انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى سو رۇڭجى 6 ـ ايدىڭ 2 ـ كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. 5 ـ ايدىڭ 31 ـ كۇنى، جازعى ساياحاتتىڭ قاۋىرت مەزگىلىنە مەڭزەس، اۆتونوميالى رايوندىق تۇتىنۋشىلاردىڭ ۇقىق ـ مۇددەسىن قورعاۋ كوميتەتى جازعى ساياحات ساپارى تۇتىنۋ ەسكەرتۋىن جاريالاپ، تۇتىنۋشىلارعا ساياحاتقا شىققاندا ساپارىن ۇيلەسىمدى جوسپارلاۋدى، حاۋىپسىزدىك تانىمىن كۇشەيتۋدى، جاسىل تۇتىنۋدى امالياتتا ايگىلەۋدى، ۇقىق ـ مۇددەسى زيانعا ۇشىراعاندا دەر كەزىندە زاڭ بويىنشا ۇقىعىن قورعاۋدى ەسكەرتتى.

ەركىن ساپارعا شىعۋ جاعىندا، تۇتىنۋشىلارعا مىناداي ۇسىنىستار بەردى: ساپارعا شىعۋدا ەگجەي ـ تەگجەيلى جوسپار جاساۋ، قاتىناس حاۋىپسىزدىگىنە كوڭىل ٴبولۋ، جەلىنى ۇيلەسىمدى جوبالاۋ، قوناق ۇيلەرگە كۇنى بۇرىن تاپسىرىس بەرۋ، ت . ب كەرەك. ٴوز كولىگىمەن ساياحاتتاعاندا اۆتوكولىك جاعدايىن الدىن الا تەكسەرۋ، قالجىراپ اۆتوكولىك جۇرگىزۋدەن جانە اراق ٴىشىپ اۆتوكولىك جۇرگىزۋدەن تيىلۋ، اۆتوكولىك قارقىنىن مەڭگەرۋ كەرەك. كەيبىر ايتىلمىس ”ينتەرنەتتە تانىمال ٴسوزسىز باراتىن كورىنىس تۇيىندەرى“ ٴىس جۇزىندە قاتىستى تاراۋلاردىڭ رۇقسات ەتۋىنەن وتپەگەن نەمەسە ٴالى تولىق اشىلا قويماعان ”كورىنىس تۇيىندەرى“، بۇلار ٴوز بىلگەنىنشە ەرەجەگە قايشىلىق جاساپ ساياحات تيجارات قيمىلدارىمەن شۇعىلدانادى، جالعان ۇگىت جۇرگىزەدى، تۇتىنۋشىلاردى الداپ، سورلاتادى، ساياحات حاۋىپسىزدىگى كومەسكى كىناراتى ورىن تەپكەن، سول سەبەپتى، قالىڭ ساياحاتشىلار قىراعىلىقتى ارتتىرىپ، پارىقتاۋدى كۇشەيتىپ، ٴوز بەتىمەن قۇرىلعان ”كورىنىس تۇيىندەرىنە“ استە بارماۋى، ىرىقتى تۇردە قارسىلىق ٴبىلدىرۋى جانە بەلسەنە اشكەرەلەۋى كەرەك. مۇنان سىرت، ويىن تۇرلەرىن تاڭداعاندا، ٴوزىنىڭ جاس شاماسى، دەنساۋلىعى، پسيحيكاسى سياقتى جاعدايلارىنا نەگىزدەلىپ شاماسىنا قاراي ىستەۋى كەرەك. سونىمەن بىرگە اۆكولىك جۇرگىزۋ حاۋىپسىزدىگىنە كوڭىل ٴبولۋى، اۆتوكولىكتىڭ وزدىگىنەن وت الۋىنان ساقتانۋى كەرەك.

تۇزدە تۇنەپ، ٴتۇز سەيىلىن قۇراتىن تۇتىنۋشىلار اۋا رايى ەسكەرتۋىنە نازار اۋدارۋى، جاڭبىرلىق بۇيىمدار مەن شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرەتىن جابدىقتاردى ويداعىداي دايىنداۋى، ەرۋجاي تاڭداعاندا سۋ كوزىنە جاقىن، جالاما جارتاستان الىس بولۋعا كوڭىل ٴبولۋى؛ سونىمەن بىرگە تۇزدە تاماق جاساعاندا ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىنە كوڭىل ٴبولۋى، ٴسوز جوق، ابدەن قاقتاپ پىسىرىپ، قايناتۋى، شاڭ ـ توزاڭنان، قۇرتتان ساقتانۋى؛ باس اماندىعىنا كوڭىل ٴبولۋى، ەت قاقتاعاندا جەل بار جەردەن الىس تۇرۋى، وت ۇشقىنىنىڭ شاتىردى ورتەۋىنەن ساقتانۋى كەرەك. تۇزدە تاماق جاساپ بولعاننان كەيىن وت كوزىن دەر كەزىندە ٴسوندىرىپ، قايتا جانباۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋى كەرەك.

