_ پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرگى ساياسي ٴتۇزىلىس رەفورماسىنىڭ تابىستارى جونىندە جالپى شولۋ

　　□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى \ لو شا، فان سىشياڭ، چي چي

ٴتۇزىم ورنىقتى بولسا، مەملەكەت ورنىقتى بولادى، ٴتۇزىم بەرىك بولسا، مەملەكەت كۇشتى بولادى.

پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، ساياسي ٴتۇزىلىس رەفورماسى ورنىقتى ىلگەرىلەتىلىپ، پارتيا باسشىلىعىنىڭ، حالىقتىڭ قوجايىن بولۋىنىڭ، مەملەكەتتى زاڭمەن باسقارۋدىڭ ورگانيكالى بىرلىگىنە تاباندى بولىندى، جۇڭگوشا سوتسياليستىك ساياسي ٴتۇزىمنىڭ ابزالدىلىعى اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندى.

باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جالپى بارىستىق حالىق دەموكراتياسى جونىندەگى ماڭىزدى بايىمداۋلارىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىلىپ، جالپى بارىستىق حالىق دەموكراتياسىن ۇزدىكسىز دامىتىپ، جۇڭگو دەموكراتياسىنىڭ جاڭا بەينەسى ايگىلەندى؛ شي جينپيڭ زاڭمەن باسقارۋ يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋدىڭ جاڭا جاعدايىن اشتى... سوتسياليستىك دەموكراتيالىق زاڭمەن باسقارۋ قۇرىلىسى ۇزدىكسىز تىڭ ىلگەرىلەۋشىلىككە، تىڭ ناتيجەگە قول جەتكىزىپ، مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسى، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ٴىسى ٴۇشىن پارمەندى ساياسي قامتاماسىزدىق ازىرلەدى.

　　حالىق قۇرىلتايى ٴتۇزىمى اناعۇرلىم تولىسىپ تۇراقتاندى

”بۇل كەرەمەت ٴتۇزىم“.

بيىلعى 4 ـ ايدىڭ سوڭعى كۇندەرىنىڭ بىرىندە، 36 ەلدىڭ جۇڭگودا تۇراتىن ەلشىلەرى مەن ديپلوماتتارى بەيجيڭ قالاسى چاۋياڭ رايونى نانموفاڭ اۋىلىنىڭ زاڭ شىعارۋ بايلانىس پۋنكتىنە كەلىپ، جۇڭگو مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى زاڭ ـ ٴتۇزىم قىزمەتى كوميتەتىنىڭ نەگىزگى ساتى زاڭ شىعارۋ بايلانىس ٴتۇيىنىنىڭ قىزمەتىن ۇعىسقاننان كەيىن شىن جۇرەكتەن تەبىرەندى.

حالىق قۇرىلتايى ٴتۇزىمى _ ەلىمىزدىڭ ٴتۇبىرلى ساياسي ٴتۇزىمى، ەلىمىزدىڭ جالپى بارىستىق حالىق دەموكراتياسىن جۇزەگە اسىرۋداعى ماڭىزدى تۇزىمدىك دانەكەرى. پارتيانىڭ 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى پارتيانىڭ باسشىلىعىنا تاباندى بولۋدىڭ جانە كەمەلدەندىرۋدىڭ، جۇڭگوشا سوتسياليستىك ٴتۇزىمدى بەكەمدەۋدىڭ ستراتەگيالىق جالپى جاعدايىن شىعار ٴتۇيىن ەتىپ، حالىق قۇرىلتايى تۇزىمىندە نازاريالىق جانە امالياتتىق جاڭالىق اشۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ٴبىر قىدىرۋ جاڭا ۇستانىمدى، جاڭا يدەيانى، جاڭا تالاپتى العا قويدى.

2014 ـ جىلى 9 ـ ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى قۇرىلعاندىعىنىڭ 60 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ جينالىسىندا بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جاڭا كۇرەس ساپارىندا، ٴسوز جوق، حالىق قۇرىلتايى ٴتۇزىمىنىڭ ٴتۇبىرلى ساياسي تۇزىمدىك رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، حالىق قۇرىلتايى ٴتۇزىمى ارقىلى ۇزدىكسىز تۇردە مەملەكەت پەن ۇلتتىڭ بولاشاق تاعدىرىن حالىقتىڭ قولىنا مىقتاپ ۇستاتۋ كەرەك.

2021 ـ جىلى 10 ـ ايدا ورتالىقتىڭ حالىق قۇرىلتايى قىزمەتى ٴماجىلىسى بەيجيڭدە اشىلدى، بۇل پارتيا تاريحىندا دا، حالىق قۇرىلتايى ٴتۇزىمى تاريحىندا دا تۇگەل تۇڭعىش رەت بولدى.

