(2024 ـ جىلى 8 ـ ايدىڭ 22 ـ كۇنى)
شي جينپيڭ
جولداستار، دوستار:
بۇگىن ٴبىز وسى ارادا سالتاناتتى جينالىس وتكىزىپ، قادىرلى دىڭ شياۋپيڭ جولداس دۇنيەگە كەلگەندىگىنىڭ 120 جىلدىعىن ەسكە ٴتۇسىرىپ وتىرمىز.
دىڭ شياۋپيڭ جولداس بۇكىل پارتيا، بۇكىل ارميا، بۇكىل ەلدەگى ٴار ۇلت حالقى جاپپاي مويىنداعان اسقاق بەدەلگە يە ۇزدىك باسشى، ۇلى ماركسيزمشى، ۇلى پرولەتاريات توڭكەرىسشىسى، ساياساتشى، اسكەري ىستەر مامانى، ديپلومات، ۇزاق سىننان وتكەن كوممۋنيزم جاۋىنگەرى، پارتيانىڭ 2 ـ بۋىن ورتالىق كوميتەت باسشىلىق كوللەكتيۆىنىڭ ۇيتقىسى، جۇڭگونىڭ سوتسياليستىك رەفورما جاساۋىنىڭ، ەسىك اشۋىنىڭ جانە وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ باس جوبالاۋشىسى، جۇڭگوشا سوتسياليزم جولىن اشۋشى، دىڭ شياۋپيڭ نازارياسىنىڭ باستى جاراتۋشىسى، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسقان ۇلى ينتەرناتسيوناليزمشى.
دىڭ شياۋپيڭ جولداستىڭ ٴومىرى _ شۇعىلالى ٴومىر، كۇرەسكە تولى ٴومىر، ۇلى ٴومىر، ول پارتياعا، حالىققا، مەملەكەتكە، ۇلتقا، دۇنيە جۇزىنە كورنەكتى ۇلەس قوسقان، ەلەۋلى ەڭبەگى تاريحتا ساقتالىپ، كەيىنگىلەردى ماڭگى جىگەرلەندىرەدى.
دىڭ شياۋپيڭ جولداس سىچۋان ولكەسىنىڭ گۋاڭ ـ ان اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. فەودالدىق ۇستەمدىكتىڭ شىرىكتەسكەن، باتىستاعى ازۋلى ەلدەر سۇعاناقتىق جاساعان، حالىقتى اش ـ جالاڭاشتىق جايلاعان اۋىر ۇلت كۇيزەلىسى الدىندا، جاس دىڭ شياۋپيڭ اۋىلىندا بۇقارالىق كۇرەسكە بەلسەنە قاتىناسىپ، سوڭىنان ەۆروپاعا بارىپ جۇمىس ىستەي ٴجۇرىپ وقىپ، باتىلدىقپەن ماركسيزمدى تاڭداپ، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنا مۇشە بولعان.
1927 ـ جىلى دىڭ شياۋپيڭ جولداس سوۆەت وداعىنان ەلگە ورالىپ پارتيا باسشىلىعىنداعى جاڭا دەموكراتيالىق توڭكەرىستىك كۇرەسكە قاتىناستى. ول ىلگەرىندى ـ كەيىندى بايسى كوتەرىلىسىن جانە لۇڭجوۋ كوتەرىلىسىن باستاۋعا باسشىلىق ەتىپ، زويوۋجياڭ توڭكەرىستىك بازاسىن قۇردى، ورتالىق توڭكەرىستىك بازاسىنىڭ قاتىستى قىزمەتتەرىنە قاتىناسىپ، ۇزاق جورىق پەن زۇن ـ ي ٴماجىلىسىن باستان كەشىردى. جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى سوعىس جانە ازاتتىق سوعىس كەزىندە، ول ليۋ بوچىڭ، چىن ي قاتارلى جولداستارمەن بىرگە ىلگەرىندى ـ كەيىندى سانشي ـ حىبەي ـ شاندۇڭ ـ حىنان جاپون شاپقىنشىلارىنا قارسى تۇرۋ بازاسىن قۇرىپ، اسكەري قوسىندى باستاپ مىڭ شاقىرىم جول باسىپ دابيەشان تاۋىنان ٴوتىپ، حۋايحاي شايقاسى مەن چاڭجياڭنان ٴوتۋ شايقاسىن ۇيىمداستىرىپ جۇرگىزىپ، پارتيا باسشىلىق ەتكەن ۇلت تاۋەلسىزدىگى مەن حالىق ازاتتىعى ىستەرى ٴۇشىن، جاڭا جۇڭگو قۇرۋ ٴۇشىن ەرەن ۇلەس قوستى.
جاڭا جۇڭگو قۇرىلعان باستاپقى كەزدە، دىڭ شياۋپيڭ جولداس جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى باتىس وڭتۇستىك بيۋروسىنىڭ نەگىزگى جاۋاپتىسى مىندەتىن وتەدى. ول ليۋ بوچىڭ، حى لۇڭ جولداستارمەن اسكەري قوسىندى باستاپ بايتاق باتىس وڭتۇستىكتى ازات ەتىپ، بيلىك قۇرىلىسىنا باسشىلىق ەتىپ، شيزاڭعا جورىق جاساۋ جانە شيزاڭدى بەيبىت ازات ەتۋ قىزمەتىنە قاتىناسىپ، باسشىلىق ەتىپ، باتىس وڭتۇستىك ٴوڭىردىڭ وراسان زور وزگەرىستى جۇزەگە اسىرۋىن ىلگەرىلەتتى.
