تىلشىلەرىمىز دۋ لەي، يۇڭ شۇيفىڭ، ەرىكتى ٴتىلشى يۇڭ حاي

سۋرەتتە: يارمامەت اباباكىر اسقاباق ساتىپ الۋدا.    دۋ لەي فوتوسى

اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ ۇلى جوباسىندا كاسىپ سالاسىن كوركەيتۋ − اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ نەگىزى. سوڭعى جىلدارى ىلە وبلىسى دالمە - ٴدال كۇش سالۋدان جازباي، ابزال بايلىقتى تياناق ەتىپ، بازار سۇرانىسىنا نازار اۋدارىپ، ابزال كاسىپتەردى دامىتىپ، ەگىنشى - مالشىلاردىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋ ارناسىن كەڭەيتىپ، اۋىل - قىستاق ەرەكشە كاسىپ سالاسىن ۇزدىكسىز زورايتىپ، كۇشەيتىپ، ساپالىلاندىرىپ، كاسىپ سالاسىن گۇلدەندىرۋ ارقىلى اۋىل - قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋدىڭ كوركەم كارتيناسىن سالۋدى ٴونىمدى ىلگەرىلەتتى.

قۇلجا قالاسى توعىراق اۋىلى سايتوعىراق قىستاعىنىڭ اسقاباق ەگىمشىلىگى جۇرتقا ەرتەدەن تانىس، ونىڭ «اسقاباق قىستاعى» دەگەن تاماشا اتى بار. بۇل قىستاقتا كەڭ كولەمدە اسقاباق ەگىلگەنىنە 30 جىلدان اسىپتى، وسى ارانىڭ توپىراق، كليمات، كۇن نۇرى سياقتى فاكتورلارىنىڭ اسەرىمەن بۇل ارادا ەگىلگەن اسقاباق  ۇلكەن، ٴدامدى، قانت قۇرامى جوعارى بولعاندىقتان، اس - سۋ كاسىبىمەن شۇعىلدانۋشىلار مەن بۇقارانىڭ قارسى الۋىنا يە بولىپ كەلەدى، بۇل ٴونىمنىڭ ەل اۋزىنداعى باعاسى وبلىسقا توتە قاراستى اۋدان، قالالاردا كەڭىنەن تارالىپ قالماستان، ٴۇرىمجى، قارامايلى قالالارى جانە وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ ٴىشىنارا رايوندارىندا دا ساتىلادى. وسى ەرەكشە كاسىپتىڭ دامۋ كومەسكى كۇشىن بايقاي بىلگەن قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى سوڭعى جىلداردان بەرى ەگىمشىلىك وتباسىلارىنا قىزمەت وتەۋدى قامتاماسىزداندىرۋ قىزمەتىن كۇش سالا جاقسى ىستەپ، جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي قۇرىلىسى نىسانىنا بەلسەنە قول جەتكىزىپ، ىلە وبلىستىق اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق مەكەمەسىنىڭ پارمەندى تىرەك بولۋداي تيىمدىلىكتەن يكەمدى پايدالانىپ، قاتىستى تەحنيكتەردى تەحنيكالىق جاقتان تاربيەلەۋگە جانە جەتەكشىلىك ەتۋگە ۇسىنىس ەتىپ، اسقاباق ەگىمشىلىگى كاسىبىن سايتوعىراق قىستاعىنداعى شارۋالاردىڭ اۋقاتتانۋ كاسىبىنە اينالدىردى.

10 - ايدىڭ 18 - كۇنى ٴتىلشى سايتوعىراق قىستاعىنىڭ ۇلكەندى - كىشىلى كوشەلەرىن ارالاعاندا، ٴار ٴۇيدىڭ ەسىك الدىندا رەتتى جينالعان اسقاباقتى كوردى جانە اسقاباقتى ساتىپ الۋعا كەلگەن ساۋداگەرلەردى كوپ جەردەن كەزدەستىردى. ”قىستاعىمىزدا قازىر اسقاباق ەگەتىن 72 وتباسى بار، ەگىلگەن جەر اۋدانى 630 مۋعا جەتەدى، ٴونىم مولشەرىن ارتتىرۋ ٴۇشىن ەگىمشىلىك وتباسىلارىنىڭ اسقاباق ەگىمشىلىگى تۇگەلدەي جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي قۇرىلىسى بويىنشا جۇرگىزىلگەندىكتەن سۋارۋى اناعۇرلىم قولايلى، باسقارۋى اناعۇرلىم عىلمي بولىپ، ٴار مۋ جەردىڭ ٴونىم مولشەرى 500 كيلوگرامعا جوعارىلاپ، مۋ باسىندىق ورتاشا تابىسى 4 مىڭ يۋانعا جەتتى” دەدى سايتوعىراق قىستاعىنىڭ ٴبىرىنشى شۋجيى سۇڭ چۋانشىڭ.