باس شۋجي شي جينپيڭ ماجىلىستە ماڭىزدى ٴسوز سويلەپ، جاڭا داۋىردە حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىن كۇشەيتۋ مەن جاقسارتۋدىڭ جەتەكشى يدەياسىن، كەلەلى پرينسيبىن جانە باستى قىزمەتتەردى ايقىن العا قويىپ، جاڭا داۋىردە جۇڭگوشا سوتسياليستىك دەموكراتيالىق ساياسيدى دامىتۋدىڭ، حالىق قۇرىلتايى تۇزىمىنە تاباندى بولۋ جانە ونى كەمەلدەندىرۋدىڭ ٴبىر قىدىرۋ كەلەلى نازاريالىق جانە امالياتتىق ماسەلەلەرىنە تەرەڭدەي جاۋاپ بەردى.

باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ نۇسقاۋىندا، حالىق قۇرىلتايى قىزمەتى ٴورىس اشا جاڭالىق اشىپ، حالىق قۇرىلتايى ٴتۇزىمى ۇزدىكسىز دامىپ، كەمەلدەنىپ، اناعۇرلىم تولىسىپ، تۇراقتاندى _

پارتيانىڭ باسشىلىعى حالىق قۇرىلتايى قىزمەتىنىڭ جالپى بارىسىنا، ٴارقايسى جاعىنا ٴسىڭىرىپ، پارتيانىڭ لۋشيان، باعىت ـ ساياساتتارىنىڭ جانە شەشىم ـ ورنالاستىرۋلارىنىڭ مەملەكەت قىزمەتىندە جاپپاي دايەكتىلەندىرىلۋىنە جانە ٴونىمدى اتقارىلۋىنا كەپىلدىك ەتتى؛

مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ٴماجىلىسىنىڭ زاڭدىق دەلولاردى قاراۋ ٴتارتىبى ىقشامدالدى، مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ٴماجىلىس ۋاقىتى، ٴتارتىبى جانە مازمۇنى ساپالىلاندىرىلدى؛

ۋاكىلدەردى سايلاۋدا اناعۇرلىم ستيل پاك، سالت دۇرىس بولدى، 14 ـ كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنىڭ ىشىندە الدىڭعى شەپتەگى جۇمىسشىلار، شارۋالار ۋاكىلدەرىنىڭ سالىستىرماسى %16.69كە جەتتى؛

...

مەملەكەتتى باسقارۋدا زاڭ ـ جارعىعا، ەلدى ورنىقتىرۋدا ولشەمگە سۇيەنۋ كەرەك.

داۋىرمەن تەڭ ىلگەرىلەپ نەگىزگى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزۋدەن مەملەكەتتىك نەگىزگى زاڭ كۇنىن بەلگىلەۋگە دەيىن، نەگىزگى زاڭ الدىندا سەرت بەرۋ ٴتۇزىمىن اتقارۋدان نەگىزگى زاڭعا ۇيلەسىمدىلىگىن تەكسەرۋ جانە ەستەلىككە الىپ تەكسەرۋ قىزمەتىن كۇشەيتۋگە دەيىن. جاڭا داۋىردەگى نەگىزگى زاڭدى اتقارۋ تىڭ بيىك دەڭگەيگە كوتەرىلىپ، مەملەكەتتى زاڭمەن باسقارۋدىڭ بىرلىگى اناعۇرلىم ويداعىداي قورعالدى.

زاڭ شىعارۋ زاڭىنا وزگەرىس ەنگىزىپ، رايونعا بولىنگەن بارلىق قالاعا جەرگىلىكتى زاڭ شىعارۋ ۇقىعىن بەردى؛ حالىق قۇرىلتايىنىڭ زاڭ شىعارۋ قىزمەتىندەگى جەتەكشىلىك رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، زاڭ جوباسىن دايىنداۋ مەحانيزمىن جاقسارتتى؛ ازاماتتاردىڭ زاڭ شىعارۋعا تارتىپپەن ات سالىسۋ جولىن كەڭەيتۋ ٴۇشىن، مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ زاڭ ـ ٴتۇزىم قىزمەتى كوميتەتى 45 نەگىزگى ساتى زاڭ شىعارۋ بايلانىس ٴتۇيىنىن ورناتتى... زاڭ شىعارۋ ٴتۇزىلىسىن، مەحانيزمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، كەمەلدى زاڭمەن دامۋدى جەبەپ، شەبەرلىكپەن جونگە سالۋدى قامتاماسىز ەتتى.