1952 ـ جىلى 7 ـ ايدان كەيىن دىڭ شياۋپيڭ جولداس جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس حاتشىسى، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ مۇشەسى، ۇكىمەتتىڭ ورىنباسار زۇڭليى سياقتى مىندەتتەردى وتەدى. 1956 ـ جىلى پارتيا 8 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴبىرىنشى جالپى ماجىلىسىندە ول جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ تۇراقتى مۇشەسى، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى بولىپ سايلانىپ، ماۋ زىدۇڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيانىڭ 1 ـ بۋىن ورتالىق كوميتەت باسشىلىق كوللەكتيۆىنىڭ ماڭىزدى مۇشەسى بولدى. وسىدان كەيىنگى 10 جىلدا ول پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ قىرۋار كۇندەلىكتى قىزمەتىنە جاۋاپتى بولىپ، سوتسياليستىك ٴتۇزىمنىڭ ورناتىلۋى جانە سوتسياليزم قۇرىلىسى ٴۇشىن، پارتيا قۇرىلىسىن كۇشەيتۋ جانە جاقسارتۋ ٴۇشىن كوپتەگەن دۇرىس دارىپتەمەلەردى العا قويىپ، ەرەن دە ناتيجەلى قىزمەتتەر ورىستەتتى. ”مادەنيەت زور توڭكەرىسى“ باستالىپ كوپ وتپەي، ول قاتە سىنعا جانە كۇرەسكە تارتىلىپ، بارلىق مىندەتى الىنىپ تاستالدى. 1973 ـ جىلى ونىڭ قىزمەتى قالپىنا كەلتىرىلدى. 1975 ـ جىلدان باستاپ ول پارتيانىڭ، مەملەكەتتىڭ، ارميانىڭ كۇندەلىكتى قىزمەتىن باسقارىپ، ”مادەنيەت زور توڭكەرىسى“ تۋدىرعان اۋىر بىلىقپالىق جاعدايدى وڭاۋ ٴۇشىن، جاپپاي رەتتەۋدى باتىلدىقپەن ورىستەتىپ، ”تورتتىك توبەمەن“ قاراما ـ قارسى كۇرەس جۇرگىزدى. كوپ وتپەي ول تاعى دا قاتە تۇردە قىزمەتتەن شەگىندىرىلىپ، سىنعا الىنسا دا، كوممۋنيزم، سوتسياليزم مۇراتىنان جازبادى.
”مادەنيەت زور توڭكەرىسى“ اياقتاعاننان سوڭ، دىڭ شياۋپيڭ جولداس پارتيانىڭ 2 ـ بۋىن ورتالىق كوميتەت باسشىلىق كوللەكتيۆىنىڭ ۇيتقىسى رەتىندە، پارتيا مەن حالىقتى باستاپ ەلىمىزدىڭ رەفورما جاساۋىنىڭ، ەسىك اشۋىنىڭ جانە سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ جاڭا ٴداۋىرىن اشىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزمدى اشتى.
_ دىڭ شياۋپيڭ جولداس ۇلى تاريحي بۇرىلىسقا باسشىلىق ەتتى. ”مادەنيەت زور توڭكەرىسى“ اياقتاپ كوپ وتپەي، دىڭ شياۋپيڭ جولداستىڭ بۇرىنعى وتەگەن مىندەتتەرى قالپىنا كەلتىرىلدى. پارتيا مەن مەملەكەت قالاي بەت الۋ سىندى كەلەلى تاريحي وتكەلگە ٴدوپ كەلگەندە، ول شىندىقتى ٴىس جۇزىنەن ىزدەۋ، بۇقارالىق لۋشيان، دەربەس، ٴوز ـ وزىنە قوجايىن بولۋدىڭ ماۋ زىدۇڭ يدەياسىنىڭ جاۋھارى ەكەندىگىن باسا دارىپتەپ، تۋى ايقىن تۇردە ”ەكى ايتەۋىر“ قاتە كوزقاراسىنا قارسى تۇرىپ، اقيقاتتىڭ ولشەمى ماسەلەسى جونىندە تالقى ورىستەتۋگە باسشىلىق ەتىپ جانە ونى قولداپ، ٴتۇرلى جاقتارداعى بىلىقپالىقتى تۇزەتۋدى ىلگەرىلەتىپ، بۇكىل پارتيانى، بۇكىل ەلدەگى حالىقتى ىنتىماقتاسا جابال العا قاراۋعا ۇندەدى. ونىڭ جەتەكشىلىگىندە، پارتيا 11 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسى يدەيانى ازات ەتۋ، شىندىقتى ٴىس جۇزىنەن ىزدەۋ يدەيالىق لۋشيانىن قايتادان تۇراقتاندىرىپ، ”تاپتىق كۇرەستى ارقاۋ ەتكەن“ قاتە ايتىلىمدى قولدانۋدى توقتاتىپ، پارتيا مەن مەملەكەت قىزمەتىنىڭ وزەگىن ەكونوميكالىق قۇرىلىسقا ويىستىرۋ، رەفورما جاساۋدى، ەسىك اشۋدى اتقارۋ سىندى تاريحي شەشىم جاساپ، پارتيا تاريحىندا اسا تەرەڭ ٴمان الاتىن ۇلى بۇرىلىستى جۇزەگە اسىردى.
_ دىڭ شياۋپيڭ جولداس ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىنىڭ جاڭا شارىقتاۋىن جۇزەگە اسىرۋدى ىلگەرىلەتتى. ول بۇكىل پارتيانى باستاپ جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان بەرگى ۇنامدى ـ ۇنامسىز ەكى جاقتاعى تاجىريبەلەردى تەرەڭ قورىتىندىلاپ، نازاريادا جاڭالىق اشۋدى ۇزبەي ىلگەرىلەتىپ، كوپتەگەن نەگىز قالاۋ ماڭىزىنا يە كەلەلى يدەيالاردى العا قويدى. ونىڭ باسقارۋىندا، پارتيا 11 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ التىنشى جالپى ٴماجىلىسى «مەملەكەت قۇرىلعاننان بەرگى پارتيانىڭ ٴبىرقانشا تاريحي ماسەلەلەرى جونىندەگى قاراردى» ماقۇلداپ، ماۋ زىدۇڭ جولداستىڭ تاريحي ورنىن جانە ماۋ زىدۇڭ يدەياسىنىڭ عىلمي جۇيەسىن دۇرىس باعالاپ، ”مادەنيەت زور توڭكەرىسىنىڭ“ قاتە امالياتى مەن نازارياسىن تۇبەگەيلى تەرىسكە شىعارىپ، ماۋ زىدۇڭ يدەياسىنا تاباندى بولۋ، ماۋ زىدۇڭ يدەياسىن دامىتۋ كەرەكتىگىن باسا دارىپتەپ، پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ دامۋىنا دۇرىس باعدار بەلگىلەدى. پارتيا 12 ـ قۇرىلتايىندا ول ”ٴوز جولىمىزبەن ٴجۇرىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم قۇرۋىمىز كەرەك“ دەپ ايقىن العا قويدى. دىڭ شياۋپيڭ جولداستىڭ يدەياسىنا نەگىزدەلىپ، پارتيا 13 ـ قۇرىلتايى سوتسياليزمنىڭ العاشقى ساتىسى نازارياسىن جۇيەلى بايىمداپ، پارتيانىڭ سوتسياليزمنىڭ العاشقى ساتىسىنداعى نەگىزگى لۋشيانىن تولىق قورىتىندىلادى؛ پارتيا 14 ـ قۇرىلتايى دىڭ شياۋپيڭ جولداستىڭ جۇڭگوشا سوتسياليزم قۇرۋ نازارياسىن العا قويدى؛ پارتيا 15 ـ قۇرىلتايى دىڭ شياۋپيڭ نازارياسىن پارتيانىڭ جەتەكشى يدەياسى ەتىپ تۇراقتاندىردى. دىڭ شياۋپيڭ نازارياسى سوتسياليزم دەگەن نە، سوتسياليزمدى قالاي قۇرۋ سىندى وسى ٴبىر ٴتۇبىرلى ماسەلەگە تەرەڭ جاۋاپ قايتارىپ، سوتسياليزمنىڭ ٴمانىن تەرەڭ اشىپ كورسەتىپ، ەلىمىزدىڭ رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ جانە سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنا ارەكەت باعدارناماسىن ازىرلەدى، بۇل جۇڭگوشا سوتسياليزم نازاريا جۇيەسىنىڭ نەگىزىن قالاعان ەڭبەك.
