− «پارتيا مۇشەسى زناگىن كورسەتكەن» وسى ٴبىر شينجياڭدىق مالشى نە ٴۇشىن كومەك قولىن سوزۋعا پەيىل

شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى رىن جياڭ، ٴابيبا

1 - ايدىڭ 3 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ابدۇجاپپار مەڭدى ٴوز اۋلاسىنان نەشە كيلومەتر شالعايداعى جانارتاۋ اۋزى كورىنىس وڭىرىنە كوز سالۋدا.

«ابدۇجاپپار اعاي، ٴسىز ينتەرنەتتە تانىمال بولىپ كەتتىڭىز»! كورشىسى جولداس توحتىبەك قورعاننىڭ سىرتىندا تۇرىپ وعان امانداستى.

«ول مەنىڭ ىستەۋگە ٴتيىستى ٴىسىم. بۇلاردى ايتپاي - اق قويايىق، ٴبىز كورىنىس وڭىرىنە بارىپ اينالىپ كەلەيىك. تاڭەرتەڭ ٴبىر اۆتوكولىك كىرىپ كەتكەن، قازىرگە دەيىن قايتپادى، بىرەر ىسكە جولىعىپ قالماسىن» دەدى ابدۇجاپپار. ول اقتاۋ اۋدانى مۇجى اۋىلى مۇجى قىستاعىنىڭ تۇرعىنى. 2022 - جىلى جاڭا جىلدا ٴبىر توراپكەر شينجياڭدا ساياحاتتاپ جۇرگەن كەزىندە «ومىرىندە ەستەن كەتپەس» كەشىرمەسىن بايانداعان بەينەجازباسىن شىعارعان ەدى، بەينەجازبا دەرەۋ تۇتاس ينتەرنەتكە تارادى، بەينەجازبادا «پارتيا مۇشەسى زناگىن كورسەتكەن» شينجياڭدىق مالشى ٴدال ابدۇجاپپار بولاتىن.

كومەك قولىن سوزۋعا پەيىل جاقسى كورشى

جانارتاۋ اۋزى كورىنىس ٴوڭىرى مۇجى اۋىلىندا، بۇل ارادا شينجياڭدا تەڭىز دەڭگەيىنەن ەڭ بيىك جانارتاۋ اۋزى بار، اينالاسىن ٴۇستىرت سازدىعى قورشاعان، مۇزدىق، مۇزدىق كول، مۇز ۇڭگىرى سياقتى تابيعي قالىپتاسقان جاراتىلىستىق كورىنىس ٴتىپتى دە كوپ ساياحاتشىلاردى وزىنە باۋراعان.

ابدۇجاپپاردىڭ ٴۇيى كورىنىس ٴوڭىرىنىڭ جانىندا عانا، وسى بىرنەشە جىلدا ول قولى بوس بولا قالسا بولعانى، كورىنىس ٴوڭىرىنىڭ جاعدايىن الىستان باقىلاۋدى ۇنەمىلىك ادەتىنە اينالدىرعان، الدا - جالدا، ساياحاتشىلاردىڭ اۆتوكولىگىنىڭ باتپاققا باتىپ قالعانىن بايقاسا، ول دەرەۋ جەتىپ بارىپ كومەكتەسەتىن. «كورىنىس وڭىرىندە جول جاقسى ەمەس، جاڭبىر، قار جاۋعاندا جول ٴتىپتى دە ناشارلاپ كەتەدى، بايقاماسا اۆتوكولىك باتىپ قالادى».

ابدۇجاپپار كورىنىس ٴوڭىرىنىڭ قىزمەتكەرى ەمەس، قۇتقارۋ، كومەكتەسۋگە تىپتەن جاۋاپتى ەمەس، بۇل ىستەرگە ارالاسۋىنىڭ قاجەتى جوق ەدى، الايدا كورشىسى جولداس ونىڭ بۇلاي ىستەۋىن قالىپتى سەزىندى، سەبەبى كوپشىلىكتىڭ بارلىعى ابدۇجاپپاردىڭ كومەك قولىن سوزۋعا پەيىل ادام ەكەندىگىن بىلەدى. «كىمنىڭ ۇيىندە جۇمىس بولسا، ول سول جەردەن تابىلادى. كىمنىڭ قويى جوعالىپ كەتسە، ول بىرگە ىزدەسەدى؛ كىمنىڭ ۇيىندە قيىنشىلىق بولسا، ول قول ۇشىن بەرىپ كومەكتەسۋگە دايىن تۇرادى، ٴبىز ونى وتە جاقسى كورەمىز» دەدى جولداس.

