”فىڭچياۋ جولى“ ارقىلى ساقشى مەن حالىقتىڭ جۇرەكتەس بولۋ جولىن اشتى

− قۇلجا قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى يىڭايات ساقشى بولىمشەسىنىڭ فىڭچياۋ ۇلگىسىندەگى قىزمەت ٴادىسى جونىندە

ماقالاسىن جازىپ، سۋرەتىن تۇسىرگەن ٴتىلشىمىز لي جيان 

حالىق ساقشىسى ”مەيىربان انالار“ جاراستىرۋ اترەتىمەن سايكەسىپ، قايشىلىقتار مەن داۋ - شارلاردى شەشتى.    سايىدام نۇرمامەت فـوتوسى 

يىڭايات جولى ىلەنىڭ شىعىس 5 اۋدانىنا باراتىن نەگىزگى جولداردىڭ ٴبىرى. بۇل جولدا اۆتوكولىكتەر قايشالىسىپ، اۆتوكولىكتىڭ سيگنال ٴۇنى مەن ٴتۇرلى داۋىستار قوسىلىپ، كوشە بويى دۋمانعا بولەنىپ جاتادى، قۇلجا قالالىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى يىڭايات ساقشى بولىمشەسى وسى نەگىزگى كوشەنىڭ بويىنا ورنالاسقان. سوڭعى جىلدارى يىڭايات ساقشى بولىمشەسى ”فىڭچياۋ تاجىريبەسىن“ امالياتتا ايگىلەپ، قايشىلىقتار مەن ارىز ـ ارمانداردى ٴبىر ـ بىرلەپ تەكسەرۋ، شەشۋ قىزمەتىن ۇدايى ورىستەتىپ، ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ القاۋىنا يە بولىپ، ”جۇردەك 110“ دەپ اتالدى. 2023 - جىلى 3 - ايدا يىڭايات ساقشى بولىمشەسى اۆتونوميالى رايوندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەڭگەرمەسى جاعىنان ”فىڭچياۋ ۇلگىسىندەگى قوعام حاۋىپسىزدىگى ساقشى بولىمشەسى“ دەگەن اتاققا يە بولسا، سول جىلى 11 - ايدا قوعام حاۋىپسىزدىگى مينيسترلىگى جاعىنان مەملەكەت بويىنشا 3 - توپتاعى ”فىڭچياۋ ۇلگىسىندەگى قوعام حاۋىپسىزدىگى ساقشى بولىمشەسى“ دەگەن اتاققا يە بولدى. 

”كەمەلدى كەستە“ ارقىلى بۇقارانىڭ  مۇڭ - مۇقتاجىن شەشتى 

يىڭايات ساقشى بولىمشەسىنىڭ الەۋمەتتىك اۋماقتاعى ساقشى اترەتىنىڭ ىشكى قىزمەتىندە ىستەيتىن اۋزار روزاحۇننىڭ كومپيۋتەرىندە ”كەمەلدى كەستە“ دەگەن كەستە بار. كەستەدە الەۋمەتتىك اۋماق تۇرعىندارىنىڭ تالاپ - تىلەكتەرى ٴبىر - بىرلەپ ەستەلىككە الىنعان، ”ٴمالىم ٴبىر ادامنىڭ ٴجۇرىس - تۇرىسى قولايسىز بولعاندىقتان، نەگىزگى تۇرمىستىق بۇيىمداردى ساتىپ الۋىنا كومەك قاجەت“، ”ٴمالىم ٴبىر ەرلى - زايىپتىلاردىڭ اراسىندا قايشىلىق تۋىلدى، جاراستىرۋ كەرەك“... دەگەن سياقتى ٴاربىر ارىز - شاعىمنىڭ ناقتى سەبەبى، ارىز - شاعىم ۋاقىتى، ٴبىتىرۋ ۋاقىتى سياقتى ينفورماتسيالار ەگجەي - تەگجەيلى ەستەلىككە الىنعان.

