جاپونيا حالىقارالىق اۋىس-كۇيىس توبى (PSH) ۋاكىلدەر ۇيىرمەسى شينجياڭدا ەكسكۋرسيادا، ساپاردا بولدى:

جۇڭگو شينجياڭ مادەنيەتىنىڭ تارتىمدىلىعىن ەلىتە سەزىندىك　

□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى يان شياۋتيان

6 ـ ايدىڭ 27 ـ كۇنىنەن 29 ـ كۇنىنەن دەيىن جاپونيا حالىقارالىق اۋىس ـ كۇيىس توبى (PSH) ۋاكىلدەر ۇيىرمەسى شينجياڭدا ەكسكۋرسيادا، ساپاردا بولدى. ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىندەگىلەر ٴۇرىمجى قالاسى، تۇرپان قالاسى سياقتى جەرلەرگە ىشكەرىلەي بارىپ، مۇراجاي، مەكتەپ، مادەنيەت ەسكى جۇرتى سياقتىلاردى ارالاپ، شينجياڭنىڭ قوعامى ورنىقتى، ەكونوميكاسى دامىعان، حالىق تۇرمىسى جاقسارعان، مادەنيەتى گۇلدەنگەن شىنايى جاعدايىن ٴوز كوزدەرىمەن كوردى.

”قاتتى تاڭ قالدىم“، ”ساقتالعان قورى مول ەكەن“... شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق مۇراجايدا كورمەگە قويىلعان ”بەس جۇلدىز شىعىستان كوتەرىلسە جۇڭگوعا قۇت“ قامقا بىلەكقابى ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىندەگىلەردى ەرەكشە قىزىقتىردى. بۇل مادەني ەسكەرتكىشتە كوك، جاسىل، قىزىل، سارى، اق سىندى 5 ٴتۇستى ارقاۋ ٴجىپ پەن ورمە ٴجىپ ارقىلى جۇلدىز بەدەرى، بۇلت بەدەرى جانە جاقسىلىق پەن باقىتتىڭ سيمۆولى بولعان جانۋارلار بەينەسى كىرىستىرە توقىلىپ، جاقسىلىق نىشانىنىڭ كوركەمدىگىن ايگىلەگەن. وسى ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ قۇرۋشىسى جيادايزى پروحوروۆ بىلاي دەدى: ”جۇڭگونىڭ شينجياڭىندا مەن كوپ نەگىزدى، ٴبىر تۇلعالى جۇڭحۋا تاريحىنىڭ كوركەمدىگىن، تاۋ ـ وزەندەردىڭ كوركەمدىگىن، مادەنيەتتىڭ كوركەمدىگىن ٴتۇسىندىم. بۇل مادەني ەسكەرتكىشتەر دارقان دا شۇرايلى جۇڭحۋا مادەنيەتىن ارقالاپ، ۇلتتار اراسىنداعى ارالاسۋعا، ىشتەسۋگە، توعىسۋعا كۋا بولىپتى“.

ٴۇرىمجى مادەنيەت ورتالىعى قالا جوباسى سارايىندا ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ مۇشەلەرى بايىرعى جىبەك جولىنىڭ گۇلدەنگەن كورىنىسىن ەلىتە سەزىندى. ٴتۇسىندىرۋشىنىڭ جەتەكتەۋىندە، ولار ٴۇرىمجىنىڭ دامۋ جۇلگەسىن ىشكەرىلەي ۇعىستى ٴارى شينجياڭنىڭ ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ باستاماسىندا قارىشتاپ دامىعاندىعىنا ٴوز كوزدەرىمەن كۋا بولدى. كوپشىلىك جابال مىنانى ٴبىلدىردى: جۇڭگو شينجياڭىنىڭ دامۋى ەرەكشە تەز بولىپتى، قالالار دۋماندى بولىپ، عيماراتتار قاز ـ قاتار ٴتىزىلىپ، دۋماندى بەينە قالىپتاسىپتى، بولاشاق دامۋىنان ٴۇمىت زور.

جازۋ ـ سىزۋ مەن كىتاپ وقۋدىڭ مەرەيىنە شومىپ، قاعاز بەتىندەگى جازۋلاردىڭ تارتىمدىلىعىن سەزىندى. شينجياڭ شىفان داشۋەسى ۋىنچۋان مەكتەپ رايونىنداعى جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋ تاربيەسى امالياتتىق بازاسىندا ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ مۇشەلەرى زەردەلى حاتكەرلىك ەرەكشە ساباعىن سەزىندى. ولار سياعا باتىرىپ، بوياپ، شۋانجى قاعازىنا ”بەيبىت“ جانە ”كوركەم“ دەگەن ەكى ٴارىپتى جازدى. ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ مۇشەسى گۋكوۋي ـ جاۋ تەبىرەنىپ بىلاي دەدى: ”بۇل مەنىڭ تۇڭعىش رەت وسىنداي تاسىلمەن حاتكەرلىك ۇيرەنۋىم، بۇل ۇيرەنۋ جابدىقتارى، شىنىندا، كەرەمەت ەكەن. جۇڭگونىڭ ٴداستۇرلى مادەنيەتى مەن وزىق عىلىم ـ تەحنيكانى ساباقحانامەن توعىستىرۋ ٴبىر توتەنشە كەرەمەت تاربيەلەۋ ٴتاسىلى ەكەن“. ول جۇڭگونىڭ ٴداستۇرلى مادەنيەتىنىڭ ۇزدىكسىز جالعاسا ٴتۇسۋىن ٴارى اناعۇرلىم تەرەڭ بولىپ، اناعۇرلىم ۇزاققا جەتۋىن تىلەدى، جۇڭگونىڭ شينجياڭىمەن عىلىم، وقۋ ـ اعارتۋ، كوركەمونەر سياقتى سالالاردا سەلبەستىكتى، اۋىس ـ كۇيىستى ونان ارى كۇشەيتۋدى ٴۇمىت ەتتى.

تۇرپان _ بايىرعى جىبەك جولىنداعى ماڭىزدى قالاشىق، مادەنيەت مايەگى قالىڭ. بيزاكلىك مىڭ ٴۇيىن، يارعۇل بايىرعى قالاسىن، كارىزدى ەكسكۋرسيالاعاننان كەيىن، ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ مۇشەلەرى مىنانى ٴبىلدىردى: جۇڭگو شينجياڭىنىڭ كورىنىسى كوركەم، مادەنيەتى شۇعىلالى ەكەن، كوپ نەگىزدى مادەنيەتتىڭ بىرگە جاساپ توعىسۋى شينجياڭدى ومىرشەڭدىك كۇشكە تولتىرىپتى.

”جۇڭگو شينجياڭى ٴتۇرلى ىستەردە ادامدى جالت قاراتاتىن تابىستارعا قول جەتكىزىپتى، بۇل ارادان كورگەن ـ بىلگەندەرىمىز بىزگە تەرەڭ اسەر قالدىردى“. ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باستىعى يۆان پروحوروۆ مىنانى ٴبىلدىردى: قايتىپ بارعاننان كەيىن، وسى جولعى ساپاردا سەزىنگەندەرىمدى دوستارىممەن ٴبولىسىپ، اناعۇرلىم كوپ ادامعا جۇڭگونىڭ شينجياڭى كوركەم جەر ەكەندىگىن تۇسىندىرەمىن.