ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ  ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى جاپپاي كۇشەيتىپ، كورىكتى ىلە قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى قاۋلىسى

(اۆتونوميالى وبلىستىق 15 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ 8 - ماجىلىسىندە 2023 - جىلى 6 - ايدىڭ 20 - كۇنى ماقۇلداندى)

ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىستىق 15 - كەزەكتى حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ 8 - ٴماجىلىسى اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى زاڭنىڭ اتقارىلۋىن تەكسەرۋ گرۋپپاسىنىڭ 2023 - جىلعى ”ىلە قورشاعان ورتانى قورعاۋ ساپارى“ زاڭنىڭ اتقارىلۋىن تەكسەرۋ جاعدايى جونىندەگى مالىمەتىن جانە اۆتونوميالى وبلىستىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ 2022 - جىلعى قورشاعان ورتا جاعدايى مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋ نىساناسىنىڭ ورىندالۋ جاعدايى، سونداي - اق ورتالىقتىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋدى قۋزاۋ - تەكسەرۋى بويىنشا ماسەلەلەردى رەتتەۋ - تۇزەتۋ جاعدايى جونىندەگى مالىمەتىن تىڭدادى جانە قارادى، ٴماجىلىس زاڭنىڭ اتقارىلۋىن تەكسەرۋ گرۋپپاسىنىڭ قىزمەتىن تولىق تۇراقتاندىرىپ جانە جوعارى باعالاپ، وسى ەكى مالىمەتكە قوسىلدى.

ٴماجىلىس بىلاي دەپ قارادى: ەكولوگيالىق ورتا − پارتيانىڭ بورىشى مەن ماقساتىنا ساياتىن كەلەلى ساياسي ماسەلە، سونداي - اق حالىق تۇرمىسىنا ساياتىن كەلەلى قوعامدىق ماسەلە. «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋ زاڭى» سياقتى ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ زاڭدارىن، زاڭ - ەرەجەلەرىن دايەكتىلەندىرىپ، اتقارىپ، قورشاعان ورتا جاعدايى مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋدىڭ نىسانالارىن، مىندەتتەرىن باتىل ورىنداپ، ورتالىقتىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋدى قۋزاۋ - تەكسەرۋىندە اڭىس ەتىلگەن ماسەلەلەردى رەتتەۋ - تۇزەتۋدى باتىل ورىنداۋ − شي جينپيڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت يدەياسىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرۋدىڭ، تياناقتاندىرۋدىڭ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ٴدال دايەكتىلەندىرۋدىڭ ناقتى ارەكەتى، تابيعاتقا قۇرمەت ەتۋگە، تابيعاتقا سايكەسۋگە، تابيعاتتى قورعاۋعا، اۆتونوميالى وبلىستىڭ ەكولوگيالىق حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋعا جانە ەكولوگيالىق ورتا ساپاسىن جاقسارتۋعا، حالىقتىڭ كۇن سايىن ارتىپ وتىرعان تاماشا ەكولوگيالىق ورتا قاجەتىن قاناعاتتاندىرۋعا تاباندى بولۋدىڭ ماڭىزدى مازمۇنى. زاڭمەن باسقارۋ كۇشىنەن اناعۇرلىم ويداعىداي پايدالانىپ كوك اسپان، اقشا بۇلت، جاسىل تاۋدى قورعاپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى جاپپاي كۇشەيتىپ، كورىكتى ىلە قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ ٴۇشىن مىناداي قاۋلى شىعاردىق:

