− مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە سالاماتتىق كوميتەتىنىڭ اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسى قىس ماۋسىمىندا تىنىس جولى اۋرۋلارىنان ساقتانۋدىڭ جانە ونى ەمدەۋدىڭ ءتۇيىندى ماسەلەلەرىنە جاۋاپ قايتاردى

　　□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى شۇي پىڭحاڭ، لي حىڭ

جۋىقتا جۇقپالى تۇماۋ ءجيى تۋىلۋ ماۋسىمىنا ءوتتى. كۇندەلىكتى تۇرمىستا تىنىس جولى اۋرۋلارىنان قالاي ساقتانۋ كەرەك؟ بالالاردىڭ تىنىس جولى اۋرۋلارىمەن جۇعىمدالۋىن قالاي ەمدەۋگە بولادى؟ جۇڭي شيپاگەرلىگى مەن باتىس شيپاگەرلىگى ەمدەۋ بارىسىندا قالاي رول اتقارادى؟ مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە سالاماتتىق كوميتەتى 12 - ايدىڭ 2 - كۇنى اقپار جاريالاۋ ءماجىلىسىن اشىپ، قىس ماۋسىمىندا تىنىس جولى اۋرۋلارىنان ساقتانۋدىڭ جانە ونى ەمدەۋدىڭ ءتۇيىندى ماسەلەلەرىنە جاۋاپ قايتاردى.

　　جاڭا ۆيرۋس نەمەسە باكتەريا تۋدىرعان جاڭا تۋىلعان جۇقپالى اۋرۋلار بايقالمادى

مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە سالاماتتىق كوميتەتىنىڭ اقپارات مالىمدەمەشىسى، ۇگىت مەكەمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى مي فىڭ مىنانى ءبىلدىردى: كەزەكتە مەملەكەتتىك دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە سالاماتتىق كوميتەتى مەملەكەتتىك جۇڭي شيپاگەرلىگىن، دارىگەرلىگىن باسقارۋ مەكەمەسىمەن، مەملەكەتتىك اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋ مەكەمەسىمەن بىرگە قىس ماۋسىمىندا تىنىس جولى اۋرۋلارىن قاداعالاۋ مەن تۇجىرىمداۋدى ۇزدىكسىز ورىستەتىپ، ەمدەۋ بايلىقتارىن ورنالاستىرۋ، ەمدەۋ ءتارتىبىن ساپالىلاندىرۋ، جۇڭي شيپاگەرلىگىنىڭ، دارىگەرلىگىنىڭ رولىن ساۋلەلەندىرۋ سياقتى قىزمەتتەردى جاقسى ىستەۋ جونىندە ورنالاستىرۋ جاسادى.

مي فىڭ مىنانى ءبىلدىردى: قاداعالاۋعا نەگىزدەلگەندە، قازىر تارالىپ جاتقان شۇعىل تىنىس جولى اۋرۋلارىنىڭ ءبارىن بەلگىلى بولعان اۋرۋ قوزدىرعىش تۋدىرعان، بارلىعىنىڭ سايكەستى كەمەلدى ەمدەۋ ءتاسىلى بار، جاڭا ۆيرۋس نەمەسە باكتەريا تۋدىرعان جاڭا تۋىلعان جۇقپالى اۋرۋ بايقالمادى.

”ءبىز وزگەرىستى قاداعالاپ وتىرمىز“. جۇڭگو اۋرۋدىڭ الدىن الۋ جانە ونى تىزگىندەۋ ورتالىعى ۆيرۋستان تۋىلاتىن اۋرۋلاردان ساقتانۋ - تىزگىندەۋ ورنى مەملەكەتتىك جۇقپالى تۇماۋدى زەرتتەۋ جانە ودان ساقتانۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ۋاڭ دايان بىلاي دەدى: قاداعالاۋ ناتيجەسىندە كورسەتىلۋىنشە، جۇقپالى تۇماۋ ۆيرۋسى قازىرگى جۇقپالى تۇماۋ ۆيرۋسىنا قارسى بىرنەشە ءتۇرلى ءدارىنىڭ بارىنە سەزىمتال، دەمەك، جۇقپالى تۇماۋعا قارسى دارىلەردىڭ ءبارى جۇقپالى تۇماۋ ۆيرۋسىنا كۇشى جەتەدى.

