汉文 ىلە اقپارات تورابىنا حوش كەلدىڭىزدەر!
عىلىم ـ تەحنيكادا قۋاتتى ەل بولۋعا قاراي جەدەل قادام تاستادى
2024-09-13 10:32:31     كورىلىم:رەت كەلۋ قاينارى:تيانشان تورى  جاۋاپتى رەداكتور:جاڭىلقان قوجا قىزى

 عىلىم ـ تەحنيكادا قۋاتتى ەل بولۋعا قاراي جەدەل قادام تاستادى

  _ جاڭا جۇڭگو قۇرىلعان 75 جىلدان بەرگى عىلىم ـ تەحنيكا ىستەرىنىڭ دامۋى جونىندە جالپى شولۋ

□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جاڭ چۋان، ۋىن جيڭحۋا

جاڭا جۇڭگو قۇرىلعان 75 جىلدان بەرى ەلىمىزدىڭ عىلىم ـ تەحنيكا ىستەرى قارىشتاپ دامىپ، دۇنيە جۇزىندەگى ماڭىزدى ىقپالعا يە عىلىم ـ تەحنيكا ٴىرى ەلگە اينالدى.

پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدى مەملەكەتتىڭ دامۋ جالپى جاعدايىنىڭ وزەكتى ورنىنا قويۋعا تاباندى بولدى، ەلىمىز عىلىم ـ تەحنيكا ىستەرىندە تاريحي سيپاتتى تابىستارعا قول جەتكىزىپ، تاريحي سيپاتتى وزگەرىستەر تۋدىرىپ، عىلىم ـ تەحنيكادا قۋاتتى ەلگە قاراي جەدەل قادام تاستادى.

  ەلىمىزدىڭ عىلىم ـ تەحنيكا ىستەرىندە تاريحي سيپاتتى تابىستارعا قول جەتكىزىلىپ، تاريحي سيپاتتى وزگەرىستەر تۋىلدى

اي شارىنىڭ ارعى بەتىنە قونىپ، زەردەلى ۇلگى الىپ، ۇشىپ قايتىپ كەلدى... كۇللى جۇرت كوز تىككەن ەلىمىزدىڭ چاڭ ـ ى 6 ـ ٴنومىرلى مىندەتى ادامزات تاريحىندا تۇڭعىش رەت اي شارىنىڭ ارعى بەتىنەن ۇلگى الىپ قايتۋداي كەرەمەتتى جۇزەگە اسىرىپ، اي شارىنان 1935.3 گرام ۇلگى الىپ قايتتى. بۇل جۇڭگونىڭ عارىش ىستەرى تاريحىنداعى قازىرگە دەيىنگى تەحنيكالىق ورەسى ەڭ جوعارى اي شارىن بارلاۋ مىندەتى سانالادى.

”دۇڭفاڭحۇڭ 1 ـ ٴنومىرلى“ جاساندى سەرىگىن ٴساتتى ۇشىرۋدان جۇڭگو عارىشكەرلەرىنىڭ عارىشتى ارالاۋىنا دەيىن؛ جۇڭگو كەڭىستىك پۋنكتىنىڭ جاپپاي قۇرىلۋىنان اي بارلاۋ، مارىستى بارلاۋ ينجەنەرياسىنىڭ ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىلۋىنە دەيىن، جۇڭگو عارىش ىستەرىنىڭ جوعارى قارقىنمەن دامۋى ەلىمىزدىڭ عىلىم ـ تەحنيكا ىستەرى دامۋىنىڭ ۇلى تابىستارىن ايگىلەدى.

عىلىم ـ تەحنيكا گۇلدەنسە، ۇلت گۇلدەنەدى، عىلىم ـ تەحنيكا قۇدىرەتتەنسە، مەملەكەت قۇدىرەتتەنەدى. جاڭا جۇڭگو قۇرىلعان 75 جىلدان بەرى ەلىمىز عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدىڭ مەملەكەتتىڭ دامۋ جالپى جاعدايىنداعى ماڭىزدى رولىنا باستان ـ اياق ايرىقشا ٴمان بەرىپ كەلەدى.

