□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ٴپاريزات ابدۇل

6 ـ ايدىڭ 9 ـ كۇنى لوپ اۋدانىنداعى بەيجيڭ ونەركاسىپ باقشا رايونىنا ورنالاسقان حوتان كۇنلۇن جۇنيۋان اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم ـ تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ازىقتىق ساڭىراۋقۇلاق جىلىجايىندا رەتتى تىزىلگەن ساڭىراۋقۇلاق تاياقشاسىندا قوڭىر ٴتۇستى جۇپار ساڭىراۋقۇلاقتىڭ قاۋلاپ وسكەنى ادامدى قۋانتادى. ”ٴبىز جاس كۇيىندە جەۋگە كەلەتىنىن مۇز ساڭىراۋقۇلاق، كەپتىرىپ پايدالانۋعا كەلەتىندەرىن كوكونىس ساڭىراۋقۇلاق دەپ اتايمىز“. سەرىكتەستىكتىڭ جۇمىسشىسى نۇرنيسا ٴماتسايدى ساڭىراۋقۇلاقتى ەكى قولداپ لىپىلداتا ٴۇزىپ، ىرىكتەپ، ٴاپ ـ ساتتە مۇز ساڭىراۋقۇلاق پەن كوكونىس ساڭىراۋقۇلاقتى قاسىنداعى 2 شەلەككە سالىپ ۇلگىردى.

اتاۋلى سەرىكتەستىك جۇڭشين بيدا بيو عىلىم ـ تەحنيكا (توبى) شەكتى سەرىكتەستىگىنە (تومەندە قىسقارتىلىپ جۇڭشين بيولوگيا دەپ الىنادى) قاراستى بولىمشە سەرىكتەستىك بولىپ، 2020 ـ جىل 5 ـ ايدا قۇرىلعان، جۇپار ساڭىراۋقۇلاق، چاشۋ ساڭىراۋقۇلاق، حۋازى ساڭىراۋقۇلاق سياقتى ازىقتىق ساڭىراۋقۇلاقتى جەتىلدىرۋ، ەگۋ، كەپتىرۋ، جىنتىكتەي وڭدەۋ جانە ساتۋدى نەگىز ەتەدى. سەرىكتەستىكتىڭ قۇرعان 30 ميلليون تاياقشا ساڭىراۋقۇلاق بۋماسى ٴوندىرىس بازاسىنىڭ، 2000 جىلىجايدىڭ جىلدىق جاس ساڭىراۋقۇلاق ٴونىم 30 مىڭ تونناعا تايايدى.

”4 جىلدان بەرى سەرىكتەستىك ”ٴۇش وزگەرىستى“ باستان وتكەرىپ، بۇگىنگى ناتيجەگە قول جەتكىزدى“. ساڭىراۋقۇلاق جونىندە ايالداعاندا، حوتان كۇنلۇن جۇنيۋان اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم ـ تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى لي شياۋلۇڭ تانىستىرىپ بىلاي دەدى: ٴبىرىنشى وزگەرىس _ سىناق رەتىندە ەگىلەتىن ٴتۇردى تاڭدادىق. ”سەرىكتەستىكتىڭ باستاپتا سىناق رەتىندە ەككەن جۇپار ساڭىراۋقۇلاق، قارعالداق ساڭىراۋقۇلاق، حوۋتوۋ ساڭىراۋقۇلاق، شينباۋ ساڭىراۋقۇلاق سياقتى تۇرلەرىنىڭ كەيبىرەۋىنىڭ ساتىلىم ارناسى ورنىقتى، كەيبىرەۋىنىڭ قورەكتىك قۇنى جوعارى، ٴبىراق ساتىلىم ارناسى جالاڭ... سونىمەن قايتا ـ قايتا دالەلدەۋ، ساپالىسىن تاڭداۋ، ٴونىم مولشەرى، ساپاسى، ساتىلىم ارناسى سياقتى فاكتورلاردى قورىتىندىلاي كەلىپ، ٴبىز سوڭىندا جۇپار ساڭىراۋقۇلاق، چاشۋ ساڭىراۋقۇلاق، حۋازى ساڭىراۋقۇلاق سياقتى 4 ٴتۇرىن ەگۋدى تاڭدادىق“، ـ دەدى لي شياۋلۇڭ.

ەكىنشى وزگەرىس _ ساپالى تۇقىم جەتىلدىردىك. جۇڭشين بيولوگيا سەرىكتەستىگىنە قاراستى 6 بولىمشە سەرىكتەستىك حوتان كۇنلۇن جۇنيۋان اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم ـ تەحنيكا سەرىكتەستىگىنىڭ ازىقتىق ساڭىراۋقۇلاق ساپالى تۇقىم بايلىعى قامباسىن سۇيەنىش ەتىپ، ساڭىراۋقۇلاق تاياقشاسىن جاساۋدان جوعارى قىسىمدى ميكروپسىزداندىرۋ ىشكابىندا 16 _ 12 ساعات ساقتاپ، ونان سوڭ اۆتوماتتى ەگۋ ماشيناسىمەن وتىرعىزۋعا، سونداي ـ اق جەتىلدىرۋگە دەيىن زاۆودتانعان جەتىلدىرۋ ۇلگىسىن قولداندىق.