_ دىڭ شياۋپيڭ جولداس پارتيا مەن حالىقتى باستاپ سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ جاڭا جاعدايىن اشتى. ول ”جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام قۇرۋ“، ”جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ جولىمەن ٴجۇرۋ“ ويىن ايقىن العا قويىپ، پارتيامىزدىڭ وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ ”ٴۇش قاداممەن ٴجۇرۋ“ سىندى دامۋ ستراتەگياسىن جاساۋىنا جەتەكشىلىك ەتتى. ول پارتيامىزدى دەر كەزىندە باتىلدىقپەن ٴتۇرلى جاقتارداعى ٴتۇزىلىس رەفورماسىن جۇرگىزۋگە باستاپ، باتىلدىقپەن سىرتقا ەسىكتى ايقارا اشتى. ول عىلىم ـ تەحنيكا ٴبىرىنشى وندىرگىش كۇش ەكەندىگىن العا قويىپ، بىلىمگە قۇرمەت ەتۋدى، دارىندىلارعا قۇرمەت ەتۋدى دارىپتەپ، وقۋ ـ اعارتۋ، عىلىم، مادەنيەت ىستەرىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتتى. ول دەموكراتياعا جانە زاڭ ـ ٴتۇزىم قۇرىلىسىنا وسكەلەڭ ٴمان بەرىپ، پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ باسشىلىق ٴتۇزىم رەفورماسىن، قۇرىلىم رەفورماسىن ىلگەرىلەتتى. ول حالىق ارمياسىن قۇدىرەتتى وسىزاماندانعان، جۇيەلىلەنگەن توڭكەرىستىك ارميا ەتىپ قۇرىپ شىعىپ، جۇڭگوشا سايلاۋىت قوسىن قۇرۋ جولىمەن ٴجۇرۋدى باسا دارىپتەدى. ول بەيبىتشىلىك پەن دامۋدىڭ وسى زامانعى دۇنيە ٴجۇزىنىڭ ەكى ۇلكەن ماسەلەسى ەكەندىگىن ايقىن العا قويىپ، پارتيامىزدى باستاپ ٴتۇرلى جاقتارداعى سىرتقا باعىتتالعان ساياساتتى دەر كەزىندە رەتكە سالىپ، رەفورما جاساۋعا، ەسىك اشۋعا جانە سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنا تاماشا سىرتقى ورتا ازىرلەدى. ونىڭ جەتەكشىلىگىندە جانە ىلگەرىلەتۋىندە، ەلىمىز وندىرگىش كۇش سالىستىرمالى كەنجە قالۋدان ەكونوميكا جەدەل دامۋعا ورلەگەن، حالىق تۇرمىسى قارىن توق بولماۋدان جالپى تۇلعالىق جاقتان دوڭگەلەك داۋلەتتىلىككە اتتاعان جاڭا جاعدايدى اشتى.
_ دىڭ شياۋپيڭ جولداس وتاندى بۇكىلدەي بىرلىككە كەلتىرۋدى جۇزەگە اسىرۋدىڭ دۇرىس جولىن تۇراقتاندىردى. ول جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ٴتۇبىرلى مۇددەسىن، جالپى تۇلعالىق مۇددەسىن، ۇزاق بولاشاقتىق مۇددەسىن كوزدە ۇستاپ، تاريح پەن قازىرگى جاعدايدى تولىق ويلاستىرىپ، جاسامپازدىقپەن ”ٴبىر ەل، ەكى ٴتۇزىم“ ۇلى ويىن العا قويىپ، بەيبىت تاسىلمەن وتاننىڭ بۇكىلدەي بىرلىككە كەلۋىن جۇزەگە اسىرۋدىڭ جاڭا جولىن اشتى. وسى ۇلى ويدىڭ جەتەكشىلىگىندە، ەلىمىز ۇكىمەتى ىلگەرىندى ـ كەيىندى شياڭگاڭعا، اۋمىنعا يەلىك ۇقىعىن جۇرگىزۋدى قالپىنا كەلتىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتى 100 جىلدىق نامىستان ارىلدى. جۇڭگونى بولشەكتەۋ قاسكۇنەمدىگىنە قاراتا، ول تايۋان ماسەلەسىن بەيبىت ەمەس تاسىلمەن شەشۋدەن باز كەشپەۋىمىز كەرەكتىگىن باسا دارىپتەپ، تايۋان ماسەلەسىن شەشۋدىڭ دۇرىس باعىتىن العا قويدى. ٴبىز ەكى جاعالاۋدىڭ ەكونوميكا، مادەنيەت اۋىس ـ كۇيىسىن، سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋدى“ كوزدەيتىن بولشەكتەۋشى كۇشتەرىنە باتىل قارسى تۇرىپ جانە ولاردى تەجەپ، ەكى جاعالاۋ قارىم ـ قاتىناسى دامۋىنىڭ باستاماشىلدىق ۇقىعى مەن ىرىقتىلىق ۇقىعىن مىقتاپ يگەردىك.