جاڭا جۇڭگو قۇرىلعان كەزدە عىلىم ـ تەحنيكا نەگىزى نولگە جۋىق، ارناۋلى عىلمي زەرتتەۋ قۇرىلىمدارى 30 نەشە عانا بولىپ، ٴىرى تۇرپاتتى عىلمي زەرتتەۋ جابدىقتارى جوقتىڭ قاسى ەدى. جاڭا جۇڭگونىڭ ”عىلىمعا جورىق جاساۋ“ دابىلىن قاعۋىنا ىلەسە، ەلىمىز تالاي ـ تالاي عىلىم ـ تەحنيكالىق قيىن وتكەلدەردەن قامال الىپ، عىلىم ـ تەحنيكا گۇلدەنۋ جولىنداعى ماڭىزدى تىرەككە اينالدى.

”ەكى بومبى، ٴبىر جاساندى سەرىكتەن“ يادرولىق سۇڭگۋىر كەمەگە دەيىن، كوك ەرمەن زاتىنان بۋدانداستىرىلعان كۇرىشكە دەيىن، مۇنايدى گەولوگيالىق بارلاۋدان سەرپىلىسكە قول جەتكىزۋدەن 10 مىڭ توننالىق الىپ كەمەنىڭ تەڭىزگە تۇسۋىنە دەيىن ەلىمىز عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدا نازاردى باستان ـ اياق مەملەكەت پەن حالىقتىڭ قاجەتىنە شوعىرلاندىرىپ، مەملەكەتتىڭ حاۋىپسىزدىگىنە، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ دامۋىنا جانە حالىق تۇرمىسىنا پارمەندى قامتاماسىزدىق ازىرلەدى.

پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى بۇكىل مەملەكەت جۇمىلاتىن جاڭاشا ٴتۇزىلىستى ۇزدىكسىز اقاۋسىزداندىرىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى عىلىم ـ تەحنيكادا ٴوز كۇشىنە سۇيەنۋدى، ٴوزىن الۋەتتەندىرۋدى جەدەل ىلگەرىلەتتى، عىلىم ـ تەحنيكا ىستەرىندە تاريحي سيپاتتى تابىستارعا قول جەتكىزىپ، تاريحي سيپاتتى وزگەرىستەر تۋىلىپ، جاڭاشىل ەلدەر قاتارىنا ٴوتتى.

_ نەگىزدىك الدىڭعى لەكتەگى زەرتتەۋلەردە ۇزدىكسىز تىڭ سەرپىلىسكە قول جەتكىزدى.

”جۇڭگو تيانيان“، جوعارى تەڭىز دەڭگەيىندىك كوسموستىق باقىلاۋ پۋنكتى سياقتى ”ٴىرى ەلدىڭ ماڭىزدى قارۋى“ ارت ـ ارتىنان دۇنيە ٴجۇزى دارەجەسىندەگى بايقاۋعا قول جەتكىزدى؛ كومىر قىشقىل گازىن جاساندى جولمەن سينتەزدەپ كراحمال جاساپ، ”تەحنيكامەن زات جاساۋدى“ جۇزەگە اسىردى؛ ەلىمىز عالىمدارى كۆانت عىلىم ـ تەحنيكاسى، تىرشىلىك عىلىمى، ماتەريال عىلىمى، كەڭىستىك عىلىمى سياقتى سالالاردا ٴبىر توپ كەلەلى جاسامپازدىق جەتىستىكتەرىنە قول جەتكىزدى.

_ ستراتەگيالىق جوعارى تەحنيكا سالاسىندا تىڭ شارىقتاۋدى كۇتىپ الدى.

”چاڭ ـ ى“ ايدى شارلادى، ”تيانحى“ كەڭىستىككە تۇراقتادى، ”تيانۋىن“ مارستى بارلادى، ”ديچياۋ 1 ـ نومىرلى“ جەر شارىنىڭ تەرەڭ قويناۋىنا ۇڭگىدى، ”فىندوۋجى“ ٴنومىرلى 10 مىڭ مەتر تەرەڭ تەڭىزگە بارلاۋ جۇرگىزدى، دۇنيە جۇزىندەگى تۇڭعىش 4 ـ ۇرپاق يادرو ەلەكتر ستانسياسى ساۋدالىق اينالىمعا ٴتۇسىپ وندىرىسكە قوسىلدى.

_ مەملەكەتتىك جاڭالىق اشۋ جۇيەسى قۇرىلىسىنىڭ ساپاسى جوعارىلاپ، جەدەلدەتىلدى.

