سۋرەتتە: شاپشال اۋدانى چۋاڭفىڭ ەگىن، مال شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باعىمشىلىق الاڭى.   دۋ لەي فوتوسى

تىلشىلەرىمىز دۋ لەي، ليۋ دۇڭيۋە حابارلايدى. 11 ـ ايدىڭ 28 ـ كۇنى، ىلە يمۋشين ٴسۇت شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورتالىق مەڭگەرۋ بولمەسىندە قىزمەتكەرلەر جابدىقتاردى باسقارۋ، شيكىزات دايىنداۋ جانە توپ بويىنشا باسقارۋ، شيكىزاتتى قاتە سالۋدان ساقتانۋ، ونىمدەردىڭ ىزىنە ٴتۇسۋ، مالىمەت كەستەسىنە تالداۋ جاساۋ، ساپا باسقارۋ سياقتى جۇيەلەردەن قۇرالعان M E S ٴوندىرىس باسقارۋ جۇيەسى ارقىلى شيكى سيىر ٴسۇتىن ساتىپ الۋدان دايىن ٴونىمدى قامبادان شىعارۋعا دەيىنگى جالپى بارىستى اۆتوماتتى مەڭگەرۋدە. بۇل تەحنيكانىڭ قولدانىلۋىندا تۇتاس بارىس جابىق كۇيدە جۇرگىزىلىپ، ادامنىڭ ارالاسۋىن ازايتىپ، ٴاربىر قوراپ سيىر ٴسۇتىنىڭ تۇتاس بارىسىنىڭ ىزىنە تۇسۋگە بولاتىن اناعۇرلىم سەنىمدى، جوعارى ٴونىمدى، حاۋىپسىز بولۋدى جۇزەگە اسىردى. بۇل وسى سەرىكتەستىك وندىرگەن ٴسۇت ونىمدەرىنىڭ جياڭسۋ ولكەسىنە جانە جۇڭگونىڭ وڭتۇستىك، سولتۇستىك رايوندارىنا بەت الۋىنداعى نەگىزگى سەبەپتەردىڭ ٴبىرى.

2019 ـ جىلى 11 ـ ايدا قۇرىلعان ىلە يمۋشين ٴسۇت شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگى − ساۋىن سيىر باعىمشىلىعىن، ٴسۇت ونىمدەرىن ٴوندىرۋ ـ وڭدەۋدى، جەلىدە جانە جەلىدەن تىس ساتۋدى ٴبىر تۇلعالاندىرۋ سىندى تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگى وسىزاماندانعان ٴسۇت ونىمدەرىن ٴوندىرۋ كاسىپورنى، قازىر ولشەمدەنگەن ٴسۇت قاينارى بازاسىنان تورتەۋى بار، قولدا بار ساۋىن سيىر سانى 5000 باستان اسادى.

جاقىنعى جىلداردان بەرى بۇل سەرىكتەستىك ”اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ“، ”ٴسۇت شارۋاشىلىعىن گۇلدەندىرۋ“، ”قوڭىر سيىر شارۋاشىلىعى“ سياقتى نەگىزگى تاقىرىپتارمەن تىعىز بايلانىستىرىپ، جياڭسۋدىڭ ىلەگە كومەكتەسۋ مەحانيزمىنە سۇيەنىپ، جەكە - جەكە شاڭحايداعى، جياڭسۋداعى حالىق باسقارۋىنداعى كاپيتالدارمەن يمۋشين قامداۋ تىزبەگى (نانجيڭ) شەكتى سەرىكتەستىگىن بىرگە قۇرىپ، قامبادا ساقتاۋ بازاسىن قۇرىپ، زات اينالىمى تاسىمال ارناۋلى لەنياسىن اشتى، بۇكىل ەل كولەمىندە 4 ساتۋ ٴىرى رايونى مەن ٴبىر تىكە ساتۋ سەرىكتەستىگىن قۇرىپ، شينجياڭ سىرتىنداعى ولكە دارەجەلى بازارلاردى 18 گە، جەلىدەن تىسقارى ساۋدا دۇكەنـدەرىن 238 گە، ٴىرى ساۋدا ەرەن بازارلارى، تىزبەكتى قولايلى دۇكەن، ساتۋ دۇكەندەرىن 33 مىڭعا كەڭەيتتى ٴارى بۇكىل شينجياڭ بويىنشا ونىمدەردى ساتۋ ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋىن جاساپ، ىلە اڭعارىنداعى جەرگىلىكتى بازاردى الدىمەن يەلەدى. يمۋشين ”ىلەدەن كەلدىم“ جەلىلەس ونىمدەرى جارىققا شىققاننان بەرى، ىلە اڭعارىنداعى 1200 دەن استام تەرمينالدىق بازارعا كىردى، سونىمەن بىرگە، بۇكىل شينجياڭدا بازار اشتى، ٴۇرىمجى، شىحىزى، قاشقار، حوتان، بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسى سياقتى جەرلەردە ساتۋ دۇكەندەرى ورنالاستىرىلدى. ٴىرى ساۋدا ەرەن بازارلارى مەن تىزبەكتى قولايلى دۇكەندەردىڭ بارىندە يمۋشين ٴسۇت شارۋاشىلىعى ونىمدەرى كورمەگە قويىلىپ ساتىلادى.

