□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى لۋ فىڭباۋ، ەرىكتى ءتىلشى ليۋ شانشان

12 - ايدىڭ 7 - كۇنى ”اقسۋ“ اتتى ەرەكشە جۇردەك جولاۋشىلار پويەزىنىڭ قاتىناعانىنا ءبىر اپتا بولدى، جالپى 12 مىڭ ساياحاتشى (رەت) تاسىدى. وسى پويەز ەكى جەردى باسىپ وتەتىن پويەزبەن سالىسترعاندا، ەڭ كوپ بولعاندا، جول ۋاقىتىن 5 ساعاتقا تاياۋ قىسقارتىپ، ساۋدامەن، ساياحاتپەن ءجۇرىپ - تۇراتىن بۇقارانىڭ ماڭىزدى تاڭداۋىنا اينالدى.

بۇل شينجياڭنىڭ ”تەز جەتىپ، اسىقپاي ساياحاتتايتىن“ قاتىناس ارناسىنىڭ جەدەل قالىپتاسۋىنىڭ تاعى ءبىر جەتىستىگى.

شينجياڭنىڭ جەرى كەڭ - بايتاق، ونىڭ ۇستىنە تيانشان ورتا بولىگىن ەندەي ءوتىپ، ”جول ۇزاق، ساياحاتتاۋ ۋاقىتى قىسقا بولۋ“ ساياحات كاسىبىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا تۇساۋ بولاتىن ماڭىزدى فاكتورلاردىڭ بىرىنە اينالدى. جۋىق جىلداردان بەرى شينجياڭ نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسى تەبىنىن ارتتىرىپ، سىرتتان شينجياڭعا كىرەتىن كوپ تارماق تەز قارقىندى وتكەلدى قالىپتاستىردى، شينجياڭ ىشىندە ستەرەولدى قاتىناس تورابى نەگىزىنەن قالىپتاسىپ، ”تەز جەتىپ، اسىقپاي ساياحاتتايتىن“ ساياحات قاتىناسى تورابى كۇن سايىن كەمەلدەنىپ، وڭىرلەر ىشىندە سايكەسىمدى اينالىمدى، تيانشاننىڭ وڭتۇستىگى مەن سۇلتۇستىگىنىڭ شاپشاڭ ۇلاسۋىن جۇزەگە اسىردى.

”تەز جەتىپ، اسىقپاي ساياحاتتايتىن“ قاتىناس نەگىزىن بەكەمدەدى

12 - ايدىڭ 5 - كۇنى G0711 جەلىسى ءۇرىمجى − لوپنۇر جوعارى قارقىندى تاس جولىنىڭ تيانشان جەڭىس تۋنەلىنىڭ شىعار اۋزى بولىگى قۇرىلىسىندا كەلەلى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتىپ، ورتا جەتەك ۇڭگىرى ”جەڭىس ءنومىرلى“ قاتتى تاۋ جىنىسىن قازۋ ماشيناسىمەن ءساتتى تۇردە 11 مىڭ 28 مەتر قازىپ، تۋنەلدىڭ سەنتر تۇيىنىنە جەتىپ، وسى تۋنەلدىڭ ەرتەرەك تۇتاستىرىلۋىنا بەرىك نەگىز قالادى.

جالپى ۇزىندىعى 1. 22 كيلومەتر كەلەتىن تيانشان جەڭىس تۋنەلى − ءۇرىمجى − لوپنۇر جوعارى قارقىندى تاس جولىنىڭ مەڭگەرۋ سيپاتتى ينجەنەرياسى. تۋنەل تۇتاستىرىلسا، نىسان ءساتتى سالىنادى. سول كەزدە ۇرىمجىدەن كورلاعا اۆتوكولىكپەن باراتىن ۋاقىت 7 ساعاتتان 3 ساعات اينالاسىنا قىسقارادى.

ءبىر - بىرلەگەن تاس جول نىسانىنىڭ تىرەك بولۋىندا، شينجياڭ تاس جول تورابىنىڭ جالپى ۇزىندىعى 223 مىڭ كيلومەترگە جەتىپ، وڭتۇستىك، سولتۇستىك، ورتا سىندى شينجياڭعا كىرىپ - شىعاتىن 3 ۇلكەن جوعارى قارقىندى تاس جول ارناسىنىڭ وزەكتى جول بولىگى جاپپاي سالىنىپ، جوڭعار ويپاتى مەن تارىم ويپاتىن اينالعان جوعارى قارقىندى (1 - دارەجەلى) تاس جول جاپپاي سالىنىپ، وڭتۇستىك، سولتۇستىك شينجياڭدى تۇتاستىراتىن كوپ تارماق تاس جول ارناسى جەدەل سالىنىپ، شىعىسپەن بىرلەسىپ، باتىسقا شىعاراتىن، وڭتۇستىك پەن سولتۇستىكتى ىركىلىسسىزدەندىرەتىن تەز قارقىندى جول تورابى ارناسى جەدەل قالىپتاستى.