ەلىمىز عىلىم ـ تەحنيكا تيبىندەگى كاسىپورىنداردى، عىلمي زەرتتەۋ ورىندارىن جانە جوعارى مەكتەپتەردى نەگىزگى تۇلعا ەتكەن سايكەستى جاڭالىق اشۋ جۇيەسىن بىرتىندەپ قالىپتاستىردى. 2023 ـ جىلدىڭ سوڭىندا ەلىمىز قول جەتكىزگەن عىلىم ـ تەحنيكا جاسامپازدىعىنداعى الەمدىك 100 مىقتى شوعىردىڭ سانى دۇنيە ٴجۇزى بويىنشا ٴبىرىنشى ورىنعا ٴوتتى، قازىر جوعارى، جاڭا تەحنيكا كاسىپورىندارى 463 مىڭعا جەتتى.

2023 ـ جىلى ەلىمىزدە تۇتاس قوعامنىڭ زەرتتەۋ جانە تاجىريبەنى دامىتۋ قاراجاتىنىڭ شىعىس كولەمى ورنىقتى تۇردە دۇنيەٴجۇزى بويىنشا ەكىنشى ورىندا تۇرىپ، ىشكى ٴوندىرىس جالپى ٴونىم قۇنىندا ۇستاعان سالىستىرماسى %2.64كە جەتىپ، ەۆروپا وداعىنداعى ەلدەردىڭ ورتاشا دەڭگەيىنەن اسىپ ٴتۇستى؛ 2024 ـ جىلى 6 ـ ايعا دەيىن ەل ىشىندەگى تاپقىرلىق پاتەنتىنىڭ ٴونىمدى مولشەرى 4 ميلليون 425 مىڭعا جەتىپ، ٴار 10 مىڭ جان سانىنا 12.9 جوعارى قۇندى تاپقىرلىق پاتەنتى تۋرا كەلەتىن بولدى.

دۇنيە ٴجۇزى ٴبىلىم مەنشىك ۇقىعى ۇيىمى جاريالاعان الەمدىك جاڭالىق اشۋ كورسەتكىشىندە كورسەتىلۋىنشە، ەلىمىزدىڭ جاڭالىق اشۋ قابىلەتىنىڭ جالپىلىق قاتارى 2012 ـ جىلعى 34 ـ ورىننان 2023 ـ جىلى 12 ـ ورىنعا جوعارىلاپ، الدىڭعى 30دىڭ ىشىندەگى بىردەن ـ ٴبىر ورتا دارەجەلى كىرىستەگى ەكونوميكالىق تۇلعا سانالادى.

  جاڭالىق اشۋ ارقىلى دەم بەرىپ جوعارى ساپالى دامۋعا جەتەكشىلىك ەتۋدە تىڭ ونىمدىلىككە قول جەتكىزىلدى

ۇزىندىعى 323.6 مەتر، 24 قابات عيماراتتىڭ بيىكتىگىندەي، 5246 ساياحاتشى سياتىن ”ايدا · مودۋ ٴنومىرلى“ وتاندىق تۇڭعىش ٴىرى تۇرپاتتى كەمە بەينە ”تەڭىزدەگى قالا“ ىسپەتتى. بيىل 1 ـ ايدىڭ 1 ـ كۇنى تۇڭعىش رەت قاتىناعاننان بەرى ”ايدا · مودۋ ٴنومىرلى“ 60تان استام رەت قاتىناپ، 250 مىڭعا تاياۋ ەل ٴىشى ـ سىرتى ساياحاتشىلارىنا قىزمەت وتەدى.

كاسىپ سالاسى تىزبەگى ۇزىن، جەتەكتەۋ سيپاتى كۇشتى بولعاندىقتان كەمە جاساۋدىڭ ەكونوميكالىق دامۋدى جەبەۋ سالىستىرماسى 1:14نا جەتەدى. كوپ جىلدىق عىلمي زەرتتەۋدەن قامال الۋ ارقىلى ەلىمىز شەتەلدىڭ تەحنيكالىق مونوپولداۋىن ٴساتتى تالقانداپ، ”ايدا · مودۋ ٴنومىرلىنى“ ٴساتتى جاساپ، كەمە ونەركاسىبىنىڭ جوعارى دەڭگەيلى دامۋىنا دەم بەرۋمەن بىرگە، قاتىستى كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن دا پارمەندى جەبەدى.