اۋزار بىلاي دەدى: ”ەستەلىك داپتەردەگى ينفورماتسيالار ٴبىر جاعىنان، بۇقارانىڭ ساقشىعا مالىمدەۋ تەلەفونىنان، ەندى ٴبىر جاعىنان، حالىق ساقشىلارىنىڭ وتباسىلارىن ارالاپ جاعداي ۇعىسۋىنان جيناقتالعان. ٴار كۇنى حالىق ساقشىلارى اۋماقتار بويىنشا وتباسىلارىن ٴبىر ـ بىرلەپ ارالاپ، ەگەر قيىنشىلىق جانە تالاپتار بولسا، دەرەۋ تىزىمدەپ، ونان سوڭ ٴارقايسى ورىندارمەن بايلانىس جاساپ، شەشۋ جولىن قاراستىرادى“. 

”ٴبىز ’قايشىلىقتى جوعارىعا جوتكەمەۋدى، اماندىقتا ٴىس تۋىلماۋدى، قىزمەت وتەۋدى اقساتپاۋدى‘ نىسانا ەتىپ، ’كەمەلدى كەستە‘ ۇلگىسى ارقىلى ارىز ـ ارمان، قايشىلىق، داۋ ـ شار سياقتىلاردى جيناپ، قايتالاي تالداۋ جاساپ تۇراقتاندىرۋ ٴارى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ٴمالى باسقارمالارىمەن نەمەسە قاتىستى ورىندارمەن بايلانىس جاساپ، ماسەلەنى بىرگە شەشتىك“ دەدى يىڭايات ساقشى بولىمشەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى چىن شىلەي، ول تاعى: ”ماسەلە شەشىلدى مە، جوق پا، سول كۇنگى جەتەكشى باسشى قۋزاۋ سالۋ ارقىلى ىلگەرىلەتەدى، سونداي ـ اق الەۋمەتتىك اۋماق ساقشى ىستەرى اترەتىندەگى حالىق ساقشىلارىن ىزىنە ٴتۇسىپ قايتالاي ۇعىسۋعا ورنالاستىرىپ، ’ماسەلەنى بايقاۋ، ماسەلەنى شەشۋ، ىزىنە ٴتۇسىپ قايتالاي ۇعىسۋ‘ سىندى جالپى بارىستىق تۇيىق اينالىم مەحانيزمىن قالىپتاستىردىق“ دەدى.

ٴار جىلى يىڭايات ساقشى بولىمشەسىندەگى حالىق ساقشىلارىن جاپپاي قامتىعان وتباسىلارىن ارالاپ جاعداي ۇعىسۋ ەكى رەتتەن از بولمايدى، بۇل بارىستا بۇقارانىڭ قيىنشىلىعىن، ارىز ـ ارمانىن، قايشىلىعىن جاپپاي ٴبىر ـ بىرلەپ تەكسەرەدى. 2023 - جىلى ”كەمەلدى كەستەدە“ تىزىمگە الىنعان قايشىلىق، داۋ - شار، قيىنشىلىق، ارىز - ارمان، قۇتقارۋ، ٴالسىز جانداردى سۇيەمەلدەۋ سياقتى ينفورماتسيالار جيىنى 1 مىڭ 756 پارشا بولىپ، ٴاربىر ەستەلىككە الىنعان ينفورماتسيا مەرزىم بويىنشا ٴبىر جاقتى ەتىلگەن.

ينتەرنەت جەلىسىنەن تىس ”كەمەلدى كەستە“ ەستەلىك داپتەرىن جاساۋدان سىرت، يىڭايات ساقشى بولىمشەسى قىزمەت وتەۋ ارناسىن بەلسەنە كەڭەيتىپ، ”بۇقارانىڭ ەسىك الدىندا بۇقارا ٴىسىن اڭگىمەلەۋ“ ينتەرنەت تۇعىرىن اشىپ، بۇقاراعا ينتەرنەت جەلىسىندە كومەك كورسەتتى. 2023 ـ جىلى ساقشى بولىمشەسى توراپ تەكشەسى ارقىلى بۇقارانىڭ 41 ارىز ـ ارمانىن شەشىپ، 126 رەت اقىل ـ كەڭەس بەرىپ، 12 حاۋىپسىزدىك كومەسكى قاتەرىن جويدى.