_ دىڭ شياۋپيڭ جولداس شۇعىلالى سوتسياليزم تۋىن باتىل قورعادى. رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ بارىسىندا، ول باستان ـ اياق تۋى ايقىن تۇردە بۋرجۋازيالىق ەركىنسۋشىلدىككە قارسى تۇردى. سوۆەت وداعى ىدىراپ، شىعىس ەۆروپادا زور وزگەرىس تۋىلعان جاعدايدا، 1989 ـ جىلى كوكتەم مەن جاز ٴولاراسىندا ەلىمىزدە اۋىر ساياسي سويقان تۋىلدى. قىسىلتاياڭ ساتتە، دىڭ شياۋپيڭ جولداس پارتيا مەن حالىقتى باستاپ تۋى ايقىن تۇردە بىلىقپالىققا قارسى تۇرىپ، سوتسياليستىك مەملەكەت بيلىگىن باتىل قورعاپ، پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ قاتەرلى داۋىل، سۇركەيلى تولقىننىڭ قاتال سىن ـ سىناعىنان سۇرىنبەي وتۋىنە مۇمكىندىك جاراتتى. سوڭىنان ول رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ بارىسىنداعى تاجىريبەلەردى، ساباقتاردى تەرەڭ قورىتىندىلاپ، زەيىن ـ زەردەنى شوعىرلاندىرىپ پارتيا قۇرىلىسىن مىقتى يگەرىپ، يدەيا ـ ساياسي قىزمەتتى جانە تاڭداۋلى ٴداستۇر تاربيەسىن كۇشەيتۋ كەرەكتىگىن باسا دارىپتەپ، پارتيانىڭ باسشىلىق دەڭگەيى مەن بيلىك جۇرگىزۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، قىزىل بيلىكتىڭ ورنىقتى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى. ول ادامدارعا: ”جۇڭگونىڭ سوتسياليزمى وزگەرمەيدى، جۇڭگو، ٴسوز جوق، ٴوزى تاڭداعان سوتسياليزم جولىمەن سوڭىنا دەيىن جۇرەدى. ەشكىم دە ٴبىزدى قۇلاتا المايدى“، ـ دەپ قاتاڭ ەسكەرتۋ جاسادى.
جولداستار، دوستار!
دىڭ شياۋپيڭ جولداستىڭ تاريحي ەڭبەگى جان ـ جاقتى، جاسامپازدىق سيپاتتى بولىپ، جۇڭگو مەن دۇنيە جۇزىنە تەرەڭ، ۇزاق ىقپال جاسادى. ونىڭ ومىرلىك كۇرەس تاريحى كوممۋنيزم ۇلى مۇراتى مەن جۇڭگوشا سوتسياليزم سەنىمىنە شەكسىز تاباندى بولۋ سىندى وسكەلەڭ قاسيەتىن، حالىقتى شەكسىز ٴسۇيۋ سىندى ۇلى سۇيىسپەنشىلىگىن، شىندىقتى ٴىس جۇزىنەن ىزدەۋگە باستان ـ اياق تاباندى بولۋ سىندى نازاريالىق قاسيەتىن، ۇزدىكسىز ٴورىس اشىپ، جاڭالىق جاراتۋ سىندى ساياسي باتىلدىعىن، بيىكتە تۇرىپ الىستى كوزدەيتىن ستراتەگيالىق ويىن، اقجارقىن قالتقىسىز دارقان پەيىلىن تولىق ايگىلەدى؛ ونىڭ ۇلى تاريحي ەڭبەگىن ٴبىز ماڭگى ەستە ساقتايمىز؛ ونىڭ وسكەلەڭ توڭكەرىسشىل ونەگەسىن ٴبىز ماڭگى قادىرلەيمىز!
جولداستار، دوستار!
دىڭ شياۋپيڭ جولداستىڭ بىزگە قالدىرعان ەڭ ماڭىزدى يدەيالىق قازىناسى _ ول باس بولىپ جاراتقان دىڭ شياۋپيڭ نازارياسى. دىڭ شياۋپيڭ نازارياسى ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىنىڭ، زامانالانۋىنىڭ ماڭىزدى بەلەسى. دىڭ شياۋپيڭ نازارياسىن پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ جەتەكشى يدەياسى ەتىپ تۇراقتاندىرۋ _ پارتيا مەن حالىقتىڭ تاريح جانە رەالدىق بارىسىندا جاساعان مىزعىماس قورىتىندىسى.
