_ ”ارمانعا قۇلاش سەرمەگەن جۇڭحۋا ● بايتاق تا كورىكتى شينجياڭ“ تاقىرىبىنداعى 2024 ـ جىلعى مەملەكەت سىرتىنداعى جۇڭگو ٴتىلى مەديالارىنىڭ شينجياڭداعى تىلشىلىك ساپارى جونىندە ەستەلىك

　　□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى گو ليڭ

”بۇل مەنىڭ شينجياڭعا 3 ـ رەت كەلۋىم، ٴار جولعى اسەرىم بارعان سايىن تەرەڭدەي تۇسۋدە. ٴبىز حالىقارالىق جۇڭگو ٴتىلى مەديالار وداعى دۇنيە جۇزىندەگى 300 نەشە مەملەكەت سىرتىنداعى جۇڭگو ٴتىلى مەديالارىمەن سەلبەستىك كەلىسىمىن جاساسىپ، شينجياڭ حيكاياسىن ويداعىداي بايانداۋعا بىرگە كەلىستىك“، ـ دەدى 6 ـ ايدىڭ 27 ـ كۇنى مالايزيا حالىقارالىق جۇڭگو ٴتىلى مەديالار وداعىنىڭ ٴتوراعاسى شۇي بيڭي ٴبىر اپتالىق تىلشىلىك ساپارىن اياقتاتقاندا.

6 ـ ايدىڭ 21 ـ كۇنى جۇڭگو حۋاچياۋلار بىرلەستىگىنىڭ جەتەكشىلىگىندە شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اقپارات كەڭسەسى مەن شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق وتانعا ورالعان حۋاچياۋلار بىرلەستىگى باس بولىپ ۇيىمداستىرعان ”ارمانعا قۇلاش سەرمەگەن جۇڭحۋا ● بايتاق تا كورىكتى شينجياڭ“ تاقىرىبىنداعى 2024 ـ جىلعى مەملەكەت سىرتىنداعى جۇڭگو ٴتىلى مەديالارىنىڭ شينجياڭداعى تىلشىلىك ساپارى قيمىلى ۇرىمجىدە باستالدى.

7 كۇندىك ساپاردا مالايزيا، امەريكا، گەرمانيا، فرانسيا، كانادا، اۆستراليا، تايلاند، جاپونيا، كورەيا سياقتى 18 مەملەكەت پەن وڭىردەن كەلگەن مەملەكەت سىرتىنداعى 30 جۇڭگو ٴتىلى مەدياسى، سونداي ـ اق حۋاچياۋلارعا ساياتىن 4 ورتالىق مەديا ٴۇرىمجى قالاسى، سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىسى، قاشقار ايماعى، قىزىلسۋ قىرعىز اۆتونوميالى وبلىسى سياقتى جەرلەرگە بارىپ، سول جەردىڭ وزىندە تىلشىلىك ىستەۋ ارقىلى شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىن، وزگەرىسىن جانە ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ باقىتتى تۇرمىسىن شىنايى سەزىندى، سونداي ـ اق كورىكتى شينجياڭدى كۇش سالا ۇگىتتەدى، تانىستىردى.