حالىق قۇرىلتايىنىڭ باقىلاۋى زاڭدىق قۇزىرەتكە يە، حالىقتىڭ باقىلاۋىنا ۋاكىلدىك ەتەدى. سوڭعى جىلدارى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى باقىلاۋ مەحانيزمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، باقىلاۋ فورماسىن بايىتىپ جانە ول جونىندە ىزدەنىس جاساپ، قولداۋدى باقىلاۋعا ٴسىڭىرىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ كەلەلى شەشىمدەرىنىڭ، ورنالاستىرۋلارىنىڭ دايەكتىلەنۋىن، تياناقتانۋىن ىلگەرىلەتتى.

مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال ـ مۇلىكتى باسقارۋ احۋالى جونىندەگى جالپىلىق باياندامانى تۇڭعىش رەت تىڭدادى، قارادى، فينانس قىزمەتى احۋالى جونىندەگى باياندامانى تۇڭعىش رەت تىڭدادى، قارادى، مەملەكەتتىك باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ كوميتەتىنىڭ قاتىستى ارناۋلى قىزمەت بايانداماسىن تۇڭعىش رەت تىڭدادى، قارادى... نازاردى ”مەملەكەتتىڭ زور ىسىنە“ شوعىرلاندىرىپ، شىنداپ كىرىسىپ، قيىن تۇيىندەرگە سايىس جاريالاپ، ”ۇكىمەتتى، باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ كوميتەتىن، سوت مەكەمەسىن، حالىق پروكۋراتۋراسىن“ باقىلاۋ ٴتۇزىمىن اقاۋسىزداندىرىپ، مەجە ەسەپتى تەكسەرۋ، باقىلاۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، زاڭنىڭ اتقارىلۋىن تەكسەرۋدىڭ ۇيىمدىق ٴتاسىلى مەن قىزمەت مەحانيزمىن جاقسارتىپ، باقىلاۋدىڭ سالالاردى جاپپاي قامتۋىن جۇزەگە اسىردى.

حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرى ٴبىر جاعىنان، پارتيامەن جانە ۇكىمەتپەن بايلانىسسا، ەندى ٴبىر جاعىنان، ٴجۇز ميلليونداعان بۇقارامەن بايلانىسىپ جاتادى. باس شۋجي شي جينپيڭ پارتيانىڭ 20 ـ قۇرىلتايى بايانداماسىندا حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنىڭ قىزمەت قابىلەتى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلدەرىنىڭ حالىق بۇقاراسىمەن بايلانىسىن جيىلەتۋ كەرەكتىگىن اتاپ كورسەتتى.

سوڭعى جىلدارى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى ۋاكىلدەر قىزمەتىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ جانە جاقسارتىپ، ٴتۇزىمنىڭ كۇشى ارقىلى تۇراقتى كوميتەتتىڭ ۋاكىلدەرمەن، ۋاكىلدەردىڭ حالىق بۇقاراسىمەن بايلانىسىن كۇشەيتتى.

مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى ۋاكىلدەر قىزمەتى كوميتەتىن قۇردى؛ مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ٴارقايسى ارناۋلى كوميتەتتەرى، تۇراقتى كوميتەت قىزمەتى كوميتەتى نەگىزگى ساتى ۋاكىلدەرىمەن بايلانىس جاساۋمەن جاپپاي قامتۋدى نەگىزىنەن جۇزەگە اسىردى؛ مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلدەرىن تۇراقتى كوميتەت ماجىلىسىنە سىرتتاي قاتىناسۋعا ۇسىنىس ەتىپ، كوميتەت باستىعى، ورىنباسار كوميتەت باستىقتارى ۋاكىلدەرمەن بەتپە ـ بەت پىكىر اۋىستىرىپ، بايلانىس جاسادى... ”جۇرەكتەردى توعىستىرۋ كوپىرىن“ ويداعىداي سالىپ، ”حالىق اۋانى تەرەزەسىن“ ويداعىداي ورناتىپ، ۋاكىلدەردىڭ زاڭ بويىنشا مىندەت اتقارۋىن قولدادى جانە قامتاماسىز ەتتى.

　　سوتسياليستىك كەڭەستىك دەموكراتيا كەڭ كولەمدى، كوپ ساتىلى تۇزىمدەنىپ دامىدى

قول تەلەفوندى اشىپ، كەز كەلگەن ۋاقىتتا ۇسىنىس قويىپ، كەڭەس بەرەدى، پىكىر اۋىستىرىپ، تالقى جۇرگىزەدى، ۇسىنىس جوباسىن تاپسىرا الادى ... بۇگىنگى تاڭدا، مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس مۇشەلەرىنىڭ جىلجىمالى مىندەت اتقارۋ تۇعىرى كوپتەگەن مۇشەلەردىڭ ايىرىلا المايتىن ”مىندەت اتقارۋ“ كومەكشىسىنە اينالدى.

