اعاياز وتارىنداعى مالشىلاردىڭ وزگەشە تۇرمىسى

سۋرەتىن تارتىپ، ماقالاسىن جازعان تىلشىلەرىمىز لاي يۇينيڭ، جاڭ چيڭحۋا

11 - ايدىڭ 25 - كۇنى تاڭ سارىدە موڭعۇلكۇرە اۋدانى قاراسۋ قالاشىعىنداعى 54 جاستاعى مالشى نۇرجان قۋانشىباي ۇلى ٴوزىنىڭ 100 قوي، 31 جىلقى، 15 سيىرىن ايداپ، اعاياز قىستاۋلىعىنا قاراي جولعا شىقتى، بۇل ونىڭ 34 - رەتكى وتارعا كوشۋى ەدى.

موڭعۇلكۇرە اۋدانىنداعى سارقوبى اۋىلى مەن قاشاجار، قاراسۋ، موڭعۇلكۇرە قالاشىقتارىنىڭ اۋىل - قالاشىق، فەرمالارىنان نۇرجان قۋانىشباي ۇلى سياقتى 600 دەي مالشى وتباسى، 400 مىڭ تۇياققا جۋىق ٴار تۇلىك مالدى اعاياز وتارىندا قىستاتادى.

ٴار جىلى قىسقى كوشى - قون كەزىندە اعاياز وتارىندا قىستاۋلىق قوريتىن جاڭاباي امەك ۇلى مەن ايەلى قاربالاستىققا تۇسەتىن - دى، جاڭاباي مالشىلارعا كومەكتەسىپ مالدارىنا جەم - ٴشوپ بەرسە؛ ايەلى كوپشىلىككە ٴسۇتتى شاي دەمدەپ، اس - تاعامدارىن ازىرلەپ دايىن وتىرادى؛ مالشىلار كولىكتەرى تىنىعىپ، وزدەرى دە اۋجال جاساعاننان كەيىن ارقا - جارقا اڭگىمە كورىگىن قىزدىراتىن.

جاڭابايدىڭ قالاشىقتا جاڭادان سالىنعان باسپاناسىنان سىرت، اعاياز وتارىندا دا جارىق تا، كەڭ، جىلى ٴۇيى بار. وندا تەلەۆيزور، مۇزداتقىش جانە كىرجۋعىش قاتارلى ەلەكتر سايماندارى دا تولىق. مۇندا دامىلداپ اتتاناتىن مالشىلارعا تىپتەن قولايلى. جاڭاباي وتباسى جونىنەن العاندا قىس ماۋسىمى ەڭ دۋماندى، ەڭ كوڭىلدى وتەدى. 

ەرتەمەن اتقا قونىپ، ٴار تۇلىك مالىن ايداپ، وتارعا جول العان نۇرجان 14 ساعات بويى دامىلسىز العا جىلجىپ، قاس قارايا ٴۇي تولى قوناقتارى بار جاڭابايدىڭ ۇيىنە ات باسىن تىرەدى. وسىندا ٴبىر كۇن ەرۋ بولاتىن نۇرجان الدىمەن بولدىرعان ات - كولىكتەرىنىڭ بەلىن بوساتىپ، ٴار تۇلىك مالىنا جەم - ٴشوبىن بەرگەننەن كەيىن ۇيگە كىرىپ، وتاعاسىنىڭ ازىرلەگەن تورە تاباق ەتىنەن ٴدام تاتىپ، ٴسۇتتى شايمەن ٴشولىن باسىپ، جايلى جاتىپ دەم الدى. نۇرجان قونىپ جاتقان جاڭابايدىڭ ۇيىنە كەي كەزدەرى 30 نەشە مالشى قىسىلىپ - قىمتىرىلىپ جاتاتىن ەدى.

”بۇرىن وتاردىڭ شارت - جاعدايى وتە جاپالى، جولى كۇدىر، ەلەكتر دە، تەلەۆيزور دا جوق، تەلەفونمەن دە سويلەسە المايتىن. قىستاۋدى قالىڭ قار باسىپ قالعاننان كەيىن، جول جۇرۋگە مۇمكىن بولمايتىن، مالشىلار جەتەرلىك كۇرىش، ۇن، ەت سىندى ازىق - تۇلىكتەرىن ەرتەدەن ازىرلەپ الاتىن، جەمىس - جيدەك، كوكونىس جەۋ مۇمكىن ەمەس ەدى. قازىر وزگەرىس وتە زور، ۇكىمەت ٴار جىلى مول قارجى قوسىپ، جول جوندەپ، مال شارۋاشىلىق شيپاحاناسىن سالىپ، حابارلاسۋ قۇرىلعىلارىن تولىقتادى، كۇن ەنەرگياسىنان پايدالانىپ ەلەكتر تاراتۋ قۇرىلعىسى مەن جاساندى سەرىك تەلەۆيزياسىن كەمەلدەندىردى. مالشىلار تاعى دا ماشينالاسقان كوشى - قون جولىن تاڭداپ، كوشى - قون ۋاقىتىن قىسقارتىپ، مال شىعىنىن ازايتتى. ٴسويتىپ، وتارداعى مالشىلاردىڭ ٴوندىرىس، تۇرمىس شارت - جاعدايىن بارىنشا جاقسارتتى“ دەدى نۇرجان.

وتارعا اۆتوكولىكپەن كوشكەندە ۋاقىتتان ۇتقانىمىزبەن، مال كوپ بولعاندىقتان، جۇمسالاتىن قارجى دا از بولمايدى. اۆتوكولىككە تيەگەندە قاتتى قىسىلىسىپ كەتسە مال وڭاي ٴىش تاستايدى. ال مالدى ايداپ كوشۋدىڭ ازابى كوپ، ۋاقىت ىسىراپشىلدىعى بولعانىمەن كوكتەمگى تولىنە تولىق كەپىلدىك ەتۋگە بولادى. سوندىقتان كۇنى بۇگىنگە دەيىن مالشىلاردىڭ كوبى نۇرجان سياقتى مالىن وتارعا ايداپ كوشەدى.

وتاردا نۇرجان قاتارلى مالشىلار ٴار كۇنى مالدارىن ورىسكە ەرتەمەن ايداپ، جاي قورالاپ ٴشوپتىڭ سونىسىن، سۋدىڭ تۇنىعىن قۋالاي ٴار تۇلىك مالىن باعىپ كەلەدى. بۇل ارانىڭ تۇرمىس ريتىمى باياۋ ٴارى ٴبىر سىدىرعى بولعانىمەن، مالشى قاۋىم جونىنەن العاندا جايماشۋاق تا كوڭىلدى ورتا سانالادى.

 نان جابۋ

 ەت سۇرىلەۋ 

 سوعىم باسىندا باس قوسۋ 

كوشى - قون جولىندا

 اعاياز وزەنىن جاعالاي كوشكەن مالشى 

 كۇن شۋاعىنا شومعان اعاياز اڭعارى 

 ات تاعالاۋ

قىستاۋلىقتاعى اعاش ٴۇي 

 ٴتۇتىنى بۋداقتاعان قىستاۋ