شينجياڭنىڭ تەمىر جول قاتىناۋ ارالىعى 9092.1 كيلومەترگە جەتىپ، العاشقى قادامدا ”ءبىر ءوس (لانجوۋ − شينجياڭ تەمىر جولى، لانجوۋ − شينجياڭ جوعارى قارقىندى تەمىر جولى نەگىزگى ارناسى)، شينجياڭنان شىعاتىن 3 جەلى (ورتا بولىك لانجوۋ − شينجياڭ جەلىسى، سولتۇستىك بولىك لينحى − قۇمىل جەلىسى، وڭتۇستىك بولىك گولمۋد − كورلا جەلىسى)، ەكى اينالما (سولتۇستىك شينجياڭ، وڭتۇستىك شينجياڭ اينالما جەلىسى)، ەكى سىرتقا باعىتتالعان جەلى (الاتاۋ ساعاسى، قورعاس شەكارا وتكەلى)“ سىندى جول تورابى ارناسىن قالىپتاستىردى.

وسى نەگىزدە شينجياڭنىڭ تەمىر جول تاراۋلارى ”گۇلدەنۋ“ اتتى قالا ارالىق جولاۋشىلار پويەزىن جانە ”قاشقار“ اتتى، ”اقسۋ“ اتتى سياقتى ەرەكشە جۇردەك جولاۋشىلار پويەزىن جۇرگىزىپ، شينجياڭ ىشىندەگى قالالار اراسىنداعى پويەزدىڭ ساپار ۋاقىتىن ۇزدىكسىز قىسقارتتى.

شينجياڭنىڭ اۋەجاي سانى 25كە مولايىپ، تۇتاس شينجياڭنىڭ ءارقايسى اۋەجايلارىنىڭ جالپى قاتىنايتىن مەرزىمدى اۋە لەنياسى 459عا جەتتى، مۇندا ەل ءىشى جولاۋشى تاسىمال اۋە لەنياسىنان 438ى بار. تارماق لەنيا اۋەجايلارىندا تاشقورعان حونچيراپ اۋەجايىنان تىس، باسقا تارماق اۋەجايلاردىڭ بارلىعى ءوزارا قاتىنايتىن اۋە لەنياسىن اشىپ، ”نەگىزگى جەلى مەن تارماق جەلى تۇتاسقان، تۇتاس جەلى تۇتاسقان“ اۆياتسيا تاسىمالىنا قىزمەت وتەۋ تورابى جەدەل قالىپتاستى.

شينجياڭ حالىقتىق اۆياتسياسى ءۇرىمجىنى وزەك ەتكەن، قاشقار قالاسى، قۇلجا قالاسى، التاي ايماعى، قاناس تارماق جەلى اۆياتسيا تۇيىندەرىن تۇتاستىراتىن جالدامالى ۇشاق اۋە جەلىسىن شىعارىپ، ”ورقى − نارات“ سياقتى سارا ساياحات قىسقا ارالىقتى تاسىمال اۋە جولىن اشىپ، ساياحاتشىلاردىڭ ساياحات نىسانالى جەرىنە تەز جەتۋىنە مۇمكىندىك جاسادى.

تاس جول جىلجىمالى كورىنىس سۋرەتىنە اينالدى

اۆتونوميالى رايوندىق قاتىناس - تاسىمال مەڭگەرمەسى پارتكومىنىڭ مۇشەسى، ورىنباسار مەڭگەرمە باستىعى گۋ جىفىڭ بىلاي دەدى: قاتىناس - تاسىمال مەڭگەرمەسى قاتىناس - تاسىمالدىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن بەلسەندىلىكپەن جەبەپ، ءتۇرلى قاتىناس - تاسىمال جانە ساياحاتتىڭ توعىسا دامۋ شارالارىن قولدانىپ، ”قاتىناس + ساياحات“ سىندى جاڭا دامۋ جولىنا بەلسەندىلىكپەن ىزدەنىس جاسادى.

تاياۋدا مايتاۋ − كۇشار تاس جولى مىسالى مەملەكەت بويىنشا ءبىرىنشى توپتاعى قاتىناس - تاسىمال جانە ساياحاتتىڭ توعىسا دامۋىنىڭ تيپتىك مىسالىنا ەنگىزىلىپ، ”قاتىناسقا قۋات ۇستەۋ، ساياحاتتى دامىتۋ، كاسىپ سالاسىنىڭ ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ، مادەنيەتتىڭ الۋان ءتۇرلى بولۋى“ سىندى نەگىزگى جەلى تاس جول قاتىناس پەن ساياحاتىنىڭ توعىسا جوعارى ساپالى دامۋىنىڭ شينجياڭ ۇلگىسىنە اينالدى.

