تۇردان جاناقىن ۇلى، مىڭ شيا، كاميلا حالمۇرات (ءوز تىلشىلەرىمىز)
-”گۇلي شەشە، مەن كەلدىم، ءسىزدى ساعىنىپ كەتتىم، ەندى كەتپەيمىن“.
-”گۇلي شەشە، ماعان ەندى قاراماي قويادى ەكەن دەگەن ەدىم“...
”بارلىقتارىڭ بالامسىڭدار، ءوز بالاسىن باۋىرىنا باسپايتىن انا بولا ما ەكەن“. گۇلبوستان يۇسۇپجان قۇشاعىن ايقارا اشىپ، ”ۇيلەرىنە“ ورالعان بالالارىن باۋىرىنا باسىپ، بەتتەرىنەن ءسۇيدى.
8 - ايدىڭ 28 - كۇنى تۋىسشىلاۋ دەمالىسى دا جەتىپ كەلدى، ۇزاقتان بەرى گۇلبوستان يۇسۇپجاننىڭ ۇيىندە تۇرىپ كەلە جاتقان بالالار ءوز اتا - انالارىمەن قاۋىشىپ، ماۋقىن باسقان سوڭ ”ۇيلەرىنە“ قايتا ورالعان. ءوز ۇيلەرىنە كەتكەندەرىنە بىرنەشە كۇن بولسا دا، ”انا - بالا “ ءۇشىن ۇزاق سەزىلىپ، وسى دەمالىستى ارەڭ وتكىزگەن - دى.
بيىل 50 جاسقا كەلگەن گۇلبوستان يۇسۇپجان قۇلجا قالاسى ءدوڭمالى ءمالى باسقارماسى دوستىق جولى الەۋمەتتىك اۋماعىندا تۇراتىن - دى، ول وڭ قولى 4 - دارەجەلى مۇگەدەك بولعانىنا قاراماستان، ون جىلدان بەرى سەكسەننەن استام كەم اقىل بالالارعا قامقور بولىپ كەلەدى.
ول بار ەرىك - جىگەرىمەن ”قاناتىنان قايىرىلعان“ پەرىشتەلەردى ارمانعا قانات قاقتىردى.
گۇلبوستان يۇسۇپجان تەك ەكى الاقانى عانا بار، ساۋساقتارى جوق بولىپ كەلگەن - دى، دەنە كەمتارلىعى بولعانىمەن وتباسىنداعىلاردىڭ مەيىر - ماحابباتىنان قۇر الاقان قالماعان ول اتا - اناسىنىڭ شەكسىز سۇيىسپەنشىلىگىندە ەش ۋايىمسىز، اشىق - جارقىن بولىپ بويجەتتى.
-”كىشكەنە كەزىمنەن ۇزدىك وقىعاندىقتان، ۇستازدارىم قاتتى جاقسى كورەتىن، قۇربى - قۇرداستارىما دا سيىمدى بولدىم. بالا كەزىمدە بىرگە وينايتىن دوستارىم قولىمنىڭ كەمدىگىنە تاڭ قالمايتىن، بۇعان بولا ءوزىم دە قوراشسىنىپ كورمەگەم“،- دەپ ءسوز باستاعان گۇلبوستان يۇسۇپجان،-”تەك جوعارى مەكتەپكە ەمتيحان تاپسىرىپ، ماماندىق تاڭدايتىن كەزدە قولىمنىڭ كەمىستىگىنەن شەكتەمەگە ۇشىرادىم، بۇل ماعان اۋىر سوققى بولدى“،-دەدى.
وسى سەبەپتى جوعارى مەكتەپ ەمتيحانىنان وتە الماي قالعانىنا بولا تالاي ۋاقىت ەڭسە كوتەر الماي جۇرگەن گۇلبوستان يۇسۇپجان قۇلجا قالالىق مۇگەدەكتەر بىرلەستىگىنە حالىق ءۇشىن قىزمەت وتەيتىن ەرىكتى بولىپ، ءوزىنىڭ كۇش - قۋاتى ارقىلى تالايلاعان مۇگەدەك جانداردىڭ ارمانىنا جەتۋىنە جەبەۋشى بولدى.