كومەك قولىن سوزۋعا پەيىل ابدۇجاپپار قازىر بۇكىل ەل حالقىن اسەرلەندىردى. بايدۋ ەنتسيكلوپەدياسىنىڭ جاڭادان كىرگىزگەن بولىمىندە − جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ مۇشەسى، شينجياڭدىق مالشى دەگەن وعان قاتىستى مازمۇن قاراپايىم سوزبەن ايشىقتى كورسەتىلدى.

ينتەرنەتتى ٴدۇر سىلكىندىرگەن وسى بەينەجازبادا 2021 - جىلى 7 - ايدا تۋىلعان ٴبىر ٴىس باياندالعان. سول كۇنى ابدۇجاپپار وسى اۆتوكولىكتىڭ ساياحات وڭىرىنە كىرىپ بارا جاتقاندىعىن الىستان كوزى شالادى. سول ساتتە جاڭبىر جاۋىپ تۇرعان بولاتىن، ول اۆتوكولىكتەگىلەردىڭ اۋرەشىلىككە جولىعۋىنان الاڭداپ، دەرەۋ جانىنا ٴبىر ادامدى ەرتىپ، اۆتوكولىكتى ىزدەۋگە شىعادى. ايتسا ايتقانداي، الدەقاشان باتپاققا باتىپ قالعان جەرىنەن اۆتوكولىكتەگىلەردى تاۋىپ الادى، ول استىنا تاس توسەپ، اۆتوكولىكتى يتەرىپ ٴجۇرىپ، زورعا دەگەندە باتپاقتان شىعارادى.

«مەن كورىنىس وڭىرىنە وتە قانىقپىن، قاي جولمەن جۇرگەندە باتپاققا باتىپ قالمايتىندىعىن ابدەن بىلەمىن، سوندىقتان مەن اۆتوكولىكتى باتپاقتان يتەرىپ شىعارعاننان كەيىن ولارعا جول باستاپ ٴجۇردىم» دەدى ابدۇجاپپار ەسكە الىپ.

كۇندەر وتە بۇل ٴىس ابدۇجاپپاردىڭ ەسىنەن شىعىپ كەتەدى − اداسقان ساياحاتشىلارعا قول ۇشىن بەرۋ، جاراقاتتانعان حايۋاناتتاردى قۇتقارۋ، كومەكتەسۋ سياقتى تولىپ جاتقان ىستەر ول جونىنەن العاندا، ەڭ قاراپايىم كىشى - گىرىم ىستەر.

ٴار كۇنگى شاعىن ٴبىر نىسانا

2009 - جىلى ابدۇجاپپار شەكارا قورعاۋشىسى بولادى. 2021 - جىلى 8 - ايدا دەنساۋلىق سەبەبىنەن شەكارا قورعاۋشىلىق جۇمىس ورنىنان قول ۇزەدى. 12 جىلدا ول بوران - شاشىندى ەلەڭ قۇرلى كورمەي، جاياۋ ٴجۇرىپ، اتقا ٴمىنىپ، موتوتسيكل ايداپ، شەكارانى شارلايدى، بوران - شاشىن كۇندەرى دە توقتاۋسىز جالعاستىرادى، كۇنىنە كەم دەگەندە 40 كيلومەتردەن استام جول باسىپ، شارلاۋ جۇرگىزەدى.