عىلىم ـ تەحنيكا مەن كاسىپ سالاسى توعىسقاندا ەكونوميكالىق دامۋدىڭ قۋاتتى قوزعاۋشى كۇشى تۋىندايدى. 75 جىلدان بەرى ەلىمىز ”بىرىنشىدەن كەدەي، ەكىنشىدەن اق“ اۋىل شارۋاشىلىق ەلىنەن دەربەس، ٴبىرشاما كەمەلدى ونەركاسىپ جۇيەسىن قۇرعانعا دەيىن، ودان دۇنيە جۇزىندەگى ٴبىرىنشى ۇلكەن ونەركاسىپ ەلىنە اينالعانعا دەيىن كاسىپ سالاسى قۇرىلىمىنىڭ دارەجەسى ۇزدىكسىز جوعارىلادى، مۇنداعى ٴاربىر قادام عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ تىرەگىنەن ايرىلا المايدى.

باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدا عىلىم ـ تەحنيكانىڭ وسىزاماندانۋىن تىرەك ەتۋگە سۇيەنۋ، جوعارى ساپالى دامۋدى جۇزەگە اسىرۋدا عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ارقىلى جاڭا قوزعاۋشى قۋاتتى جەتىلدىرۋگە سۇيەنۋ كەرەك“. پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى ەلىمىز جاڭالىق اشۋ ارقىلى دامۋعا دەم بەرۋ ستراتەگياسىن اتقارۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى دەم بەرىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا جەتەكشىلىك ەتۋدە ۇزدىكسىز تىڭ ونىمدىلىكتەرگە قول جەتكىزدى.

_ عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جوعارى ساپالى دامۋعا جاڭا قوزعالتقىش سومدادى.

شوعىرلى ەلەكتر جولى، جاساندى زەردە سياقتى جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارى قارىشتاپ دامىدى، بەيدوۋ جول نۇسقاۋ جۇيەسى تۇتاس جەر شارىندىق دالمە ـ ٴدال قىزمەت كورسەتۋ ازىرلەدى، وتاندىق ٴىرى تۇرپاتتى ۇشاق ساۋدالىق ۇشۋدى جۇزەگە اسىردى، جاڭا ەنەرگيالى اۆتوموبيل دۇنيە ٴجۇزى اۆتوموبيل كاسىپ سالاسىنا تىڭ قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى. 2013 ـ جىلدان 2023 ـ جىلعا دەيىن ەلىمىزدىڭ كولەمنەن جوعارى جابدىق جاساۋ كاسىبىنىڭ، جوعارى تەحنيكالى جاساۋ كاسىبىنىڭ ارتقان قۇنى جىلىنا ورتا ەسەپپەن جەكە ـ جەكە %8.7 ، %10.3 ارتىپ، ستراتەگيالىق سيپاتتى جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارى دامىپ، زورايىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا جەتەكشىلىك ەتەتىن ماڭىزدى قوزعالتقىشقا اينالدى.

_ شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكالاردان قامال الۋ ”ٴىرى ەل ينجەنەرياسىن“ تۇلعالادى.

فۋشيڭ ٴنومىرلى جوعارى قارقىندى پويەزدىڭ زەرتتەپ جاسالۋى ەلىمىزدىڭ رەليس جابدىقتار كاسىپ سالاسى جۇيەسىنىڭ وسىزاماندانۋىن پارمەندى ىلگەرىلەتتى؛ ”شىعىستىڭ ساندى مالىمەتتەرىن باتىستا ەسەپتەۋ“ ينجەنەرياسى جەدەل ىلگەرىلەتىلىپ، اناعۇرلىم كوپ باتىس بولىك قالالارى سيفرلى ەكونوميكا دامۋىنىڭ جاڭا ورايىن قارسى الدى؛ گۋاڭدۇڭ _ شياڭگاڭ _ اۋمىن ۇلكەن شىعاناق رايونىنىڭ ەرەسەن ينجەنەرياسى شىنجىن _ جۇڭشان وتكەلى جۋجياڭنىڭ تەڭىزگە قۇيار اۋىزىنىڭ شىعىس، باتىس ەكى جاعالاۋىنداعى شىنجىن قالاسى مەن جۇڭشان قالاسىنىڭ ”جارتى ساعاتتىق تۇرمىس شەڭبەرىنە“ ەنۋىنە دەم بەردى... شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكالاردان قامال الۋ ارقىلى ەلىمىز ٴبىر توپ ”ٴىرى ەل ينجەنەريالارىن“ تۇلعالاپ، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتتى.