”مۇگەدەك، كومەككە مۇقتاج جانداردىڭ قاسىندا ءجۇرىپ، ولاردىڭ مۇڭ - مۇقتاجى مەن ارمان - ماقساتىن تۇسىنگەن سايىن ولارعا جاقىننان جاردەمشى بولۋعا بەكىنە ءتۇستىم. كەم اقىل بالالار وقىتۋ مۇمكىندىگى بار مەكتەپتەردە تەك 16 جاسقا دەيىن وقي الادى، ال ۇيىنە قايتقاننان باستاپ ولارعا ارناۋلى قارايلاساتىن ادام بولۋى كەرەك - تى، بۇل كوپتەگەن وتباسىلارى ءۇشىن اسا قيىن شارۋا ەدى“ دەيدى گۇلبوستان يۇسۇپجان.
”كەم اقىل، كومەككە مۇقتاج بالالاردىڭ اتا - اناسى قايتۋى كەرەك؟ كوزى جاستى، كوڭىلى قاياۋ اتا - انالارعا قولىمنان كەلگەن كومەگىمدى اياماي، وسى ءبىر قيىن كۇندەردە ولارعا سەرىك بولسام“ دەگەن وي گۇلبوستاننىڭ ەسىنەن ءبىر ءسات كوتەرىلگەن ەمەس.
ۇيلەنگەننەن كەيىن گۇلبوستان بالا - شاعالى بولدى. كۇيەۋى سىرتتا جۇمىس ىستەيتىندىكتەن بالالارىن باعىپ - قاعۋمەن كۇندەر وتىپ جاتتى. كورشى - قولاڭدارى جۇمىس بابىمەن سىرتقا كەتكەندە بالالارىن ونىڭ قاراۋىنا تاپسىرىپ، الاڭسىز كەتە بەرەتىن. ۇيتكەنى گۇلبوستان بالالارعا ەرەكشە مەيىرىمدى بولعاندىقتان، بالامەن بىرگە بالا بولىپ ويناپ، قارىندارىن تويدىرىپ، كۇتىمدەرىن جاساي بىلەتىن - دى. كەيىن ءبىر وتباسى ونى ارناۋلى ىزدەپ كەلىپ، كەم اقىل بالاسىنا قارايلاسۋدى وتىنەدى. گۇلبوستان وسىنداي مۇگەدەك بالالاردى كورسە بولدى ءوزىنىڭ قولى ەسىنە ءتۇسىپ كەتەتىن دە، ولاردىڭ كوزدەرىندەگى مۇڭ مەن مۇقتاجدىقتى جۇرەگىمەن تۇسىنەتىن - دى. 2016 - جىلى ول قۇلجا قالالىق ۋىنزۋان مۇگەدەك بالالارعا قامقورلىق جاساۋ قىزمەت وتەۋ شەكتەۋلى سەرىكتەستىگىن قۇرادى، وسىلايشا، ءتىپتى دە كوپتەگەن وتباسىلارى ونىڭ اتىن ەستىپ، كەم اقىل بالالارىن گۇلبوستاننىڭ قامقورلىعىنا بەرەدى.
وسى ءبىر توپ سۇيكىمدى ”قوشاقاندار“ جان ۇيانىڭ جىلۋىن كوردى.
2016 - جىلى 12 - ايدىڭ ءبىر كۇنى قار جاۋىپ تۇرعان، گۇلبوستان تاڭمەن تالاسا تۇرىپ، اۋلانىڭ قارىن تازالاپ جۇرگەندە ءۇش تە ءتورت جاسقا كەلگەن قىز بالانى كورىپ بىردەم اڭىرىپ تۇرىپ قالادى دا، ودان ”اتىڭ كىم؟ اكە-شەشەڭ قايدا؟“ دەپ سۇرايدى. سونداعى بالانىڭ مەڭىرەيگەن بەينەسىنە قاراپ، بارلىعىن تۇسىنگەندەي بولادى.
