− ”قورعاستا تولقىننىڭ بەتالىسىن سەزىنۋ“ اتىنداعى جەلىلەس حابار (1)
سۋرەتىن ٴتۇسىرىپ، حابارىن جازعان تىلشىلەرىمىز شۇي جيجى، حان شاشا، چىن تيانجين
سۋرەتتە: قورعاس وتكەلىندەگى كەدەننەن ٴوتۋ قاربالاستىعى
تۇسىنىك: 2023 - جىلى 11 - ايدىڭ 1 - كۇنى جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى ۇرىمجىدە ماڭدايشالىق اسىپ قۇرىلدى. 2023 - جىلى 12 - ايدىڭ 5 - كۇنى جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ قورعاس اۋماعى رەسمي ماڭدايشالىق استى. جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى جوقتان بار بولىپ، قورعاستى بۇكىل وبلىستىڭ، بۇكىل شينجياڭنىڭ، ٴتىپتى، بۇكىل ەلدىڭ جوعارى دەڭگەيدە سىرتقا ەسىك اشۋ سەلبەستىگىنىڭ ماڭىزدى تۇعىرىنا اينالدىردى. سىرتقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبى، تۇزىمدىك ەسىك اشۋدىڭ اتويشىسى، ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جول“ دارىپتەمەسىنىڭ ۇلگىسى رەتىندە قورعاس حالىقارالىق ەكونوميكا ـ ساۋدا ەرەجەسىن قايتا تۇلعالاۋدىڭ تولقىنىنا توعىتىلدى. تولقىننىڭ بەتالىسى قالاي؟ تولقىننىڭ اتويشىسى كىمدەر؟ جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ قورعاس اۋماعى قۇرىلعان ٴبىر جىلدان بەرى ٴبىز جاساپ جاتقان ٴداۋىرىمىزدىڭ تولقىن باعىتىن سەزىنە الساق، وسى جاۋاپقا قاتىستى دەرەكتەردى تابا الامىز.
قورعاس شەكارا وتكەلىنەن جۇڭگو ـ قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارالىق سەلبەستىك ورتالىعىنا، قورعاس ەكونوميكالىق اشۋ رايونىنا، ودان قورعاس قالاسىنا، ودان جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ قورعاس اۋماعىنا دەيىن، قورعاستا اسىلعان ماڭدايشالىقتار كوپ ەمەس. ال قورعاسقا قاباتتاسا كەلگەن وسى كەلەلى تاريحي ورايلار سىرتقى دۇنيەگە كاسىپورىندار وسى اراعا ىرگە تەپسە، ٴسوز جوق، پايدالى، ٴتيىمدى بولادى، اسىرەسە، باجى جەڭىلدىگى بولادى دەگەن جالپىلاما قاتە ۇعىم تۋدىرىپ كەلدى.
ٴىس جۇزىندە مەملەكەتتىڭ قورعاسقا دەگەن ٴۇمىتى، استە، ونى رەفورما جەتىستىكتەرىنەن جەكە يگىلىكتەنەتىن ”ساياساتتىڭ بەيىمدەلگەن“ جەرى ەمەس، قايتا اناعۇرلىم كەڭ كولەمدەگى ”ٴتۇزىم بيىگىندە“ تيىمدىلىك جاساۋعا كۇش سالىناتىن جەر ەتۋ بولىپ تابىلادى. قورعاس - ەرەكشە تيىمدىلىك جاسالاتىن رايونى ەمەس، اتويشى، ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ ساياساتى جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي عانا ەمەس، قايتا پايدالانۋعا، جالپىلاستىرۋعا بولاتىن سيپاتقا دا يە بولۋى كەرەك، ونىڭ رەفورماسىنىڭ ىقپالى، استە، ٴبىر مەزەتتىك بولماۋى، ٴبىر جەرمەن عانا شەكتەلمەۋى كەرەك.
”ٴتۇزىم بيىگىنىڭ“ قالىپتاسۋى الىس - جاقىننان قاباتتاسقان اۋقىمنان كەلگەن.