ٴۇشىنشى وزگەرىس _ ونىمدەردى جىنتىكتەي وڭدەۋدە جاڭالىق اشتىق جانە يكەمدى ساتىلىم ارناسىن جاراتتىق. ”ٴبىز جاس جۇپار ساڭىراۋقۇلاق، كەپتىرىلگەن ونىمدەر، جۇپار ساڭىراۋقۇلاق توسابى جانە جۇپار ساڭىراۋقۇلاق كىرتىلدەك ازىق ـ تۇلىگى سياقتى ونىمدەردى ٴوندىرىپ سىناپ كوردىك، قازىرگە دەيىن ٴونىم تۇرلەرى جاس جانە كەپتىرىلگەن سىندى ەكى تۇرگە تۇراقتاندى، ساتىلىم بازارىندا جاستاي تۇتىنۋعا بولاتىندارى شينجياڭ ٴىشىن نەگىز ەتتى، كەپتىرىلگەن ونىمدەر ەل ىشىندەگى باسقا ولكەلەردى نەگىز ەتتى“، ـ دەدى لي شياۋلۇڭ.

ال بۇگىن ساڭىراۋقۇلاق ورامى ٴوندىرىس بازاسى مەن ەگىمشىلىك جىلىجايىنان تىس، حوتان كۇنلۇن جۇنيۋان اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم ـ تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى تاعى ازىق ـ تۇلىك وڭدەۋ زاۆودىن، توڭازىتىپ ساقتاۋ قويماسىن جانە جىلدىق ٴوندىرىس قۋاتى 30 مىڭ توننا كەلەتىن ورگانيكالى تىڭايتقىش ٴوندىرۋ سەحىن قۇرىپ، وزىندىك اينالىمدى، ەكولوگيالىق، قورشاعان ورتانى قورعايتىن، اقاۋسىز تۇتاس تىزبەكتى ٴوندىرىس ـ تيجارات ۇلگىسىن قالىپتاستىرىپ ۇلگىردى. ازىقتىق ساڭىراۋقۇلاق كاسىبى لوپ اۋدانىنىڭ 6 اۋىل ـ قالاشىعىن قامتىپ، 3000نان استام بۇقارانىڭ كىرىسىنىڭ ارتۋىنا جەبەۋشى بولىپ، 2023 ـ جىلعى جىلدىق تابىسى 30 ميلليون يۋاننان استى.

لوپ اۋدانى دول قالاشىعىندا كوپتەگەن شارۋا كىشكەنە ساڭىراۋقۇلاققا سۇيەنىپ، ٴۇرتىس پايداعا كەنەلدى.

لوپ اۋدانى دول قالاشىعى تاۋىعاز قىستاعىنىڭ تۇرعىنى نۇرمانگۇل ابدۇقادىر سولاردىڭ ٴبىرى. 2020 ـ جىلى سەرىكتەستىك ەندى عانا قۇرىلعاندا، نۇرمانگۇل سەرىكتەستىككە قابىلدانىپ قىزمەتكە ورنالاسىپ، سەرىكتەستىكتىك ساناقشىسى بولادى، وسى بارىستا ول تەحنيككە ىلەسىپ جۇپار ساڭىراۋقۇلاق ەگۋدى، ساڭىراۋقۇلاق جىلىجايىن باسقارۋدى ۇيرەنىپ، 30دان استام قىزمەتكەردى باسقارادى. ”ساڭىراۋقۇلاق جىلىجايىن باسقارۋ قاراماققا وڭاي بولعانىمەن، ونداعى ساۋات توتەنشە مول، ٴسىز ساڭىراۋقۇلاق جىلىجايىنىڭ تەمپەراتۋراسىن، ىلعالدىلىعىن، كومىر قىشقىل گازىنىڭ قويۋلىعىن ۋاعىندا تەڭشەپ، ٴاربىر ٴتۇپ جۇپار ساڭىراۋقۇلاققا ەڭ ٴتيىمدى ٴوسۋ ورتاسىن ازىرلەۋىڭىز كەرەك“. ساڭىراۋقۇلاق جىلىجايىن باسقارۋعا ايالداعاندا، نۇرمانگۇل ٴبىر ٴتۇپ ساڭىراۋقۇلاقتى ٴۇزىپ تىلشىگە بىلاي دەدى: ”قاراڭىز، كەپتىرۋدەن بۇرىن جۇپار ساڭىراۋقۇلاقتىڭ ساباعىن قانشا رەت قيۋدىڭ وزىندە كوپ ساۋات جاتىر“.

بۇگىندەرى نۇرمانگۇل ٴوندىرىس سەحىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ، ايلىق ەڭبەكاقىسى 4000 يۋاننان استى. ”مەن ٴالى دە ساڭىراۋقۇلاق تاياقشاسىن جاساۋدى، ەگۋدى ۇيرەنۋىم كەرەك، ۇيرەنىپ السام ەڭبەكاقىم بۇدان دا جوعارى بولادى“، ـ دەدى نۇرمانگۇل.