ٴتىلشىمىز جاڭ جينفىڭ، ەرىكتى ٴتىلشى ۋ يانان، اكۋ، جىڭ فيفي حابارلايدى. 5 ـ ايدىڭ 1 ـ كۇنى چاپچال سىبە اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ ٴدامدى تاعامدار مادەنيەت -  ساياحات مەرەكەسى سالتاناتپەن باستالدى. نەشە مىڭ ساياحاتشى سىبە بايىرعى قالا كورىنىس رايونىنىڭ الدىنا تاڭەرتەڭ ەرتە جينالىپ، ادامدى تەبىرەنتەتىن وسى ساتكە كۋا بولدى.

تاڭەرتەڭ ەرتە سىبە بايىرعى قالا كورىنىس رايونىندا ادامدار ٴيىن تىرەسىپ، ەرەكشە دۋماندى بولدى، ساياحاتشىلار ەرتە قاتارعا تۇرىپ، قالا قاقپاسىنىڭ اشىلۋىن كۇتتى. بارابان ٴۇنى ەستىلىسىمەن ”سىبە يىڭىنىڭ باس جەتەكشىسى“ ساياحاتشىلاردىڭ قىزۋ شاپالاق ٴۇنى ىشىندە ارى - بەرى ٴجۇرىپ، ايبىندى قارسى الۋ سوزىمەن ساياحاتشىلاردى قارسى الدى.

ساياحاتشىلار بايىرعى قالاعا كىرىسىمەن كوز جاۋىن الاتىن ەرەكشە ٴدامدى تاعامدار ولاردى بىردەن باۋراپ الدى. كورمە رايونىنا الۋان ٴتۇرلى ٴدامى ٴتىل ۇيرەتىن تاعامدار قويىلىپتى، سىبە ۇلتىنىڭ ٴداستۇرلى ٴدامدى تاعامدارىنان جەرگىلىكتى ەرەكشەلىككە يە ٴتۇرلى جەڭىل تاعامدارعا دەيىن ٴبارى - ٴبارى دە ادامنىڭ سىلەكەيىن شۇبىرتادى.

سىرتتان كەلگەن ساياحاتشى جياڭ شاڭجۇن بىلاي دەدى: ”تۇڭعىش رەت وتباسىمداعىلاردى ەرتىپ وسىندا ساياحاتتاپ كەلدىم، تاعامدار شىنىمەن - اق ٴتىل ۇيرەدى، ونىڭ ۇستىنە ورتاسى دا كوركەم ەكەن، كەيىن تاعى كەلەمىن“.

ٴدامدى تاعامدار كورمەسىنىڭ قوجايىنى لي شياڭچى بىلاي دەدى: ”ٴبىز باتىس ٴوڭىردىڭ كوكتەمگى ونىمدەرىن الا كەلدىك، نايپي، ىرىمشىك، ايران بار، مەجەمەن وسى ارادا 5 كۇن تۇرامىز. ٴدامدى تاعامدار مادەنيەت ـ ساياحات مەرەكەسى قيمىلىنىڭ تولىق تابىستى بولۋىن تىلەيمىن“.

ٴدامدى تاعامداردان سىرت، اشىلۋ سالتىنداعى ادەبيەت ـ كوركەمونەر كونسەرتى دە وسى رەتكى قيمىلدىڭ جارقىن ٴتۇيىنى بولدى. تارتىمدى ٴان ـ ٴبي ويىندارى تولاستامادى، ارتيستەر ٴساندى كيىم كيىپ، جەتىك شەبەرلىك جانە قىزۋ ىنتامەن كورەرمەندەرگە كورۋ جانە ەستۋ تۇيسىگى سالتاناتىن الا كەلدى، سونداي ـ اق ساياحات مەرەكەسىنە قويۋ مەرەكەلىك ٴتۇس قوستى.