ينتەرنەتتەن پايدالانىپ، كەڭەس تاسىلىندە جاڭالىق اشىپ، ساۋساق ۇشىنداعى كەڭەستىك دەموكراتيانى تۇلعالاۋ _ جاڭا داۋىردەگى كەڭەستىك دەموكراتيانىڭ جاڭالىق اشىپ دامۋىنىڭ جاندى كارتيناسى.

كەڭەسۋ ارقىلى ورتاقتىققا ۇمتىلۋعا، سەلبەسۋ ارقىلى ٴىس بىتىرۋگە بولادى.

باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگونىڭ سوتسياليستىك ٴتۇزىمى اياسىندا ىستەردى اقىلداسۋعا بولادى، كوپتىڭ ٴىسىن كوپ بولىپ اقىلداسۋعا بولادى، تۇتاس قوعامنىڭ قالاۋى مەن تالابىنىڭ ەڭ ۇلكەن ورتاق بولگىشىن تابۋ _ حالىق دەموكراتياسىنىڭ ناقتى ٴمانى.

جاڭا داۋىردەگى جاڭا جورىقتا سوتسياليستىك كەڭەستىك دەموكراتيانىڭ كەڭ كولەمدى، كوپ ساتىلى، تۇزىمدەنە دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگوشا كەڭەستىك دەموكراتيا جۇيەسىن قالىپتاستىردى. كەڭەستىك دەموكراتيا فورماسى كۇن سايىن بايىپ، دەموكراتيا ارناسى ۇزدىكسىز كەڭەيىپ، دەموكراتيا مازمۇنى اناعۇرلىم تەرەڭدەدى.

مۇراگەرلىك ەتۋ بارىسىندا دامىتىپ، تۋراشىلدىقتان اينىماۋ بارىسىندا جاڭالىق اشىپ، حالىق ساياسي كەڭەسىندە جاڭا بەينەنى، جاڭا كەلبەتتى ايگىلەدى _

2019 ـ جىلى 9 ـ ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ ورتالىقتىڭ ساياسي كەڭەس قىزمەتى ماجىلىسىندە جانە جۇڭگو حالىق ساياسي ٴماسليحات كەڭەسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ جينالىسىندا ماڭىزدى ٴسوز سويلەپ، جاڭا داۋىردەگى حالىق ساياسي كەڭەسى قىزمەتىنىڭ بورىش ـ مىندەتىن، جالپى تالابىن، كۇش سالۋ ٴتۇيىنىن تەرەڭ بايىمدادى.

سوڭعى جىلدارى مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس قۇرىلىم رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى جانە اۋىل ـ قىستاق كوميتەتىن قۇرىپ، سالالىق ايىرما بويىنشا ”قورشاعان ورتا، بايلىق سالاسىن“ قوستى. ساياسي كەڭەس ۋستاۆىنا 2 رەت وزگەرىس ەنگىزىپ، جاڭا جاعدايعا ۇيلەسىپ، جاڭا مازمۇندى تولىقتاپ، جاڭا ولشەم جاساپ، كەڭەستىك دەموكراتيانىڭ نەگىزدەلەتىن ٴتۇزىمى، بويسۇناتىن ەرەجەسى بولۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.

”قوس اپتالىق كەڭەس اڭگىمە ٴماجىلىسىن“ اشۋدان ينتەرنەتتە ۇكىمەت ىستەرىن كەڭەسۋدى، قاشىقتان كەڭەسۋدى جاسامپازدىقپەن ورىستەتۋگە دەيىن، ارناۋلى تاقىرىپتا ۇكىمەت ٴىسىن كەڭەسۋ سيپاتتى تۇراقتى كوميتەت ماجىلىسىنەن ارناۋلى تاقىرىپتاعى كەڭەس ماجىلىسىنە دەيىن، سالالىق كەڭەس ماجىلىسىنەن ماماندار كەڭەس ماجىلىسىنە دەيىن... حالىق ساياسي كەڭەسىنىڭ ارناۋلى كەڭەس قۇرىلىمىندىق رولى اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەنىپ، ۇسىنىس قويىپ، مەملەكەت ىستەرىن اقىلداسۋدا ٴتىپتى دە ۇسىنىستار ۇتىمدى، سوزدەر قيسىندى، كەڭەستەر ٴونىمدى بولدى.

مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس ٴتوراعالار ٴماجىلىسى مۇشەلەرىنىڭ ٴتۇيىندى ۇسىنىس جوبالاردى باستاماشىلدىقپەن، جەتەكشىلىكپەن قۋزاپ ٴبىتىرۋى قىزمەت مەحانيزمىن ورناتىپ، ساياسي كەڭەس ەرەكشەلىگىنە يە جوعارى دەڭگەيلى ۇكىمەت ىسىنە ارالاسۋ، ۇكىمەت ىسىنە اقىل ـ كەڭەس بەرۋ دارىندىلار قامباسىن قۇرىپ، مۇشەلەردىڭ مىندەت اتقارۋى اناعۇرلىم تىڭعىلىقتى، ۇسىنىس جوبالارى اناعۇرلىم حالىققا جاناسىمدى بولدى... كەڭەستىك دەموكراتيانىڭ تۇزىمدەنۋ، جۇيەلىلەنۋ، تارتىپتەنۋ ورەسى ۇزدىكسىز جوعارىلادى.