جاڭا ٴداۋىردىڭ جاڭا جورىعىندا ٴبىز، ٴسوز جوق، دىڭ شياۋپيڭ نازارياسىن ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، قولدانىپ، ونىڭ عىلمي ٴمانىن، وزەكتى مازمۇنىن تولىق، دالمە ـ ٴدال ٴتۇسىنۋىمىز كەرەك. ايتالىق، دىڭ شياۋپيڭ جولداس بىلاي دەپ باسا دارىپتەگەن: پارتيانىڭ نەگىزگى لۋشيانى 100 جىلعا جارايدى، ەكونوميكالىق قۇرىلىستى وزەك ەتۋگە تاباندى بولۋدى، ٴتورت نەگىزگى پرينسيپكە تاباندى بولۋدى، رەفورما جاساۋعا، ەسىك اشۋعا تاباندى بولۋدى سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىنىڭ جالپى بارىسىمەن بىرلىككە كەلتىرۋ كەرەك؛ يدەيانى ازات ەتۋ دەگەنىمىز شىندىقتى ٴىس جۇزىنەن ىزدەۋ، يدەيا مەن ٴىس جۇزىندىك ساي كەلۋ، وبيەكتيۆ پەن سۋبيەكتيۆ ساي كەلۋ؛ پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ باسشىلىق ٴتۇزىم رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ _ سوتسياليستىك ٴتۇزىمدى وزگەرتۋ، پارتيانىڭ باسشىلىعىن السىرەتۋ ەمەس، قايتا سوتسياليستىك ٴتۇزىمنىڭ ابزالدىلىعىن اناعۇرلىم ويداعىداي ايگىلەۋ، پارتيانىڭ باسشىلىعىن كۇشەيتۋ جانە جاقسارتۋ؛ دەموكراتيالىق ورتالىقتاندىرۋ ٴتۇزىمى _ ەڭ قولايلى، ەڭ ۇيلەسىمدى ٴتۇزىم، پارتيا ىشىندەگى دەموكراتيانى جانە حالىق دەموكراتياسىن زور كۇشپەن اسقاقتاتۋ كەرەك، سونىمەن بىرگە دۇرىس ورتالىقتاندىرۋ بولۋ، بۇكىل پارتيانىڭ ۇيتقىسى بولۋ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ بەدەلى بولۋ كەرەك؛ جوسپار مەن بازار تۇگەلدەي ەكونوميكالىق ٴتاسىل، تەك وندىرگىش كۇشتى دامىتۋعا پايدالى بولسا بولعانى، پايدالانۋعا بولادى؛ دەربەس، ٴوز ـ وزىنە قوجايىن بولۋعا، ٴوز كۇشىنە سۇيەنىپ ٴومىر سۇرۋگە تاباندى بولۋ كەرەك، سونىمەن بىرگە ەسىكتى جاۋىپ الىپ، قاتىناس جاساماي قويۋعا، شەتەلدىكىن كوزسىزدىكپەن قاقپايلاۋعا بولمايدى، سىرتقا ەسىك اشۋدى اتقارۋ كەرەك؛ ٴبىر ٴبولىم رايونداردى، ٴبىر ٴبولىم ادامداردى الدىمەن بايۋعا شابىتتاندىرىپ، الدىمەن بايىعاندار سوڭعىلاردى بايۋعا باستاپ، سوڭىندا جالپى حالىقتىڭ بىرگە بايۋىن جۇزەگە اسىرۋ كەرەك، ەكى ۇيەككە جىكتەلۋگە بولمايدى؛ زاتتىق وركەنيەت پەن رۋحاني وركەنيەتتى بىردەي يگەرۋگە، ەكەۋىن دە قاتاڭ يگەرۋگە تاباندى بولۋ كەرەك؛ رەفورما جاساۋدا جۇرەكتى بولۋ، قادام ورنىقتى بولۋ كەرەك، رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىقتىڭ قاتىناسىن ويداعىداي ٴبىر جاقتى ەتۋ كەرەك، ورنىقتىلىق بارلىعىن باسىپ تۇسەدى؛ جۇڭگونىڭ ىستەرىن ويداعىداي ٴبىتىرۋدىڭ تەتىگى پارتيادا، ٴبىر جاعىنان، رەفورما جاساۋدى، ەسىك اشۋدى يگەرىپ، ەندى ٴبىر جاعىنان، شىرىكتەسۋدى جازالاۋ، وڭاۋ كەرەك. وسى ماڭىزدى يدەيالار مەن تۇجىرىمدار ماتەرياليستىك ديالەكتيكاعا تولى بولىپ، جالپى جاعدايلىق كوز ايانى جانە ستراتەگيالىق كوزقاراستى بەينەلەگەن، زاتتىڭ باستى قايشىلىعى مەن قايشىلىقتىڭ باستى جاعىن مىقتاپ يگەرگەن بولىپ، دىڭ شياۋپيڭ نازارياسىنىڭ كورنەكتى ستيلىن جانە وزگەشە تارتىمدىلىعىن بەينەلەدى. وسى ماڭىزدى يدەيالارعا جانە تۇجىرىمدارعا مەڭزەس، تەك تاريحي استارمەن ۇشتاستىرىپ، جالپى تۇلعالىق يگەرۋگە، ديالەكتيكالىق يگەرۋگە ٴمان بەرىپ، ونىڭ ٴمانىن ٴبىلىپ ٴارى ونىڭ قاعيداسىن ٴتۇسىنىپ، سولاي ەكەنىن بىلۋمەن بىرگە، نە ٴۇشىن سولاي بولاتىنىن بىلگەندە عانا، ودان پايدالانىپ امالياتقا دۇرىس جەتەكشىلىك ەتۋگە بولادى. ەگەر بىرەۋىنە عانا نازار اۋدارىپ، ەكىنشىسىن قالدىرسا، تۇرلاۋسىزدىق تۋىلسا، امالياتتىق پارىق وڭاي تۋىلادى، اۋەلى، پرينسيپتىك، بەتالىستىق قاتەلىك تۋىلادى. تاريحتا ٴبىزدىڭ پارتيامىزدا بۇنداي ساباق بولعان، ٴبىز، ٴسوز جوق، تەرەڭ ساباق الۋىمىز كەرەك.
دىڭ شياۋپيڭ نازارياسىنىڭ باسقا دا ماركسيزمدىك كلاسسيك جازۋشىلاردىڭ نازارياسىمەن ۇقساس ۇزاق ۋاقىتتىق امالياتقا جەتەكشىلىك ەتە الۋى، تۇپتەپ كەلگەندە، ونىڭ نەگىزگى قاعيداسىندا جانە وعان سىڭىرىلگەن ماركسيزم تۇرعىسىندا، كوزقاراسىندا، ادىسىندە. ٴبىز ٴارقانداي ۋاقىتتا دا ٴىس جۇزىندىكپەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، دىڭ شياۋپيڭ نازارياسىن جاسامپازدىقپەن ۇيرەنىپ، قولدانىپ، ٴارى دىڭ شياۋپيڭ جولداستىڭ سوتسياليزمنىڭ زاڭدىلىق سيپاتى جونىندەگى تانىم نەگىزىندە العا قويعان كەلەلى تۇجىرىمىنا، نەگىزگى كوزقاراسىنا، دۇرىس دارىپتەمەسىنە تاباندى بولىپ ٴارى ۇزدىكسىز وزگەرگەن جاعدايعا نەگىزدەلە وتىرىپ، نازاريانىڭ جاۋھارى مەن ناقتى ٴمانىن دۇرىس يگەرىپ، رەال ماسەلەنى شەشۋگە شەبەرلىكپەن پايدالانىپ، اقيقاتقا تاباندى بولۋدان بۇلجىماۋىمىز، امالياتقا جەتەكشىلىك ەتۋدەن اۋىتقىماۋىمىز كەرەك.
جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋ جۇڭگوشا سوتسياليزم ىستەرىنىڭ دامۋىنا كەڭ ٴورىس اشتى ٴارى جاڭا داۋىردەگى جاڭا جورىقتا پارتيانىڭ نازاريادا جاڭالىق اشۋىنا قۇنارلى توپىراق ازىرلەدى. ٴبىز ماركسيزم ـ لەنينيزمگە، ماۋ زىدۇڭ يدەياسىنا، دىڭ شياۋپيڭ نازارياسىنا، ”ۇشكە ۋاكىلدىك ەتۋ“ ماڭىزدى يدەياسىنا، عىلمي دامۋ كوزقاراسىنا باستان ـ اياق تاباندى بولىپ، جاڭا ٴداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ماركسيزم سىندى رۋحاني تامىردى، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ٴداستۇرلى مادەنيەتى سىندى ٴتۇپ تامىردى باستان ـ اياق باتىل ساقتاپ، ادامزات قوعامىنداعى بارلىق تاڭداۋلى وركەنيەت جەتىستىگىنەن شەبەرلىكپەن ۇلگى الىپ، ونى قابىلداپ، اقيقات جونىندە ۇزدىكسىز ىزدەنىس جاساپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ ٴىس جۇزىندىك ماسەلەسى جونىندە ىشكەرىلەي زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، جۇڭگو سۇراۋىنا، دۇنيە ٴجۇزى سۇراۋىنا، حالىق سۇراۋىنا، ٴداۋىر سۇراۋىنا ىشكەرىلەي جاۋاپ بەرىپ، ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىن، زامانالانۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، زامانىمىزداعى جۇڭگو ماركسيزمىنىڭ، 21 ـ عاسىر ماركسيزمىنىڭ اناعۇرلىم جارقىن اقيقات شۇعىلاسىن شاشۋىنا مۇمكىندىك جاساۋىمىز كەرەك.
جولداستار، دوستار!
دىڭ شياۋپيڭ جولداستى ەڭ جاقسى ەسكە الۋ _ ول اشقان جۇڭگوشا سوتسياليزم ىستەرىن ۇزدىكسىز العا ىلگەرىلەتۋ. ٴبىز جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ٴىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋ سىندى وزەكتى مىندەتتى مىقتاپ ارقاۋ ەتە وتىرىپ، الدىڭعىلاردىڭ ىزىمەن كەيىنگىلەرگە جول اشىپ، قايراتتانا العا ۇمتىلۋىمىز كەرەك.
تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشۋعا تاباندى بولىپ، رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋىمىز كەرەك. ٴبىز پارتيا 20 ـ قۇرىلتايىنىڭ جانە 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەت ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، جۇڭگوشا سوتسياليزم ٴتۇزىمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرۋ جانە دامىتۋ، مەملەكەتتى باسقارۋ جۇيەسى مەن باسقارۋ قابىلەتىن وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ سىندى وسى باس نىسانانى كوزدەپ، ەكونوميكالىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىن جەتەكشى ەتىپ، ٴارقايسى سالاداعى، ٴارقايسى جاقتاعى رەفورمانى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋگە تۇساۋ بولاتىن يدەيا ـ كوزقاراستاردى جانە ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزم كەمشىلىكتەرىن باتىل الاستاپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋعا ۇزدىكسىز قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش جانە ٴتۇزىم قامتاماسىزدىعىن ازىرلەۋىمىز كەرەك. تۋراشىلدىقتان اينىماۋ مەن جاڭالىق اشۋدىڭ ٴوزارا بىرلىگىنە تاباندى بولىپ، رەفورما جاساۋعا تيىستىلەرىنە باتىل رەفورما جاساپ، رەفورما جاساماۋعا تيىستىلەرىنە رەفورما جاساماۋ كەرەك. جۇيەلى شوعىرلاندىرۋعا ٴتىپتى دە ٴمان بەرىپ، ماڭىزدى ٴتۇيىندى كورنەكتىلەندىرۋگە ٴتىپتى دە ٴمان بەرىپ، رەفورمانىڭ ناقتى ونىمدىلىگىنە ٴتىپتى دە ٴمان بەرىپ، شەگە قاعۋ رۋحىمەن رەفورمانى تياناقتاندىرۋدى ويداعىداي يگەرۋىمىز كەرەك.
جوعارى ساپالى دامۋ سىندى ماڭداي الدى مىندەتتى مىقتى يگەرىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. ٴبىز جاڭا دامۋ ۇستانىمىن تولىق، دالمە ـ ٴدال، جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ”بەستى ٴبىر تۇلعالاندىرۋ“ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، ”ٴتورتتى جاپپاي ورىنداۋ“ ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋىن سايكەستى ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. بۇكىل ەلدىڭ ٴبىر تۇتاس ۇلكەن بازارىن كۇش سالا قۇرىپ، جاڭاشا ونەركاسىپتەندىرۋدى، ينفورماتسيالاندىرۋدى، قالا ـ قالاشىقتاندىرۋدى، اۋىل شارۋاشىلىعىن وسىزامانداندىرۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، وڭىرلەردىڭ سايكەستى دامۋىن جەبەپ، وسىزاماندانعان ەكونوميكا جۇيەسىن جەدەل قۇرۋىمىز كەرەك. وقۋ ـ اعارتۋدى، عىلىم ـ تەحنيكانى، دارىندىلاردى تىرەك ەتۋدى كۇشەيتىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى عىلىم ـ تەحنيكادا ٴوز كۇشىنە سۇيەنۋدى، ٴوزىن الۋەتتەندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، جاڭاشا وندىرگىش كۇشتەردى جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي دامىتۋىمىز كەرەك. سوتسياليستىك وزىق مادەنيەتتى كۇش سالا دامىتىپ، ٴوندىرىسى دامىعان، تۇرمىسى باي، ەكولوگياسى تاماشا وركەنيەتتى دامۋ جولىمەن جۇرۋگە تاباندى بولىپ، زاتتىق وركەنيەت پەن رۋحاني وركەنيەت ٴوزارا سايكەسكەن، ادام مەن تابيعات جاراسىمدى قاتار ٴومىر سۇرەتىن تاماشا جاعداي قالىپتاستىرۋىمىز كەرەك.
