تىڭ ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزۋگە، زاڭ شىعارۋ ساپاسىن تىڭ ورەگە كوتەرۋگە، باقىلاۋدىڭ ناقتى ونىمدىلىگىن شىنايى جوعارىلاتۋعا، ۋاكىلدەر قىزمەتىندە جاڭا بەينە جارىققا شىعارۋعا كۇش سالادى. بىرىنشىدەن، پارتيا باسشىلىعىنا تاباندى بولىپ، ساياسي باعىتتان جازبايمىز؛ ەكىنشىدەن، زاڭ شىعارۋ قىزمەتىن كۇشەيتىپ، زاڭعا ادال بولىپ، جونگە سالۋعا شەبەر بولامىز؛ ۇشىنشىدەن، قاداعالاي باقىلاۋدى كۇشەيتىپ، باقىلاۋدىڭ ناقتى ونىمدىلىگىن جوعارىلاتامىز؛ تورتىنشىدەن، فۋنكتسيانى اتقارۋ قۋاتىن جوعارىلاتىپ، ۋاكىلدەردىڭ رولىن ساۋلەلەندىرەمىز؛ بەسىنشىدەن، ستيلدە ۇزدىكسىز بۇرىلىس جاساپ، وزىندىك قۇرىلىستى كۇشەيتەمىز.

    اۆتونوميالى رايوندىق جوعارى حالىق سوتى مەكەمەسى ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق بولىمشە سوتىنىڭ باستىعى نۇرتاي ينايات ۇلى دۇرىس ساياسي بەتالىستا باستان – اياق تاباندى بولىپ، تۇتاس وبلىستاعى سوت مەكەمەلەرىنىڭ اۋەلگى ماقساتتان اينىماۋ، بورىشتى ارقالاۋ ساياسي ەكولوگياسىن تاباندىلىقپەن قالىپتاستىرۋ؛ پارتيانىڭ جاڭا داۋىردەگى شينجياڭدى جٶنگە سالۋ جالپى جوباسىن تولىق، دۇرىس دايەكتىلەندىرۋگە، تياناقتاندىرۋعا باستان – اياق تاباندى بولىپ، شينجياڭ قىزمەتىنىڭ باس نىساناسىن تاباندىلىقپەن مىقتى يگەرۋ؛ جاڭا دامۋ ۇستانىمىنا باستان – اياق تاباندى بولىپ، رەفورما جاساۋ، دامۋ جالپى جاعدايىنا تاباندىلىقپەن قىزمەت وتەۋ؛ ءادىليانىڭ بەدەلىن قورعاۋعا باستان – اياق تاباندى بولىپ، «اتقارۋ قيىن بولۋدى نەگىزىنەن شەشۋ» جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋگە تاباندى بولۋ؛ تەرگەۋ ساپاسى مەن ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋعا باستان – اياق تاباندى بولىپ، ءادىليا ءتۇزىلىسىن جان – جاقتى كەمەلدەندىرۋ ءتۇزىمى رەفورماسىن تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتۋ؛ حالىق سوت مەكەمەسىنىڭ قىزمەتىن جاقسارتۋعا باستان – اياق تاباندى بولىپ، باقىلاۋدى ىرىقتىلىقپەن، سانالىلىقپەن قابىلداۋدان اۋىتقىماۋ سىندى 6 جاقتان 2020 – جىلعى نەگىزگى قىزمەتتەرگە شولۋ جاسادى. ءبىر جىلدان بەرى تۇتاس وبلىستاعى سوت مەكەمەلەرى 118 مىڭ 548 دەلو قابىلداپ، 116 مىڭ 887 ىن قاراپ ءبىر جاقتى ەتىپ، دەلونى اياقتاتۋ شاماسىن %98.6 كە جەتكىزگەن ، بۇل وتكەن جىلدىڭ سايكەس مەزگىلىندەگىدەن جەكە – جەكە %21.5، %17.9، %2.8 ارتقان. نۇرتاي ينايات ۇلى بىلاي دەدى: بيىل تۇتاس وبلىستاعى سوت مەكەمەلەرى «حالىق بۇقاراسىنا ءاربىر ءادىليالىق دەلودان ادىلەتتى سەزىندىرۋ» نىساناسىن تىعىز توڭىرەكتەپ، سوت جۇرگىزۋدى وزەك ەتكەن سوت مەكەمەسى قىزمەتىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتەدى.

    اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق پروكۋراتۋراسىنىڭ باس پروكۋرورى دالەلقان سابىرقان ۇلى نازاردى وزەكتى قىزمەتكە شوعىرلاندىرىپ، جالپى جاعدايعا قىزمەت وتەۋگە تاباندى بولۋ؛ نازاردى باس نىساناعا شوعىرلاندىرىپ، قوعامنىڭ حاۋىپسىزدىگىن، ورنىقتىلىعىن قورعاۋ؛ نازاردى حالىق تۇرمىسىنا شىنايى كوڭىل بولۋگە شوعىرلاندىرىپ، حالىق ءۇشىن ءادىليانى تياناقتاندىرۋ؛ نازاردى «ءتورت ءىرى تەكسەرۋگە» شوعىرلاندىرىپ، ءادىليانىڭ ادىلدىگىن قورعاۋ؛ نازاردى پروكۋراتۋرانى قاتاڭ باسقارۋعا شوعىرلاندىرىپ، وزىندىك قۇرىلىستى كۇشەيتۋ سىندى 5 جاقتان 2020 – جىلعى قىزمەتكە شولۋ جاسادى. ءبىر جىلدان بەرى تۇتاس وبلىستاعى پروكۋراتۋرا ورگاندارى ءتۇرلى قىلمىستىق ىستەر قىلمىس كۇدىكتىلەرىنەن 2 مىڭ 775 ادامدى قولعا الىپ، 7 مىڭ 938 ادامعا الەۋمەتتىك ايىپتاۋ جۇرگىزگەن. دالەلقان سابىرقان ۇلى بىلاي دەدى: بيىل تۇتاس وبلىستاعى پروكۋراتۋرا ورگاندارى شي جينپيڭنىڭ زاڭمەن جٶنگە سالۋ يدەياسىن مۇقيات سانالىلىقپەن امالياتتا ايگىلەپ، پارتيانىڭ جاڭا داۋىردەگى شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، وبلىستىق پارتكوم مەن جوعارى دارەجەلى پروكۋراتۋرانىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا 100 جىلدان بەرى بولىپ كورىلمەگەن ءىرى وزگەرىسكە قالاي توتەپ بەرۋدى تياناق ەتىپ، وسكەلەڭ ساياسي سانالىلىق، زاڭمەن جونگە سالۋ سانالىلىعى جانە پروكۋراتۋرا سانالىلىعىمەن پروكۋراتۋرانىڭ فۋنكتسياسىن جاپپاي اتقارۋعا تاباندى بولىپ، «14 – بەسجىلدىققا» جاقسى باستاما اشىپ، 2035 – جىلعا دەيىنگى بولاشاقتىق نىسانا جانە اۆتونوميالى وبلىستىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق جالپى جاعدايىندا تىڭ جاعداي اشۋعا اقىل – پاراسات جانە كۇش – قۋاتىن ارنايدى.