تۇتىنۋشىلار مۇمكىندىگىنشە زاڭدىق تولىمدىلىعى بار، ٴبىرشاما كولەمدى، سەنىمدىلىگى ٴبىرشاما جاقسى ساياحات كووپەراتيۆتەرىن تاڭداۋى كەرەك. ساياحات توقتامىن جاساسقاندا ساپار ورنالاستىرۋى، تاماق، قونالقى، ساپار ولشەمى، توقتام بۇزۋ جاۋاپكەرشىلىگى سياقتىلار جونىندە انىق كەلىسۋى كەرەك. قاتىستى كۋالىكتەرى، تولىمدىلىعى جوق ورىندار مەن جەكەلەردى استە تاڭداماۋى، ۋيشين دوستار شەڭبەرى، قىسقا بەينەجازبا، كلۋب سياقتىلاردا ۇيىرمە قۇراپ ساياحاتتاۋ فورماسىنا مەڭزەس قىراعىلىقتى ارتتىرۋى، ابايلاپ تاڭداۋى، ٴوزىنىڭ زاڭدى ۇقىق ـ مۇددەسى زيانعا ۇشىراعاندا ۇقىعىن قورعاۋ قيىندىعىنىڭ ارتۋىنان اۋلاق بولۋى كەرەك.

اۆتونوميالى رايوندىق تۇتىنۋشىلاردىڭ ۇقىق ـ مۇددەسىن قورعاۋ كوميتەتى تۇتىنۋشىلارعا مىنالاردى ەسكەرتەدى: زات ساتىپ الۋ جاعىندا مۇمكىندىگىنشە جۇيەلى ساۋدا دۇكەندەرىن نەمەسە باسقارۋى ارناعا تۇسكەن بازارلاردى تاڭداپ ەستەلىك بۇيىمدار ساتىپ الۋى، الاڭعاسارلىقپەن تۇتىنۋدان اۋلاق بولۋى، ساۋداگەرلەردىڭ تانىستىرۋىنا كوزسوقىرلىقپەن سەنبەۋى، ەلگە ەرمەۋى، شاعىن پايدانى كوزدەمەۋى، الدام قالتاعا تۇسۋدەن ساقتانۋى كەرەك. تاۋار ساتىپ العاندا تاۋار باعاسى، ساپاسى، وندىرىلگەن جەرى، العان تالونى (قولحات) سياقتى دالەلدەرىن، ٴسوز جوق، انىق كورۋى كەرەك. ساياحات بارىسىندا تارتىپكە، زاڭعا، ٴسوز جوق، بويسۇنۋى، ساياحات نىسانالى جەرلەرىنىڭ سالت ـ ساناسىنا، مادەنيەت داستۇرىنە، ت . ب بويسۇنۋى، ساياحات بايلىعىن قورعاۋى كەرەك.

مۇنان سىرت، ساياحاتشىلار ساياحاتتاۋ بارىسىندا ساياحاتتىق قىزمەت وتەۋ ساپا ماسەلەسى نەمەسە ساياحات داۋ ـ شارى تۋىلعاندا دەر كەزىندە ساياحات جەتەكشىسىمەن، باستاۋشىسىمەن نەمەسە ۇيىرمەلەرمەن، ساياحات كووپەراتيۆىمەن سايكەسىپ، بايلانىس جاساۋى ٴتيىس، كەلىسىمگە كەلە الماعان جاعدايدا جەرگىلىكتى ورىنداعى مادەنيەت ـ ساياحات تاراۋلارىنا جانە تۇتىنۋشىلاردىڭ ۇقىق ـ مۇددەسىن قورعاۋ ۇيىمىنا شاعىم ايتۋىنا، زاڭ بويىنشا، بەلگىلەمە بويىنشا ۇقىقتارىن ۇيلەسىمدى قورعاۋلارىنا بولادى.