انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى
اي تولعان كەزدە وتباسىلارى باس قوسىپ، وتباسى - وتان سۇيىسپەنشىلىگى قويۋلاپ، بۇكىل ەل شاتتىققا شومدى. بيىل جۇڭچيۋ مەرەكەسى مەن مەملەكەت مەرەكەسى قاتار كەلدى، تيانشان الابىنىڭ جەر - جەرىندەگى كادرلار، جۇمىسشى - قىزمەتكەرلەر ءار ۇلت جۇپ قۇراعان تۋىستارىمەن بىرگە باي مازمۇندى قيمىلدار وتكىزىپ، قوس مەرەكەنى قۇتتىقتاپ، ەل امان، جۇرت تىنىش بولۋىن تىلەپ، كوركەم بولاشاقتى تىلگە تيەك ەتىپ، باس قوسۋ ساتىنەن بىرگە ءلاززاتتاندى.
”ءبىزدىڭ ۇيگە كەلىپ ايكۇلشە جەڭىز، ءسىزدىڭ ۇيىڭىزگە بارىپ پالاۋ جەيىن“. بۇل راۋشانگۇل قيۇم مەن شيا ديڭجىن اپەكەلى - سىڭلىلەردىڭ مەرەكە - مەيرامداعى ۇيرەنشىكتى ىسىنە اينالعان. 9 - ايدىڭ 29 - كۇنى كورلا قالاسى قوسارىق اۋىلى تومەنگى قوسارىق قىستاعىنىڭ تۇرعىنى راۋشانگۇلدىڭ ۇيىنەن اۋىق - اۋىق شاتتىق ءۇنى كوتەرىلدى. ”ءسىڭلىم ءۇيىڭ الىس بولعاندىقتان، مەرەكەنى ءبىزدىڭ ۇيدە وتكىزەيىك“، - دەدى راۋشانگۇل.
شيا ديڭجىن قوسارىق اۋىلى ليۋلين قىستاعىنىڭ كادرى، قىزمەت بارىسىندا راۋشانگۇلمەن تانىسادى، ەكەۋى العاش كەزدەسكەندە - اق كونەكوز دوستارداي شۇيىركەلەسىپ كەتتى. سول كۇنى ۇستەلگە ايكۇلشە، المۇرت، شىلان تولدى، ەكى وتباسىنىڭ ادامدارى اڭگىمە دۇكەنىن قۇرىپ، ايكۇلشە جەپ، ايدى بىرگە تاماشالادى. شيا ديڭجىن راۋشانگۇلدىڭ بالاسىنا جۇڭچيۋ مەرەكەسىنىڭ كەلۋ تاريحىن ايتىپ بەردى، بالالار مۇنى دەن قويا تىڭدادى. ”مەنىڭ اۋىلىم چۇڭچيڭدە، وسى ارادا قىزمەت ىستەگەننەن كەيىن راۋشانگۇلمەن تانىستىم، ول مەنى سىڭلىسىندەي كورەدى، ءبىر - ءبىرىمىزدى مازالاپ جۇرگەن ىستەر بولسا، ءبارىن قارسى جاققا ايتقىمىز كەلەدى“، - دەدى شيا ديڭجىن.
شيا ديڭجىن شىلان، جۇگەرى سياقتىلاردى ءتىزىپ مەملەكەت تۋىنىڭ سۋرەتىن سالدى، ەكى وتباسىنىڭ ادامدارى قۋانىشپەن توپتىق سۋرەتكە ءتۇستى. ”وسى جۇڭچيۋ، مەملەكەت مەرەكەسىن وتە ءماندى وتكىزدىك“. راۋشانگۇل بىلاي دەدى: ءبىز بۇگىنگى باقىتتى تۇرمىستى جانە اپەكە - ءسىڭىلى سۇيىسپەنشىلىگىن قاستەرلەپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى تۇقىمىنىڭ گۇل اشىپ جەمىس بەرۋىنە مۇمكىندىك جاساۋىمىز كەرەك.
قوس مەرەكە قارساڭىندا اۆتونوميالى رايوندىق گەولوگيا مەكەمەسىنىڭ ونسۋ اۋدانى توپقان قالاشىعى تومەنگى توپقان قىستاعىندا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ كادرلارى جۇپ قۇراپ، تۋىس بولعان قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ۇيىنە بارىپ، تۋىستارىمەن بىرگە مەرەكەنى تويلادى. ءاربىر تۋىسىنىڭ پارتيانىڭ مەيىرى مەن مەرەكە رايىن سەزىنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ ءۇشىن، قىزمەت اترەتىنىڭ كەيبىر كادرلارى تۋىستارىنىڭ ءىس جۇزىندىك جاعدايىنا قاراي تارتۋ - تارالعى ساتىپ الدى، ال كەيبىرەۋى تۋىستارىنىڭ ءوندىرىس جاعدايىن يەلەپ، مەرەكە - مەيرامدا تۋىسشىلاي بارۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى ”ساباق“ دايىندادى.