گۇلبوستان دەرەۋ قىز بالانى كوتەرىپ ۇيىنە الىپ كەلەدى. تويعان قوزىداي تومپيعان، تانا كوزدى بۇل ”قوشاقان“ سونشاما سۇيكىمدى بولعانىمەن، وكىنىشتىسى، سويلەي المايتىن - دى. سۋىقتان جاۋراپ قالعان ەكەن، جۇرەگى ەزىلگەنىنەن كوز جاسىنا ەرىك بەرگەن گۇلبوستان ”قوشاقاننىڭ“ دومىعىپ قىزارعان سۇيكىمدى كىشكەنتاي قولدارى مەن اياقتارىن قولىمەن ىسقىلاپ جىلتا باستايدى.
”دالاعا قاڭعىرتىپ تاستاپ كەتپەي، قايتا مەنىڭ ەسىك الدىما اكەپ تاستاپتى“، دەگەن گۇلبوستان كوز جاسىن سىعىمداپ الدى.
كەيىن گۇلبوستان بۇل قىز بالانىڭ تەك سۇيىق تاماقتان باسقانى ىشە المايتىنىن، ۇلكەن - كىشى دارەتىنە ارناۋلى ءبىر ادامنىڭ كومەكتەسۋى كەرەكتىگىن بىلەدى. ”بۇل بالانىڭ اتا - اناسى، ءسوزسىز، ءبىر قيىنشىلىققا ۇشىراعان بولۋى كەرەك، كەيىندەپ جاعدايلارى وڭالسا كەلىپ الىپ كەتەر دەگەندى ويلادىم“ دەيدى گۇلبوستان. سونىمەن كۇيەۋى ەكەۋى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ساقشى بولىمشەسىنە كەلىپ جاعدايدى ايتىپ، ساقشىلاردىڭ ماقۇلداۋىمەن، بۇل بالاعا قامقور بولا ءجۇرىپ، ونىڭ تۋعان اتا - اناسىنىڭ كەلۋىن كۇتەدى. ايتسا ايتقانداي 3 ايدان كەيىن بالانىڭ شەشەسى كەلىپ الىپ قايتادى.
ءاسىلى بۇل قىز بالانىڭ اكە - شەشەسى اجىراسقان ەكەن، اكەسى بالاسىن تاستاندى ەتكەن سوڭ شەشەسى 3 اي بويى ىزدەپ ءجۇرىپ دەرەگىن ءبىلىپ كەلگەندەگىسى ەكەن.
گۇلبوستان يۇسۇپجان تىلشىگە: ”بىرنەشە جىلدان بەرى اتا - اناسى 8 بالانى وسىندا اكەلىپ تاستاپ كەتكەنىن، ولار كۇنى بۇگىنگە دەيىن بالالارىنىڭ جاعدايىن سۇراپ كەلمەگەنىن“ ايتتى.
- ”كۇندە قاستارىندا بولىپ، قامقورلىق جاساپ جۇرگەندىكتەن مەنى بارلىعى قاتتى جاقسى كورەدى، مەنسىز وزدەرىنىڭ ءومىرىن ەلەستەتە المايدى. سونشاما جىلداردان بەرى وسىندا تۇرىپ جاتقان بالالاردىڭ تۇرمىس قاراجاتى ءۇشىن شارت - جاعدايلارى جاقسى وتباسىلارى ايىنا ءبىر مىڭ 500 يۋان بەرەدى، تۇرمىس جاعدايلارى تومەن وتباسىلارى شاماسىنا قاراپ بەرىپ تۇرادى، ال قولى قىسقالىقتان ءبىر تيىن بەرمەگەندەردىڭ دە بالالارىن دا ءبولىپ - جارماي قامقورلىق جاساۋمەن كەلەمىن“دەدى گۇلبوستان يۇسۇپجان.
گۇلبوستاننىڭ ۇيىندە جاسى ءبىرشاما كىشى، بۇكىلدەي سال بولىپ قالعان بىرنەشە بالادان وزگەسى، ون جاستان اسقان بالالار بولعانىمەن اقىل - ەستەرى ءۇش جاستاعى بالالاردىكىندەي عانا ەدى. وسى بالالارعا ءتىپتى دە جايلى ورتا جاراتىپ بەرۋ ءۇشىن گۇلبوستان قۇلجا قالالىق شينحۋا باتىس جولى 16 - كوشەدەن ءبىر كەڭ اۋلانى جالعا الادى، بۇل اۋلانىڭ بولمەلەرى كوپ، اۋلاسى كەڭ بولعاندىقتان بالالاردىڭ ەركىن ارەكەتتەنۋىنە قولايلى بولاتىن، ول تاعى ءتورت قىزمەتكەر قابىلداپ، بالالارعا جان - جاقتى قامقورلىق جاساپ كەلەدى ەكەن.