”نەگىزگى ساتىداعى حالىق ساقشىلارىنىڭ كوبى ٴار كۇنى بۇقارانىڭ ۇساق - تۇيەك ىستەرىنە ٴدوپ كەلەدى، ٴبىراق بۇل ۇساق - تۇيەك ىستەر ولاردىڭ زاڭدى ۇقىعىنا، مۇددەسىنە قاتىستى، ونى ويداعىداي ٴبىر جاقتى ەتە الماسا، ۇلكەن ىسكە اينالادى، سوندىقتان ٴىستى ەرتە بايقاپ، دەر كەزىندە ٴبىر جاقتى ەتكەندە عانا كومەسكى قاتەرلەردى جويۋعا بولادى“ دەدى ساقشى بولىمشەسىنىڭ باستىعى فان جيۋي.

سوڭعى 3 جىلدان بەرى يىڭايات ساقشى بولىمشەسىنە قاراستى وڭىردە قايشىلىق، داۋ - شاردىڭ شيەلەنىسۋىنەن ”ازاماتتىق ىستەر دەلوسىنىڭ قىلمىستىق ىستەر دەلوسىنا اينالۋى“ تۋىلماعان.

”جاراستىرۋ اترەتى“ كورشىلەردىڭ ارازدىعىن شەشتى 

ساقشى بولىمشەسىنىڭ الەۋمەتتىك اۋماقتاعى حالىق ساقشىسى ۋاڭ شىنيڭ جونىنەن العاندا، 2023 ـ جىلعى ەڭ ەستەن كەتپەيتىنى − ساقا حالىق ساقشىسى لي چۋانفۋمەن بىرگە جۇمىسشىلاردىڭ ەڭبەكاقى تالاپ ەتۋ داۋ ـ شارىن ٴساتتى شەشكەنى ەدى. ”7 ـ اي كەزى بولاتىن، سول كەزدە مەن ساقشى بولىمشەسىنىڭ تاڭەرتەڭگى جيىنىنا قاتىناسىپ، الەۋمەتتىك اۋماققا قايتىپ كەلە جاتقامىن. ەسىك الدىنا كەلىسىممەن جۇمىسشىلار قورشاپ الدى“. ۋاڭ شىنيڭ ەسكە الىپ بىلاي دەدى: ”2019 - جىلى مەن دۇڭلياڭ الەۋمەتتىك اۋماعى ساقشى ىستەرى كەڭسەسىنىڭ حالىق ساقشىسى ەدىم، قىزمەت تاجىريبەم از، مۇنداي ٴىستى كورمەگەن ەدىم“. ۇعىسۋ بارىسىندا، جۇمىسشىلار كوتەرمەگە الۋشى ساۋداگەردەن ەڭبەكاقىلارىن الۋ ٴۇشىن كەلگەن ەكەن. ۋاڭ شىنيڭ دەرەۋ الەۋمەتتىك اۋماقپەن، ”حۋاچىڭ ساقا ساقشىلار“ جاراستىرۋ اترەتىمەن بىرلەسىپ، 18 جۇمىسكەردى، كوتەرمەگە الۋشى ساۋداگەردى جانە قۇرىلىس جۇرگىزۋگە جاۋاپتى ادامدى ساقشى بولىمشەسىنە شاقىرىپ كەلىسسوز وتكىزىپ، كەڭەستى باستادى. باستابىندا ەكى جاقتا تۇرمىس قاراجاتى مەن ۇستەمە جۇمىس قاراجاتى ماسەلەسى جونىندە تالاس - تارتىس تۋدىرىپ، ٴتۇس شايىسىپ، ٴبىر بىرىنە جول بەرگىسى كەلمەپ ەدى. 3 ساعاتتان استام ۋاقىت پىكىرلەسۋ، سايكەسۋ ارقىلى ەكى جاق اقىرى راقايلاستى. 18 جۇمىسشى جاراستىرۋ ورنىندا 79 مىڭ 386 يۋان ەڭبەكاقىسىن قايتارىپ الدى. جۇمىسشىلار تەبىرەنە بىلاي دەدى: ”ويلاماعان جەردەن جارتى كۇن ىشىندە اقشامىزدى الدىق، سىزدەرگە كوپ راقىمەت! 10 نەشە كۇننەن كەيىن، ۋاڭ شىنيڭ مەن لي چۋانفۋ ولاردىڭ بىرلەسىپ جازعان العىس حاتىن تاپسىرىپ الدى، ”جۇمىسشىلار ىلەدەن اتتاناردا ارنايى تەلەفون سوعىپ بىزبەن قوشتاستى“.