حالىقتى بارىنەن جوعارى قويۋعا تاباندى بولىپ، بىرگە بايۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. ٴبىز جالپى بارىستىق حالىق دەموكراتياسىن دامىتىپ، اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدەگى زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىپ، ۇقىق ادىلدىگىن، وراي ادىلدىگىن، ەرەجە ادىلدىگىن نەگىزگى مازمۇن ەتكەن قوعامدىق ادىلدىكتى قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن ۇزدىكسىز اقاۋسىزداندىرىپ، جالپى حالىقتىڭ تاريحي ىرىقتىلىعى مەن تاريحي جاسامپازدىق رۋحىن تولىق تاسقىنداتۋىمىز كەرەك. دامۋ بارىسىندا حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋگە جانە جاقسارتۋعا تاباندى بولىپ، نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، قالا مەن اۋىلدىڭ پارقىن، وڭىرلەردىڭ پارقىن، كىرىس پارقىن كۇش سالا ازايتىپ، جالپى حالىقتىڭ بىرگە بايۋىندا اناعۇرلىم كورنەكتى ماندىك ىلگەرىلەۋشىلىككە ۇزدىكسىز قول جەتكىزۋدى ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك.
جوعارى دەڭگەيدە سىرتقا ەسىك اشۋدى ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن قورعاۋىمىز كەرەك. ٴبىز اناعۇرلىم بەلسەندى، ىرىقتى ەسىك اشۋ ستراتەگياسىن اتقارىپ، وڭىرلىك ەسىك اشۋ ورنالاستىرۋىن ساپالىلاندىرىپ، تۇزىمدىك ەسىك اشۋدى ورنىقتى قاداممەن كەڭەيتىپ، ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، بەيبىت دامۋ، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ بارىسىندا جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ كەڭدىگى مەن تەرەڭدىگىن ۇزدىكسىز كەڭەيتۋىمىز كەرەك. جالپى تۇلعالىق مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى كوزقاراسىن دايەكتىلەندىرىپ، ەسىك اشۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، سىرتقا ەسىك اشۋ بارىسىندا مەملەكەت حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋ قابىلەتىن كۇشەيتۋىمىز كەرەك.
پارتيانى جاپپاي قاتاڭ باسقارۋدى تاباندىلىقپەن ىلگەرىلەتىپ، اناعۇرلىم قۋاتتى، پارمەندى ماركسيزمدىك بيلىك باسىنداعى پارتيانى سومداۋىمىز كەرەك. ٴبىز پارتيانى جاپپاي قاتاڭ باسقارۋ ماڭگى جالعاسادى، پارتيانىڭ وزىنە ـ ٴوزى توڭكەرىس جاساۋى ماڭگى جالعاسادى دەگەندى ەستە بەرىك ساقتاپ، ەمتيحان بەرۋدەگى سەرگەكتىك پەن تاباندىلىقتى ماڭگى ساقتاپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيا قۇرىلىسىنىڭ جالپى تالابىن تياناقتاندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيا قۇرىلىسىنىڭ جاڭا دا ۇلى ينجەنەرياسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. پارتيانىڭ ساياسي قۇرىلىسى ارقىلى پارتيا قۇرىلىسىنىڭ ٴتۇرلى قىزمەتتەرىنە ٴبىر تۇتاس باسشىلىق ەتۋگە تاباندى بولىپ، پارتيانى جاپپاي قاتاڭ باسقارۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىنىڭ قامال الۋ شايقاسىنىڭ، ۇزاققا سوزىلاتىن شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە باتىل قول جەتكىزىپ، پارتيانىڭ ٴوزىن ـ ٴوزى كىرشىكسىزدەندىرۋىن، ٴوزىن ـ ٴوزى كەمەلدەندىرۋىن، ٴوزىن ـ ٴوزى جاڭارتۋىن، ٴوز دەڭگەيىن جوعارىلاتۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، پارتيانىڭ قاسيەتىنىڭ ماڭگى وزگەرمەۋىنە، ٴتۇسىنىڭ ماڭگى وزگەرمەۋىنە، سيپاتىنىڭ ماڭگى وزگەرمەۋىنە، باستان ـ اياق جۇڭگوشا سوتسياليزم ىستەرىنىڭ پارمەندى باسشىلىق ۇيتقىسى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋىمىز كەرەك.
جولداستار، دوستار!
حالىق ارمياسى _ پارتيا مەن مەملەكەتتىڭ قۇرىش قورعانى. ٴبىز جاڭا داۋىردەگى ارميانى قۇدىرەتتەندىرۋ يدەياسىن دايەكتىلەندىرىپ، پارتيانىڭ حالىق ارمياسىنا شارتسىز باسشىلىعىنا تاباندى بولىپ، اسكەري ىستەردى باسقارۋدى جاپپاي كۇشەيتىپ، مەملەكەت قورعانىسى مەن ارميانى وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، ارميا قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعى كۇرەس نىساناسىن مەرزىمىندە جۇزەگە اسىرىپ، حالىق ارمياسىن دۇنيە جۇزىندەگى بىرەگەي ارميا ەتىپ قۇرىپ شىعۋدى جەدەلدەتىپ، حالىق ارمياسىنىڭ مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن قورعاۋ ستراتەگيالىق قۋاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، جاڭا داۋىردەگى حالىق ارمياسىنىڭ بورىشى مەن مىندەتىن ۇتىمدى اتقارۋىمىز كەرەك.
وتاننىڭ بۇكىلدەي بىرلىككە كەلۋىن جۇزەگە اسىرۋ _ ماۋ زىدۇڭ، دىڭ شياۋپيڭ قاتارلى اعا بۋىن توڭكەرىسشىلەردىڭ اسىل ارمانى، ەل ٴىشى ـ سىرتىنداعى جۇڭحۋا پەرزەنتتەرىنىڭ ورتاق تىلەگى، سونداي ـ اق بوگەۋ بەرمەس تاريحي اعىم. ٴبىز ”ٴبىر ەل، ەكى ٴتۇزىم“، ”شياڭگاڭدى شياڭگاڭدىقتار باسقارۋ“، ”اۋمىندى اۋمىندىقتار باسقارۋ“، وسكەلەڭ اۆتونوميا باعىتىن ۇزدىكسىز جاپپاي، دالمە ـ ٴدال، بۇلجىماي دايەكتىلەندىرىپ، شياڭگاڭنىڭ، اۋمىننىڭ مەملەكەت دامۋىنىڭ كەلەلى جاعدايىمەن اناعۇرلىم توعىسۋىن، اناعۇرلىم جاقسى دامۋدى جۇزەگە اسىرۋىن قولداۋىمىز جانە ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك. ٴبىز جاڭا داۋىردە پارتيانىڭ تايۋان ماسەلەسىن شەشۋدەگى جالپى تۇلعالىق جوباسىن بۇلجىماي دايەكتىلەندىرىپ، ٴبىر جۇڭگو پرينسيبىنە جانە ”92 ـ جىلعى ورتاق تانىمعا“ تاباندى بولىپ، ەكى جاعالاۋ قارىم ـ قاتىناسىنىڭ بەيبىت دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ”تايۋاندى دەربەستەندىرۋگە“ باتىل قارسى تۇرىپ، مەملەكەتتىڭ يەلىك ۇقىعى مەن تەرريتوريا تۇتاستىعىن قورعاۋىمىز كەرەك. وتاندى بولشەكتەيتىن ٴارقانداي كۇش پەن ارەكەت، جۇڭگونىڭ بىرلىككە كەلۋ بارىسىن بۇلدىرەتىن ٴارقانداي سىرتتىڭ كيلىگۋى، ٴسوز جوق، جۇڭگو حالقىنىڭ اياۋسىز سوققىسىنا ۇشىرايدى!