ول 2011 - جىلعى ٴبىر رەتكى شارلاۋدا دۋشار بولعان قاتەردى كۇنى بۇگىنگە دەيىن ەسىنەن شىعارعانى جوق. سول كەزدە ول ٴبىر قورا قويدىڭ تاۋ باسىنا قاراي دۇركىرەي قاشىپ بارا جاتقاندىعىن بايقايدى، بايىپتاپ قاراعان ول قويعا قاسقىر شاپقاندىعىن كورەدى. «سول كەزدە مەن ٴوزىم دە قاتتى قورىقتىم، الايدا مۇنشاما كوپ قوي قاسقىرعا جەم بولسا، قويدىڭ يەسى قايتىپ جان باعادى» دەپ ويلاعان ول جۇرەكتىلىكپەن جان ۇشىرتا بارىپ قاسقىر ٴۇيىرىن قۋىپ سالىپ، ەڭ سوڭىندا 200 تۇياقتان استام قويدى امان الىپ قالادى.

«ابدۇجاپپار ۇنەمى جاقسى ٴىس ىستەۋمەن كەلەدى. قىستاقتا ەرىكتىلەر اترەتى قۇرىلعاندا ول ەڭ بەلسەندى بولىپ قاتىناسادى، قار كۇرەپ، قوقسىق تەرىپ، ورتانى كورىكتەندىرەدى... قيمىل بولا قالسا بولدى ول، ٴسوز جوق، قاتىناسادى. اعاي ماعان پارتياعا مۇشە بولعان كۇننەن باستاپ وزىنە ٴار كۇنى ٴبىر شاعىن نىسانا بەلگىلەگەندىگىن ايتقان بولاتىن» دەدى مۇجى قىستاعىنىڭ كادرى يۇي چيلين.

«1998 - جىلى 3 - ايدا پارتياعا مۇشە بولۋ سەرتىن بەرگەنىمدە، پارتياعا مۇشە بولۋعا تانىستىرۋشى ادام ماعان كوممۋنيستىك پارتيا مۇشەسى بۇكىل ىنتا - پەيىلىمەن حالىق ٴۇشىن قىزمەت ىستەۋ كەرەك دەگەن ەدى، مەن ودان: بۇكىل ىنتا - پەيىلىمەن حالىق ٴۇشىن قىزمەت ىستەۋ دەگەن نە؟ - دەپ سۇراعانىمدا، ول: بۇقارا ٴۇشىن جاقسى ٴىس ىستەۋدىڭ ٴوزى حالىق ٴۇشىن قىزمەت ىستەگەندىك دەگەن بولاتىن. سودان باستاپ مەن وزىمە: مەيلى ۇلكەن - كىشى ٴىس بولسىن، ٴار كۇنى ٴبىر جاقسى ٴىس ىستەيمىن دەگەن ٴبىر نىسانا بەلگىلەدىم» دەيدى ابدۇجاپپار.

باستابىندا ول ٴار كۇنى ىستەيتىن جاقسى ٴىستى قايدان تابام دەپ داعدارعان دا بولاتىن، كەيىن جاقسى ٴىستىڭ ۇلكەن - كىشى دەپ بولىنبەيتىندىگىن، جولدا جاتقان تاستى الىپ تاستاۋدىڭ ٴوزى جاقسى ٴىس سانالاتىندىعىن اڭعارادى. «ۇلكەن ٴىس كۇندە كەزىگە بەرمەيدى. مەن جاقسى ٴىس ىستەۋ حالىق ٴۇشىن قىزمەت ىستەگەندىك، وزگەلەرگە پايدالى ٴىس بولسا بولدى، جاقسى ٴىس ىستەگەندىك دەگەندى ەسىمە بەرىك ساقتادىم» دەيدى ابدۇجاپپار.

