انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى يىن لۋ

3 ـ ايداعى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىندا جىلى لەپ ەسەدى. مادەنيەت ارقىلى حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزۋ كونسەرت اترەتتەرى اۋىل ـ قىستاق ساحنالارىنا بارىپ، تارتىمدى ادەبيەت ـ كوركەمونەر قويىلىمدارىمەن ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ رۋحاني مادەنيەت تۇرمىسىن نارلەندىردى جانە بايىتتى.

3 ـ ايدىڭ باسىندا شينجياڭ اييۋە وركەسترىنىڭ ادەبيەت ـ كوركەمونەر شاعىن اترەتى حوتان قالاسى سورباق اۋىلى حەني قىستاعىنا باردى. كىشى سكريپكانىڭ تۇنىق دىبىسى، ۇلكەن سكريپكانىڭ مامىرلاعان ٴۇنى، ۇزىن سىرنايدىڭ ايبىندى دىبىسى، وجاۋقاباق سىرنايدىڭ سىڭعىرلاعان ٴۇنى قوسىلىپ سيمفونياعا اينالعاندا، قىستاق تۇرعىندارى شاتتىققا شومىپ، قۇمارتا تىڭدادى. «ۇلى بەيجيڭ»، «مۋدانحان»، «ارمان»، «گۇل نەگە وسىنشاما قىزىل»، «مەن جانە مەنىڭ وتانىم» سياقتى كلاسسيكالىق اۋەندەر قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قۇلاق قۇرىشىن قاندىرىپ، جايدارى جۇزدەردەن باقىت لەبى ەستى. ”بۇرىن تەلەفوننان جانە تەلەۆيزوردان عانا كورەتىن سيمفونيالىق كونسەرتتى وسى رەت ۇستىندە تىڭدادىم، بەرەتىن اسەرى ۇقسامايدى ەكەن. كۇندەردىڭ بىرىندە مۋزيكا زالىندا وتىرىپ سيمفونيا تىڭداسام دەيمىن“، ـ دەدى قىستاق تۇرعىنى امەرجان ايۇپ.

سيمفونيا قىستاق تۇرعىندارى ٴۇشىن بەيتانىس بولعاندىقتان، ورىنداۋشىلار مۋزيكا بىلىمدەرىن ٴتۇسىندىرۋ بۋىنىن ارنايى ورنالاستىردى. شينجياڭ اييۋە وركەسترىنىڭ ورىنباسار باستىعى ۋاڭ جيسۇڭ مۋزيكا اسپاپتارىنىڭ ەرەكشەلىگىن ٴبىر شەتىنەن كورسەتىپ، مۋزيكا اسپاپتارىنىڭ ٴتۇرىن، ورىنداۋ شەبەرلىگىن جانە دىبىستارىن سايكەستىرۋ قاعيداسىن ٴتۇسىندىردى. قىستاق تۇرعىندارى مۋزيكا اسپاپتارىن قورالاپ، قىزىقتى سۇراۋلاردى قويدى: ”ۇزىن سىرنايدى دەنە تۇلعاسى ۇلكەن ادامدار عانا ۇيرەنە مە؟“، ”ەلەكتروندى رويال ۇيرەنگەندەردىڭ پيانينو ۇيرەنۋى وڭايعا تۇسە مە؟“، ورىنداۋشىلار سابىرلىلىقپەن جاۋاپ بەرىپ، جۇرت سول جەردە قىزۋ اڭگىمەلەستى.

اقسۋ ايماعىنىڭ اۋات اۋدانىندا شينجياڭ كوركەمونەر تەاترحاناسى وپەرا ۇيىرمەسىنىڭ ”انار ٴدانى“ ادەبيەت ـ كوركەمونەر شاعىن اترەتى ارناۋلى قىزمەت وتەۋ قيمىلىن ورىستەتتى. اندىك مۋزيكا،، ويىن كورسەتۋ سياقتى الۋان ٴتۇرلى باۋلۋ نەگىزگى ساتىداعى ادەبيەت ـ كوركەمونەر اۋەسكەرلەرىنە مول تابىس سيلادى. جاندى ۇلگى كورسەتۋ ارقىلى ساحنالىق ٴسوزدى ۇيرەتەتىن مۇعالىم رينات تالعات كۋرسانتتاردىڭ سۇيىسپەنشىلىكتى بەينەلەۋ مەن سويلەۋ ريتىمىنىڭ بايلانىسىن يگەرۋىنە جەتەكشىلىك ەتتى: ”تەز سويلەگەندە جانە باياۋ سويلەگەندە ٴسوز مانەرى ۇقسامايدى“. ٴبي ۇيرەتۋ بۋىنىندا مۇعالىمدار وسى زامانعى ٴبي ەلەمەنتىن ەنگىزىپ، كۋرسانتتاردىڭ ٴداستۇرلى ۇلتتار ٴبيىن جاساۋ ۇلگىسىندە جاڭالىق اشۋىنا كومەكتەستى. كۋرسانت گۇزال يمىنجان تەبىرەنە بىلاي دەدى: ”كاسىپتىك مۇعالىمداردىڭ كورسەتۋىمەن تەز العا باسقانىمدى سەزىندىم. ٴبىز قازىر لالادۇي بيىنە جاتتىعىپ جاتىرمىز، كەيىن مادەنيەتتىك كونسەرتتەردە كەرەككە جارايدى“.

تاياۋدا اۋات اۋدانى باعتوعراق اۋىلى ٴابدىرامان قىستاعىندا قويىلعان شاعىن كولەمدى ٴان ـ ٴبي پيەساسى «شىنايى سۇيىسپەنشىلىك — مەن قىستاق كوكتەم مەرەكەسى ساۋىق كەشىنە شىعامىن» تاماشالاۋ ورلەۋىن كوتەردى. شينجياڭ كوركەمونەر تەاترحاناسى مەن جەرگىلىكتى مادەنيەت ـ ساياحات مەكەمەسى بىرلەسىپ دايىنداعان وسى تەاتر قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ”قىستاق كوكتەم مەرەكەسى ساۋىق كەشىنە“ دايىندالۋ اڭگىمەسىن نەگىزگى جەلى ەتىپ، انساي بەل بارابانى، حور باسەكەسى سياقتى جاندى كورىنىستەردى توعىستىردى. قىزىقتى ساحنا سوزدەرى، اسەرلى اندەر جانە ومىرشەڭ كۇشكە تولى بيلەر ٴبىرىن ـ ٴبىرى ايشىقتاپ، ساحناداعى ”سان الۋان ونەر“ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ٴوز بەينەلەرىن كورۋىنە مۇمكىندىك بەرىپ، ولاردى قۋانىشقا شومدىردى. تەاترداعى ادامداردىڭ ساحنا جونىندەگى قاراپايىم تىلەگى ٴدال مادەنيەت سارايىنىڭ ارتيسى ەرشات ٴالي ايتقانداي بولدى: ”بۇقارانىڭ مويىنداۋى ٴبىز ٴۇشىن ەڭ ۇلكەن جىگەرلەندىرۋ. ٴبىز وسى پيەسانى اۋىلدا ارالاپ قويامىز، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ اڭىسى بويىنشا تۋىندىمىزدى ۇزدىكسىز ارلەي تۇسەمىز“.