汉文 ىلە اقپارات تورابىنا حوش كەلدىڭىزدەر!
حالىقتىڭ قۇت ـ ىرىسىن ٴۇرتىس ارتتىرىپ، قوعامدىق ادىلدىكتى، ادىلەتتىلىكتى جەبەدى
2024-07-18 11:24:22     كورىلىم:رەت كەلۋ قاينارى:تيانشان تورى  جاۋاپتى رەداكتور:جاڭىلقان قوجا قىزى

  _ پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرگى قوعامدىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىنىڭ تابىستارى جونىندە جالپى شولۋ

  □ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى يە حاۋميڭ، ۋاڭ يۋەياڭ، ۋاڭ يۇيحاۋ

حالىق تۇرمىسى جوسپارىندا حالىقتى الاڭسىز ەتۋ، حالىقتى بايىتۋ، حالىقتى قۋانىشقا بولەۋ كوزدەلەدى.

پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى قوعامدىق قۇرىلىستى ”بەستى ٴبىر تۇلعالاندىرۋ“ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋدىڭ ماڭىزدى مازمۇنى ەتىپ، حالىق تۇرمىسىن اناعۇرلىم ويداعىداي قامتاماسىزداندىرۋ مەن جاقسارتۋدى، قوعامدىق ادىلدىكتى، ادىلەتتىلىكتى جەبەۋدى مىقتاپ ارقاۋ ەتىپ، قوعامدىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، قوعامنىڭ دامۋىن، العا باسۋىن جانە حالىق تۇرمىسى قۇت ـ ىرىسىن جاقسارتۋدى پارمەندى ىلگەرىلەتتى.

حالىقتى وزەك ەتكەن دامۋ يدەياسىنا باستان ـ اياق تاباندى بولىپ، حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنىسىن كۇرەس نىساناسى ەتىپ، قوعامدىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىن ٴۇرتىس ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، رەفورمانىڭ، دامۋدىڭ جەتىستىكتەرىنەن جالپى حالىقتى اناعۇرلىم كوپ، اناعۇرلىم ٴادىل يگىلىككە كەنەلدىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن، حاۋىپسىزدىك سەزىمىن ۇزدىكسىز كۇشەيتتى.

  قوعامدىق ادىلدىكتى، ادىلەتتىلىكتى قورعاپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمىن شىنايى جوعارىلاتتى

سىچۋاننىڭ چىڭدۋ قالاسىنداعى موزىچياۋ مەترو بەكەتىنەن شىعىپ 100 مەتر جاياۋ جۇرسەڭىز، چىڭدۋ 7 ـ ورتا مەكتەبىنىڭ لينيىن مەكتەپ اۋماعىنا باراسىز. ٴار كۇنى بۇل ارانىڭ الدىڭعى بولىك ينتەرنەت ساباعىنىڭ مازمۇنى جاساندى سەرىك سيگنالى ارقىلى تارالىپ، يۇنناننىڭ شۇنديان اۋدانى، شيزاڭنىڭ رىكازى قالاسى سياقتى وقۋ ـ اعارتۋدا ٴالسىز وڭىرلەردەگى مەكتەپتەردىڭ ساباقحانالارىنا دەيىن جەتەدى، كوپتەگەن بالانىڭ ٴومىر جولى وسىعان بايلانىستى وزگەردى.

وقۋ ـ اعارتۋ _ ادامنىڭ جان ـ جاقتى دامۋىن جەبەۋدىڭ ماڭىزدى جولى؛ وقۋ ـ اعارتۋ ادىلدىگى _ قوعامدىق ادىلدىكتىڭ ماڭىزدى نەگىزى. پارتيا 19 ـ قۇرىلتايىنىڭ بايانداماسىندا: ”ٴاربىر بالانى ٴادىل دە ساپالى ٴبىلىم الۋ مۇمكىندىگىنە يە ەتۋگە قۇلشىنۋ كەرەك“ دەپ ورتاعا قويىلدى؛ پارتيا 20 ـ قۇرىلتايىنىڭ بايانداماسىندا ”وقۋ ـ اعارتۋ ادىلدىگىن جەبەۋ“، ”مىندەتتى وقۋ ـ اعارتۋدىڭ ساپالى، بىركەلكى دامۋى مەن قالا، اۋىلدىڭ ٴبىر تۇلعالانۋىن جەدەلدەتىپ، وڭىرلىك وقۋ ـ اعارتۋ بايلىعىن ساپالى ورنالاستىرۋ“ ايقىن باسا دارىپتەلدى.