10 - ايدىڭ 1 - كۇنى تۇستەن بۇرىن اۆتونوميالى رايوندىق گەولوگيا مەكەمەسىنىڭ تومەنگى توپقان قىستاعىندا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ باستىعى، ءبىرىنشى شۋجي ۋي شينچاڭ قىزمەت اترەتىنىڭ مۇشەلەرىن باستاپ تۋىسى قۇربان كەرىمنىڭ ۇيىنە كەلدى. قۇربان ۋي شينچاڭ ۇسىنعان بالكۇلشە، جەمىس - جيدەك سياقتى تارتۋ - تارالعىلاردى قابىلداپ، قىزمەت اترەتىنىڭ كادرلارىن ۇيگە كىرىپ وتىرۋعا ۇسىنىس ەتتى.
”جاڭعاقتى جاقىندا جيىپ الدىق، 9 توننا ءونىم الدىق، 110 مىڭ يۋانعا ساتتىم. الما پىسايىن دەپ قالدى، تاعى ءبىر كىرىس كەلگەلى تۇر. ۋي شۋجيدىڭ بىزگە كوڭىل ءبولىپ كەلگەندىگىنە العىس ايتامىن، قىزمەت اترەتى مەن قىستاق ’ەكى كوميتەتى‘ بىزگە ۇزدىكسىز كومەكتەسىپ كەلەدى“. قۇربان ءسوز تيەگىن اعىتتى. كوكتەمدە سوقپا اياز ءجۇرىپ، الما اعاشى ەندى عانا گۇل اشقاندا ۇسىككە تاپ بولعانى، قىزمەت اترەتى ورمان شارۋاشىلىعى تەحنيكتەرىن شاقىرىپ، كاسىپتىك ءبىر جاقتى ەتۋ تەحنيكاسى ارقىلى ونىڭ جانە باسقا دا ەگىمشىلىك وتباسىلارىنىڭ قيىن وتكەلدەن وتۋىنە كومەكتەسكەنى ونىڭ ەسىندە ۇمىتىلماستاي قالىپتى.
”بۇل ءبىزدىڭ ىستەۋگە ءتيىستى ءىسىمىز، ءبىزدىڭ نەگىزگى ساتىعا كەلىپ قىزمەت ىستەۋىمىز بۇقارانىڭ ماسەلەسىن شەشۋ ءۇشىن. سىزدەر رازى بولعاندا عانا، ءبىزدىڭ قىزمەتتەرىمىز تولىمدى بولادى“، - دەدى ۋي شينچاڭ قۇربانعا. ۇيدەن شىققان كۇلكى ءۇنى قۇرباننىڭ كەڭ دە رەتتى، مول جەمىس - جيدەككە تولى اۋلاسىندا قالىقتادى.
”مەن جانە مەنىڭ وتانىم، ءبىر ءسات تە بولىنبەيمىز...“ 9 - ايدىڭ 29 - كۇنى حوتان اۋدانى حانارىق قالاشىعى لايقا قىستاعىنىڭ الاڭىنان تامىلجىعان ءان اۋەنى ەستىلدى، بۇل ارادا ”جۇڭچيۋدى قارسى الۋ، مەملەكەت مەرەكەسىن قۇتتىقتاۋ“ بىرلەسكەن ساۋىق كەشى وتكىزىلىپ جاتتى.
قيمىل بارىسىندا قىستاقتا تۇراتىن قىزمەت اترەتىنىڭ كادرلارى، جۇپ قۇراپ تۋىستاسقان كادرلار، قىستاق تۇرعىندارى قورالانا وتىرىپ، قامىر يلەپ، قيما ارالاستىرىپ، قيما ءتۇيىپ، گۇل باسىپ جاتتى... كوپ وتپەي، ايكۇلشەلەر ۇستەلگە تولدى. كوپشىلىك ءازىل - قالجىڭ ايتىسىپ، مارە - سارە بولىستى. ”بۇل مەنىڭ تۋىستاسقان كادرلارمەن تۇڭعىش رەت بىرگە ايكۇلشە جاساۋىم، ەرەكشە ءماندى بولدى“، - لايقا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى روزىنيسا تۇرسۇنباقى قۋانا بىلاي دەدى: ”ءبىز تاعى كوپشىلىكتىڭ ورىنداعان تاماشا ويىن نومىرلەرىن دە تاماشالادىق، كوڭىلىمىز شاتتاندى“.