”حۋاچىڭ ساقا ساقشىلار“ جاراستىرۋ اترەتى − ساقشى بولىمشەسىنىڭ الەۋمەتتىك اۋماقتاعى زەينەتكە شىققان حالىق ساقشىلارىمەن بىرلەسىپ قۇرعان ايتۋلى جاراستىرۋ اترەتى. فان جيۋي بىلاي دەدى: ”جاس ساقشىلاردىڭ تاجىريبەسى كەمشىل، ساقا ساقشىلار بولسا بۇل ارادا نەشە ون جىل قىزمەت ىستەگەن، زەينەتكە شىققانىمەن، قاراستى رايونداعى بۇقاراعا وتە قانىق، قايشىلىق پەن داۋ ـ شاردى ٴبىر جاقتى ەتۋدىڭ دە ٴادىس ـ امالدارىن بىلەدى. سوندىقتان ٴبىز ’حۋاچىڭ ساقا ساقشىلار‘ جاراستىرۋ اترەتىن قۇرىپ، ساقا حالىق ساقشىلارىنىڭ ۇيرەتۋ، كومەكتەسۋ، جەتەكتەۋ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، كەيبىر قيىن داۋ - شارلاردى اناعۇرلىم ويداعىداي ٴبىر جاقتى ەتۋگە مۇمكىندىك جاسادىق“.

”حۋاچىڭ ساقا ساقشىلار“ جاراستىرۋ اترەتىنەن سىرت، ساقشى بولىمشەسى 2017 - جىلدان باستاپ قاراستى اۋماقتاعى ”مەيىربان انالار“ جاراستىرۋ اترەتىمەن ۇزاق ۋاقىت بىرلەسىپ، قايشىلىق، داۋ - شاردى شەشۋ مەحانيزمىن ورناتقان. ”قاراستى اۋماعىمىزداعى ’مەيىربان انالار‘ جاراستىرۋ اترەتىنىڭ مۇشەلەرى الەۋمەتتىك اۋماق ىستەرىنە ىنتالى، زەينەتكە شىققان ساقا كادرلار. ولار كورشىلەر اراسىنداعى داۋ - شاردى، ەرلى - زايىپتىلار اراسىنداعى قايشىلىقتى جاراستىرادى، بۇقارا وڭاي قابىلدايدى جانە يلانادى“ دەدى ساقشى بولىمشەسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى چيۋ جيانۋي.