گۇلبوستان وسى بالالارعا قامقورلىق جاساۋدى جاپا كورگەندى قويىپ، ولاردىڭ جايالىعىن دەر كەزىندە اۋىستىرىپ، شومىلدىرىپ، قاراپايىم ساۋاتتىق بىلىمدەردى ۇيرەتىپ، ويناتىپ، ماشىقتىرىپ جۇرگەن كۇندەرىن كوڭىلدى دەپ سانايدى ەكەن.
”قانشا قينالىپ، ارىپ - شارشاسام دا ەشتەڭەدەن الاڭدامايمىن، تەك بالالاردىڭ اۋىرىپ قالۋىنان الاڭدايمىن“ دەيدى گۇلبوستان. 2022 - جىلدىڭ قىسىندا 4 جاستاعى حانزۋ قىز بالا شياۋشياۋ تۇنگى ساعات ۇشتە قىزۋى ورلەپ كەتكەندىكتەن، گۇلبوستاننىڭ ءتۇن ورتاسى بولعانىنا قاراماستان كوشە - كوشەنى كەزىپ ءجۇرىپ، ءدارى - دارمەك دۇكەنىن تاۋىپ، ءدارى العان كەزى دە بولعان ەكەن.
-”ءتۇن ورتاسى بولعاندىقتان كوشەدە كىرە اۆتوكولىگى دە ازايىپ كەتەكەن - دى، تالاي ۋاقىت كۇتىپ، ىستەن ءتۇسىپ ۇيىنە قايتىپ بارا جاتقان كىرە اۆتوكولىگىن كەزىكتىردىم، شوفەرگە جالىنىپ، جىلاپ ءجۇرىپ جاعدايدى ايتتىم. شوفەر جاعدايىمدى بىلگەن سوڭ مەنى كولىگىنە وتىرعىزىپ، قۇلجا قالاسىنىڭ شىعىسىنان باتىسىنا دەيىن كەزىپ ءجۇرىپ، ازەر دەگەندە ءبىر ءدارىحانادان ءدارى ساتىپ الدىم. سوڭىندا شوفەر كىرە اقىسىن دا الماي - اق، تەگىن اكەلىپ قويدى. نەشە كۇن سول بالاعا قارايلاسىپ ءجۇرىپ، وسىنداعى بالالاردىڭ مەنەن ايىرىلا المايتىندىعىن، مەنىڭ جىعىلىپ تۇسۋىمە بولمايتىندىعىن، بالالارعا جىلى جان ۇيا كەرەكتىگىن سەزىندىم“،-دەيدى اعىنان اقتارىلىپ.
ءوزارا سۇيىسپەنشىلىك پەن مەيىر - ماحاببات بولعاندا عانا مەزگىلىندە اشىلماعان گۇل دە وسى مەيىر - ماحابباتتىڭ قۇدىرەتىمەن قاۋاشاق جارىپ، جەمىس بەرەتىن بولادى.
2022 - جىلى 5 - ايدا گۇلبوستان يۇسۇپجان بايقاۋسىزدا باسپالداقتان قۇلاپ، اياعىن مەرتىكتىرىپ الادى، شيپاحانادا وپەراتسيا جاساتىپ، ەمدەلىپ جاتقان مەزگىلدە ۇيىندەگى بالالار كۇندە وعان كەسكىندە سويلەسىپ: ”شەشە، قاشان قايتىپ كەلەسىڭ، ءسىزدى قاتتى ساعىندىق“، ”شەشە نەعىپ ءالى كەلمەي جاتىرسىز“،-دەپ شۇرقىراپ جاتتى.