ادىلدىك، ادىلەتتىلىك _ ادامزاتتىڭ تالىقپاس تالپىنىسى، جۇڭگوشا سوتسياليزمنىڭ ىشكى تالابى، ٴسوز جوق، جالپى حالىق بىرگە كۇرەس جاساۋ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋ نەگىزىندە قوعامدىق ادىلدىكتى، ادىلەتتىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ جونىنەن كەلەلى رولعا يە ٴتۇزىمدى جەدەل ورناتۋ كەرەك.

”قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ _ حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتەتىن جانە جاقسارتاتىن، قوعامدىق ادىلدىكتى قورعايتىن، حالىقتىڭ قۇت ـ ىرىسىن ارتتىراتىن نەگىزگى تۇزىمدىك قامتاماسىزدىق، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى جەبەۋدەگى، قالىڭ حالىق بۇقاراسىنىڭ رەفورمانىڭ، دامۋدىڭ جەتىستىكتەرىنەن بىرگە يگىلىكتەنۋىن جۇزەگە اسىرۋداعى ماڭىزدى تۇزىمدىك ورنالاستىرۋ، مەملەكەتتى باسقارىپ، ەلدى ورنىقتىرۋداعى كەلەلى ماسەلە“.

2021 ـ جىلى 2 ـ ايدىڭ 26 ـ كۇنى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسى جالپى حالىقتى قامتىعان قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ جونىندە 28 ـ رەتكى توپتىق ۇيرەنۋ جۇرگىزدى. باس شۋجي شي جينپيڭ ۇيرەنۋدى باسقارعاندا بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋدىڭ ٴار جاقتارى اراسىنداعى، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ سالاسى مەن باسقا دا قاتىستى سالالار اراسىنداعى رەفورمالاردىڭ بايلانىسىن دالمە ـ ٴدال يگەرىپ، ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋ جانە سايكەستى ىلگەرىلەتۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، ٴارقايسى رەفورمادا بىرىككەن كۇش قالىپتاستىرۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك.

پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرى، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسى قۇرىلىسى اناعۇرلىم كورنەكتى ورىنعا قويىلدى. جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسىنىڭ ٴماجىلىسى، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى ساياسي بيۋروسى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ ٴماجىلىسى، ورتالىق كوميتەت رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتىنىڭ ٴماجىلىسى سياقتى ماجىلىستەر نەگىزگى زەينەتكەرلىك قامسىزداندىرۋ تۇزىمىنە رەفورما جاساۋ جانە ونى كەمەلدەندىرۋ جالپى تۇلعالىق جوباسىن، ەمدەۋدى قامتاماسىزداندىرۋ ٴتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ پىكىرى سياقتىلاردى تالاي رەت اقىلداسىپ، قاراپ، ەلىمىزدىڭ قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن جوعارى دەڭگەيدە جوبالادى. حالىق بۇقاراسى قالا، اۋىل، ٴوڭىر، جىنىس، كاسىپ دەپ بولىنبەي، قارتتىق، اۋرۋ، جۇمىسسىزدىق، جۇمىس ۇستىندە جارالانۋ، مۇگەدەك، كەدەيلىك سياقتى حاۋىپ ـ قاتەر الدىندا تۇگەلدەي سايكەستى تۇزىمدىك قامتاماسىزداندىرۋعا يە بولدى، يقۋاتى كەمەلدى قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسى نەگىزىنەن ورناتىلدى.