بىلتىر 9 - ايدىڭ 29 - كۇنى ساقشى بولىمشەسىنىڭ الەۋمەتتىك اۋماقتاعى حالىق ساقشىلارى وتباسىلارىن ارالاپ جاعداي ۇعىسقاندا، ٴبىر جۇپ ەرلى - زايىپتىنىڭ شارماياقتاسىپ جاتقانىن، كورشىلەرىنىڭ اقىلىنا كونبەي تۇرعانىن بايقايدى. حالىق ساقشىسى ەرلى - زايىپتى ەكەۋىن ”مەيىربان انالار“ جاراستىرۋ كەڭسەسىنە اپارىپ جاراستىرادى. ”مەيىربان انا“ قاليمان ەرلى - زايىپتى ەكەۋىنىڭ اۋىز جۇزىندە قاتتى ۇرسىسىپ قالعانىمەن ٴبۇلىنىپ كەتكەن ەشتەڭە جوق ەكەنىن بايقايدى. سونىمەن ول ەكى جاقتىڭ تالابىن سابىرلىلىقپەن تىڭداعاننان كەيىن، ولاردى قارسى جاق تۇرعىسىنان وي جۇگىرتۋگە بەلسەنە جەتەكتەپ، ەكى جاقتى ساباسىنا تۇسىرەدى. كۇيەۋى قاXX ەڭ سوڭىندا ٴوزىنىڭ قاتەلىگىن تانىپ، ايەلىنەن ىرىقتىلىقپەن كەشىرىم سۇرايدى، ەكەۋى تاتۋلاسادى.

مۇنداي مىسالدار وتە كوپ. 2023 - جىلى ساقشى بولىمشەسىنىڭ حالىق ساقشىلارى ”حۋاچىڭ ساقا ساقشىلارى“، ”مەيىربان انالار“ سىندى ەكى ايتۋلى جاراستىرۋ اترەتىمەن بىرلەسىپ، 442 رەتكى ٴتۇرلى قايشىلىق پەن داۋ - شاردى تەكسەرىپ، شەشىپ، ٴساتتى جاراستىرۋ مولشەرىن %100 كە جەتكىزدى.

”قىزمەت وتەۋ ٴتۇيىنى“ قىسىلتاياڭ  جاعدايدى شەشتى 

2023 - جىلى 9 - ايدىڭ 2 - كۇنى شىعىس سولتۇستىكتەن كەلگەن ساياحاتشى چىن اپاي قۇلجا قالاسى حانزۋ بازار ٴدامدى تاعامدار ۇلكەن بازارىندا شينجياڭنىڭ ٴدامدى تاعامدارىنان ٴدام تاتىپ، قايتۋعا دايىندالىپ جاتقاندا، ٴۇي اۆتوموبيلى كىلتىنىڭ جوعالعانىن بايقايدى. قىسىلتاياڭ ساتتە ول ٴدامدى تاعامدار ۇلكەن بازارىنىڭ ”فىڭچياۋ بەكەتىندەگى“ مىندەت وتەپ جاتقان حالىق ساقشىسىن تابادى. حالىق ساقشىسى سەرىك قاسەن ۇلى دەرەۋ چىن اپايدى ەرتىپ باقىلاۋ جۇيەسىن اشىپ كورۋ، راديودا حابارلاۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى جوعالعان كىلتتى تابادى. چىن اپاي سەرىكتىڭ قولىن قىسىپ تۇرىپ: ”شينجياڭ ساقشىلارىنىڭ جۇمىس ٴبىتىرۋى وتە تەز ەكەن، سىزدەردىڭ ونىمدىلىكتەرىڭىزگە القاۋ ايتامىن“ دەيدى.

فان جيۋي بىلاي دەدى: حانزۋ بازار ٴدامدى تاعامدار ۇلكەن بازارىندا ”فىڭچياۋ بەكەتىن“ قۇرۋ، ساياحاتتىق قىزمەت وتەۋدەگى اۆانگارد قىزمەت ورنىن قۇرۋ − ساقشى بولىمشەسىنىڭ قىزمەت وتەۋ اياسىن كەڭەيتۋدەگى، حالىقتىڭ مۇڭ - مۇقتاجىن شەشۋدەگى بەلسەندى شاراسى. 2023 - جىلى ساياحاتتىڭ قاۋىرت مەزگىلىندە ”فىڭچياۋ بەكەتى“ ساياحاتشىلاردىڭ 121 رەتكى كومەك سۇراۋ تالابىن ىرىقتىلىقپەن شەشتى.