باسقالارعا كومەكتەسۋگە پەيىل بولۋ

وسىلايشا ابدۇجاپپار ٴار كۇنى قىستاقتى، كورىنىس ٴوڭىرىن ارالاپ، كومەككە مۇقتاج قىستاق تۇرعىندارى مەن ساياحاتشىلاردىڭ بار - جوقتىعىن، بايقاۋسىزدا كورىنىس وڭىرىنە جايىلىپ كىرىپ كەتكەن مالدىڭ بار - جوقتىعىن بايقاپ جۇرەدى، جول - جونەكەي ساياحاتشىلاردان قالعان قوقىر - قوقسىقتاردى تازالاپ، جولداعى تاستاردى تەرە جۇرەدى... جايشىلىقتا ارلى - بەرلى وتكەن اۆتوكولىكتەردىڭ دىبىسىنان ول ۋاقىتتى مەجەلەيدى، قالىپتى سەرۋەندەۋ ۋاقىتىنان اسىپ، قايتا ورالماعان اۆتوكولىكتەر باتپاققا باتىپ قالدى ما دەپ ادام ەرتە بارىپ ىزدەيدى.

مۇجى اۋىلدىق پارتكومنىڭ شۋجيى ياڭ جىگونىڭ تۇسىنىگىندە: ابدۇجاپپار ەرەكشە ىستىق ىقىلاستى، وزگەلەرگە كومەكتەسۋدى قۋانىش سانايتىن پارتيا مۇشەسى، «ول ەڭبەگىن كوپ بۇلدامايتىن كىسى، ٴبىراق مەيلى قىستاق تۇرعىنى الدە ساياحاتشىلار بولسىن كومەككە مۇقتاج بولسا، ىرىقتى تۇردە بارىپ كومەكتەسەدى».

ابدۇجاپپاردىڭ كومەك قولىن سوزعان ىستەرى تىم كوپ بولعاندىقتان، ٴوز جۇمىسى جايىندا قالاتىن. «ول ٴار كۇنى قاربالاس، ۇيىنە قاراۋعا دا مۇرساسى تيمەيدى. مەنىمەن ٴبىر جىلدا بىرنەشە رەت تەلەفوندا سويلەسەدى، ٴار جولى تەلەفوندى مەن ٴوزىم جالعايمىن» دەيدى اپەكەسى تورحان مەڭدى.

«پارتيا مۇشەسى زناگىن كورسەتكەندىگى» ٴۇشىن، ابدۇجاپپار ينتەرنەتتە تانىمال بولدى. بۇعان ٴوزى دە قايران قالدى، «مەن پالەندەي ٴبىر ۇلكەن يگى ٴىس تىندىرعام جوق، باسقالاردىڭ باتپاققا باتىپ قالعان اۆتوكولىگىن يتەرىپ شىعارۋعا كومەكتەستىم، ٴبىزدىڭ بۇل ارادا مۇنداي جاعدايدى كىم كورىپ قالسا دا كومەكتەسەدى، مەن، شىنىندا، ەشتەڭە ىستەمەدىم، مىنانداي كىشى - گىرىم ٴىستى اۋىزعا العاننان دا قىسىلادى ەكەنسىڭ، قىسىلعاننان اۋزىما ٴسوز تۇسپەي قالدى» دەيدى ول تىلشىلىك سۇحباتتا ىڭعايسىزدانىپ.

ابدۇجاپپار ٴار جولى كورىنىس وڭىرىنە بارعاندا، بىرنەشە تاس الا جۇرەدى، ويتكەنى باتپاققا باتقان اۆتوكولىكتەردى شىعارۋعا قاجەت ەدى. «تاس تابىلادى عوي، ٴبىراق قاجەت كەزدە تابىلماي قالاتىن دا كەزى بولادى. جاي تاس بولعانىمەن سەپتىگى كوپ تيەدى» دەيدى ول.

1 - ايدىڭ 2 - كۇنى اقتاۋ اۋدانى شۋەسۇڭ ورتا مەكتەبىندە وقىپ جاتقان بالاسى جانبولات ابدۇجاپپار وعان تەلەفون جالعاپ: «اكە، ينتەرنەتتەن ٴسىزدى كوردىم، كوپشىلىك ٴسىزدى القاپ جاتىر، سىزدەي اكەم بولعانىنا ماقتانامىن» دەيدى تەبىرەنىپ، بۇل سوزدەردى ەستىگەن 52 جاستاعى ابدۇجاپپاردىڭ كوزىنە جاس ٴۇيىرىلدى.