ساتۋدى جەبەپ، قيمىل وتكىزىپ، ەرەكشەلىكتى ايگىلەدى
التىشۋار مالىسىندەگى حالىقتىق تۇسەلحانالاردىڭ ساۋداسى تاعى دا قىزعىندى بولماق
حابارىن جازىپ، سۋرەتتەردى تۇسىرگەن ۋاڭ جىحۋا (ٴوز ٴتىلشىمىز)
مەيلى قاي ماۋسىمدا بولسىن، قۇلجا قالاسى التىشۋار ٴمالىسى كورىنىس رايونىنىڭ ۇلتتىق سالت ـ ساناسى مەن ۇنەمى ەستىلىپ تۇراتىن بايان ٴۇنى ادامدى وزىنە باۋرايدى. 11 - ايدىڭ 2 ـ كۇنى ٴتىلشى وسى اراداعى بىرنەشە حالىقتىق تۇسەلحانانى ارالاپ، ولاردىڭ بيىل قىسقى ساياحاتقا ويداعىداي ازىرلەنىپ، حالىققا ٴتيىمدى باعامەن اناعۇرلىم جاقسى قىزمەت وتەپ، ساياحاتشىلاردى باۋراۋمەن بىرگە، ٴتۇرلى مەرەكە ـ مەيرام، سارا ساياحات جەلىلەرىمەن ۇشتاستىرا وتىرىپ، وزدەرىنىڭ حالىقتىق تۇسەلحانا ماركاسىن جاراتىپ، قىسقى ساياحاتتى تاعى دا جانداندىرۋدى ٴۇمىت ەتىپ وتىرعاندىعىن ۇعىستى.
ان - شى حالىقتىق تۇسەلحاناسىنا كىرگەندە ەڭ الدىمەن كوگىلدىر جانە قىزعىلت سارى ٴتۇستى قۇرىلىس كوزگە تۇسەدى، ۇلتتىق ەرەكشەلىكتى، ورىس سالت - ساناسىن جانە ماروككونىڭ جوبا ەلەمەنتتەرىن نەگىز ەتكەن حالىقتىق تۇسەلحانانىڭ ورنالاسۋى ەرەكشە، جوبالانۋى جاڭا، ادامدى ٴبىر قالا قورعانىنا كىرگەندەي سەزىمگە كەلتىرەدى، جالپىلىق اۋماق گۇل - شوپتەرمەن كومكەرىلگەن، اينالما كاريدور مەن سەيىل - سەرۋەن رايونى ادەمى بەزەندىرىلگەن، ٴتۇرلى فارفور ىدىس، ادەمى كەزدەمە سياقتىلار قوجايىننىڭ ەستەتيكاسى مەن كوڭىل قويعاندىعىن ايگىلەپ تۇرعانداي.
بيىل 7 ـ ايدا تيجارات جۇرگىزگەن ان - شى حالىقتىق تۇسەلحاناسىن بەيجيڭنەن كەلگەن جۇي شۇنجيان وتباسى دوستارىمەن بىرلەسىپ قارجى قوسىپ سالعان، تۇتاس حالىقتىق تۇسەلحانا كونە ۇيدەن وزگەرتىلىپ جاسالعان، اۋلادا 12 بولمەلى قوناق ٴۇي بار. ”ٴبىز بۇرىن ىلەگە ساياحاتتاي كەلگەن بولاتىنبىز، بۇل ارانىڭ كورىنىسى ادامدى ەرەكشە قىزىقتىردى، كليمات ورتاسى مەن گۋمانيتارلىق ەرەكشەلىگىن ۇناتىپ قالدىق، سونىمەن وسى اراعا كەلىپ شارۋاشىلىق قۇرۋدى ويلادىق. جازدا ساياحاتشىلاردىڭ قونۋ مولشەرى %80 اينالاسىندا بولدى. مەملەكەت مەرەكەسى دەمالىسىنان كەيىن ساياحاتشىلار ٴبىراز ازايدى، سوڭعى بىرنەشە كۇندە تەك بىرەن - ساران ساياحاتشى كەلىپ قوندى“ دەدى جۇي شۇنجيان تىلشىگە.