10 - ايدىڭ 21 - كۇنىنە دەيىن جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ قورعاس اۋماعىندا 1825 تيجارات تۇلعاسى جاڭادان قۇرىلدى، مۇنىڭ ىشىندە، 1113 كاسىپورىن، 712 جەكە كاسىپكەر بار؛ 10 - ايدىڭ 29 - كۇنىنە دەيىن قورعاس تەمىر جول شەكارا وتكەلىنەن وتەتىن جۇڭگو - ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزى 7000 نان اسىپ، وسى نىسانانى بىلتىرعىدان 29 كۇن بۇرىن جۇزەگە اسىردى؛ 11 - ايدىڭ 1 - كۇنىنە دەيىن جۇڭگو - قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارالىق سەلبەستىك ورتالىعىنا كىرىپ - شىققاندار 6 ميلليون ادام - رەتتەن اسىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %75 ارتتى.
پايدالانۋعا، جالپىلاستىرۋعا بولاتىن ”ٴتۇزىم بيىگىن“ قالىپتاستىرۋدى ارقاۋ ەتىپ، تيىمدىلىكتەن يگىلىكتەنۋگە بولاتىن ”ساياسات بەيىمدەلگەن جەر“ سىندى وزەكتى مىندەتتى ارقاۋ ەتكەن قورعاس اۋماعى ٴىس جۇزىندىكتى كۇش سالا تياناق ەتىپ، ەرەكشەلىگىن كورنەكتىلەندىرۋدە.
قورعاس شەكارا وتكەلى مەن قازاقستاننىڭ نۇرجول شەكارا وتكەلىندە بۇرىن 14 ساعاتتىق كەدەننەن ٴوتۋ مەحانيزمى اتقارىلعانىمەن، شەكارا وتكەلىندەگى زات تاسىمال مولشەرىنىڭ ۇزدىكسىز ارتۋىنا بايلانىستى، كاسىپورىنداردىڭ شەكارادان شىعارۋ قاجەتى مەن قازاقستان جاقتىڭ اۆتوكولىكتەردى قابىلداۋ قۋاتى اراسىنداعى قايشىلىق كۇن سايىن كورنەكتىلەنە ٴتۇستى. ەركىن ساۋدا رايونى قۇرىلعاننان كەيىن جۇڭگو - ورتا ازيا باسشىلار كەڭەسى ورايىنان پايدالانىپ، جۇڭگو - قازاقستان ەكى جاق مينيسترلىك، رايون جانە جەرگىلىكتى ورىن سىندى 3 دارەجەلى كەڭەسىپ سايكەستىرۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، كەدەن جەلىسىندە كەزدەسۋ، شەكارالىق تەكسەرۋ وتكەلى كوپىرىندە كەزدەسۋ، سەلبەستىك ورتالىعىندا مەرزىمدى ديدارلاسۋ سياقتى ۇلگىلەردى ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرىپ، قازاقستان جاقتىڭ باسقارۋشى تاراۋلارىمەن، شەكارا وتكەلىندەگى كەدەندىك تەكسەرۋ ورىندارىمەن ۇدايىلانعان، جوعارى جيىلىكتەگى ”جەلىدە + جەلىدەن تىس“ كەزدەسۋ ارقىلى پىكىرلەسۋدى ورىستەتتى، شەكارا وتكەلى زات تاسىمالىنىڭ 24×7 ساعات بويى تياناقتانۋىن پارمەندى، ٴتارتىپتى، ٴونىمدى تۇردە ىلگەرىلەتتى.
بىلتىر 8 - ايدان باستاپ قورعاس تاس جول شەكارا وتكەلى شينجياڭ بويىنشا تۇڭعىش ٴارى قازىرگە دەيىن 24×7 ساعات كەدەننەن زات وتكىزەتىن بىردەن - ٴبىر تاس جول شەكارا وتكەلىنە اينالعان، شەكارا وتكەلىن باسقارۋ مەكەمەسى، شەكارالىق تەكسەرۋ، كەدەن، حالىقارالىق تاس جول تاسىمال مەكەمەسى سياقتى تاراۋلار ٴبىر تۇعىردا العاشقى سايكەسىمدىلىك اسەرىن قالىپتاستىرىپ، ينفورماتسيادان ورتاق يگىلىكتەنۋدى جانە سايكەسە بىرلەسىپ قيمىلداۋدى جۇزەگە اسىرىپ، قىزمەتكەر كوبەيتپەگەن جاعدايدا 24 ساعات بويى كەدەننەن ٴوتۋدى كۇش سالا قامتاماسىز ەتتى، كەدەننەن ٴوتۋدى قولايلىلاستىرۋ دەڭگەيى دە بارىنشا جوعارىلاتىلدى.