پىكىر ارناسىن كەڭەيتىپ، كوپتىڭ كەڭەسىن تىڭداپ، دەموكراتيا رۋحىن تولىق اسقاقتاتىپ، بۇكىل قوعامنىڭ ورتاق تانىمىن كەڭ كولەمدە ۇيىستىردى _

باس شۋجي شي جينپيڭ پارتيانىڭ 20 ـ قۇرىلتايى بايانداماسىندا بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”ساياسي پارتيالار كەڭەسىن، حالىق قۇرىلتايى كەڭەسىن، ۇكىمەت كەڭەسىن، ساياسي كەڭەستى، حالىقتىق توپتار كەڭەسىن، نەگىزگى ساتى كەڭەسىن، سونداي ـ اق قوعامدىق ۇيىمدار كەڭەسىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، تۇزىمدەنگەن ٴتۇرلى كەڭەس تۇعىرىن اقاۋسىزداندىرۋ كەرەك.

2020 ـ جىلى 8 ـ ايدا «14 ـ بەسجىلدىق» جوبانىڭ ۇسىنىسىن دايىنداۋ بارىسىندا پارتيامىزدىڭ بەسجىلدىق جوبا جاساۋ تاريحىندا تۇڭعىش رەت ”ينتەرنەتتە كەڭەس سۇراۋ“ ورىستەتىلدى.

2016 ـ جىلدان 2020 ـ جىلعا دەيىن ورىستەتىلگەن كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ بويىنشا جۇرگىزىلگەن دەموكراتيالىق باقىلاۋ _ ٴارقايسى دەموكراتيالىق پارتيا ـ توپتاردىڭ ورتالىق كوميتەتتەرىنىڭ تۇڭعىش رەت مەملەكەتتىڭ كەلەلى ستراتەگيالىق شەشىمى جونىندە ارناۋلى باقىلاۋ جۇرگىزۋى بولدى.

پارتيا ورتالىق كوميتەتى ساياسي پارتيالاردىڭ كەڭەس ٴماجىلىسىن اشىپ نەمەسە قاتىستى تاراۋلارعا مىندەتتەپ اشىپ، كەلەلى ماسەلەلەر جونىندە پارتيا سىرتىنداعى قايراتكەرلەرمەن شىن پەيىلمەن كەڭەسىپ، پىكىرلەرىن تىڭدادى؛ دەموكراتيالىق پارتيا ـ توپتاردىڭ ورتالىق كوميتەتتەرى، پارتيادا، توپتا جوق قايراتكەرلەر ىشكەرىلەي ارالاپ قىزمەت تەكسەردى، تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزدى، پىكىر، ۇسىنىس ايتتى، كوبى مەملەكەتتىڭ كەلەلى شەشىمىنە اينالدى... ساياسي پارتيالار كەڭەسى قاتىستى زاڭ ـ ەرەجەلەردى قامتاماسىزدىق، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ حۇجاتتارىن نەگىزگى تۇلعا، سايكەستى مەحانيزمدى قوسىمشا ەتكەن ٴتۇزىم جۇيەسىن نەگىزىنەن قالىپتاستىرىپ، ونىمدىلىگى اناعۇرلىم كورنەكتى بولدى.

2019 ـ جىلى كوكتەم مەرەكەسى قارساڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ «شاعىن اۋلا ٴىس قاراۋ زالىنا» بارعاندا، مىنانى ايقىن اتاپ كورسەتتى: ” ’تۇرعىنداردىڭ ٴىسىن تۇرعىندار كەڭەسۋ، تۇرعىنداردىڭ ٴىسىن تۇرعىندار بەلگىلەۋ‘ الەۋمەتتىك اۋماق تۇرعىندارىنىڭ قاراستىلىق سەزىمى مەن قوجايىندىق تانىمىن كۇشەيتىپ، الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ باسقارۋ مەن قىزمەت وتەۋدەگى دالمە ـ ٴدال بولۋ، ەگجەي ـ تەگجەيلى بولۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋعا پايدالى“.

حالىق ٴىسىن حالىق ورتاعا قويۋ، حالىق ٴىسىن حالىق كەڭەسۋ، حالىق ٴىسىن حالىق ۇيعارۋ، حالىق ٴىسىن حالىق ٴبىتىرۋ، حالىق ىسىنە حالىق باعا بەرۋ... ٴىس بولسا اقىلداسىپ شەشۋ _ كەڭەستىك دەموكراتيانىڭ ەڭ جاندى بەينەلەنۋ فورماسى.