”مەيلى جاز، الدە قىستا بولسىن، ىلەنىڭ كورەتىن، تاماشالايتىن جەرلەرى وتە كوپ. سايرام كولىنە بارىپ كوك مۇزدى تاماشالاۋ، قۇلجا قالاسىندا قىسقى ٴدامدى تاعامداردان اۋىز ٴتيۋ ٴبارى دە وتە تاماشا ەستەمە. قازىر ٴبىزدىڭ قوناق بولمەمىزدىڭ باعاسى %50 شاماسىندا تومەندەتىلدى، سوڭعى مەزگىلدە ٴبىز ٴارقايسى ۇلكەن ينتەرنەت تۇعىرلارىندا كوبىرەك ۇگىت جۇرگىزۋ ارقىلى ادام كۇشىن ارتتىرىپ، ٴتىپتى دە كوپ ساياحاتشىنى حالىقتىق تۇسەلحانامىزعا كەلىپ جاتىپ كورۋگە باۋرايمىز. حالىقتىق تۇسەلحانا اۋلاسىندا الاۋ ساۋىق كەشى، مۋزيكا اۋىس ـ كۇيىسى سياقتى قيمىلدار وتكىزۋگە بولادى، قىس كىرىسىمەن ٴبىز ساماۋرىن سورپاسى ٴدامدى تاعامدارىن ەنگىزىپ، جاتاق، اس ـ سۋ ورىندارىن اناعۇرلىم جايلى ەتە تۇسەمىز“. دەدى جۇي شۇنجيان.
تاڭنۇر جولى 8 - جان كوشەسىندەگى حالىقتىق تۇسەلحانانىڭ ەڭ ۇلكەن ەرەكشەلىگى قابىرعاعا ىلىنگەن ماي بوياۋلى سۋرەتتە. وندا ومىرشەڭدىك كۇشكە يە كۇنباعىس، كوگىلدىر كول، كورىكتى تاۋ - وزەن جانە اعاشتاردى قوجايىن جىڭ شۋان ٴوزى سىزعان، حالىقتىق تۇسەلحانانىڭ كەز كەلگەن جەرىنەن ادامدى وزىنە باۋرايتىن كوركەمونەرلىك اۋان سەزىلەدى.
شينجياڭ كوركەمونەر شۋەيۋانىنان وقۋ بىتىرگەن جىڭ شۋان مەن ٴىنىسى جىڭ في بىرگە شارۋاشىلىق قۇرىپ، التىشۋار مالىسىنەن وسى اۋلانى مايعا الىپ، حالىقتىق تۇسەلحاناعا اينالدىردى، بيىل 4 - ايدا رەسمي تيجارات جۇرگىزدى. ”ٴبىز قابىلداعان ساياحاتشىلاردىڭ كوبى كوركەمونەر اۋەسكەرلەرى، سۋرەت سىزۋعا سۇرانىسى بار، ٴبىز بۇل ارادا سۋرەت تاقتاسى، بوياۋ سياقتىلارمەن قامدايمىز، كوپشىلىك بىرگە وتىرىپ پىكىر الماستىرا الادى“. جىڭ في بىلاي دەپ تانىستىردى: حالىقتىق تۇسەلحانادا 11 بولمەلى قوناق ٴۇي بار، جازدا نەگىزىنەن قوناققا تولى بولادى.
”قابىرعا سۋرەت، اشەكەيلى سۋرەت كاسىبىن جالعاستىرىپ كەلەمىن، التىشۋار ٴمالىسىنىڭ جەر سۋرەتى، تاس الما جولىنىڭ كوشە سۋرەتى، تاعى كەيبىر كورىنىس وڭىرلەرىنىڭ قابىرعا سۋرەتى سياقتىلاردى سىزدىم. قازىر ساياحاتشىلار ازايدى، كورىنىس ٴوڭىرى مەرەكە - مەيرام، كوفە اۋىس - كۇيىسى سياقتى قيمىلداردى وتكىزىپ، كۇزگى، قىسقى ساياحات ۇگىتىن جۇرگىزەدى. ەگەر كورىنىس ٴوڭىرى قيمىل وتكىزۋدە ورىن جانە قىزمەت وتەۋدى قاجەت ەتسە، حالىقتىق تۇسەلحانامىز بەلسەنە سايكەسەدى. ٴبىز جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ قولداعاندىعىنا ەرەكشە العىس ايتامىز، التىشۋار ٴمالىسىنىڭ بارعان سايىن جاقسارۋىن، ىلەنىڭ بارعان سايىن جاقسارۋىن ٴۇمىت ەتەمىز“ دەدى جىڭ شۋان.