”كوپشىلىككە تارتىمدى ويىن كورسەتۋ ءۇشىن، 9 - ايدىڭ باسىندا - اق ءبىز ساۋىق كەشتى جوبالاي باستادىق ءارى ويىن نومىرلەرىنە دەن قويا جاتتىقتىق، بۇگىن كەشكى كونسەرت وتە تابىستى بولدى. ساۋىق كەشتەگى ويىن نومىرلەرى مەن ويىنداردىڭ بارلىعىن قىستاق تۇرعىندارى وزدەرى قۇراستىرىپ، وزدەرى قويدى، ىقپالداستىق ويىندارى جۇپ قۇراعان تۋىستار اراسىندا اناعۇرلىم كوپ تىلدەستىك تۋدىردى، سۇيىسپەنشىلىكتەرى دە تەرەڭدەي ءتۇستى“، - دەدى لايقا قىستاعىنىڭ كادرى امانگۇل ابەيبوللا تىلشىگە.قوس مەرەكە كەزىندە التاي قالاسى بالباعاي اۋىلىنىڭ جاڭا داۋىردەگى وركەنيەت امالياتى پۋنكتتەرى ”جۇڭچيۋدا مەيىر جەتكىزۋ“ قيمىلىن بەلسەنە ورىستەتتى.
بالباعاي اۋىلىنىڭ كادرى ۋاڭ بو وسى اۋىلدىڭ قاراعاش قىستاعىنداعى كوتەرمەگە الۋشى كادر، 9 - ايدىڭ 29 - كۇنى ول قاراعاش قىستاعىنداعى تۋىسى جامالقان قۇسىمانيانىڭ ۇيىنە بارىپ، مەرەكەلىك تىلەك ءبىلدىرىپ، حال سۇراۋ بۇيىمدارىن تارتۋ ەتتى.
ۋاڭ بو جامالقان كاريانىڭ دەنساۋلىعى مەن تۇرمىس جاعدايى، پەرزەنتتەرىنىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋ جانە كىرىس جاعدايى، ەمدەۋ قامتاماسىزداندىرۋى سياقتى جاقتارداعى جاعدايلارىن ەگجەي - تەگجەيلى ۇعىستى ءارى كارياعا اۋا رايى قۇبىلمالى ماۋسىمدا دەنساۋلىعىنا كوبىرەك كوڭىل ءبولۋدى تاپسىردى. جۇپ قۇراپ تۋىستاسقان كادردىڭ قامقورلىعى جامالقان كاريانى ايرىقشا مەيىرگە بولەدى.
”پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ ىقىلاستى قامقورلىعىنا العىس ايتامىز، ءبىزدىڭ قازىرگى تاماشا تۇرمىسىمىز پارتيانىڭ ابزال ساياساتىنىڭ ارقاسى. ءبىز تۋىستارىمىزبەن بىرگە مەرەكەنى تويلاپ، ءبىر ءۇيلى جاندارداي كوڭىلىمىز بارعان سايىن جاقىنداسا ءتۇستى“، - دەدى جامالقان كاريا تەبىرەنە.
9 - ايدىڭ 30 - كۇنى جىڭ اۋداندىق ايەلدەر بىرلەستىگى مۇتتار قۇمدى ءشول كورىنىس وڭىرىندە وتكىزگەن ”انار گۇلى · كورشى - قولاڭداردىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى“ اتىنداعى ەڭ بەرەكەلى وتباسىلار تۋىستاسۋ، جۇپ قۇراۋ بىرلەسكەن دوستىق قيمىلىندا ەڭ بەرەكەلى وتباسىلاردىڭ جۇپ قۇراپ، تۋىس بولعان 30 ۋاكىلى اڭگىمە ايتۋ، ۇلتتار مادەنيەتىنەن بىرگە ءلاززاتتانۋ، تارتۋ - تارالعى اۋىستىرۋ، ءان - ءبي ونەرى سياقتى تاسىلدەر ارقىلى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءداستۇرلى مادەنيەتىن ايگىلەپ، جۇپ قۇراپ، تۋىس بولۋدىڭ قۋانىشتى سەزىمىن بەينەلەدى.
”تۋىسىممەن قانداستىق قاتىناسىم بولماعانىمەن، اپەكەلى - سىڭلىلەردەن دە جاقىن سۇيىسپەنشىلىگىمىز بار“. مۇتتار قۇمدى ءشول كورىنىس ءوڭىرى كۇتىنۋ ورنىندا قۇمدا سىرعاناۋ مەن قۇممەن ەمدەلۋدى باستان كەشىرگەننەن كەيىن، ياڭ فىڭچين قۋانا بىلاي دەدى: ”تۋىسىم ەكەۋىمىز دە ءبي بيلەۋدى ۇناتامىز، ءبىز ۇنەمى بارىپ - كەلىپ تۇرامىز. ءبىز دە وسى سۇيىسپەنشىلىكتى بالالارعا جەتكىزەمىز“.
(ءتىلشى ءپاريزات ابدۇل، قاتىناسقان تىلشىلەر جاڭ جىلي، جاڭ تيڭ، دۋ جيانحۇي، ەرىكتى تىلشىلەر دي ۋىنچي، لۋ فاڭ، حان لي، حۋاڭ جينزى، چىن ليڭ)