ٴبىرىنشى، ساياسي دەڭگەيدى شىنايى جوعارىلاتىپ، شي جينپيڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت يدەياسىن قۇلشىنا امالياتتا ايگىلەۋ. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ماڭگىلىك دامۋىن جۇزەگە اسىرۋ تۇرعىسىنان، ەكولوگيالىق وركەنيەت نازارياسىندا، امالياتىندا، تۇزىمىندە جاڭالىق اشۋدى زور كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، ٴبىرقىدىرۋ جاڭا ۇستانىمداردى، جاڭا يدەيالاردى، جاڭا ستراتەگيالاردى جاسامپازدىقپەن العا قويىپ، شي جينپيڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت يدەياسىن قالىپتاستىردى. ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى مەن ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ قىزمەتىنە العا باسۋ بەتالىسىن كورسەتىپ، ٴتۇبىرلى ولشەم ازىرلەدى. اۆتونوميالى وبلىستاعى ٴار دارەجەلى مەملەكەت ورگاندارى مەن تۇتاس قوعام شي جينپيڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت يدەياسىن نازاريامەن قارۋلانۋدىڭ ەڭ ماڭىزدى ٴتۇيىنى ەتۋگە تاباندى بولىپ، سانالى تۇردە شي جينپيڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت يدەياسىنىڭ باتىل سەنۋشىلەرى، بەلسەندى تاراتۋشىلارى، ۇلگىلى اتقارۋشىلارى بولۋى كەرەك. پارتيانىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنا جاپپاي باسشىلىعىنا تاباندى بولىپ، ”ەكىنى تۇراقتاندىرۋدىڭ“ شەشۋشى ٴمانىن اناعۇرلىم تەرەڭ ٴتۇسىنىپ، ”ٴتورت تانىمدى“ كۇشەيتىپ، ”ٴتورت سەنىمدى“ بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋدى“ ورىنداپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى جونىندەگى كەلەلى شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنىڭ ساياسي جاۋاپكەرشىلىگىن باتىل ارقالاپ، جاڭا جاۋاپكەرشىلىكپەن تىڭ ىسكەرلىك كورسەتىپ، كورىكتى ىلە قۇرۋدى جالپى حالىقتىڭ سانالى ارەكەتىنە اينالدىرىپ، ەكولوگيالىق ورتانىڭ ساپاسىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تاماشا ەكولوگيالىق ورتاعا بولعان قاجەتىن اناعۇرلىم ويداعىداي قاناعاتتاندىرۋ كەرەك.

ەكىنشى، ماسەلەنى باعدار ەتۋدەن جازباي، جان ـ جاقتى جونگە سالىپ، لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋدا ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋدى ىلگەرىلەتۋ. پارتيانىڭ 20 - قۇرىلتايىندا جاڭا داۋىردەگى ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىندا قول جەتكەن دۇنيە جۇزىلىك كەلەلى تابىستار، كەلەلى وزگەرىستەر جۇيەلى قورىتىندىلانىپ، جاسىل دامۋدى ىلگەرىلەتۋ، ادام مەن تابيعاتتىڭ جاراسىمدى قاتار ٴومىر ٴسۇرۋىن جەبەۋ جونىندە كەلەلى شەشىمدەر مەن ورنالاستىرۋلار جاسالدى. اۆتونوميالى وبلىسىمىزداعى ٴار دارەجەلى مەملەكەت ورگاندارى مەن تۇتاس قوعام تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ − باعالى بايلىق، مۇزدى القاپ، قارلى دالا دا − باعالى بايلىق ۇستانىمىن بەرىك ورناتىپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى بيڭتۋان مەن جەرگىلىكتى ورىندى ٴبىر تۇتاس تۇلعا ەتىپ، ەكونوميكانى دامىتۋ مەن قورشاعان ورتانى قورعاۋدىڭ قاتىناسىن دۇرىس ٴبىر جاقتى ەتىپ، لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋدان قامال الۋ شايقاسىن زاڭ بويىنشا ىشكەرىلەي جۇرگىزىپ، قۇلجا قالاسى مەن ونىڭ توڭىرەگىندەگى وڭىرلەردىڭ جانە ”كۇيتۇن - مايتاۋ - شيحۋدىڭ“ اتموسفەراسىنىڭ لاستانۋ ماسەلەسىن شىنايى شەشىپ، سۋ ورتاسىنىڭ حاۋىپ - قاتەرىن باسقارۋ - مەڭگەرۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، ەكولوگيانى قورعاۋدىڭ ەڭ قاتاڭ ٴتۇزىمىن تياناقتاندىرۋ كەرەك. ەكولوگيالىق ورتانى قۇرباندىققا شالۋ ارقىلى ٴبىر مەزگىل، ٴبىر ٴوڭىردىڭ ەكونوميكاسىن ارتتىرۋ ٴتاسىلىن باتىل جويىپ، ەكولوگيانى قورعاۋدىڭ قىزىل سىزىعىن، قورشاعان ورتا ساپاسىنىڭ تومەنگى شەگىن، بايلىقتان پايدالانۋدىڭ جوعارعى شەگىن باتىل ساقتاپ، ەگىستىك جەردى قورعاۋدىڭ قىزىل سىزىعىن قاتاڭ ساقتاپ، كەلەلى ەكولوگيالىق ينجەنەريا قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەت جەرىن جاسىلداندىرۋ ارەكەتىن كۇش سالا ورىستەتىپ، اۋىل - قىستاق ورتاسىن جان - جاقتى وڭاۋدى كۇشەيتىپ، ىلە وزەنى الابىنداعى تاۋ، سۋ، ورمان، اتىز، كول، جايىلىم، قۇمدى ٴبىر تۇلعالاندىرىپ قورعاۋدى جانە جۇيەلى جونگە سالۋدى ىلگەرىلەتىپ، كومىر قىشقىل گازىن شىعارۋدى ەڭ جوعارعى ماننەن اسىرماۋدىڭ، كومىر قىشقىل گازىن بەيتاراپتاندىرۋدىڭ نىسانا ـ مىندەتتەرىن تياناقتاندىرىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ جاسىل تيپكە بۇرىلىس جاساۋىن ىلگەرىلەتىپ، ورتالىقتىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى قۋزاۋ ـ تەكسەرۋىندە اڭىس ەتىلگەن ماسەلەلەردى رەتتەۋ ـ تۇزەتۋدىڭ سوڭعى جۇمىستارىن قاتاڭ، شىنايى، ويداعىداي ىستەپ، ىلەنىڭ اشىق اسپانىن، اقشا بۇلتىن، تۇنىق سۋىن، جاسىل تاۋىن باتىل قورعاۋ كەرەك. 2023 - جىلعى ىلە قورشاعان ورتانى قورعاۋ ساپارى بويىنشا زاڭنىڭ اتقارىلۋىن تەكسەرۋدە بايقالعان كورنەكتى ماسەلەلەر مەن ورتاعا قويىلعان ۇسىنىس - پىكىرلەرگە قاتىستى جاقتار وسكەلەڭ ٴمان بەرىپ، مۇقيات رەتتەپ - تۇزەتىپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋعا قاتىستى زاڭدىق بەلگىلەمەلەردىڭ ناقتى تياناقتانۋىنا كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.

