汉文 ىلە اقپارات تورابىنا حوش كەلدىڭىزدەر!
ىلە مال شارۋاشىلىعىن جوعارى ساپالى دامىتۋدىڭ جاڭاشا جىرىن شىرقادى
2023-02-22 10:35:08     كورىلىم:رەت كەلۋ قاينارى:ىلە گازەتى  جاۋاپتى رەداكتور:جاڭىلقان قوجا قىزى

ٴتىلشىمىز دۋ لەي حابارلايدى. 2 - ايدىڭ 16 - كۇنى چاپچال سىبە اۆتونوميالى اۋدانى ۇلكەن بۋرا قالاشىعى ۇكىرشى مال شارۋاشىلىق كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ باعىمشىلىق قوراسىنان ٴتىلشى كەسەك ٴبىتىمدى، سەمىز حەفوت سيىرلارىنىڭ كوك سۇرلەم جەپ جاتقانىن كوردى. «بىلتىر قالاشىعىمىز بايىنعولىن موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسىنان مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال شارۋاشىلىعىنداعى باستاماشى كاسىپورىندى ەنگىزدى ٴارى سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇرىپ، 5 مىڭ باس حەفوت اسىل تۇقىمدى سيىرىن ەنگىزۋدى جوسپارلادى، بۇل ٴبىزدىڭ كىرىسىمىزدى ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋىمىزعا تىڭ ٴۇمىت الا كەلدى» دەدى سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ مۇشەسى قۇربان احاتحان.

«مال شارۋاشىلىعىندا الۋەتتى قالاشىق قۇرۋ» نىساناسىن جۇزەگە اسىرىپ، مال شارۋاشىلىعىنىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن ٴوسىرۋدى، ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى جەبەۋ ٴۇشىن، ۇلكەن بۋرا قالاشىعى ۇگىتتەۋ، تانىستىرۋ ارقىلى شينجياڭ شيڭيۋان اۋىل شارۋاشىلىعى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىن ەنگىزدى، قازىر حەفوت اسىل تۇقىمدى سيىرىنان 580 باس ەنگىزىپ، سەلبەستىك كووپەراتيۆىنە 3 مۇشە قابىلداپ، 6 قىستاق تۇرعىنىن ورنىقتى جۇمىستاندىرۋدى جۇزەگە اسىردى.

ۇلكەن بۋرا قالاشىعىنىڭ جەرگىلىكتى مال شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋ ٴىس جۇزىندىگىمەن ۇشتاستىرىپ، وڭىرلىك جانە بايلىق باسىمدىعىنان پايدالانىپ دامۋدى كوكسەۋ، دامۋعا ۇمتىلۋ شاراسى وبلىسقا توتە قاراستى اۋدان، قالالاردىڭ، اۋىل - قالاشىقتاردىڭ ىقشام كورىنىسى سانالادى. تاياۋ جىلداردان بەرى وبلىسقا توتە قاراستى ورىندار جاڭا دامۋ ۇستانىمىن بۇلجىتپاي دايەكتىلەندىرىپ، مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋدا تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، مال شارۋاشىلىعىندا جوعارى ساپالى دامۋ تاماشا جاعدايىن جارىققا شىعاردى. 2022 - جىلدىڭ سوڭىندا وبلىسقا توتە قاراستى ورىنداردىڭ ەت، جۇمىرتقا، ٴسۇت ٴونىم مولشەرى جەكە - جەكە 257 مىڭ 500 تونناعا، 54 مىڭ 400 تونناعا، 396 مىڭ 700 تونناعا، مال شارۋاشىلىق ٴونىم قۇنى 21 ميلليارد 102 ميلليون يۋانعا جەتتى.

بىلتىردان بەرى وبلىسقا توتە قاراستى ورىندارداعى اۋىل شارۋاشىلىق رايوندارىنىڭ مال شارۋاشىلىعىن گۇلدەندىرۋ قادامى تەزدەپ، جايىلىم مال شارۋاشىلىعىنىڭ تيبىن وزگەرتۋ جەدەلدەتىلىپ، سويىس قوي شارۋاشىلىعى ۇزدىكسىز زورايىپ، سويىس سيىر شارۋاشىلىعى ۇزدىكسىز كۇشەيىپ، جىلقى شارۋاشىلىعىنىڭ دامۋى ۇزدىكسىز جوعارىلاپ، ساۋىن سيىر باعىمشىلىق كولەمى ۇزدىكسىز كەڭەيىپ، ەرەكشە باعىمشىلىق ورنىقتى دامىعان تاماشا جاعداي جارىققا شىقتى.