قازىر ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ قورعاس اۋماعى تاس جول شەكارا وتكەلى ٴوز قاراستىلىعىنداعى جەردەن تىكە جەتكىزۋ ۇلگىسى رەفورماسىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، بۇرىنعى زات كەلگەن سوڭ بارىپ كەدەنگە مالىمدەيتىن جاعدايدى الدىن الا مالىمدەۋگە وزگەرتىپ، شەكارادان شىعاتىن 12 ٴتۇرلى تەكسەرۋ ٴتارتىبىن 4 تۇرگە، شەكارادان كىرەتىن 9 ٴتۇرلى تەكسەرۋ ٴتارتىبىن 4 تۇرگە ساپالىلاندىرىپ، كاسىپورىنداردىڭ اينالىم وزىندىك قۇنىن بارىنشا تومەندەتىپ، كەدەننەن ٴوتۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتتى.
ٴىرى تۇرپاتتى جەل ەلەكتر جابدىقتارى قازىرگى ەكسپورتتىڭ شىت جاڭا جارقىن ٴتۇيىنى بولعانىمەن، تىم كەڭ بولىپ شەكتەن اسىپ كەتۋ ماسەلەسى دە ورىن تەۋىپ وتىر. جەل ەلەكتر جابدىقتارى باسقا جاي زاتتارمەن بىرگە تەكسەرۋدى كۇتىپ تۇرعاندا، وتكەلدىڭ تۇتاس تۇلعالىق ونىمدىلىگىنە زور ىقپال جاسايتىن - دى.
قورعاس قازاقستاننىڭ ۇكىمەت، كاسىپورىن جانە قاۋىمداستىعىنداعىلاردى ٴار دەڭگەيدە ساپارلاي كەلۋگە ۇسىنىس ەتىپ، ورتاق تانىم قالىپتاستىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، بۇرىنعى جالاڭ نەمەسە شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋ ۇلگىسىندەگى قارىم ـ قاتىناس تاسىلىنەن القىپ ٴوتىپ، قازاقستان جاققا جۇڭگو كەدەنىنىڭ ”الدىمەن قويا بەرىپ، سوڭىنان تەكسەرۋ“، ”شوعىرلى تەكسەرۋ“ سياقتى ۇلگى تاجىريبەلەرىن ۇزدىكسىز جەتكىزدى. ەكى جاق تەكسەرۋ بارىسىن رەتتەۋ، ورىندى وزگەرتۋ سياقتى ماسەلەلەر جونىندە ورتاق تانىمعا كەلىپ، جەل ەلەكتر نىسانىنىڭ ٴىرى تۇرپاتتى جابدىقتارىن نۇرجول وتكەلىنەن قازاقستاننىڭ شىعىس قاقپاسىنداعى سۋسىز پورتقا جوتكەدى. سونىمەن بىرگە، قازاقستان جاقتىڭ كەدەنىمەن سەلبەسىپ، قازىرگى زات الاڭىن باقىلاۋ ـ باسقارۋدى شوعىرلى تەكسەرۋ الاڭىنا وزگەرتتى ٴارى نۇرجول وتكەلىنىڭ ارتىنان باقىلاپ - باسقارىلاتىن زات الاڭىن جاڭادان سالۋدى ىلگەرىلەتتى.
سوڭىنان تەكسەرۋ مەن جۇمىس تارتىبىندە جاڭالىق اشۋ ارقىلى نۇرجول شەكارا وتكەلىنىڭ اۆتوكولىك توقتاتۋ باسىمىن كورنەكتى تومەندەتىپ، شەكارا وتكەلىنىڭ جۇمىس ورتاسىن جاقسارتتى. بيىل 1 ـ ايدان 10 ـ ايعا دەيىن قورعاس شەكارا وتكەلىنەن جەل ەلەكتر جابدىقتارىنان جيىنى 952 سى ەكسپورت ەتىلگەن، بۇلار نەگىزىنەن قازاقستان، وزبەكستان، ازەربايجان سياقتى ەلدەرگە ەكسپورت ەتىلىپ، ٴىرى تۇرپاتتى جابدىقتاردىڭ كەدەننەن ٴوتۋ ورتاشا ۋاقىتى 4 تە 5 كۇننەن 1 دە 2 كۇنگە قىسقاردى، 2024 ـ جىلى 7 ـ ايدا كۇنىنە ورتا ەسەپپەن 1803 اۆتوكولىك وتسە، ٴبىر كۇننىڭ وزىندە ەڭ جوعارى بولعاندا 2118 رەت ٴوتىپ، تاريحتاعى ەڭ جوعارى رەكورد جاراتىلدى.