　　شينجياڭدا سەزىنگەن تاماشا ساتتەردى دۇنيە جۇزىمەن ٴبولىستى

شينجياڭ حالىقارالىق ۇلكەن بازارىندا جانە قاشقار بايىرعى قالاسىندا تىلشىلىك ۇيىرمەسى شينجياڭنىڭ كەپتىرىلگەن جەمىستەرىن، ٴدامدى تاعامدارىن، سونداي ـ اق قولونەر بۇيىمدارىن اۋىز جاپپاي القاپ، جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ باقىتتى تۇرمىسىنا تامساندى. قاشقار بايىرعى قالا كورىنىس وڭىرىندەگى ”گۇليدىڭ ٴۇيى“ ساياحاتتاۋ، ارالاۋ تۇيىنىندە اسەرلى دە ويناقى مۋزيكا ٴۇنى، بيمەن جەلپىنگەن كويلەك، قىزۋ مەرەيگە شومعان ويناقى ٴبي كوپشىلىكتى بىرگە بيگە باسۋعا باۋرادى. ”سونشاما كوپ ادامنىڭ قاشقارعا نە ٴۇشىن اڭساپ كەلەتىندىگىن اقىرى ٴتۇسىندىم، بۇل ارا جۇرتتىڭ باقىتتى تۇرمىس جونىندەگى بارلىق تىلەگىن، ’ارمان القابى‘ جونىندەگى بارلىق قيالىن قاناعاتتاندىرىپتى“، ـ دەدى اۆستريا ”ەل ٴىشى ـ سىرتى“ جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى ۋاڭ جيڭيە. قاشقار بايىرعى قالاسىندا جەرگىلىكتى تۇرعىندار تۇرمىس كەشىرۋمەن بىرگە، بۇل ارا تاعى دۇنيە ٴجۇزىنىڭ جەر ـ جەرىندەگى ادامداردى كەلىپ تامىر تارتىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋعا دامىلسىز باۋرادى، وعان بۇل ارانىڭ تاسقىنداعان كۇش ـ قۋات پەن قۋاتتى ومىرشەڭدىك كۇشكە يە ەكەندىگىن سەزىندىردى.

كونەٴشار اۋدانى جۇڭگو شينجياڭ ۇلتتىق مۋزيكا اسپاپتارى قىستاعى، يىڭسار اۋدانى ادىل دارۋاز كوركەمونەر جالعاستىرۋ ورتالىعى، ماناس ەپوس ۇلكەن تەاترحاناسى سياقتى جەرلەردە تىلشىلىك ۇيىرمەسى شينجياڭنىڭ كوپ نەگىزدى مادەنيەتىنىڭ تارتىمدىلىعىن شىنايى سەزىندى. ولار دارۋاز، «ماناس» سياقتى ەرەكشەلىككە يە ويىنداردى تاماشالاپ، شەبەرحانالاردى ەكسكۋرسيالاپ، جالعاستىرۋشىلارمەن، قولونەرشىلەرمەن، ونەر كورسەتۋشىلەرمەن سۇحباتتاستى ٴارى راۋاپ، داپ، باكى، قىش جابدىق سياقتى قولونەر بۇيىمدارىن ساتىپ الىپ مارە ـ سارە بولدى. ”بۇل ارا شىنىمەن بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىنىڭ شۇرايلى القابى ەكەن، ويداعىداي جالعاستىرىلىپ، قورعالۋمەن بىرگە، جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ كومەگىندە جەرگىلىكتى ورىنداعى بۇقارا وسى قولونەر، شەبەرلىك ارقىلى باقىتتى تۇرمىس كەشىرىپ، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ جەر ـ جەرىنەن كەلگەن ساياحاتشىلاردى باۋراعان ەكەن“. كانادا زاۋلو توبىنىڭ اتقارۋشى القاسى چىن لين بىلاي دەدى: بۇل مەنىڭ شينجياڭعا تۇڭعىش كەلۋىم، ەرەكشە اسەرلەندىم، ويتكەنى مەن ەجەلدەن مۇنداي باي مازمۇندى وزگە جەر سالت ـ ساناسىن سەزىنگەن ەمەسپىن. مەن حابارىمدا وسى اسەرلەرىمدى دۇنيە جۇزىمەن بولىسەمىن.

　　”بارماقتاي باقىت“ ارقىلى دۇنيە جۇزىنە شينجياڭنىڭ بايتاق تا كورىكتى ەكەندىگىن باياندادى