جۇڭلۇي بايرۇي شينجياڭ ساياحاتتى دامىتۋ شەكتى سەرىكتەستىگى جۇمىس جۇرگىزەتىن ماگريت حالىقتىق تۇسەلحاناسى التىشۋار ٴمالىسى كورىنىس رايونىنىڭ جوعارى دەڭگەيلى حالىقتىق تۇسەلحاناسى، تاڭعى اس ىشەتىن ورىن، كوفەحانا، شاراپحانا سياقتىلار بار، ول − حالىقتىق تۇسەلحانا، اس - سۋ، شاراپحانا، كوفە، مادەنيەت جاسامپازدىعى ٴبىر تۇلعالانعان اشىق تۇرمىس كەڭىستىگى. التىشۋار ٴمالىسى كورىنىس رايونىنان سىرت، بۇل سەرىكتەستىكتىڭ نارات، كولدەنەڭ، سايرام كولى كورىنىس رايوندارىندا جانە قاشقار بايىرعى قالاسىندا لاگەر، حالىقتىق تۇسەلحانا نەمەسە قوناق ٴۇيى بار، ساياحاتشىلاردى ٴبىر بەكەتتىك ساياحات قىزمەت وتەۋىمەن قامدايدى.
”جۇڭلۇي بايرۇي جۇڭلۇيدىڭ ’تيانشان ساياحات ٴدالىزىن‘ قۇرىپ، ٴارقايسى كورىنىس وڭىرلەرىندەگى داڭسالى كورىنىس تۇيىندەرىنە جوعارى ساپالى جاتاق، ەرەكشە ساياحات جەلىلەرىن جانە قاتىستى قىزمەت وتەۋدى سايكەستىرۋ، جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەرەكشە مادەنيەت كەشىرمەلەرى قيمىلىن كوبەيتۋ سياقتىلار ارقىلى ساياحاتشىلاردى باۋرادى“. مارگەرەت حالىقتىق تۇسەلحاناسى باستىعىنىڭ كومەكشىسى سۇي شي بىلاي دەدى: حالىقتىق تۇسەلحانانىڭ كوفەحانا، شاراپحانا سياقتىلارى دا ٴتۇرلى مەرەكە - مەيرامداردى وتكىزەدى، ٴتىپتى دە كوپ جەرگىلىكتى دوستاردىڭ كەلىپ تاماشالاۋىن، سەيىل - سەرۋەن قۇرۋىن جانە كوڭىل اشۋىن ٴۇمىت ەتەمىن.
حالىقتىق تۇسەلحانا - ساپار بارىسىنداعى ٴبىر وتباسى ٴارى كورىنىس. بيىل جىل باسىنان بەرى ٴتۇرلى حالىقتىق تۇسەلحانالار التىشۋار ٴمالىسى كورىنىس رايونىندا جاڭبىردان كەيىنگى جاۋقازىنداي جارىققا شىقتى، قازىر تۇرلىشە نەگىزگى تاقىرىپ پەن ستيلدەگى 24 حالىقتىق تۇسەلحانا بار ەكەن. ٴتىلشى جاعداي ۇعىسۋ بارىسىندا وسى حالىقتىق تۇسەلحانالاردىڭ قازىرگى ٴۇي باعاسى ساياحاتتىڭ قاۋىرت مەزگىلىندەگىدەن %50-30 كە دەيىن تۇسكەنىن، قىستا ٴتىپتى دە كوپ ساياحاتشىلاردى ىلەنىڭ قار - مۇز ساياحاتى مەن گۋمانيتارلىق سالت - ساناسىن سەزىنۋگە باۋراعىلارى كەلەتىندىگىن ٴبىلدى.
حالىقتىق تۇسەلحانادا سۋرەت سالۋ
ان - شى حالىقتىق تۇسەلحاناسىنىڭ سىرتقى كورىنىسى
ان - شى حالىقتىق تۇسەلحاناسىنىڭ دەمالىس رايونى