قورعاستىڭ شەكارادان كىرىپ ـ شىعۋ شەكارا قورعانىس تەكسەرۋ پۋنكتىنىڭ ساناعىنا قاراعاندا، 9 ـ ايدىڭ 13 ـ كۇنى قورعاس تاس جول شەكارا وتكەلى شەكارادان كىرىپ ـ شىعاتىن اۆتوكولىكتەردەن كۇنىنە 3000 رەتتەن استام تەكسەرىپ جونەلتىپ (جابىق، تاۋار تاسيتىن ماشينانى قامتىپ)، تاريحتاعى ەڭ جوعارى دەڭگەي جاراتقان. ٴار كۇنى شەكارادان كىرىپ - شىعاتىن اۆتوموبيلدەر ورتا ەسەپپەن 1500 دەن اسىپ، بىلتىرعىدان %113.9 پايىز ارتقان؛ كاسىپورىنداردىڭ اينالىم وزىندىك قۇنى زور مولشەردە تومەندەپ، جۇك اۆتوموبيلدەرىنىڭ ورتاشا وزىندىك قۇنى 2000 يۋان ۇنەمدەلىپ، ەكسپورت ەتىلگەن اۆتوموبيلدەردىڭ ەكسپورت وزىندىك قۇنى ورتا ەسەپپەن 1000 يۋان ۇنەمدەلىپ، اۆتوكولىكتەردىڭ كەدەننەن ٴوتۋ بارىسى %60 قىسقارىپ، ونىمدىلىگى %80 جوعارىلاپ، جالپى وزىندىك قۇن %50 تومەندەگەن؛ ٴوڭىر ىشىندەگى سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت كاسىپورىندارى، ۆاكىلەتتى زات تاسىمال كاسىپورىندارى، قامبادا زات ساقتايتىن، زات جەتكىزەتىن كاسىپورىندار وتكەن جىلعى 346 دان 501 گە كوبەيىپ، %44.8 ارتقان. چاڭجياڭ اتىراۋى، جۋجياڭ اتىراۋى، چىڭدۋ ـ چۇڭچيڭ رايونى جانە شىعىس تۇستىك تەڭىز جاعالاۋى سياقتى جەرلەردەن كەلگەن 3100 دەن استام زاۆود جانە دۇكەندەر، زاتپەن قامداۋشى ساۋداگەرلەر ٴتۇرلى ونىمدەرىن، جابدىقتارىن قورعاس شەكارا وتكەلى ارقىلى شەكارادان شىعارىپ، شەتەلگە بەت الدىرۋدى تاڭدادى.
قارجى قوسۋدىڭ ەركىن، قولايلى اسەرى العاشقى ادىمدا كورنەكتىلەندى. قورعاس اۋماقتاعى 30 ساپالى كاسىپورىننىڭ شەكارا اتتاپ حالىق اقشاسىمەن ەسەپ ايىرۋ جونىندەگى قولايلى سىناق ٴتۇيىنى كاسىبىن ىلگەرىلەتىپ، قارجى قۇراۋ جاعىنان كاسىپورىندارعا 700 ميلليون يۋانعا جۋىق قولداۋ كورسەتتى؛ رەسەي، قازاقستان سياقتى توڭىرەكتەگى 6 مەملەكەتتىڭ بانكەسىمەن حالىق اقشاسى بويىنشا كاسىپتەستەر ارا بارىس ـ كەلىس ەسەبىن اشىپ، 20 ميلليارد 822 ميلليون يۋان حالىق اقشاسىمەن ەسەپ جاپقان. قازاقستان ورتالىق امانات - قارىز بانكەسى، امانات ساقتاۋ بانكەسى سەلبەستىك ورتالىعىنا ىرگە تەۋىپ، ەۆروپا - ازيا ەركىن بانكەسىنىڭ، التىن بانكەسىنىڭ ىرگە تەبۋىن ىلگەرىلەتتى. 6 بانكە قۇرىلىمى CIPS (حالىق اقشاسىمەن شەكارا اتتاپ تولەۋ) جۇيەسىنە كىرىپ، ناق اقشانى شەكارا اتتاپ جوتكەۋدى جۇزەگە اسىرىپ، 38 رەتتە 15 ميلليون 20 مىڭ يۋان اقشا جـوتكەگەن.