_ جاڭالىق اشۋ جەتىستىكتەرى تالاسا ـ تارماسا جارىققا شىعىپ تاماشا تۇرمىس جاراتتى.

جوعارى تۇنىقتىقتاعى تەلەۆيزور، زەردەلى اۋا رەتتەگىش، جەر سىپىرعىش قۇلتەمىر سياقتىلار ٴۇي سايماندارىنداعى باس كەيىپكەرگە اينالدى؛ اۋىل شارۋاشىلىعىندا تۇقىم جەتىلدىرۋدەن ۇزدىكسىز قامال الىنىپ، بۇقارانىڭ داستارقانى ۇزدىكسىز مولىقتى؛ جاڭا ٴدارىنى زەرتتەۋدە، اشۋدا ماڭىزدى ىلگەرىلەۋشىلىكتەرگە قول جەتىپ، اناعۇرلىم كوپ جوعارى دەڭگەيلى ەمدەۋ جابدىقتارىن ەلىمىزدە ٴوندىرۋ جەدەلدەتىلىپ، حالىقتىڭ سالاماتتىعىن قورعاۋعا دەم بەردى؛ ەنەرگيا ۇنەمدەيتىن، ورتاعا زالالسىز تەحنيكالاردان جەدەل سەرپىلىس جاساپ، كوپشىلىك ٴۇشىن تۇنىق سۋ، اشىق اسپاندى قورعادى.

  رەفورمانى تەرەڭدەتۋ ارقىلى جاڭالىق اشۋدىڭ ومىرشەڭدىك كۇشى تاسقىندادى

10 مىڭ 909 مەتر! بۇل ”فىندوۋجى“ ٴنومىرلى جاراتقان ەلىمىزدىڭ ادام الىپ تەرەڭگە سۇڭگۋ رەكورتى. سۇڭگۋ جابدىعىنىڭ قىسىمعا توتەپ بەرۋ، مەڭگەرۋ قۋاتى، حابارلاسۋ جۇيەسى ايرىقشا ناشار تەڭىز ورتاسىنا توتەپ بەرۋدە ٴدوپ كەلگەن سىناعىنىڭ قاي ـ قايسىسى دا عىلىم ـ تەحنيكاداعى الەمدىك قيىن ماسەلە سانالادى.

سىن ـ سايىس الدىندا ەلىمىز 100گە جۋىق عىلمي زەرتتەۋ مەكەمە ـ ورىندارىنداعى، جوعارى مەكتەپتەردەگى، كاسىپورىندارداعى 1000عا جۋىق عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتكەرلەرىن ۇيىمداستىرىپ، سايكەسە قامال الىپ، ٴبىرقىدىرۋ شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكادان سەرپىلىس جاسادى، ”فىندوۋجى“ ٴنومىرلىنىڭ بولشەكتەرىنىڭ ەلىمىزدە ٴوندىرىلۋ سالىستىرماسى %96.5تەن اسىپ، بۇكىل مەملەكەت جۇمىلاتىن جاڭاشا ٴتۇزىلىستىڭ وراسان زور باسىمدىعىن جاندى ايگىلەدى.

پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى ەلىمىز عىلىم ـ تەحنيكا ٴتۇزىلىس رەفورماسىن جۇيەلى ورنالاستىرىپ، زور كۇشپەن ىلگەرىلەتتى، بۇكىل مەملەكەت جۇمىلاتىن جاڭاشا ٴتۇزىلىستىڭ باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرۋ وسىنىڭ ماڭىزدى مازمۇنى.

نازاردى ”ٴتورتتى بەتكە الۋعا“ شوعىرلاندىرىپ، ەلىمىز عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋدىڭ تولىق تىزبەكتى ورنالاسىمىن، جالپى سالالىق ورنالاسىمىن كۇشەيتىپ، عىلىم ـ تەحنيكا قۋاتى مەن جاسامپازدىق قابىلەتىن جاپپاي ارتتىرىپ، كۆانت تەحنيكاسى، جاساندى زەردە، بيولوگيالىق ٴدارى ـ دارمەك، جاڭا ەنەرگيا سياقتى جاڭا جارىس جولىندا جانە، ٴسوز جوق، قول جەتكىزەتىن ستراتەگيالىق سالالاردا ۇدەمەلى ورنالاستىرۋ جاسادى.