　　جۇقپالى تۇماۋ ۆاكسيناسىن ەگۋ جۇعىمدالۋدى ءونىمدى تۇردە ازايتادى

قازىر جۇقپالى تۇماۋ ءجيى تۋىلۋ ماۋسىمى باستالدى، قازىر ۆاكسينا ەكتىرسەك ۇلگىرەمىز بە؟ ۋاڭ دايان مىنانى ءبىلدىردى: بۇرىن جۇقپالى تۇماۋ ۆيرۋسىن ەكتىرمەگەن ادامدار جونىنەن جۇقپالى تۇماۋ ۆاكسيناسىن ەكتىرۋ ءالى دە ءونىمدى، كوپشىلىكتىڭ ەرتەرەك جۇقپالى تۇماۋ ۆيرۋسىن ەكتىرۋىن ۇسىنامىز.

”ەل ءىشى - سىرتىنداعى امالياتتىڭ ءبارى ۆاكسينادان پايدالانۋدىڭ ەڭ قولجەتىمدى، ەڭ ءونىمدى ساقتانۋ ءتاسىلىنىڭ ءبىرى ەكەندىگىن دالەلدەدى“. ۋاڭ دايان بىلاي دەدى: تەك تالاپ بويىنشا كاسىپتىك قۇرىلىمداردا ەكتىرسە بولعانى، ءبارىنىڭ تاماشا ءونىمى بولادى، اسىرەسە، قارتتار مەن وسپىرىمدەر جۇقپالى تۇماۋ ۆاكسيناسى سياقتىلاردى بەلسەنە ەكتىرىپ، قالىپتى تۇرمىس جانە ۇيرەنۋ ريتىمىنە كەپىلدىك ەتۋى كەرەك.

ۋاڭ دايان مىنانى قۇلاققاعىس ەتتى: كۇندەلىكتى تۇرمىستا ماسكانى عىلمي تاعۋ، تاماشا جەكە تازالىق ادەتىنە داعدىلانۋ، اقاۋسىز تۇرمىس تاسىلىنە داعدىلانۋ، ۆاكسينانى بەلسەنە ەكتىرۋ، ءوزىنىڭ سالاماتتىعىن ويداعىداي قاداعالاۋى كەرەك. ەگەر قىزۋى ورلەۋ، جوتەلۋ، تاماعى اۋىرۋ سياقتى تىنىس جولى قابىنۋ اۋرۋ بەلگىلەرى بايقالسا، امال بار ۇيدە دەمالۋدى، ادامدار توپتاسقان ورىندارعا بارماۋدى ۇسىنامىز. ەگەر شىنىمەن دە سىرتقا شىعۋ قاجەت بولسا، ماسكانى جاقسىلاپ تاعىپ، اۋرۋدى باسقالارعا جۇقتىرۋدان ساقتانعان ءجون.

　　جۇڭي شيپاگەرلىگىنىڭ، دارىگەرلىگىنىڭ ەرەكشەلىگىن ساۋلەلەندىرىپ، كوپ ءتۇرلى شارامەن بالالاردىڭ تىنىس جولى اۋرۋلارىنان ساقتانۋ - ەمدەۋدى كۇشەيتۋ كەرەك

تاياۋدا مەملەكەتتىك جۇڭي شيپاگەرلىگىن، دارىگەرلىگىن باسقارۋ مەكەمەسى «جۇڭي شيپاحانالارى بالالار ءبولىمى قۇرىلىسىن ونان ارى كۇشەيتۋ جونىندەگى حابارلاندىرۋدى» باسىپ تاراتىپ، جۇڭي بالالار ءبولىمىنىڭ ەمدەۋ بايلىعىن مولايتۋدى جانە ساتىعا، دارەجەگە ءبولىپ دامىتۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتتى.

مەملەكەتتىك جۇڭي شيپاگەرلىگىن، دارىگەرلىگىن باسقارۋ مەكەمەسى ەمدەۋ ىستەرىن اكىمشىلىك باسقارۋ باسقارماسىنىڭ ورىنباسار باستىعى شيڭ چاۋ بىلاي دەپ تانىستىردى: مەملەكەتتىك جۇڭي شيپاگەرلىگىن، دارىگەرلىگىن باسقارۋ مەكەمەسى ءار دارەجەلى جۇڭي ەمدەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ بايلىقتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاۋىنا جەتەكشىلىك ەتىپ، قىزۋ امبولاتورياسى، شۇعىل ەمدەۋ، بالالار ءبولىمى، تىنىس جولى اۋرۋلارى ءبولىمى سياقتىلاردىڭ قىزمەتكەرلەرىن دايىنداۋدى كۇشەيتىپ، تەكسەرۋ بولمەسىن كوبەيتىپ اشۋ، امبولاتوريا ۋاقىتىن ۇزارتۋ، تۇنگى امبولاتوريا مەن سەنبى - جەكسەنبىلىك امبولاتوريا اشۋ ارقىلى ”ينتەرنەت +“ ەمدەۋ قىزمەت وتەۋى سياقتى ادىستەردى ازىرلەپ، بالالاردىڭ ەمدەلۋ قاجەتىن ەڭ جوعارى شەكتە قاناعاتتاندىرۋدا.