قالا، اۋىلداردىڭ الەۋمەتتىك اۋماقتارىندا قىستاق (تۇرعىندار اۋماعى) تۇرعىندارىنىڭ ٴىس قاراۋ جيىنىن، دەموكراتيالىق بۇكپەسىز اڭگىمەلەسۋ جيىنىن، دەموكراتيالىق ىسپات تىڭداۋ جيىنىن وتكىزىپ، ”شاعىن اۋلا ٴىس قاراۋ زالى“، ”كەڭەسۋ، ٴىس قاراۋ كەڭسەسى“، ”تۇرعىندار اقىلماندار ۇيىرمەسى“ سياقتى ٴىس قاراۋ تۇعىرلارىن تۇلعالادى... رەفورما، جاڭالىق اشۋ شارالارى حالىقتىڭ قوجايىن بولۋىنىڭ مەملەكەتتىڭ ساياسي ومىرىندە جانە قوعامدىق ومىرىندە ناقتى، رەال تياناقتانۋىنا، پارتيا مەن ۇكىمەتتىڭ ساياساتى مەن قىزمەتتەرىنىڭ جۇرت تىلەگىنە اناعۇرلىم لايىق، ٴىس جۇزىندىك جاعدايعا اناعۇرلىم جاناسىمدى بولۋىنا، پارتيانىڭ نازارياسىنىڭ جانە لۋشيان، باعىت ـ ساياساتتارىنىڭ اناعۇرلىم تۇبەگەيلى دايەكتىلەندىرىلۋىنە، اناعۇرلىم پارمەندى اتقارىلۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.

　　زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىلىسىندا نىق قادام تاستادى

”ماقۇلداندى!“ بيىل 3 ـ ايدىڭ 11 ـ كۇنى 14 ـ كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ 2 ـ ٴماجىلىسى جاڭادان وزگەرىس ەنگىزىلگەن مەملەكەتتىك كەڭەس ۇيىمدىق زاڭىن داۋىسقا سالىپ ماقۇلدادى.

40 نەشە جىل اتقارىلعان مەملەكەتتىك كەڭەس ۇيىمدىق زاڭىنا تۇڭعىش رەت وزگەرىس ەنگىزىلۋى جاپپاي زاڭمەن باسقارىلاتىن ۇكىمەت قۇرۋ جونىنەن كەلەلى ماڭىزعا يە، جاڭا داۋىردەگى زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىلىسىنىڭ جاندى ىقشام كورىنىسى بولىپ تابىلادى.

پارتيانىڭ 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى جالپى جاعدايلىق جانە ستراتەگيالىق بيىكتەن مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ جونىندە ٴبىر قىدىرۋ كەلەلى شەشىم، ورنالاستىرۋ جاسادى. باس شۋجي شي جينپيڭ مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ ٴۇشىن باعدار بەلگىلەپ، جوبا جاساپ، ماركسيزمدىك زاڭمەن باسقارۋ نازارياسىنىڭ جۇڭگوشالانۋىنىڭ جاڭا ٴورىسىن اشتى.

پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسى قاۋلى شىعارىپ، زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋ جونىندە ايقىن تالاپتار قويدى. پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴتورتىنشى جالپى ٴماجىلىسى قاۋلى شىعارىپ، مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ جونىندە جوعارى دەڭگەيلى جوبا جانە ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋ جاسادى.

2020 ـ جىلى 11 ـ ايدا پارتيا تاريحىندا تۇڭعىش رەت اشىلعان ورتالىقتىڭ مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ قىزمەتى ٴماجىلىسى شي جينپيڭ زاڭمەن باسقارۋ يدەياسىنىڭ مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋدىڭ جەتەكشى يدەياسى ەكەندىگىن ايقىنداپ، قازىرگى ۋاقىتتاعى جانە بۇدان بىلايعى ٴبىر مەزگىلدەگى مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋدى ىلگەرىلەتۋ جونىندە ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋ جاسادى.

مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ _ مەملەكەتتى باسقارۋداعى تەرەڭ توڭكەرىس. شي جينپيڭ زاڭمەن باسقارۋ يدەياسىنىڭ عىلمي جەتەكشىلىگىندە ەلىمىزدىڭ سوتسياليستىك زاڭمەن باسقارۋ قۇرىلىسىندا تاريحي وزگەرىس تۋىلىپ، تاريحي تابىستارعا قول جەتتى.