شينجياڭ اۋىل شارۋاشىلىعى كورمە باقشاسىندا تىلشىلىك ۇيىرمەسى وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ٴوندىرىس بارىسىن ىشكەرىلەي ۇعىسىپ، عىلىم ـ تەحنيكا مەن تابيعاتتىڭ جاراسىمدى قاتار ٴومىر ٴسۇرۋىنىڭ باۋرامدىلىعىن سەزىندى. ولار تاعى ىلگەرىندى ـ كەيىندى قاشقار جياڭگوگو اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم ـ تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى، قىزىلسۋ وبلىسى رۇنحۋا توقىماشىلىق عىلىم ـ تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى، قىزىلسۋ وبلىسى انچيلا كىلەم شەكتى سەرىكتەستىگى سياقتى جەرلەردى ەكسكۋرسيالاپ، قىزمەتكەرلەردەن كاسىپورىننىڭ دامۋ جاعدايىن ۇعىستى ٴارى ٴالسىن ـ ٴالى سۇراۋ قويدى. ”وسى سەرىكتەستىكتەر وندىرگەن ونىمدەر ماعان تەرەڭ اسەر قالدىردى، مۇنداي جاقسى ونىمدەردى جۇڭگو حالقى عانا ەمەس، بۇكىل دۇنيە ٴجۇزى دە قاجەت ەتەدى. مەن ٴبىزدىڭ حابارىمىز ارقىلى وسى ونىمدەردى تانىستىرىپ، وسى ونىمدەردىڭ ٴتىپتى دە الىس جەرلەرگە ساتىلۋىنا وراي جاراتسام دەيمىن“، ـ دەدى كوتديۆۋار ”باتىس افريكا جۇڭگو ٴۇنىنىڭ“ باس رەداكتورى جين حاۋ.

ۇسىنىستى تاپسىرىپ العاننان كەيىن، امەريكا ”كرەمني اڭعارى ۋاقىت گازەتىنىڭ“ باس رەداكتورى يۇي لينا وسى رەتكى قيمىلعا قاتىناسۋعا تىزىمدەلدى. توقىماشىلىق فابريكاسىنداعى ٴبىر باقىت حيكاياسى وسى رەتكى ساپاردا وعان تەرەڭ اسەر قالدىردى، ”مەن ٴبىر ايەل قىزمەتكەرمەن سۇحباتتاستىم، ول ٴوزىنىڭ قىزمەتتەگى تابىستارىن ٴبولىستى، ماحابباتقا بولەنىپ، شاعىن وتباسىن قۇرىپتى. ەرلى ـ زايىپتى ەكەۋى دە زاۆودتا جۇمىس ىستەيدى ەكەن، كىرىسى ايتارلىقتاي بولىپ، ٴۇي جانە جەڭىل اۆتوكولىك تە ساتىپ الىپتى“، ـ دەدى يۇي لينا. تىلشىلىك بارىسىندا ول ٴارقايسى كاسىپورىننىڭ جۇمىسشى ـ قىزمەتكەرلەرگە ازىرلەگەن قىزمەت ورتاسى، ٴوسۋ ٴورىسى جانە ىشەر اس، جاتىن ورىن سياقتى جاقتارداعى جاعدايلارىن ەگجەي ـ تەگجەيلى ۇعىستى ٴارى وسى تەكتەس كوپتەگەن ”بارماقتاي باقىت“ حيكايالارى جونىندە تىلشىلىك جاسادى. ول ”بارماقتاي باقىتتى“ كىرىسۋ ٴتۇيىنى ەتىپ، دۇنيە جۇزىنە شينجياڭنىڭ بايتاق تا كورىكتى ەكەندىگىن بايانداماق.

　　شينجياڭ وبرازىن بۇكىل دۇنيە جۇزىنە بەت الدىردى

تاياۋ جىلداردان بەرى جۇڭگو ۇكىمەتى قىرۋار قارجى ٴبولىپ، جەر ـ جەردەگى مەشىتتەردىڭ نەگىزدىك قۇرىلعىلارىن جاڭالاپ، دىنگە سەنەتىن بۇقاراعا قولايلى شارت ـ جاعداي ازىرلەدى. شينجياڭ ٴىسلام ٴدىنى شۋەيۋانى مەن قاشقار قالاسىنداعى ايتكار مەشتىندە تىلشىلىك ۇيىرمەسى شينجياڭنىڭ ٴدىني قيمىل ورىندارىنىڭ ورتاسىن جاقسارتۋ، دىنگە سەنەتىن قالىڭ بۇقارانىڭ قالىپتى ٴدىني قاجەتىن قاناعاتتاندىرۋ سياقتى جاقتاردا قولدانعان ناقتى شارالارىن ٴوز كوزىمەن كوردى. ”ٴدىني سەنىم ەركىندىگىنىڭ شينجياڭدا تولىق قامتاماسىز ەتىلگەنىن شىنايى سەزىندىم. تىلشىلىك بارىسىندا ٴدىني قايراتكەرلەر ٴتۇرلى ـ ٴتۇستى ماسەلەلەرگە شىنايى ٴارى سەنىمدى جاۋاپ بەردى“. جاپونيا ”دۇڭيىڭ جاڭا كوز اياسىنىڭ“ باس رەداكتورى مىڭ ليڭحۋا: اماليات ينتەرنەتتەگى كەيبىر سوزدەردىڭ شىندىققا جاناسپايتىندىعىن دالەلدەدى، ـ دەدى.