-”ايەلىم شيپاحاناعا جاتىپ قالعاندىقتان بالالارعا مەنىڭ قارايلاسۋىم كەرەك بولدى. ءبىر قازاق بالا مەن ەكى حۇيزۋ بالانىڭ «شەشەلەرىن» ساعىنعانى سونشا، ءنار تاتپاي، ۇيىقتاماي قويدى. سودان امالسىزدان ەكەۋىن شيپاحاناعا ەرتىپ باردىم. ولار اۋرۋحانانىڭ ەسىگىنەن كىرگەننەن شۇرقىراپ جىلاپ ايەلىمدى باس سالدى“،-دەيدى گۇلبوستاننىڭ كۇيەۋى پارحات ءمومىن.
-”بالالاردىڭ جىلاعانىنا قوسىلىپ ايەلىمنىڭ دە جىلاعانىن كورگەندە ەر ازامات بولا تۇرا مەنىڭ دە كەڭسىرىگىم اشىپ كەتكەنى بار، ايەلىمنىڭ كوڭىلى جۇمساق، وسى بالالاردى ءوزىنىڭ بالاسىنان ارتىق كورمەسە، كەم كورمەيدى“،- دەپ پارحات ءسوزىن تولىقتادى.
2023 - جىلى 9 - ايدىڭ 10 - كۇنى گۇلبوستان يۇسۇپجان بالالارىنىڭ وعان ۇسىنعان وقىتۋشىلار مەرەكەسى ساۋعاسىن تاپسىرىپ الادى، ول بالالاردىڭ اعاش جاپىراعىمەن جانە تاياقشامەن اشەكەيلەپ، سۋ بوياۋمەن بوياپ جاساعان تۋىندىسى ەدى. بۇل تۋىندىلارى كورەر كوزگە كورىكسىزدەۋ بولعانىمەن گۇلبوستان يۇسۇپجان قىزىن قاتتى اسەرلەندىرەدى، گۇلبوستان دا ءوز مەيىر - ماحابباتى ارقىلى بالالاردىڭ سۇيىسپەنشىلىگىنە يە بولدى.
بۇل بالالاردىڭ كەيبىرەۋىنىڭ مۇندا كەلگەنىنە بىرنەشە اي بولسا، كەيبىرەۋلەرىنە جەتى - سەگىز جىل بولعان - دى، ەڭ كوپ بولعاندا مۇندا 20 شاقتى بالا تۇراتىن. ادامدى ەڭ تاڭعالدىراتىنى دا سول، بۇل ۇيدە وسكەن بالالار ءبىر تىستەم ناندى ءبولىپ جەيتىن، ءبىر - بىرىنە كوڭىل ءبولىپ تاتۋ - ءتاتتى وتەتىن. ەگەر ءبىر بالا اۋىرىپ قالسا، قالعاندارى ءتاتتى - دامدى تاعامدارىن الىپ قالىپ، اۋىرعان بالا جازىلعاننان كەيىن ءبىر-اق جەيتىن، ويىن ويناعان كەزدە دە ءبىرىن - ءبىرى جەكەلەمەي، بىرگە وينايتىن - دى.
-”بالالاردى ءار جولى اتا - اناسى كەلىپ الىپ قايتاردا، وسىندا ۇيرەنىپ قالعاندىقتان كەيبىرىنىڭ كەتكىسى كەلمەيتىن، ۇيىنە كەتىپ قالعاندارى دا كۇن قۇرعاتپاي حابارلاسىپ، كەلىپ الىپ قايت دەپ قيعىلىق سالاتىن“،- دەيدى گۇلبوستان.
-”اتا-اناسى بولعان سوڭ ءبىز ۇلىمىزدى ساعىنىپ كەتەمىز. بىرنەشە كۇنگە دەمالعاندا الىپ قايتايىق دەسەك، ۇلىم كەتپەيمىن دەپ جىلاپ قالادى، ۇيگە كەلگەن سوڭ ”ۇيىمە“ كەتەمىن، ”گۇلي شەشەمدى“ ساعىندىم دەپ الەك سالادى. ۇلىمنىڭ گۇلي شەشەسىنە باۋىر باسىپ العانىنا ءبىز دە قۋانىشتىمىز، كەيدە، گۇلبوستاننىڭ بالالارعا دەگەن انالىق مەيىرىنە ءبىزدىڭ اتا - انالىق مەيىرىمىزدىڭ جەتپەي جاتقانىن كورىپ ۇيالىپ قالاتىنىمىز بار“،-دەيدى پاتىگۇل اسەت.