ىلە يمۋشين ٴسۇت شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار باس ديرەكتورى شۇي جيڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: يمۋشين ٴسۇت شارۋاشىلىعى سەرىكتەستىگىمىز تومەن تەمپەراتۋرالى جارعاقتا ٴسۇزۋ تەحنيكاسىن قولدانىپ، جاڭا سۇتتەگى بەلوكتىڭ جويىلماۋىنا ەڭ زور دارەجەدە كەپىلدىك ەتىپ، شينجياڭ قوڭىر سيىر ٴسۇتى ونىمدەرىنىڭ قورەكتىك قۇنى مەن حوش ٴيىستى ٴتاتتى دامىنە كـەپىلدىك ەتـتى. بيىل 1 - ايدان 11 - ايعا دەيىن ساتىلىم سومامىز 95 ميلليون يۋانعا جەتتى، بيىلعى ساتىلىم كىرىسىن 100 ميلليون يۋاننان اسىرۋعا قۇلشىنۋدامـىز. 2022 - جىلى جانە 2023 - جىلى كاسىپورنىمىزدىڭ ەكى ٴوندىرىس جەلىسىندە تولىق كوتەرىمدىلىككە جەتكەن ٴوندىرىس جاعدايى جارىققا شىقتى. بيىل جىل باسىندا كاسىپورنىمىز تاعى دا 3 ٴوندىرىس جەلىسىن تىڭنان قوستى، قازىر جالپى 13 ٴوندىرىس جەلىسى بار بولىپ، ٴونىم تۇرلەرىمىز 32 گە جەتتى، بۇلار باستىسى، ٴسۇت، ايران، سۇتتەن جاسالعان سۋسىنداردى قامتيدى. 