2018 ـ جىلى 8 ـ ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ ورتالىقتىڭ مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ كوميتەتىنىڭ 1 ـ ٴماجىلىسىن باسقارىپ اشتى ٴارى ماڭىزدى ٴسوز سويلەدى. ورتالىقتىڭ مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ كوميتەتىنىڭ قىزمەتى رەسمي جاپپاي باستالىپ، زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىلىسى جۇيەلى، سايكەستى ىلگەرىلەتىلگەن جاڭا كەزەڭگە قادام تاستادى.

پارتيا ورتالىق كوميتەتى «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ساياسي ـ زاڭ قىزمەتى ەرەجەسىن» باسىپ تاراتىپ، ولكەنى (قالا، اۋدان) زاڭمەن باسقارۋ كوميتەتى جاپپاي قۇرىلىپ، جەر ـ جەردىڭ زاڭمەن باسقارۋ قۇرىلىسىنىڭ ۇيىمدىق باسشىلىعى، ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ سايكەستىرۋى ۇزدىكسىز كۇشەيتىلدى... پارتيانىڭ مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ جونىندەگى باسشىلىعى اناعۇرلىم قۋاتتى دا پارمەندى بولىپ، زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىلىسىنىڭ باستان ـ اياق دۇرىس بەتالىسپەن العا ىلگەرىلەۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتىلدى.

«زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىلىسى جوباسىنىڭ (2025 _ 2020 ـ جىل)»، «زاڭمەن باسقارىلاتىن ۇكىمەت قۇرىلىسىن اتقارۋ باعدارلاماسىنىڭ (2025 _ 2021 ـ جىل)»، «زاڭمەن باسقارىلاتىن قوعامدىق قۇرىلىستى اتقارۋ باعدارلاماسىنىڭ (2025 _ 2020 ـ جىل)» جاساپ شىعارىلىپ، زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىلىسى جۇلگەسىنىڭ قالىپتاسۋى جاڭا داۋىردەگى مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋدىڭ جالپى ارناسى نەگىزىنەن قالىپتاسقاندىعىن اڭعارتادى.

زاڭ _ مەملەكەتتى باسقارۋدىڭ ماڭىزدى قارۋى، كەمەلدى زاڭ _ شەبەر باسقارۋدىڭ العى شارتى.

جاڭا جۇڭگوداعى تۇڭعىش زاڭىناما اتالعان زاڭنىڭ _ ازاماتتىق زاڭنامانىڭ قۇراستىرىلۋىنان قورشاعان ورتانى قورعاۋ زاڭىنا وزگەرىس ەنگىزىپ، ەكولوگيانى قورعاۋ زاڭ تورىن ٴجيى توقۋعا دەيىن؛ سەرىكتەستىك زاڭىنا وزگەرىس ەنگىزىپ، جۇڭگوشا ەرەكشەلىككە يە وسى زامانعى كاسىپورىن ٴتۇزىمىن كەمەلدەندىرۋدەن حاينان ەركىن ساۋدا پورتى زاڭىن جاساپ، رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ كەلەلى شاراسىن قامتاماسىز ەتۋگە دەيىن...

زاڭ شىعارۋ، وزگەرىس ەنگىزۋ، كۇشىنەن قالدىرۋ، ٴتۇسىندىرۋ، قۇراستىرۋعا بىردەي ٴمان بەرۋگە تاباندى بولىپ، مەملەكەتتىڭ زاڭ شىعارۋ ريتىمى اناعۇرلىم تەزدەپ، ساپاسى اناعۇرلىم جوعارىلادى. 2024 ـ جىلى 4 ـ ايدىڭ سوڭىنا دەيىن ەلىمىزدە قازىر اتقارىلىپ وتىرعان كۇشكە يە زاڭ 302 بولىپ، جۇڭگوشا سوتسياليستىك زاڭ جۇيەسى كۇن سايىن كەمەلدەندى.

ادىلدىك، ادىلەتتىلىك _ حالىق تىلەگى.

پارتيانىڭ 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى ساياسي ـ زاڭ شەبى دۇرىس رەفورما بەتالىسىنا تاباندى بولىپ، قيىن ىستەردى تىندىرۋعا باتىل بولىپ، حاۋىپ ـ قاتەردەن جاسقانباي، قيىن وتكەلدەردەن ٴوتىپ، تالاي جىل ويدا جۇرسە دە، تالاي جىل ايتىلسا دا ىستەلمەگەن رەفورمانى ورىندادى، ٴادىليانىڭ الەۋمەتتىك سەنىمدىلىك كۇشى ۇزدىكسىز جوعارىلاپ، قوعامدىق ادىلدىكتى، ادىلەتتىلىكتى قورعاۋدا ماڭىزدى رول اتقاردى.