”جاقسىنىڭ جاقسىلىعىن ايت، نۇرى تاسىسىن“ دەگەندەي گۇلبوستان يۇسۇپجاننىڭ ىستەگەن جاقسىلىقتارى جونىندە ءسوز بولا قالسا بولدى، ماڭايىنداعى كورشى - قولاڭدار اۋىز جاپپاي ماقتاي جونەلەدى، كورشى - قولاڭداردىڭ قولى بوساي قالسا جان - جاقتان جينالىپ ونىڭ جۇمىستارىنا كومەكتەسىپ جاتادى. ءبىر حانزۋ شەشەي 18 جاستاعى ساڭىراۋ - مىلقاۋ قىزىن وسىندا اكەلىپ ماشىقتاندىرادى ەكەن.
-”مەن وعان ‹پاريدا› دەپ ات قويدىم، العاش كەلگەن كەزدە ەشتەڭە بىلمەيدى ەكەن، كوز جانە قول يشارات ارقىلى تىلدەسۋگە بولاتىن، قازىر وسىنداعى كىشكەنتاي بالالارعا قارايلاسىپ، دارىلەرىن بەرىپ، قولعاناتىم بولىپ كەتتى، مۇنداعى بالالار دا وسى اپەكەسىن جانىنداي جاقسى كورەدى“،-دەيدى گۇلبوستان.
گۇلبوستان يۇسۇپجاننىڭ يگىلىكتى ءىسى تالاي ادامدى اسەرلەندىردى، قۇلجا قالالىق حالىق ىستەرى مەكەمەسى حابارلاسىپ، ىلگەرىندى - كەيىندى وننان استام شارتى تولاتىن بالالاردى ەڭ تومەنگى تۇرمىس قامسىزداندىرۋ كولەمىنە ەنگىزدى، سونىمەن بىرگە ەرىكتى قىزمەت وتەيتىن ۇيىمدار سياقتى قوعامدىق كۇشتەردى سەلبەسۋگە شاقىرىپ، ماڭىزدى مەرەكەلەردە بالالارعا قاجەتتى تۇرمىستىق بۇيىمدار مەن وقۋ قۇرالدارىن جەتكىزىپ بەرەدى؛ قۇلجاداعى قايىرىمدىلىق باس قوعامى بالالاردى كيىم-كەشەك، ويىنشىق سياقتى بۇيىمدارمەن قامداۋمەن بىرگە، ءتىپتى دە كوپ قايىرىمدى جانداردىڭ نازارىن وسى ءبىر سۇيكىمدى ”قوشاقاندارعا“ اۋداردى؛ قۇلجا قالالىق ”ءتورت ماۋسىم مەيىر باعىشتاۋ قىزمەت وتەۋ ورتالىعى“ سياقتى كوپ ساندى الەۋمەتتىك ۇيىمدار ءبىر ادام ءبىر بالانى، ءبىر ادام كوپ بالانى سۇيەمەلدەۋ تاسىلىمەن پسيحولوگيالىق جاقتان جەتەكشىلىك ەتىپ، بالالارعا قوعام سىندى جان ۇيانىڭ مەيىرىمىن سەزىندىردى.
گۇلبوستان يۇسۇپجان تىلشىگە: قازىر ىلە وبلىسىنا قاراستى اۋدان - قالالار، ءتىپتى، باسقا ايماق، وبلىستاعى اتا - انالاردىڭ حابارلاسىپ، بالالارىن اكەلۋ ويى بار ەكەنىن بىلدىرگەنىن جانە كوپتەگەن اتا - انالاردىڭ ويىن - ساۋىق سياقتى قيمىلداردى ۇيىمداستىرىپ، بالالاردىڭ كوڭىلىن كوتەرىپ تۇراتىندىعىن، سونداي-اق ءبىر توپ جاس ەرىكتىلەردىڭ ۇنەمى كەلىپ جاردەمدەسىپ تۇراتىندىعىن قۋانا جەتكىزدى.