وسى رەتكى ٴدامدى تاعامدار مادەنيەت - ساياحات مەرەكەسى 5 كۇنگە جالعاسادى. قيمىل كەزىندە ساياحاتشىلار ٴتۇرلى مادەنيەت قيمىلدارىنا قاتىناسىپ، ”ساداق اۋىلىنىڭ كىشكەنتاي باتىرى“ اتتى جاس وسپىرىمدەردىڭ ساداق اتۋ كونسەرتى، سىبە بايىرعى قالاسىنىڭ ەلەكتر دىبىستارى الاۋ توبى سياقتىلاردى تاماشالاپ، چاپچال اۋدانىنىڭ وزگەشە تارتىمدىلىعىن سەزىنەدى.

گۋان ۋىنچياڭ چاپچال اۋدانىنىڭ جەرگىلىكتى ورىنداعى توراپ جۇلدىزى، ول تىكە تاراتۋ جابدىعىن الىپ سىبە بايىرعى قالا كورىنىس رايونىنا كەلىپ، ٴبىر جاعىنان، تىكە تاراتىپ، ٴبىر جاعىنان، جانكۇيەرلەرمەن ىقپالداسىپ، قولفون ارقىلى كورگەن ـ بىلگەندەرىن ٴتۇسىندىردى. ول بىلاي دەدى: ”مەنىڭ جانكۇيەرىم شىعىس تەرىستىك، شي ـ ان، گانسۋ، شاڭحاي سياقتى جەرلەردە تۇرادى، كوپشىلىكتىڭ چاپچال اۋدانىنا كەلىپ تاماشالاۋىن قارسى الامىز“.

ۇعىسۋعا قاراعاندا، وسى رەتكى ٴدامدى تاعامدار مادەنيەت - ساياحات مەرەكەسى چاپچال سىبە اۆتونوميالى اۋدانى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن، سىبە ۇلتىنىڭ باتىسقا قونىس اۋدارعاندىعىنىڭ 260 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋدى وراي ەتىپ، ٴدامدى تاعامدار مادەنيەت ساياحاتىن جالپىلاستىرۋدى ٴتاسىل ەتىپ، چاپچال اۋدانىنىڭ اس ـ سۋ تۇتىنۋىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، چاپچال اۋدانىنىڭ ٴدامدى تاعام مادەنيەتىنىڭ وزگەشە تارتىمدىلىعىن ايگىلەپ، جالپى وڭىرلىك ساياحاتتىڭ جەدەل دامۋى ىلگەرىلەتىلەدى ەكەن.

چاپچال اۋدانى باتىسقا قونىس اۋدارۋ مادەنيەت ـ ساياحات كاسىبىن دامىتۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى گو يۇيلۋ بىلاي دەدى: ”5 ـ ايدىڭ 1 ـ كۇنىنەن 5 ـ كۇنىنە دەيىن ٴبىز ٴار كۇنى تۇستەن بۇرىن ساعات 12 دە، تۇستەن كەيىن ساعات 4 تە سالتاناتتى اشىلۋ سالتىن وتكىزەمىز. بۇدان سىرت، ٴبىز تاعى دا تارتىمدى ۇلتتىق سالت ـ سانا ويىندارىن، سونداي ـ اق كوپتەگەن ٴدامدى تاعام ازىرلەدىك، تۇتاس سىبە بايىرعى قالاسىنا 170 نەشە ٴدامدى تاعام ساۋداگەرى جينالىپ، كوپشىلىكتىڭ ٴىشىپ - جەم قاجەتىن قاناعاتتاندىردى. سىبە بايىرعى قالاسى، سايشي كولى، سازدىق باقشاسى، اۋليە شوقى سياقتى كوپتەگەن كورىنىس ٴوڭىرى، كورىنىس ٴتۇيىنى دە بارشا ساياحاتشىلارعا مول ساياحات اسەرىن سيلاپ، تاماقتانۋ، جاتىن ورىن، ٴجۇرىس ـ تۇرىس، ساياحات، كوڭىل اشۋ، زات ساتىپ الۋ ارقىلى ساياحاتشىلاردىڭ رازىلىق دارەجەسىن جان ـ جاقتى جوعارىلاتادى“ دەدى.

ٴدامدى تاعامدار مادەنيەت - ساياحات مەرەكەسىندەگى كورمە ورنى.

جىڭ فيفي فوتوسى