بۇدان تىس، قاراستى رايونداعى تۇرعىندارعا ٴتىپتى دە جاقسى قىزمەت وتەۋ ٴۇشىن، ساقشى بولىمشەسى جەلىلەس ساپالى قىزمەت وتەۋ شارالارىن العا قويدى. ”ۋاقىتىن بولەكتەۋ + ۋاقىتىن ۇزارتۋ“ سىندى قىزمەت وتەۋى ارقىلى قىزمەتكەرلەردىڭ، مەكتەپتەگى وقۋشىلاردىڭ ناپوس كاسىبىن ٴبىتىرۋ ماسەلەسىن شەشۋمەن بىرگە، ”جىلجىمالى ناپوس كەڭسەسىن“ قۇرۋ ارقىلى قاراستى اۋماقتاعى قارتتار، السىزدەر، اۋرۋلار، مۇگەدەكتەر سياقتى ەرەكشە قاۋىمنىڭ ناپوس كاسىبىن ٴبىتىرۋ، ازاماتتىق كۋالىك الۋ سياقتىلارىنا قىزمەت وتەدى.

قاراستى رايونداعى ٴمالىم قارت سالدانىپ اۋىرىپ، بولنيتساعا جاتىپ ەمدەلمەك بولعاندا ازاماتتىق كۋالىگى جوعالىپ كەتكەندىكتەن قاتىستى رەسمياتتەردى وتەۋگە امالسىز قالادى، قارتتىڭ بالا - شاعاسى قاتتى ابىرجيدى. ساقشى بولىمشەسىنىڭ ناپوس بولىمىندەگى حالىق ساقشىلارى دەرەۋ قارتتىڭ ۇيىنە بارىپ، ونىڭ كۋالىك بىتىرۋىنە كومەكتەسۋگە بەكيدى. حالىق ساقشىلارى قارتتى جاقسىلاپ كيىندىرىپ، ەكىنشى ۇرپاق ازاماتتىق كۋالىكتى سۋرەتكە الۋ تالابى بويىنشا سۋرەتكە ٴتۇسىرىپ، شينجياڭ ىشىندەگى وزگە جەردە ازاماتتىق كۋالىك ٴبىتىرۋ كاسىبىن ورىندايدى. قارتتىڭ قىزى اسەرلەنە: ”مەن تەك تەلەفون جالعادىم، سىزدەر دەرەۋ اكەمنىڭ ماسەلەسىن شەشۋگە كومەكتەستىڭىزدەر، سىزدەرگە كوپ راقىمەت“ دەدى.

2023 - جىلى يىڭايات ساقشى بولىمشەسىنىڭ ”جىلجىمالى ناپوس كەڭسەسى“ بۇقاراعا 259 ادام - رەت ارنايىلانعان قىزمەت وتەپ، 150 ادام - رەت كۋالىك جەتكىزىپ بەرىپ، بۇقاراعا قىزمەت وتەۋدىڭ ”ەڭ سوڭعى ٴبىر كيلومەترىن“ شىن مانىندە جالعاپ، قىزمەت وتەۋ، جۇمىس بىتىرۋدە ”مۇلدەم كەشىكتىرمەۋدى“، قىزمەت وتەۋ ىستەرىندە ”باسىلىپ قالماۋدى“، قىزمەت وتەۋ وبيەكتىلەرىندە ”ارىز - شاعىم بولماۋدى“ جۇزەگە اسىردى.

 حالىق ساقشىسى ەمدەۋ - قۇتقارۋ قىزمەتكەرلەرىمەن سايكەسىپ، قيمىلى قولايسىز سۇيەنىشسىز قارتتارعا قىزمەت وتەۋدە.                  سايىدام نۇرمامەت فوتوسى