ٴۇشىنشى، زاڭ - ٴتۇزىمنىڭ جاپپاي، ٴونىمدى اتقارىلۋىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدى كۇشەيتۋ. اۆتونوميالى وبلىستاعى ٴار دارەجەلى مەملەكەت ورگاندارى ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ زاڭ - ٴتۇزىمىن قاتاڭ اتقارىپ، ۇقىق بولادى ەكەن، ٴسوز جوق، جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋعا، جاۋاپكەرشىلىك بولادى ەكەن ونى، ٴسوزسىز، ارقالاۋعا، جاۋاپكەرسىزدىك ىستەسە، ٴسوز جوق، قۋزاستىرۋعا كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. ٴار دارەجەلى حالىق قۇرىلتايلارى جانە ونىڭ تۇراقتى كوميتەتتەرى ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ قىزمەتىن ٴتۇيىندى قىزمەت سالاسى ەتىپ، زاڭنىڭ اتقارىلۋىن تەكسەرۋ، قىزمەت مالىمەتىن تىڭداۋ، قاراۋ، ارناۋلى تاقىرىپتا پىكىر الۋ سياقتى باقىلاۋ فورمالارى ارقىلى قاتىستى جاقتاردى ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ زاڭىن مۇقيات اتقارۋعا قۋزاپ، كورنەكتى ەكولوگيالىق ورتا ماسەلەلەرىن شەشۋدى مىقتى يگەرۋ كەرەك. ەكولوگيالىق ورتانىڭ ساپاسىن ”تەك اناعۇرلىم جاقسارتۋعا بولادى، بۇلدىرۋگە بولمايدى“ دەگەندى جاۋاپكەرشىلىكتىڭ تومەنگى شەگى ەتىپ، ۇكىمەت پەن قاتىستى تاراۋلاردىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدىڭ ساياسي جاۋاپكەرشىلىگىن ارقالاۋىنا قۋزاۋشىلىق ەتىپ، ورتانى قورعاۋدىڭ نىسانالىق جاۋاپكەرلىك ٴتۇزىمى مەن باعالاۋ ٴتۇزىمىن ورناتىپ، كەمەلدەندىرىپ جانە قاتاڭ تياناقتاندىرىپ، جاۋاپكەرلىكتى قاتاڭ قۋزاستىرىپ، جاۋاپكەرلىكتى ساتىلار بويىنشا ناقتى تياناقتاندىرۋعا كەپىلدىك ەتۋ كەرەك. كاسىپورىنداردىڭ قورشاعان ورتانى قورعاۋ، لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋدىڭ تۇلعالىق جاۋاپكەرشىلىگىن جاپپاي ىرىقتىلىقپەن ۇستىنە الۋىن زاڭ بويىنشا ىلگەرىلەتىپ، لاستاۋشى، ٴسوز جوق، زاڭ بويىنشا جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ پرينسيبىن تياناقتاندىرىپ، ەكولوگيانى قورعاۋدىڭ جالپى بارىسىن باقىلاۋ ـ باسقارۋدى كۇشەيتىپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ بويىنشا اكىمشىلىك زاڭ اتقارۋ مەن قىلمىستىق ىستەر ٴادىلياسىن ۇشتاستىرۋ مەحانيزمىن ورناتىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ ورگاندارى مەن ٴادىليا ورگاندارىنىڭ فۋنكتسيالىق رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋ سالاسىنداعى ازاماتتىق ىستەر، اكىمشىلىك الەۋمەتتىك يگىلىك ارىز - شاعىم ٴتۇزىمىن كەمەلدەندىرىپ، ەكولوگيالىق ورتاعا قاتىستى زاڭعا قايشى قىلمىستىق ارەكەتتەردى زاڭ بويىنشا قاتاڭ جازالاۋ كەرەك.