جۇڭگو _ دۇنيە ٴجۇزى بەيبىتشىلىگىن قورعايتىن مىزعىماس كۇش. ٴبىز بەيبىتشىلىك، دامۋ، سەلبەستىك، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋ تۋىن باستان ـ اياق بيىك ۇستاپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتىپ، بۇكىل ادامزاتتىڭ ورتاق قۇندىلىعىن اسقاقتاتىپ، الەمدىك دامۋ باستاماسىن، الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسىن، الەمدىك وركەنيەت باستاماسىن تياناقتاندىرىپ، الەمدىك باسقارۋ جۇيەسى رەفورماسى مەن قۇرىلىسىنا بەلسەنە ات سالىسىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ تىڭ ىلگەرىلەۋشىلىگى ارقىلى دۇنيە جۇزىنە جاڭا وراي ازىرلەۋىمىز كەرەك.
جولداستار، دوستار!
پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى، ٴبىز بارلىق ىستە پارتيانىڭ اۋەلگى ماقساتىن، بورىشىن امالياتتا ايگىلەدىك، ماۋ زىدۇڭ، دىڭ شياۋپيڭ سياقتى اعا بۋىن توڭكەرىسشىلەردىڭ ورىنداپ بولا الماعان ىستەرىن ورىندادىق، تۇگەلدەي جاڭا ٴداۋىر شارت ـ جاعدايىندا جۇڭگوشا سوتسياليزمگە تاباندى بولدىق جانە ونى دامىتتىق. ٴداۋىر ۇزدىكسىز العا باسۋدا، ىستەرىمىز ۇزدىكسىز دامۋدا، نازاريادا جاڭالىق اشۋ مەن امالياتتا جاڭالىق اشۋدى ٴبىر ٴسات تە توقتاتۋعا بولمايدى. دىڭ شياۋپيڭ جولداس: ”جۇڭگودا ٴار جىلى جاڭا نارسەلەر، ٴار كۇنى جاڭا نارسەلەر بولۋى كەرەك“ دەگەن بولاتىن. ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىنىڭ، زامانالانۋىنىڭ جاڭا ٴورىسىن ۇزدىكسىز اشۋ _ زامانىمىزداعى جۇڭگو كوممۋنيستەرىنىڭ ايبىندى تاريحي جاۋاپكەرشىلىگى. جاڭا داۋىردەگى جاڭا جورىقتا، ٴبىز تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشۋعا تاباندى بولىپ، اتا ـ بابالارىمىزدى ۇمىتپاي، باستان ـ اياق دۇرىس جولمەن ٴجۇرىپ، جاڭا جول اشۋعا شەبەر بولىپ، نازاريا بايتەرەگىنىڭ ماڭگى قۇلپىرىپ تۇرۋىنا، ىستەرىمىز بايتەرەگىنىڭ ماڭگى قۇلپىرىپ تۇرۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، جاڭا ىسكەرلىك، جاڭا تابىس ارقىلى اعا بۋىن توڭكەرىسشىلەردى ۇزدىكسىز جۇباتۋىمىز كەرەك.
جولداستار، دوستار!
ٴدال وسى ساتتە دىڭ شياۋپيڭ جولداس ايتقان ەكى اۋىز ٴسوز ەسىمە ٴتۇستى: ٴبىرىنشى، ”كەلەسى عاسىردىڭ 50 ـ جىلدارىندا، ەگەر ٴبىز وسىزامانداندىرۋدى نەگىزىنەن جۇزەگە اسىراتىن بولساق، وندا سوتسياليزم تابىسقا جەتتى دەپ ىلگەرىلەي كەسىپ ايتا الامىز“. ەكىنشى، ”كەلەسى عاسىردىڭ ورتا شەنىنە بارعاندا، دۇنيە جۇزىندەگى دامىعان ەلدەردىڭ ورەسىنە جاقىنداي الساق عانا ۇلكەن وزگەرىس سانالادى. ول كەزگە جەتكەندە، سوتسياليستىك جۇڭگونىڭ سالماعى مەن رولى باسقاشا بولادى، ٴبىز ادامزاتقا ٴبىرشاما زور ۇلەس قوسا الامىز“.
قازىر ٴبىز بەلگىلەگەن وسىزامانداندىرۋدى نەگىزىنەن جۇزەگە اسىرۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋعا نەبارى 10 نەشە جىل ۋاقىت قالدى، ٴبىز بەلگىلەگەن جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋعا دا نەبارى 20 نەشە جىل ۋاقىت قالدى. ۋاقىت كۇتىپ تۇرمايدى، ادامدى العا باسۋعا ۇندەيدى. ٴبىز جۇڭگوشا سوتسياليزم ۇلى تۋىن بيىك ۇستاپ، ميلليارد حالىقتىڭ ايبىندى ۇلى كۇشىن ۇيىستىرىپ، اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاپ، قايراتتانا العا ۇمتىلىپ، ىنتىماقتاسا كۇرەس جۇرگىزىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ٴىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋدىڭ ايبىندى داستانىن ۇزدىكسىز جازىپ، ادامزاتتىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋى سىندى وسكەلەڭ ىسكە تىڭ دا اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋعا قۇلشىنۋىمىز كەرەك!
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 8 ـ ايدىڭ 22 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)