ىلە يمۋشين ٴسۇت شارۋاشىلىعى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ تابىسقا جەتۋى ىلە وبلىسىنىڭ ساپالى مال شارۋاشىلىق ونىمدەرى كاسىپ سالاسى شوعىرىن كۇش سالا قۇرىپ، مال شارۋاشىلىعىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا جەتەكشىلىك ەتۋىنىڭ ىقشام كورىنىسى. بيىل ىلە وبلىسىنا توتە قاراستى ورىندار ساپالى مال (قۇس) ونىمدەرى كاسىپ سالاسى شوعىرى قۇرىلىسىن جەدەل ىلگەرىلەتىپ، سيىر، قوي ەتى وندىرىسىنە بارىنشا كۇش سالىپ، ٴۇي قۇستارى ٴوندىرىس قۋاتىن قۇلشىنا ارتتىرىپ، ەرەكشە جىلقى شارۋاشىلىعىن كۇش سالا ساپالىلاندىرىپ، ٴسۇت شارۋاشىلىعى ٴوندىرىسىن كۇش سالا ورنىقتىرىپ، شوشقا شارۋاشىلىعىنىڭ تيبىن وزگەرتۋدى كۇش بىرىكتىرە ىلگەرىلەتتى. جايىلىم مال شارۋاشىلىعىنىڭ تيپىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى كۇش سالا جەبەپ، مال شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋ نەگىزىن كۇش سالا بەكەمدەپ، مال شارۋاشىلىعىندا جوعارى ساپالى دامۋدىڭ تاماشا جاعدايى جـارىققا شىقـتى. 2024 - جىلدىڭ سوڭىندا وبلىسقا توتە قاراستى ورىنداردىڭ قورادا باعىلعان مال سانى 8 ميلليون 449 مىڭ 200 باسقا (تۇياق) جەتىپ، وتكەن جىلدىڭ سايكەس مەزگىلىندەگىدەن % 1.05 ارتاتىندىعى؛ مال شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋ ساپاسى ٴونىمدى جوعارىلاپ، ەت، ٴسۇت، جۇمىرتقا ٴونىم مولشەرى جەكە - جەكە 308 مىڭ 800 تونناعا، 446 مىڭ 800 تونناعا، 51 مىڭ 200 تونناعا جەتىپ، مال شارۋاشىلىعىنىڭ ٴونىم قۇنى 18 ميلليارد 82 ميلليون يۋانعا جەتىپ، وتـكەن جىلـدىڭ سايكەس مــەزگىلـىندەگىدەن % 5.5 ارتاتىندىعى مەجەلەنۋدە.

بيىل ىلە وبلىسى جايىلىمدى جوعارى دەڭگەيدە دامىتۋعا، قولدا باعۋدا ساندى ارتتىرۋدى يگەرۋگە، ساپا ارقىلى بازار يەلەۋگە، ايگىلى ماركانىڭ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋعا تاباندى بولىپ، مال شارۋاشىلىعى ٴوندىرىس تاسىلىنە جەدەل بۇرىلىس جاساپ، ٴوندىرۋ، مانەرلەۋ، ساتۋدى ۇشتاستىرۋدى كۇشەيتىپ، سويىس سيىر، سويىس قوي، ٴسۇت ونىمدەرى، شوشقا، ٴۇي قۇستارى، جىلقى شارۋاشىلىعى سياقتى 6 ٴتۇرلى كاسىپ سالاسى تىزبەگىندە تىزبەكتى ۇزارتۋدى، تىزبەكتى تولىقتاۋدى، تىزبەكتى ۇلعايتۋدى ىلگەرىلەتتى. ىلگەرىندى ـ كەيىندى جايىلىم مال شارۋاشىلىعىنىڭ تيپىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ، شينجياڭ قوڭىر سيىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى، ىلە جىلقى شارۋاشىلىعى كاسىپ سالاسى شوعىرى، مال، ٴۇي قۇستارىنىڭ تەزەك بايلىققا اينالدىرىپ پايدالانۋدى تۇتاس اۋدان بويىنشا ىلگەرىلەتۋدى، ٴسۇت شارۋاشىلىعىنىڭ ٴوندىرىس قۋاتىن جوعارىلاتۋ، تۇتاس اۋدان بويىنشا ىلگەرىلەتۋ سياقتى كەلەلى نىسانداردا 527 ميلليون يۋان قارجىعا، مال شارۋاشىلىعىنا ساياتىن باسقا نىسانداردا ٴبىر ميلليارد 500 ميلليون يۋانعا جۋىق قارجىعا قول جەتكىزدى.