اناداي جەردە اسقاباق ساتىپ الۋعا كەلگەن قۇلجا قالاسىنداعى ساۋداگەر يارمامەت اباباكىر ەگىنشى ٴازىم ابدىقادىرمەن اسقاباقتىڭ باعاسىنا كەلىسىپ جاتتى، ەڭ سوڭىندا ٴار كيلوگرامىنىڭ باعاسىن 1.5 يۋانعا تۇراقتاندىرعاننان كەيىن يارمامەت تارازىعا تارتىپ، ماشيناعا اسقاباقتى تيەي باستادى. ”بۇل اسقاباق اتىزدان ەندى عانا ٴۇزىپ الىنعان ەڭ سوڭعى اسقاباقتار بولاتىن، ويتپەگەندە باعاسى ٴتىپتى دە جوعارى بولاتىن ەدى، بيىل ەڭ جوعارى بولعاندا اسقاباقتىڭ ٴار كيلوگرامىن 2.5 يۋانعا ساتۋعا بولادى. بۇل ارادا ەگىلگەن اسقاباق سورتتارىنىڭ نەگىزگىسى − سارى تالشىقتى اسقاباق بولىپ، كوپتەگەن اس - سۋ ساۋداگەرلەرىنىڭ جاقسى باعاسىن الۋدا، وسى جولى مەن اسقاباقتى توعىزتاراۋ اۋدانىنا ساتپاقشىمىن“ دەدى يارمامەت.

سوڭعى اسقاباقتارىن ويىنداعىداي ساتىپ، كوڭىلدەنىپ قالعان  ٴازىم بىلاي دەدى: ”مەن بيىل 11 مۋ جەرگە اسقاباق ەككەن ەدىم، ورتا ەسەپپەن مۋ باسىنان 3 توننادان ٴونىم الدىم، اسقاباقتىڭ وزىنەن 40 مىڭ يۋاننان استام كىرىس كىرگىزدىم، مۇنان سىرت، 25 سيىر باعىپ، ٴسۇت ساتۋدان جىلىنا 50 مىڭ يۋان كىرىس كىرگىزەم، 14 مۋ جەرگە جۇگەرى ەكتىم، ٴار جىلى جۇگەرى جانە سابان - توپانمەن سيىردىڭ ازىعىن ازىرلەپ، مال تىڭايتقىشىن اسقاباق اتىزىنا پايدالانۋدامىن، ٴسويتىپ اينالمالى ەگىمشىلىك پەن باعىمشىلىقتان بىردەي پايدالانۋدى ىسكە اسىرىپ وتىرمىن“.

سوڭعى جىلدارى سايتوعىراق قىستاعى حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋدى، حالىقتىڭ باقىت كورسەتكىشىن جوعارىلاتۋدى جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام قۇرۋدىڭ شىعار ٴتۇيىنى جانە تابان تىرەر تياناعى ەتۋدەن جازباي، 2024 - جىلى كاسىپ سالاسىن گۇلدەندىرۋدى ٴتۇيىن ەتىپ، بۇقارانى ەرەكشە كاسىپ سالاسىن زور كۇشپەن دامىتۋعا جەتەكتەپ، اسقاباق، كوكونىس قالتقىسى، ساۋىن سيىر باعىمشىلىعى سياقتى ەرەكشە كاسىپ سالاسىن قالىپتاستىرۋعا كۇش سالدى.

سۇڭ چۋانشىڭ بىلاي دەدى: ”سايتوعىراق قىستاعىنداعى تۇرعىنداردىڭ بارلىعىندا باعىمشىلىقپەن شۇعىلداناتىن ادەت بار، بۇكىل قىستاقتا جيىنى ٴبىر مىڭ 200 ساۋىن سيىر باعىلادى، ٴبىز قىستاقتىڭ ەرەكشە كاسىپ سالاسىن دامىتۋ جونىنەن ارناۋلى سەلبەستىك كووپەراتيۆىن قۇرىپ، كوپشىلىكتىڭ جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ ەرەكشە كاسىپ سالاسىن دامىتۋىنا مۇمكىندىك جاسادىق. بۇدان بىلاي ٴبىز تاعى دا ٴوندىرۋ، مانەرلەۋ كاسىپورىندارىن بەلسەنە ەنگىزىپ، اسقاباق كاسىپ سالاسىنىڭ تىزبەگىن ۇزارتىپ، اۋىل - قىستاق كاسىپ سالاسىن گۇلدەندىرۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، بۇقارانىڭ كىرىسىن ارتتىرۋدى جەبەيمىز“.

سوڭعى جىلداردان بەرى ىلە وبلىسى اۋىل - قىستاقتاعى 1 -، 2 -، 3 - كاسىپتەردىڭ توعىسپالى دامۋىن ارقاۋ ەتىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ كاسىپ سالاسى جۇيەسىن تۇلعالاپ، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرىن مانەرلەۋ كاسىبىنىڭ دامۋىن جەدەلدەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن كاسىپ سالالاندىرىپ باسقارۋدى ىلگەرىلەتىپ، ايگىلى ماركا ارقىلى اۋىل شارۋاشىلىعىن كۇشەيتۋ ستراتەگياسىن كۇش سالا اتقارىپ، اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى بازارىن بەلسەنە اشىپ، كاسىپ سالاسىن شىن مانىندە قۇرىپ، شوعىردى قالىپتاستىرىپ، اۋىل - قىستاقتا جۇرت كوڭىلىن توعىستىرىپ، دارىندىلاردى الىپ قالىپ، قالتانى قامپايتۋدى جەبەي ٴتۇستى.