مايتاۋ − كۇشار تاس جولى مەملەكەت جولى 217 - لەنياسىنا تاۋەلدى، مايتاۋدان كۇشارعا دەيىن 7 اۋدان، قالانى كەسىپ ءوتىپ، نارات جايلاۋى، ۇلكەن - كىشى ايداعار كولى، تيانشان ۇلكەن اڭعارى سياقتى كوپتەگەن كورىنىس وڭىرلەرىنەن وتەدى، تيانشاننىڭ وڭتۇستىگى مەن سولتۇستىگىن تۇتاستىرادى، جول بويى اڭعار، مۇزدىق، جايلىم، ورمانمەن تۇتاسىپ جاتادى... جول بويىنداعى ايبىندى كورىنىستەردى كورىپ ۇلگىرە المايسىز، جۋىق جىلداردان بەرى ساياحاتشىلاردىڭ ءوز كولىگىمەن ساياحاتتاۋداعى، ءسوزسىز باراتىن ايگىلى جەرىنە اينالدى.

6 - ايدان 10 - ايعا دەيىن اۆتونوميالى رايوندىق قاتىناس - تاسىمال مەڭگەرمەسى ”شينجياڭ تاس جولىنىڭ كورىنىس جولى تانىسقىسىن جارقىراتىپ، مايتاۋ − كۇشار تاس جولىنىڭ جاسىل جەر، مانات تاۋىن قايتارۋ“ ءجۇز كۇندىك قيمىلىن بەلسەندىلىكپەن ورىستەتتى ءارى جۇڭچيۋ، مەملەكەت مەرەكەسى سىندى قوس مەرەكە كەزىندە مايتاۋ − كۇشار تاس جولىن كەشەۋىلدەتىپ جاۋىپ، قوعامداعى قاۋىمنىڭ مايتاۋ - كۇشار تاس جولىندا حاۋىپسىز، قولايلى، ىركىلىسسىز ساياحاتتاۋىنا جوعارى ساپالى قاتىناس - تاسىمال ساپارى قامتاماسىزدىعىن ازىرلەدى.

مايتاۋ − كۇشار تاس جولىن ارقاۋ ەتىپ، جەرگىلىكتى ورىن مايتاۋ − كۇشار تاس جول مۇراجايى، مايتاۋ − كۇشار قوناق ءۇيى، اس - سۋ ءدامدى تاعامدار كوشەسى، حالىقارالىق جەكە كولىكپەن ساياحاتتاۋ ەرۋجايى سياقتى نىسانداردى ىركەس - تىركەس سالىپ، مايتاۋ − كۇشار تاس جولى ”ءنول كيلومەتر“ ءوز كولىگىمەن ساياحاتتاۋ ايگىلى ماركاسىن جەتىلدىرىپ، ”شيحۋ بەكەتى“ امبەباپ ساياحات قىزمەت وتەۋ ورتالىعى نىسانىن، تيانشاندى اينالعان ءدامدى تاعامدار ايالداماسىن، ساياحاتتى دامىتۋعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعىن... ىركەس - تىركەس تۇلعالادى.

كورىنىس قايدا بولسا، جول سول جەرگە دەيىن جوندەلدى. بيىل شينجياڭ ساياحات تارماق جەلىلەرىنىڭ قاتىناسى مەن ساياحات تاس جولى قۇرىلىسىن بارىنشا كۇشەيتىپ، جوعارى قارقىندى تاس جولدىڭ، مەملەكەتتىك، ولكەلىك جولداردىڭ ءتۇيىندى كورىنىس وڭىرلەرىمەن قاتىناسىنىڭ ىركىلىسسىز بولۋ دەڭگەيىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، ساياحات كورىنىس وڭىرلەرىنە تۇتاساتىن، ”اسىقپاي ساياحاتتايتىن“ كوپتەگەن كورىنىستىك تاس جول قۇرىلىسى نىساندارىن اتقاردى ءارى قاتىناس پەن ساياحاتتى توعىستىراتىن 36 نىساندى اتقارىپ، ”اۆتوكولىك جولدا جۇرەتىن، ادام كورىنىس ورتاسىندا ساياحاتتايتىن“ تاس جول ەكولوگيالىق ساياحاتىنىڭ تانىسقىسىن ۇزدىكسىز جارقىراتتى.