”ساياسات بەيىمدەلگەن جەر“ دەگەنىمىز ەرەكشە ٴتيىمدى ساياساتتان پايدالانىپ نەمەسە ەرەكشە سالادا، ەرەكشە وڭىردە كەيبىر شەكتەمەلەردى كۇشىنەن قالدىرىپ، وڭىرلىك پارىق بويىنشا باسەكەلىك باسىمدىلىق قالىپتاستىرۋدى كورسەتەدى. شىندىعىنا كەلگەندە، جالاڭ باجىدا تيىمدىلىك جاساۋ، ۇقىقتى تومەنگە بەرۋ سياقتى ەرەكشە ساياساتتارعا سۇيەنىپ، قىسقا ۋاقىت ىشىندە قىرۋار كاسىپورىنداردى باۋراپ، كاسىپ سالاسىنىڭ شوعىرلانۋىن جەبەپ، جەتەكتەۋ اسەرىن قالىپتاستىرىپ، ٴبىرشاما تەز دامۋعا قول جەتكىزۋىمىز مۇمكىن. ٴبىراق ”ساياسات بەيىمدەلگەن جەر“ ”قولايلى اۆتوكولىككە جارماسۋشىلاردى“، ٴتىپتى، ”ساياساتتان پايدا تۇسىرۋشىلەردى“ وڭاي باۋراپ العانىمەن، مۇنداي قاتىناسۋشىلار جاڭالىق اشا دامۋ ٴۇشىن ەمەس، قايتا ”ۋاقىتشا مۇددەنى“ عانا كوزدەيدى. الدا - جالدا مۇنداي توپتاردىڭ سانى كۇرت ارتسا، ساياساتتى اۋەلگى ماقساتىنان ايىرىپ قانا قويماي، ۇزاق ۋاقىتتىق، باياندى دامۋعا بەل بايلاعان كاسىپورىنداردىڭ بايلىعى مەن قوزعاۋشى كۇشىن يەلەپ الۋمەن بىرگە، وڭىرلىك دامۋدا الىستى كورە المايتىن ەتەدى، ٴتىپتى، بولجاۋسىز حاۋىپ - قاتەرگە اپارىپ سوقتىرۋى مۇمكىن.
”ٴتۇزىم بيىگىن“ تۇلعالاۋدىڭ ۇقساماستىعى، ساياسات پايداسىنىڭ شوعىرلى شىعارىلماۋىندا دا، سونداي - اق ”كۇتىپ وتىرۋ، يەك سۇيەۋ، الاقان جايۋ، جىرمالاپ الۋ “ ارقىلى قولعا كەلتىرۋدە دە ەمەس، قايتا ساۋداعا جانە قارجى قوسۋعا قولايلىلىق جاساۋ ارقىلى كاسىپورىننىڭ اينالىم وزىندىك قۇنىن تومەندەتىپ، اناعۇرلىم كوپ شارۋاشىلىق قۇرۋ ورايىن ازىرلەگەندىگىندە ٴارى جالپىلاستىرۋعا جانە كوبەيتۋگە بولاتىن تاجىريبەلەردى قاراستىرعاندىعىندا دەۋگە بولادى.
ەركىن ساۋدا رايونى ”ساياسات بەيىمدەلگەن جەر“ ەمەس، قايتا ”ٴتۇزىمنىڭ بيىگى“، مۇندا باجىدە تيىمدىلىك جاساۋ، قوسىمشا قاراجات بەرۋ ارقىلى كاسىپورىنداردى باۋراۋعا بولمايدى. ناعىز قۋاتتى، تالپىنعىش سەرىكتەستىكتەر باجىدان تيىمدىلىك جاساۋ بار ما، جوق پا، ۇكىمەتتىڭ قوسىمشا قاراجاتى بار ما، جوق پا دەگەنگە قارامايدى، قايتا ٴتىپتى دە جاقسى تيجارات - ساۋدا ورتاسىنا، ساۋدانى قولايلىلاندىرۋعا، زاتتاردى اينالىمعا سالۋعا ٴمان بەرەدى.