2022 - جىلى وبلىسقا توتە قاراستى ورىندار ەگىن، مال شارۋاشىلىعىن ۇشتاستىرۋ، ٴوزى كوبەيتۋ، ٴوزى جەتىلدىرۋ جانە ەنگىزۋ، كەڭەيتۋ سىندى دامۋ ۇلگىسىنە تاباندى بولىپ، كولەمدەنگەن قوي شارۋاشىلىعىن جەدەل دامىتتى. 6 ساپالى سويىس سيىر كاسىپ سالاسى شوعىرى اۋدان بازاسى قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ىلە اڭعارىنداعى ساپالى سويىس سيىر كاسىپ سالاسى شوعىرى قۇرىلىسىن جەدەلدەتتى. جىلقى باعىمشىلىعىنداعى ٴىرى وتباسى، جىلقى باعىمشىلىعى كاسىپتىك سەلبەستىك كووپەراتيۆى، جىلقى باعىمشىلىعى كاسىپتىك قىستاعى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتىپ، اسىل تۇقىمدى جىلقى جەتىلدىرۋ ورتالىعى قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، جىلقى ٴۇيىرىن كوبەيتۋدى مىقتى يگەرىپ، «جىلقى شارۋاشىلىعى + مادەنيەت - ساياحات + دەنە تاربيەنىڭ» توعىسپالى دامۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ٴار دارەجەلى ات بايگەسىن 50 مايدان - رەت وتكىزدى، جىلقىنى جاساندى جولمەن ۇرىقتاندىراتىن 47 تەحنيكتى تاربيەلەدى.

نىلقى اۋدانى جاعالاستاي اۋىلى كوكاعاش قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ما لين باققان 300 دەن استام دۋبو قويى شاندۇڭنان ەنگىزىلدى، بۇل قويلار ەرتە مارقايۋ، ٴبىر جولدا كوپ تولدەۋ، تەز جەتىلۋ سياقتى تاماشا ەرەكشەلىككە يە بولعاندىقتان، توڭىرەكتەگى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قارسى الۋىنا يە بولدى.

ما لين بىلاي دەدى: «دۋبو قويىنىڭ باعىلىم قۇنى تومەن، ەت ٴتۇسىمى جوعارى، ٴوسۋ قارقىنى تەز، ۇسىنىلىمى تومەن، قارىمجىسى جوعارى، ونىمدىلىگى جاقسى بولۋ سياقتى باعىمشىلىق ابزالدىعىنا يە، سوڭعى مەزگىلدە باعىمشىلىق تەحنيكاسىن جوعارىلاتۋ، باعىمشىلىق كولەمىن كەڭەيتۋ جاعىنا كۇش سالىپ، ٴتىپتى دە كوپ قىستاق تۇرعىندارىن كوپ تولدەيتىن قوي باعۋعا جەتەكتەپ، ولاردىڭ يگىلىككە كەنەلۋىنە مۇمكىندىك جاساۋدى جوسپارلاپ وتىرمىن».

 بۇدان سىرت، بىلتىر وبلىسقا توتە قاراستى ورىندار «ساپالى سويىس سيىر، ساپالى سويىس قوي، ساپالى ٴسۇت كاسىبى، ىلە جىلقىسى، ىلە جۇمىرتقاسى سياقتىلاردى نەگىز ەتكەن ەرەكشە ابزال كاسىپتەردى اناعۇرلىم كورنەكتىلەندىرىپ، كاسىپ نەگىزىن ۇزدىكسىز بەكەمدەدى. جىلقى شارۋاشىلىعىنىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، اسىل تۇقىم جەتىلدىرۋ الاڭى قۇرىلىسى ينجەنەرياسىن اتقارىپ، ىلە جىلقىسى شوعىرلى رايونىنىڭ ساپالى تۇقىم قاينارى نەگىزىن بەكەمدەدى. ساپالى «ەت، ٴسۇت، ماي، نەسەپ» ٴوندىرۋ، باعىمشىلىق بازاسى قۇرىلىسى ينجەنەرياسىن اتقارىپ، جىلقى ونىمدەرىن ٴوندىرۋدى شيكىزاتپەن قامداۋدى قامتاماسىز ەتتى. وسى زامانعى جىلقى شارۋاشىلىعىن، اۋىل شارۋاشىلىعىن، ساياحاتتى توعىستىرىپ جەتىلدىرۋ ينجەنەرياسىن اتقارىپ، شوعىرلى وڭىرلەردىڭ ەرەكشەلىككە يە جىلقى مادەنيەتى نەگىزىن قالادى. ٴسۇت شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا قىزمەت وتەۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، كولەمدى سيىر فەرمالارىنىڭ ولشەمدى ٴسۇت ساۋۋ زالى قۇرىلىسىن جەبەپ، ولشەمدى ٴسۇت ساۋۋ زالىن 25 كە جەتكىزىپ، ازىق - تۇلىك ٴوندىرىس رۇقسات كۋالىگىن العان ٴسۇت ونىمدەرى كاسىپورىندارى 18 گە جەتتى. سونىمەن بىرگە، باستاماشى كاسىپورىنداردى جەتەكشى ەتىپ، اسىل تۇقىمدى سيىر، قوي ٴوسىرۋ اياق الىسىن ۇزدىكسىز جەدەلدەتىپ، مال، قۇس ونىمدەرىن جىنتىكتەي مانەرلەۋ دەڭگەيىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى. كاسىپورىنداردىڭ ىقپال جاساۋ، جەتەكتەۋ رولىن ساۋلەلەندىرىپ، كولەمدىك سان تيبىنەن ساپا ونىمدىلىگىنە قاراي بۇرىلىس جاساۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتتى. باستاماشى كاسىپورىنداردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىمەن بىرلەسىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا جەتەكشىلىك ەتۋ رولى بىرتىندەپ كورنەكتىلەنىپ، مال شارۋاشىلىعىنىڭ كولەمدەنگەن ٴوندىرىسى، شوعىرلى تيجاراتى، كاسىپ سالالاندىرىپ دامىتۋ ورەسى جاپپاي جوعارىلادى.