ىلە وبلىسىنىڭ جايىلىم مال شارۋاشىلىعى ٴوندىرىس جۇيەسى، تيجارات جۇيەسى، كاسىپ سالاسى جۇيەسى ۇزدىكسىز كەمەلدەنىپ، جايىلىم، مال شارۋاشىلىعىنىڭ تيپىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ ٴونىمدى ىلگەرىلەتىلدى. ”چۋاڭجين مال شارۋاشىلىعىن“، ”تۋراسۋ مال شارۋاشىلىعىن“ نەگىز ەتكەن سيىر شارۋاشىلىعى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن، ”كۇنەس اسىل تۇقىمدى قوي فەرماسىن“ ،”انشين مال شارۋاشىلىعىن“ نەگىز ەتكەن قوي شارۋاشىلىعى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن، ”موڭعۇلكۇرە جىلقى فەرماسىن“ ،”ىلە اسىل تۇقىمدى جىلقى فەرماسىن“ نەگىز ەتكەن جىلقى شارۋاشىلىعى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن، ”شينجياڭ شينچۇڭ“، ”جينحاۋيۇي ەگىن، مال شارۋاشىلىعىن“ نەگىز ەتكەن ٴۇي قۇستارى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن، ”يمۋشين ٴسۇت شارۋاشىلىعى“، ”نارا ٴسۇت شارۋاشىلىعى“ سياقتىلاردى نەگىز ەتكەن ٴسۇت شارۋاشىلىعى كاسىپ سالاسى تىزبەگىن قۇرىپ، ساپالى مال (قۇس) ونىمدەرى توبىنىڭ ٴونىم قۇنى 20 ميليارد 200 ميلليون يۋانعا جەتتى.

شاپشال سىبە اۆتونوميالى اۋدانى چۋاڭفىڭ ەگىن، مال شارۋاشىلىق شەكتى سەرىكتەستىگى − سيىر شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى نەگىز ەتكەن كاسىپورىن، جالپى 766 ميلليون يۋان قارجى قوسىلعان وسى زامانعى ەگىن، مال شارۋاشىلىعى كاسىبىنەن ۇلگى كورسەتۋ باقشا نىسانى، نەگىزىنەن 30 مىڭ باس شينجياڭ قوڭىر سيىرىن ولشەمدەندىرىپ باعۋ بازاسى، 2000 باس حۋاشي سيىرى اسىل تۇقىمىن جەتىلدىرۋ بازاسى، 500 باس اسىل تۇقىمدى بۇقا فەرماسى، 200 مىڭ توننا سابان - توپان، جەم يلەۋ الاڭى، 300 مىڭ توننا ورگانيكالىق تىڭايتقىش ٴۇيۋ الاڭى سياقتىلاردى ٴوز ىشىنە العان، قازىر بۇل كاسىپورىننىڭ قورادا بار سيىر سانى 32 مىڭعا جەتتى.

سەرىكتەستىكتىڭ پارتيا ياچەيكا شۋجيى، ورىنباسار باس ديرەكتورى جاڭ حايفىڭ بىلاي دەدى: ”كاسىپورنىمىزدىڭ بيىلعى ٴوندىرىس بەتالىسى قورالاردى جوندەۋ، جەمدەۋدى نەگىز ەتىپ، توڭىرەكتەگى كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆتەرىنىڭ دامۋىنا بەلسەنە جەتەكشىلىك ەتىپ، جەم ـ ٴشوپ ەگىپ، شارۋالاردىڭ كىرىسىن ارتتىرۋ. سونىمەن بىرگە، كاسىپ تىزبەگىن قالىپتاستىرۋ جاعىندا چاۋشان، شىنجىن سياقتى جەرلەردەگى سويىسحانالارمەن بايلانىستى كۇشەيتىپ، تىرىدەي سىرتقا شىعارىلاتىن سيىر سانىن ارتتىردىق، جەلىدە دوۋيىن تۇعىرىمەن بەلسەنە بايلانىس جاساپ، ٴونىمنىڭ كولەمىن كەڭەيتىپ، 10 - ايدىڭ سوڭىنا دەيىن 300 مىڭ باس مالدى قورادان شىعارۋعا كۇش سالدىق. كەلەسى قادامدا ٴبىز سيىرعـا ەگــجەي ـ تەگجەيلى زەرتتەۋ جۇرگىزۋ ارقىلى تۇرلەرگە ٴبولىپ، كاسىپ تىزبەگىن ۇزارتىپ، ىلە وبلىسى مال شارۋاشىلىعىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا دەم بەرەمىز“.