شينجياڭ جياڭلياڭ حىڭفىڭ استىق - ماي، ازىق - تۇلىك شەكتى سەرىكتەستىگى جىلدىق مانەرلەۋ قۋاتى 150 مىڭ توننا، جىلدىق ساتۋ سوماسى 150 ميلليون يۋاننان اساتىن مەملەكەت دارەجەلى ”الاڭسىز استىق - ماي“ وندىرۋدەن ۇلگى كورسەتەتىن كاسىپورىن، بۇل كاسىپورىننىڭ شاپشال سىبە اۆتونوميالى اۋدانى اسىل تۇقىمدى قوي فەرماسى بايىن قىستاعىنداعى زاۆود اۋماعى 2017 - جىلى وندىرىسكە قوسىلىپ، ۇزاق ۋاقىت دامۋ بارىسىندا  ”جياڭلياڭ“، ”زى - تۇڭشياڭ“ ماركالى جەلىلەس كۇرىش ونىمدەرىن تىركەۋگە الدىرعان - دى. ونىمدەر جاسىل ازىق - تۇلىك كۋالىگى، جۇڭگونىڭ ورگانيكالىق ونىمدەرى كۋالىگى ارقىلى شينجياڭ ىشىندەگى بازاردا جاقسى باعاعا يە بولىپ قالماستان، جياڭسۋ، گۋاڭجوۋ، شىنجىن سياقتى جەرلەرگە ساتىلدى.

بۇل كاسىپورىن ٴوزىن دامىتۋمەن بىرگە، ەگىمشىلىك وتباسىلارىنىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋىنا بەلسەنە جەتەكشىلىك ەتىپ، 300 دەن استام ەگىمشىلىك وتباسىمەن 20 مىڭ مۋ جەرگە كۇرىش ەگۋ جونىندە تاپسىرىس توقتامىن جاساسىپ، ەگىمشىلىك وتباسىلارىنىڭ كىرىسىن ورنىقتىردى.

بايىن قىستاعىنداعى ەگىمشىلىك ٴىرى وتباسى لي شۋايگو − تاپسىرىستىق ەگىمشىلىكتى جۇزەگە اسىرعان شارۋالاردىڭ ٴبىرى، بيىل ونىڭ وتباسى 150 مۋ جەرگە كۇرىش ەكتى، مۇنىڭ 140 مۋى تاپسىرىس توقتامى بويىنشا ەگىلدى، كۇرىشتى جيىپ العان كەزدە، سورتتىڭ ۇقساماۋىنا قاراي، ٴار كيلوگرامى جەكە - جەكە 3.25 يۋان، 3.5 يۋان باعامەن ساتىلدى.

لي شۋايگو بىلاي دەيدى: ”اسىل تۇقىمدى قوي فەرماسى ەجەلدەن كۇرىش ەگۋ تاريحىنا يە، ەگىلەتىن جەر اۋدانى كەڭ، ەگىنشى وتباسىلارىنىڭ كوپ بولۋى − ٴبىزدىڭ بۇل جەردىڭ وزىندىك ەرەكشەلىگى، شينجياڭ جياڭلياڭ حىڭفىڭ استىق، ماي، ازىق - تۇلىك شەكتى سەرىكتەستىگى وسىندا ىرگە تەپكەننەن كەيىن كۇرىش كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن جەبەپ، بۇقارانىڭ استىق تاپسىرۋىنا، استىق ساتۋىنا قولايلىلىق جاراتتى، ونىڭ ۇستىنە كاسىپورىننىڭ كەپتىرۋ زاۆودى ەگىمشىلىك وتباسىلارىنىڭ ٴونىمىن اقىسىز كەپتىرىپ بەرەتىندىكتەن، ٴبىز تاعى استىق كەپتىرەتىن ۋاقىت پەن تاسىمال قاراجاتىن ۇنەمدەپ قالامىز“.

شينجياڭ جياڭلياڭ حىڭفىڭ استىق، ماي، ازىق - تۇلىك شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار ديرەكتورى جۋ شياۋلۇڭ بىلاي دەدى: ”قازىر كاسىپورىن جەرگىلىكتى ورىنداعى ۇزاق ۋاقىت جۇمىس ىستەيتىن 30 نەشە ادامنىڭ كاسىپتەنۋ ماسەلەسىن شەشۋمەن بىرگە، ماۋسىمدىق جۇمىسشى ىستەتۋ مولشەرىن 800 ادام - رەتكە جەتكىزدى، كاسىپورىن تاعى اينالىمعا سالىناتىن جەردىڭ كولەمىن، سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ مۇشەلەرىن كوبەيتىپ، تاپسىرىس مولشەرىن ارتتىرىپ، اناعۇرلىم كوپ بۇقارانى كىرىستەرىن ارتتىرۋعا جەتەكتەپ، اۋىل - قىستاقتى كوركەيتۋگە كاسىپورىننىڭ تيەسىلى ۇلەسىن قوسۋدا“.