جاڭالىق اشۋدىڭ جولى دارىندى جەتىلدىرۋمەن عانا اشىلادى. ەلىمىز عىلىم ـ تەحنيكا ٴتۇزىلىس رەفورماسى ارقىلى عىلىم ـ تەحنيكا دارىندىلار قوسىنىن ۇزدىكسىز زورايتىپ، جاڭالىق اشۋدىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن تولىق ايگىلەدى.

جاڭا جۇڭگو قۇرىلعان كەزدە بۇكىل ەلدەگى عىلىم ـ تەحنيكا قىزمەتكەرى 50 مىڭنان اسپايتىن، ارناۋلى عىلمي زەرتتەۋمەن شۇعىلداناتىن قىزمەتكەر نە بارى 600 قانشا ادام بولاتىن. قازىر ەلىمىزدىڭ عىلىم ـ تەحنيكا دارىندىلار قوسىنىنىڭ سانى مەن ساپاسى قاتار ارتىپ، زەرتتەپ اشۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جالپى ۋاقىتتىق بالاماسى ٴۇرتىس كوپ جىل دۇنيە ٴجۇزىنىڭ 1 ـ ورنىندا تۇرىپ، الەمدەگى ەڭ تولىق ٴپان جۇيەسىن جانە ەڭ ۇلكەن كولەمدەگى دارىندىلار جۇيەسىن قالىپتاستىردى.

ەرىك بەرىپ، اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتۋ ارقىلى عىلمي زەرتتەۋشىلەردىڭ عىلمي زەرتتەۋمەن الاڭسىز شۇعىلدانۋىنا مۇمكىندىك جاسادى؛ ”قابىلەتتىلەر باستاماشى بولىپ ىستەۋ“، ”ات بايگەسى“ٴتۇزىمى سياقتىلار ارقىلى ۇزدىك دارىندىلاردىڭ قابىلەتىن تولىق ايگىلەۋىنە مۇمكىندىك جاسادى؛ نازاردى زەرتتەپ اشۋ ۇسىنىلىمىن ارتتىرۋ، جاس دارىندىلاردى جەدەل جەتىلدىرۋ، العاش كاسىپورىن قۇرعاندارعا كومەكتەسۋ، سۇيەمەلدەۋدى كۇشەيتۋ سياقتى مازمۇندارعا شوعىرلاندىرىپ، ٴبىرقىدىرۋ جەللەس رەفورما شارالارىن شىعارىپ، عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتكەرلەرىنىڭ جاڭالىق اشۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋداعى ومىرشەڭدىك كۇشىن اناعۇرلىم تاسقىنداتتى.

عىلىم ـ تەحنيكا ٴتۇزىلىس رەفورماسىن ونان ارى تەرەڭدەتۋ جونىندە، پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىندە جاپپاي ورنالاستىرۋ جاسالدى. بولاشاقتا، ەلىمىز كەلەلى عىلىم ـ تەحنيكا جاسامپازدىعىن ۇيىمداستىرۋ مەحانيزمىن ساپالىلاندىرۋ، شەشۋشى، وزەكتى تەحنيكادان قامال الۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ كۇشەيتىپ، مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق عىلىم ـ تەحنيكا قۋاتى قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ، عىلىم ـ تەحنيكا جوسپارىن باسقارۋدى جاقسارتۋ، ۇيىمداسقان نەگىزدىك زەرتتەۋدى كۇشەيتۋ سياقتى جاقتاردا رەفورمانى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتەدى.

2035 ـ جىلى عىلىم ـ تەحنيكادا قۋاتتى ەل قۇرامىز! جوسپار جاسالدى، نىسانا الدا تۇر. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، ەلىمىزدىڭ عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ىستەرى، ٴسوز جوق، تاعى دا بيىك بەلەستەردى باعىندىرىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى عىلىم ـ تەحنيكادا ٴوز كۇشىنە سۇيەنۋدى، ٴوزىن الۋەتتەندىرۋدى جەدەل جۇزەگە اسىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋعا پارمەندى عىلىم ـ تەحنيكا تىرەگىن ازىرلەيدى.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 9 ـ ايدىڭ 11 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)