ەركىن ساۋدا رايونىنىڭ ماڭىزدى قارجى قوسۋ دانەكەرى رەتىندە قورعاس كەشەندى قورعامالى باجى رايونى ەركىن ساۋدا رايونىندا ماڭدايشالىق اسقاننان بەرى، باقشا رايونىنىڭ كاسىپ جوباسىن جاساۋ، ساۋداگەر شاقىرىپ، قارجى ەنگىزۋ، كەدەننەن ٴوتۋ ونىمدىلىگى سياقتى جاقتاردا ۇزدىكسىز ٴوسىپ كەلەدى. بيىل تەمىر جول ارناۋلى لەنياسى كوبەيتىلگەندىكتەن كاسىپورىنداردىڭ زات تاسىمالىنىڭ وزىندىك قۇنى مەن تاسىمال ۋاقىتى ونان ارى قىسقارتىلدى جانە ۇنەمدەلدى. 1 - ايدان 9 - ايعا دەيىن كەشەندى قورعامالى باجى رايونىنىڭ يمپورت ـ ەكسپورت جالپى قۇنى 37 ميلليارد 356 ميلليون يۋانعا جەتىپ، بىلتىرعى سول تۇستاعىدان %30.8 ارتىپ، تۇتاس جىلدىق نىسانا ـ مىندەتتىڭ %74.71 ى ورىندالدى. قازىر بۇكىل ەلدەگى 160 كەشەندى باجىسىز اۋماقتىڭ ىشىندە 33 ـ ورىندا، بۇكىل شينجياڭداعى كەشەندى باجىسىز اۋماقتا 2 ـ ورىندا تۇرادى.
بيىل 8 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن باستاپ رەسمي اتقارىلعان «ٴادىل باسەكەنى تەكسەرۋ ەرەجەسىندە» بىلاي دەپ ايقىن بەلگىلەنگەن: زاڭدىق، اكىمشىلىك زاڭ - ەرەجەلىك نەگىزى بولماسا نەمەسە مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ بەكىتۋىنەن وتكىزبەي تۇرىپ، ەرەكشە تيجاراتشىلارعا باجىدان جەڭىلدىك بەرۋگە، تالعامدى، پارىقتى قازىنالىق سيلىق نەمەسە قوسىمشا قاراجات بەرۋگە بولمايدى. بۇل جەر - جەردىڭ ساۋداگەر شاقىرۋ ۇلگىسىندەگى تەرەڭ وزگەرىستى قارسى الاتىندىعى داۋسىز، بولاشاقتا باسەكەلەسۋ سىندى تيىمدىلىك ساياساتى جاعىندا ”ساياسات بەيىمدەلگەن جەرگە“ اينالۋدان ساۋدا ورتاسىن سالىستىراتىن ”ٴتۇزىم بيىگىنە“ قاراي بۇرىلىس جاسالادى.
ٴبىر جىلدان بەرگى ىزدەنىس جانە اماليات ارقىلى جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قورعاس اۋماعى ۇستىنە العان اۆتونوميالى رايوننىڭ 130 ٴتۇرلى رەفورما سىناق ٴتۇيىنى مىندەتى بويىنشا قازىرگە دەيىن 80 ٴتۇر نەگىزىنەن ورىندالىپ، 28 تۇردە كەزەڭدىك ناتيجەگە قول جەتكىزىلدى، 22 ٴتۇر بەلسەنە ىلگەرىلەتىلۋدە. شەكارا اتتاعان زات اينالىمى بازاسى، شەكارا اتتاعان ساۋدا ارناسى، شەكارا اتتاعان ەرەكشە كاسىپ، شەكارا اتتاعان فينانستىق قىزمەت وتەۋ، شەكارا اتتاعان مادەنيەت اۋىس ـ كۇيىسى سىندى 5 جاق بويىنشا اۆتونوميالى رايوننىڭ باعالاۋىنان وتكەنى 7 ٴتۇرلى بولدى، كەزەكتە تۇزىمدە جاڭالىق اشۋ بويىنشا باعالاۋدى كۇتىپ تۇرعانى 11 ٴتۇر. مۇنداي تۇزىمدىك پايدانى كاسىپورىندار ٴتىپتى دە باعالاي بىلەدى. قورعاس اۋماعى بار زەيىن ـ زەردەسىن سالا وتىرىپ، ”ٴتۇزىم بيىگىن“ تۇلعالاعاندا عانا حالىقارالىق ساحنادا ۇزاق بولاشاقتىق ٴارى مىعىم باسەكەلىك قۋات قالىپتاستىرا الادى.