قىزمەت وتەۋ ساپاسى جوعارىلاپ، قاتىناۋ اناعۇرلىم ىركىلىسسىزدەنە ءتۇستى

تاس جول دا كوركەم كورىنىس. شينجياڭ ساياحات سارا جەلىسىنىڭ ماركا اسەرىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، مايتاۋ − كۇشار تاس جولىن ۇلگى ەتكەن جەلىلەس كورىكتى تاس جولدان ۇلگى كورسەتۋ جولىن سالىپ، S101 جەلىسى تيانشان جاعراپيالىق سۋرەت ءدالىزى، G681 جەلىسى التاي − قومقاناس، S237 جەلىسىنىڭ قۇلجا − موڭعۇلكۇرە سياقتى ءبىر توپ ينتەرنەتتە تانىمال، ءسوزسىز باراتىن جولداردى سالىپ، ءوز كولىگىمەن ساياحاتتاۋشىلارعا ءتىپتى دە كوپ تالعام ازىرلەدى.

”ءوز كولىگىمەن ساياحاتتاۋدىڭ“ بارعان سايىن كوبەيۋىنە بايلانىستى، بۇقارانىڭ ءجۇرىس - تۇرىس قاجەتى ”جۇرە الۋدان“ ”جاقسى جۇرۋگە، الاڭسىز جۇرۋگە، جايلى جۇرۋگە“ وزگەردى. شينجياڭنىڭ قاتىناس - تاسىمال تاراۋلارى ۇيشە اۆتوموبيل ەرۋجايى قۇرىلىسىنا جەتەكشىلىك ەتىپ، ”تاس جولداعى تانىمال“ جىلجىمالى كوفە اۆتوموبيلى جونىندە ىزدەنىس جاساپ، جاسىل ساپارعا شىعىپ ”توقتاۋسىز ءجۇرۋ ينجەنەرياسىن“ اتقارىپ، ءتۇيىندى ساياحات كورىنىس جولدارىنىڭ سايكەستى قۇرىلعىلارىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، قالىڭ ساياحاتشىلاردىڭ ءجۇرىس - تۇرىستى سەزىنۋ اسەرىن جوعارىلاتىپ، ساياحاتشىلاردىڭ قۋانا كەلۋىنە، كوڭىلدى ساياحاتتاۋىنا، رازى بولىپ قايتۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.

قاتىناس ساياحات ورتاسىن جانداندىرىپ، ساياحات قاتىناستىڭ تيپ جاڭالاۋىن جەبەدى. بيىل جىل سوڭىندا شينجياڭ مەملەكەتتىك، ولكەلىك نەگىزگى جوعارى قارقىندى تاس جولداردى جانە شارت - جاعدايى كەلەتىن ادەتتەگى تاس جول قىزمەت وتەۋ اۋماقتارىن زاريادتاۋ نەگىزدىك قۇرىلعى تورىمەن جاپپاي قامتۋدى جۇزەگە اسىرادى. جوعارى قارقىندى (1 - دارەجەلى) تاس جول بويىنداعى 112 جۇپ (ورىن) قىزمەت وتەۋ اۋماعى سۋمەن شايىلاتىن دارەتحانامەن جاپپاي قامتىلدى، 45 اۆتوكولىك جولاۋشى تاسىمال بەكەتى ساياحات بويىنشا جيناۋ - جونەلتۋ ورتالىعى يقۋاتىنا يە بولدى، 34 ۆوگزال، اۋەجايدان كورىنىس وڭىرىنە دەيىنگى جولاۋشى تاسىمال توتە لەنياسى تارتىپپەن اشىلىپ، ءۇرىمجى سياقتى جەرلەردەگى جولاۋشى تاسىمال بەكەتتەرىندە تەمىر جول، تاس جول، حالىقتىق اۆياتسيا سىندى ”كوپ فورمادا بىرلەسىپ تاسىمالداۋ قىزمەت وتەۋ ارالىن“ جەدەل قالىپتاستىردى...

ءوز كولىگىمەن ساياحاتتاۋعا قاتىناسقانىنا كوپ جىل بولعان فاڭ يۋان جىلدار بويى ءوز كولىگىمەن ساياحاتتاۋ ۇيىرمەلەرىن باستاعان، ونىڭ بۇكىل شينجياڭنىڭ تاس جول بويىنداعى ساياحات نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىنىڭ وزگەرىسى جونىندە اسەرى وتە تەرەڭ. ”قىزۋ قارسى الىناتىن كورىنىس وڭىرىندەگى جوعارى قارقىندى تاس جولدىڭ بويىنا زاريادتاۋ باعاناسى ورناتىلىپ، اۆتوكولىك توقتاتۋ الاڭى تىڭنان قوسىلدى، كورسەتكىش بەلگى تاقتاسى سياقتىلار جاڭالاندى، ءوز كولىگىمەن ساياحاتتاۋ اناعۇرلىم قولايلى، الاڭسىز بولدى“، - دەدى ول.