ساپالى مال شارۋاشىلىق ونىمدەرى ماركاسى قۇرىلىسى جاعىندا، ىلە وبلىسى ”جوعارى ٴونىمدى، ساپالى، ناتيجەلى بولۋ“ سىندى دامۋ بەتالىسى بويىنشا ماركانى بىرلىككە كەلتىرۋ، بايلىقتى ٴبىر تۇتاس ورنالاستىرۋ، ساتۋ جولدارىن بىرلىككە كەلتىرۋ ارقىلى مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ ولشەمىن بەلگىلەۋدى جەدەلدەتىپ، ايگىلى ماركا تيجارات ساۋداسىن كۇشەيتتى. مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ ساپا حاۋىپسىزدىگىن نەگىز، ولشەمدى جەتەكشى، ساتۋدى ٴتۇيىن ەتىپ، ٴونىم ماركاسىن ورناتىپ، شينجياڭ قوڭىر سيىرى، قازاق قويى سياقتى ايگىلى ماركا قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، ٴونىم ماركاسىنىڭ ىقپال كۇشىن جوعارىلاتتى. ”ىلە تاۋىعى“، ”ىلە جىلقىسى“ سىندى ەكى جاعراپيالىق بەلگى كۋالىك ماركاسىن ٴساتتى تىركەۋگە الدىرىپ، ”شينجياڭ قوڭىر سيىرى“، ”شينجياڭ قوڭىر سيىر ٴسۇتى“، ”ىلە سيىر ەتى“، ”ىلە جىلقى ەتى“، ”ىلە قويى“، ”ىلە ٴسۇتى“ سياقتى جاعراپيالىق بەلگىلەردى تىزىمگە الدىرۋدى جەدەلدەتتى، بۇل وبلىسقا توتە قاراستى ورىندارداعى كوپتەگەن مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىن مانەرلەۋ كاسىپورىننىڭ دامۋ سەنىمىن ارتتىردى.

”ماركا قانشا جاقسى جاسالعان سايىن ىلە مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ اتاعى دا سونشالىق جوعارى بولادى، بۇل ٴبىزدىڭ ازىق ـ تۇلىك مانەرلەۋ كاسىپورنىمىز جونىنەن العاندا دا جاقسى ٴىس“ ـ دەدى قۇلجا قالاسى ساۋىن سيىر فەرماسى يحىشياڭ ازىق ـ تۇلىك زاۆودىنىڭ جاۋاپتىسى ليۋ گاڭ. 

يحىشياڭ ازىق ـ تۇلىك زاۆودى نەگىزىنەن سۇرىلەنگەن جىلقى ەتى، سۇرىلەنگەن قازى، قابىرعا قازى سياقتى ونىمدەردى مانەرلەپ ساتۋمەن شۇعىلدانادى، بۇل زاۆود 2017 ـ جىلى وندىرىسكە قوسىلعاننان بەرى ەڭ العاشقى ساتۋ بازارى ىلە وزەنى اڭعارىنا شوعىرلانۋدان قازىر بۇكىل شينجياڭ، ٴتىپتى، بۇكىل ەل بازارىنا بەتالدى، ٴار جىلى مانەرلەگەن ٴونىمى 100 توننادان اسادى.

ليۋ گاڭ بىلاي دەدى: ”ٴبىزدىڭ ونىمدەرىمىز نەگىزىنەن جەلىدە جانە جەلىدەن تىس ساتىلادى، قازىر نانجيڭ، شاڭحاي، گۋاڭجوۋ سياقتى ٴىرى قالالاردا قاريدارلارىمىز بار، ونىمدەرىمىزدى قايتالاي ساتىپ الۋشىلار دا وتە كوپ، بۇل تۇتىنۋشىلاردىڭ ىلەنىڭ مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىن تانۋ دارەجەسىنىڭ بارعان سايىن جوعارىلاعاندىعىن تۇسىندىرەدى. ىلە مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىن مانەرلەيتىن كاسىپورىنداردىڭ ٴبىرى رەتىندە ٴبىز، ٴسوز جوق، ٴونىم ساپاسىنا تاباندى بولىپ، ىلەنىڭ ەرەكشە ونىمدەرى دەگەن ماركانى جاقسى قورعاپ، ىلەنىڭ مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىنىڭ ٴتىپتى دە الىسقا جەتۋىنە، ٴتىپتى دە جاقسى ساتىلۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، ٴتىپتى دە كوپ بۇقارانىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، بايۋعا باستايمىز“.