ٴتورتىنشى، جالپى حالىق بىرگە جونگە سالۋ، بىرگە قورعاۋ جاعدايىن قالىپتاستىرىپ، كورىكتى ىلەنى بىرگە قۇرۋ. ٴار ۇلت حالقى ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسىنان يگىلىكتەنۋشى ٴارى ەكولوگيالىق وركەنيەتتىڭ قۇرۋشىلارى. پارتكوم باسشىلىق ەتەتىن، ۇكىمەت جەتەكشىلىك ەتەتىن، كاسىپورىن نەگىزگى تۇلعا بولاتىن، الەۋمەت ات سالىساتىن قورشاعان ورتانى قورعاۋ قىزمەت مەحانيزمىنە تاباندى بولىپ، كوپ بولىپ اقىل قوسىپ، كوپ بولىپ كۇش سالىپ، كوپ بولىپ ساقتانىپ، كوپ بولىپ جونگە سالىپ، لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋدان قامال الۋ شايقاسىن زاڭ بويىنشا ىشكەرىلەي جۇرگىزۋ كەرەك. جۇرتشىلىقتىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى مەن ورتانى قورعاۋ قىزمەتىنە ات سالىسۋ، باقىلاۋ مەحانيزمىن ونان ارى كەمەلدەندىرىپ، ينفورماتسيانى جاريا ۇستاۋدى زاڭ بويىنشا ويداعىداي ىستەپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ جاعدايدان حاباردار بولۋ ۇقىعىن، ات سالىسۋ ۇقىعىن، باقىلاۋ ۇقىعىن قامتاماسىزداندىرىپ، قوعامداعى جۇرتشىلىقتى قوجايىندىق تانىممەن ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدىڭ ۇلى امالياتىنا بەلسەنە ات سالىسۋعا جەتەكتەپ، قاراپايىم، ۇيلەسىمدى، جاسىل، تومەن كومىرتەكتى تۇرمىس ٴتاسىلىن جەدەل قالىپتاستىرۋ كەرەك. اقپارات دانەكەرلەرى ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى مەن ورتانى قورعاۋ قىزمەتى جونىندەگى ۇگىت پەن جۇرتشىلىق پىكىرى باقىلاۋىن ونان ارى كۇشەيتىپ، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋعا تاماشا جۇرتشىلىق پىكىرى ورتاسىن جاراتۋ كەرەك. الەۋمەتتىك باقىلاۋ، اشكەرەلەۋ، اڭىس ەتۋ مەحانيزمى مەن سيلاۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، اشكەرەلەۋشىنىڭ زاڭدى ۇقىق - مۇددەسىن قورعاپ، بۇقارانى ەكولوگيالىق ورتانى زاڭ قارۋىمەن قورعاۋعا شابىتتاندىرىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەتتى قاستەرلەيتىن، ەكولوگيالىق ورتانى قورعايتىن قوعامدىق اۋان قالىپتاستىرۋ كەرەك.

اۆتونوميالى وبلىستاعى ٴار دارەجەلى مەملەكەت ورگاندارى مەن تۇتاس قوعام شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە تىعىز ىنتىماقتاسىپ، شي جينپيڭ جاڭا ٴداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىمەن، اسىرەسە، شي جينپيڭنىڭ ەكولوگيالىق وركەنيەت يدەياسىمەن وي - سانانى قارۋلاندىرىپ، امالياتقا جەتەكشىلىك ەتىپ، قىزمەتتى ىلگەرىلەتىپ، اۆتونوميالى وبلىستىق پارتكومنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا ەكولوگيالىق وركەنيەت قۇرىلىسى مەن ورتانى قورعاۋدى  كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى جونگە سالۋدان قامال الۋ شايقاسىن زاڭ بويىنشا ىشكەرىلەي جۇرگىزىپ، ادام مەن تابيعات جاراسىمدى قاتار ٴومىر سۇرەتىن كورىكتى ىلە قۇرۋعا قۇلشىنۋى كەرەك.