دەلو تۇرعىزىپ تىزىمدەۋ ٴتۇزىمى رەفورماسى ”دەلو بولسا، ٴسوز جوق، دەلو تۇرعىزىپ، ارىز ـ شاعىم بولسا، ٴسوز جوق، قاراۋعا قابىلداۋدى“ ىلگەرىلەتىپ، ٴادىليالىق جاۋاپكەرشىلىك ٴتۇزىمى رەفورماسى ”دەلو قاراعان ادام تورەلىگىن ايتۋدى، تورەلىگىن ايتقان ادام جاۋاپتى بولۋدى“ جۇزەگە اسىرىپ، كوكجىلتى دەلوسى، نيە شۋبين دەلوسى سياقتى ٴبىر قىدىرۋ ەلەۋلى ناقاق، قاتە دەلولار زاڭ بويىنشا تۇزەتىلدى... ٴادىليا رەفورماسى باستان ـ اياق ٴبىر ـ بىرىمەن قابىسىپ، ادىلەتتى، جوعارى ٴونىمدى، قۇزىرەتتى جۇڭگوشا سوتسياليستىك ٴادىليا ٴتۇزىمى اناعۇرلىم تولىسىپ، كەمەلدەندى.

”ولگەن نەمەسە جارالانعان ادامداردىكى ورىندى“ دەگەندى تۇزەتىپ، ارىز ـ شاعىمداعى ”داياشىلار الاڭى جانە قوناقتار الاڭى“ ماسەلەسىن شەشىپ، جاڭا داۋىردەگى ”فىڭچياۋ تاجىريبەسىنە“ تاباندى بولدى جانە ونى دامىتتى... بۇقارانىڭ شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان، ٴزارۋ ماسەلەلەرىن تۇزەتۋدەن باستاپ، ادامداردا ٴتىپتى دە مول تابىس سەزىمى، باقىت سەزىمى، حاۋىپسىزدىك سەزىمى بولۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.

زاڭمەن باسقارۋ كۇشى ارقىلى ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا قورعاۋشى بولدى.

”ۇقىق ٴتىزىمىن“، ”جاۋاپكەرشىلىك ٴتىزىمىن“ جاساپ، ۇكىمەت ۇقىعىنىڭ شەگىن ايقىنداپ، مۇلىك ۇقىعىن ٴادىليالىق جاقتان كۇش سالا قورعاۋ ارقىلى ”تۇراقتى مۇلكى بارلاردىڭ ورنىقتى كوڭىل كۇيى بولۋىنا“ مۇمكىندىك جاساپ، ”سولەكەت انىقتامانى“ جاپپاي اداقتاپ، بۇقارانىڭ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتتى... جوعارى ساپالى دامۋ ۇردىسىنە قادام تاستاۋ بارىسىندا زاڭمەن باسقارۋدىڭ ماڭىزدى رولى كۇن سايىن كورنەكتىلەنىپ كەلەدى.

”كىم زاڭ اتقارسا، سول زاڭ جالپىلاستىرۋ“ بويىنشا زاڭ جالپىلاستىرۋ جاۋاپكەرشىلىك ٴتۇزىمى جاپپاي اتقارىلىپ، اۋىل ـ قىستاقتى ”زاڭدا اڭعارلى ادامدارمەن“ قامتۋ اناعۇرلىم جالپى بەتتىك بولىپ، «7 ـ بەسجىلدىق» زاڭ جالپىلاستىرۋ ٴساتتى اياقتاپ، «8 ـ بەسجىلدىق» زاڭ جالپىلاستىرۋ تەرەڭدەدى، ناقتىلاندى ... زاڭمەن باسقارۋ شۇعىلاسىنىڭ نۇرلاندىرۋىندا، جالپى حالىق زاڭعا بويسۇناتىن تاماشا سالت ورناتىلدى.

جاڭا داۋىردەگى زاڭمەن باسقارىلاتىن جۇڭگو قۇرىلىسى زاڭ جۇيەسىنەن زاڭ شىعارۋ، زاڭ اتقارۋ، ٴادىليا، زاڭعا بويسۇنۋ بۋىندارىن قامتىعان زاڭمەن باسقارۋ جۇيەسى بولۋعا قاراي جاپپاي دەڭگەيىن كوتەرىپ، رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋمەن بىرگە قاناتتاسا سامعاپ، مەملەكەتتى باسقارۋ جۇيەسىن جانە باسقارۋ قابىلەتىن ىلگەرىلەتۋ تىڭ بيىككە قادام تاستادى.

شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، جۇڭگوشا سوتسياليستىك ساياسيدىڭ دامۋ جولىمەن بۇلجىماي ٴجۇرىپ، سوتسياليستىك دەموكراتيالىق زاڭمەن باسقارۋ قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتسەك، ٴسوزسىز، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ٴۇشىن پارمەندى تۇزىمدىك كەپىلدىك ازىرلەي الامىز.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 ـ ايدىڭ 27 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)