جول بويى ارالادى، جول بويى كوردى، جول بويى تىلشىلىك ىستەدى، مەديالار ۋاكىلدەر ۇيىرمەسى تاعى جەرگىلىكتى ورىنداعى مۇراجاي، كورىنىس ٴوڭىرى، الەۋمەتتىك اۋماق سياقتى جەرلەردى ەكسكۋرسيالاپ، ٴار ۇلت تۇرعىندارىمەن ىشكەرىلەي اڭگىمەلەسىپ، ٴوز كوزدەرىمەن كورگەن كورىكتى شينجياڭدى دۇنيە جۇزىمەن ۇزدىكسىز ٴبولىستى. ”مەن شينجياڭعا 5 رەت كەلدىم، كوشە ـ كوشەلەردەگى بۇقارانىڭ قۋانىشقا شومعان جۇزدەرى ٴالى دە اسەرلەندىرىپ كەلەدى. بىزدە ’دۇنيە مەنى تىڭدا‘ دەگەن باعدارلاما بار، مەن تىلشىلىك بارىسىندا قىرۋار ماتەريال توپتادىم، شينجياڭ حيكاياسىن دۇنيە جۇزىنە باياندايمىن“، ـ دەدى امەريكا ۆاشينگتون جۇڭگو ٴتىلى تەلەۆيزياسىنىڭ ورىنباسار باستىعى يۋان يان.

جۇڭگو حۋاچياۋلار بىرلەستىگى ينفورماتسيا تاراتۋ ٴبولىمىنىڭ باستىعى زو جىچياڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: مەملەكەت سىرتىنداعى جۇڭگو ٴتىلى مەديالارىنىڭ شينجياڭداعى تىلشىلىك ساپارى قيمىلى 4 كەزەك ٴساتتى وتكىزىلدى، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ جەر ـ جەرىنەن كەلگەن جۇڭگو ٴتىلى مەديالارىنىڭ تىلشىلەرى تيانشان الابىن ارالاپ، ەكسكۋرسيالادى، تىلشىلىك ىستەدى، شينجياڭعا كۇيە جاققان كوپتەگەن ايتىلىمدار ٴىس جۇزىندىك تىلشىلىك بارىسىندا تويتارىسسىز ـ اق توزىپ جوعالدى. شينجياڭ جاقسى جەر، كوپشىلىك شينجياڭنىڭ تاريحى مەن مادەنيەتىن سەزىنىپ، ”ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جول“ وزەكتى رايونى قۇرىلىسىنىڭ جالىندى قوزعاۋشى كۇشىن سەزىنىپ، شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا، جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋىنا جانە ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تىنىش ٴومىر، شات ـ شادىمان تىرشىلىك كەشىرىپ جاتقان باقىتتى تۇرمىسىنا كۋا بولىپ، ٴتۇرلى فورمالارمەن سىرتقا شىنايى شينجياڭ حيكايالارىن بايانداپ، وتە تاماشا حالىقارالىق تاراتۋ ٴونىمىن تۋىنداتتى. الداعى جەردە ٴبىز ۇگىت سەرپىنىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، شينجياڭنىڭ سەنىمدى، سۇيكىمدى، قادىرلى وبرازىن بۇكىل دۇنيە جۇزىنە ايگىلەيمىز.