بەيجيڭ جۇڭي شيپاحاناسىنىڭ باستىعى ليۋ چيڭچۋان بىلاي دەدى: ءىشىنارا جۇڭي شيپاحانالارى بالالار ءبولىمىنىڭ ورنالاسىمىن رەتتەپ، بالالار ءبولىمىنىڭ اۋماعىن ۇلعايتىپ، ناۋقاس قابىلداۋدىڭ جالعاسۋ ۋاقىتىن كوبەيتتى. بالالاردىڭ قىزۋى ورلەۋ، جوتەلۋ، قاقىرىق شىعۋ، ءىشى ءوتۋ سياقتىلارىنا مەڭزەس، ءار دارەجەلى جۇڭي شيپاحانالارى اتا - انالار مەن قامقورشىلاردىڭ پايدالانىپ ۇيرەنۋىنە ارناپ سايت سياقتىلار ارقىلى جۇيەلى دە عىلمي شاعىن بەينەجازبالار ۇسىندى.

تاياۋدا كەيبىر جەرلەردە بالالار تىنىس جولى اۋرۋلارىنا شالدىققان ناۋقاستاردىڭ سانى كورنەكتى ارتقان احۋال بايقالدى، ءىشىنارا ناۋقاس بالالاردا اسقىنىپ كەڭىردەكشەنىڭ قابىنۋىنا، وكپە قابىنۋىنا اينالعان. بۇعان قاراتا، بەيجيڭ جۇڭي شيپاگەرلىك - دارىگەرلىك داشۋەسى دۇڭفاڭ شيپاحاناسى بالالار ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ۋ ليچۇن مىنانى ءبىلدىردى: بالالاردىڭ شۇعىل تىنىس جولى قابىنۋ اۋرۋى جۇڭي شيپاگەرلىگىندەگى تۇماۋ، جوتەل، وكپە قابىنۋىنان بولعان بۋلىعۋ كاتەگورياسىنا جاتادى، جۇڭيدىڭ قاراۋىنشا، مۇنداي اۋرۋ سىرتقى كەسەلدىڭ ادام دەنەسىنە شابۋىلداپ، دەنەنىڭ ىشكى مۇشە فۋنكتسياسىنىڭ بۇزىلۋىن، وكپەنىڭ زاقىمدالۋىن تۋدىرۋىنان بولعان قىزۋ ورلەۋ، مۇرىن بىتەلۋ، ماڭقا اعۋ، تاماعى اۋرۋ، جوتەلۋ، قاقىرىق شىعۋ سياقتى اۋرۋ بەلگىلەرى بايقالادى.

ۋ ليچۇن بىلاي دەدى: جۇڭي شيپاگەرلىگى ارقىلى مۇنداي اۋرۋلاردى ەمدەگەندە اۋىرعان بالالاردىڭ تۇرلىشە اۋرۋ تۋىلۋ سەبەپتەرى، اۋرۋ بەلگىسىنىڭ ەرەكشەلىگى جانە دەنە قۋاتى ەرەكشەلىگى بويىنشا پارىقتاپ تۇرگە ايىرىپ، دالمە - ءدال ەمدەيدى. تىنىس جولى قابىنۋىنىڭ باستاپقى كەزىندە اۋىرعان بالالاردا، نەگىزىنەن، قىزۋ ورلەۋ، ماڭقا اعۋ، تاماعى اۋرۋ، جوتەلۋ سياقتى اۋرۋ بەلگىلەرى كورىنەدى، نەگىزىنەن، وكپەنى تازالاۋ، ۋىتتى الاستاۋ، جۇتقىنشاقتى اشۋ سىندى ەمدەۋ ءادىسى قولدانىلادى، سونىمەن قاتار بالالاردىڭ ەرەكشەلىگىنە نەگىزدەلىپ، سايكەستى لايىق كەلەتىن جۇڭي شيپاگەرلىگى بويىنشا سىرتىنان ەمدەۋ ءادىسى سايكەستىرىلەدى. اۋرۋدان قالپىنا كەلۋ مەزگىلىندە ءىشىنارا بالالاردا جوتەلۋ، دارمەنسىزدەنۋ، تاماققا تابەتى تارتپاۋ سياقتى اۋرۋ بەلگىلەرى بايقالادى، جۇڭي شيپاگەرلىگىندە كوكباۋىردى اقاۋسىزداندىرىپ، قاقىرىقتى ءتۇسىرۋ، دەنەنى الدەندىرىپ، سالاماتتىقتى جاقسارتۋ سىندى ەمدەۋ ءادىسى قولدانىلادى.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 - ايدىڭ 2 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)