ساندى مالىمەتتەردە كورسەتىلۋىنشە، ەلىمىزدىڭ نەگىزگى ەمدەۋ قامسىزداندىرۋىنا قاتىناسقان ادام سانى شامامەن ٴبىر ميلليارد 334 ميلليون بولىپ، نەگىزگى زەينەتكەرلىك، جۇمىسسىزدىق، جۇمىس ۇستىندە جارالانۋ قامسىزداندىرۋىنىڭ قامتىعان ادام سانى جەكە ـ جەكە ٴبىر ميلليارد 70 ميلليونعا، 240 ميلليونعا، 290 ميلليونعا جەتىپ، دۇنيە جۇزىندەگى كولەمى ەڭ ۇلكەن قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن، ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن ورناتقان... ٴبىر قىدىرۋ رەفورما تابىستارىنىڭ ونىمدىلىگى كورنەكتىلەنىپ، قوعامدىق ادىلدىكتى، ادىلەتتىلىكتى جەبەۋگە پارمەندى تىرەك ازىرلەدى، تاماشا تۇرمىسقا قول جەتكىزۋگە بەرىك نەگىز قالادى.

جاڭا ٴداۋىردىڭ جاڭا جورىعىندا، حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنىسى اناعۇرلىم كۇشەيىپ، دەموكراتيا، ادىلدىك، ادىلەتتىلىك سياقتى جاقتارداعى تالابى كۇن سايىن ارتتى. ”حالىقتىڭ كۇن سايىن ارتقان تاماشا تۇرمىس قاجەتى“ دامۋدى تارازىلايتىن، رەفورمانى ىلگەرىلەتەتىن جاڭا ولشەمگە اينالدى.

حالىق بۇقاراسىنىڭ اناعۇرلىم جوعارى قاجەتى الدىندا، اناعۇرلىم پارمەندى رەفورما شارالارى حالىق بۇقاراسى ەڭ كوڭىل بولەتىن، ەڭ تىكە، ەڭ رەال ماسەلەلەرگە ٴۇرتىس شوعىرلاندى _

نوپوستى كوشىرۋ ساياساتىن رەتتەدى، كەمەلدەندىردى، قونىستانۋ كۋالىگى ٴتۇزىمىن اقاۋسىزداندىردى، تياناقتاندىردى، جوعارى جيىلىكتەگى نوپوس ىستەرى كاسىبىن ”ولكە اتتاپ ٴبىر تۇتاس ٴبىتىرۋدى“ تەرەڭدەتتى... نوپوس ٴتۇزىمى رەفورماسى ارقىلى جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋ قۇرىلىسىن جانە اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋدى ىلگەرىلەتتى، 2019 ـ جىلدان بەرى اۋىل شارۋاشىلىعىنان باسقا سالاعا ويىسقان 50 ميلليون جان سانى قالاعا كىرىپ قونىستاندى.

سالاماتتى جۇڭگو قۇرىلىسىن جەدەل ىلگەرىلەتتى، بۇقاراعا ەمدەۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ بويىنشا قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى، ۇكىمەت شيپاحانالارىنىڭ كەشەندى رەفورماسىن جاپپاي اتقاردى... ەمدەۋ، ٴدارى ـ دارمەك، دەنساۋلىق ساقتاۋ ٴتۇزىلىس رەفورماسى ”قيىن ماسەلەلەردى“ بار كۇشىن سالا شەشىپ، حالىق بۇقاراسىن جان ـ جاقتى، جالپى پەريودتى ەمدەۋ، سالاماتتىق قىزمەت وتەۋىمەن قامدادى.

جەكەلەر تابىس سالىعى رەفورماسى، ەڭ تومەنگى ەڭبەكاقى ولشەمىن جوعارىلاتۋ، ورتالىق باسقارۋىنداعى كاسىپورىن جاۋاپتىلارىنىڭ جالاقى ٴتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ... تابىس ٴبولىسى ٴتۇزىمى رەفورماسى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىلىپ، ”بالگۇلشە“ اناعۇرلىم ويداعىداي ٴبولىنىپ، تابىس ٴبولىسىنىڭ پارقى ۇزدىكسىز ازايتىلدى.

ٴوڭىر اتتاپ دەلو تۇرعىزۋعا، ارىز ـ شاعىم بەرۋگە قىزمەت وتەۋ رەفورماسىن جەدەل ىلگەرىلەتتى، ۇكىمەتتىك ساتىپ الۋعا زاڭدىق قىزمەت وتەۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىردى... حالىق بۇقاراسىنىڭ ادىلدىك، ادىلەتتىلىك جونىندەگى اناعۇرلىم جوعارى قاجەتى ساياسي ـ زاڭ ورگاندارىنىڭ رەفورما ارقىلى اناعۇرلىم كوپ نەگىزدى، قولايلى، ەگجەي ـ تەگجەيلى زاڭدىق الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋمەن قامداۋىن ىلگەرىلەتتى.

باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”حالىقتى وزەكتى ەتكەن دامۋ يدەياسىن ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ ٴارقايسى بۋىنىندا ايگىلەپ، بۇقارا نەگە كوڭىل بولسە، نەنى كوكسەسە، رەفورمادا سونى يگەرۋدى، سونى ىلگەرىلەتۋدى ورىنداپ، رەفورما ارقىلى حالىق بۇقاراسىنا ٴتىپتى دە كوپ تابىس سەزىمىن سيلاۋ كەرەك“.

سۇبەلى رەفورما، دامۋ جەتىستىگى رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ حالىقتى باقىتقا كەنەلتۋىنىڭ مەيىرگە تولى قادامىن ەستەلىككە الىپ، ”حالىقتى باقىتتى تۇرمىسقا كەنەلتۋ _ ’مەملەكەتتىڭ زور ٴىسى‘ “ دەگەندى جاندى ٴتۇسىندىردى، ول پارتيامىزدىڭ حالىقتى وزەك ەتكەن دامۋ يدەياسىنا تاباندى بولۋىنىڭ، حالىقتىڭ ٴۇنىن ۇزدىكسىز تىڭداۋىنىڭ ەڭ شىنايى ايگىسى.

  ”شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان، ٴزارۋ“ ماسەلەلەردى كۇش سالا شەشىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ باقىت سەزىمىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى

”قالادا بيىكتىك عانا ەمەس، جىلۋلىق تىپتەن بولۋى كەرەك. ٴبىزدىڭ سوتسياليزمىمىز بىرگە بايۋ جولىمەن ٴجۇرۋى كەرەك. سىرتتان كەلگەن جۇمىسكەرلەر شاڭحايعا كەلىپ ۇلەس قوستى، ولار دا قالانىڭ قوجايىنى. حالىق قالاسى ۇستانىمىن امالياتتا ايگىلەپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ تۇرعىن ٴۇي جونىندەگى الۋان ٴتۇرلى، كوپ نەگىزدى قاجەتىن ۇزدىكسىز قاناعاتتاندىرىپ، سىرتتان كەلگەن جان سانىنىڭ كىرە الۋىنا، تۇراقتاپ قالۋىنا، الاڭسىز تۇرۋىنا، كاسىپپەن شۇعىلدانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ كەرەك“.

2023 ـ جىلى 11 ـ ايدىڭ 29 ـ كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ شاڭحاي مينحاڭ رايونىنداعى جاڭا ٴداۋىر قالا قۇرۋشىلارى، باسقارۋشىلارى ۇيىنە بارىپ قىزمەت تەكسەردى. جەرگىلىكتى ورىننىڭ قامتاماسىزداندىرۋ سيپاتتى جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ٴۇي دايىنداۋ، سالۋ سەرپىنىن ارتتىرۋ، ”ٴبىر توسەك، ٴبىر بولمە، ٴبىر ٴۇي“ سىندى كوپ ساتىلى جالعا بەرىلەتىن تۇرعىن ۇيمەن قامداۋ جۇيەسىن قۇرۋ جاعدايى تۋرالى تانىستىرۋدى تىڭداعان سوڭ، باس شۋجي مۇنى تولىق تۇراقتاندىردى.

بۇقارانىڭ ”تۇرارجايى بولۋىن“ كوپ ارنامەن قامتاماسىز ەتتى. قازىر ەلىمىزدىڭ قالا ـ قالاشىقتارىنداعى ورتا، تومەن كىرىستى وتباسىلاردىڭ تۇرعىن ٴۇي شارت ـ جاعدايى كورنەكتى جاقسارىپ، جاڭا قالا تۇرعىندارىنىڭ تۇرعىن ٴۇي قيىنشىلىعى شەشىلدى، ەڭ تومەنگى تۇرمىسى قامتاماسىزداندىرىلاتىن، تومەن كىرىستى وتباسىلاردىڭ قامتاماسىزداندىرىلۋعا تيىستىلەرىن مۇمكىندىگىنشە قامتاماسىزداندىرۋ نەگىزىنەن جۇزەگە اسىرىلدى، ەلىمىز دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ ۇلكەن تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن قۇردى.

پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرى، رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ ماسەلەنى بەتكە الىپ، ماسەلەنى كوزدەي وتىرىپ تۇزەتىپ، تۇرعىن ٴۇي قيىنشىلىعى سياقتى بۇقارانىڭ ”شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان، ٴزارۋ“ ماسەلەلەرىنەن باستاپ ىسكە كىرىسىپ، رەفورمانىڭ كۇش سالۋ ٴتۇيىنى مەن سەرپىلىس تەتىگىن ٴداپ باسىپ تاپتى. حالىق تۇرمىسى سالاسىنداعى كەلەلى رەفورمالاردى جانە ٴتۇزىم قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، بۇقارانىڭ رەفورما اكەلگەن جاڭا وزگەرىستەردى شىنايى سەزىنۋىنە مۇمكىندىك جاسادى.

6 ـ ايدىڭ 13 ـ كۇنى حالىق ىستەرى مينيسترلىگى 21 تاراۋمەن بىرلەسىپ شىعارعان «اۋىل ـ قىستاقتىڭ قارتتاردى كۇتىمدەۋگە قىزمەت وتەۋدى جەدەل دامىتۋ جونىندەگى جەتەكشى پىكىر» سىرتقا جاريالاندى، بۇل بۇكىل ەل دەڭگەيىندە اۋىل ـ قىستاقتارداعى زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋدى دامىتۋ جونىندە جاسالعان تۇڭعىش جالپى تۇلعالىق، جۇيەلى ورنالاستىرۋ سانالادى. اۋىل ـ قىستاقتارداعى قارتتارعا اۋدان، اۋىل، قىستاق ٴۇش دارەجەلىنى قامتىعان باقىت ”تورىن“ قۇرۋ ارقىلى اۋىل ـ قىستاقتارداعى اناعۇرلىم كوپ قارتتىڭ ”قارتايعاندا كۇتىمدەلۋىنە“ مۇمكىندىك جاسادى.

مەملەكەتتىڭ نەگىزدىك زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋ تىزىمدىگى ٴتۇزىمىن ورناتۋ جونىندە ىزدەنىس جاساۋدان ”ۇيدە تۇرۋدى الەۋمەتتىك اۋماق قۇرىلىمدارىمەن ٴوزارا سايكەستىرۋ“ سياقتى زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋ جۇيەسى قۇرىلىسى نىساناسىن ايقىنداۋعا دەيىن؛ زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋدى باقىلاۋ ـ باسقارۋ مەحانيزمىن رەتتەۋدەن قارتتار ەكونوميكاسىنىڭ اقاۋسىز دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە دەيىن... ٴبىر ـ بىرلەگەن رەفورمانىڭ ناقتى شارالارى، قاتاڭ شارالارى زەينەتكەرلىككە قىزمەت وتەۋ جۇيەسى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋگە نەگىز قالاپ، جاسامپاز شارالار ارقىلى رەفورما شاراسىن اتقاردى، ەڭ كوركەم ”كەشكى كۇن ارايىنىڭ“ شۋاقتى كارتيناسى بۇكىل ەلگە جايىلۋدا.

بۇقارالىق لۋشيانعا تاباندى بولىپ، بۇقارا ٴجىتى قاداعالاپ وتىرعان ىستەرگە بەلسەنە جاۋاپ قاتىپ، رەفورما نازارىن حالىق بۇقاراسىنىڭ بوگەتتىك تۇيىندەرىنە، تالماۋ تۇيىندەرىنە، قيىن تۇيىندەرىنە شوعىرلاندىرىپ، كۇش سالا ولقىلىقتاردى تولىقتاپ، ارتىقشىلىقتاردى شىڭدادى _

ەرلى ـ زايىپتىنىڭ بىرەۋى جالعىز بالا بولسا ەكى بالالى بولۋ جانە جاپپاي ەكى بالالى بولۋ ساياساتىن ىركەس ـ تىركەس اتقارىپ، «3 جاستان تومەنگى بوبەكتەردى قاراۋعا قىزمەت وتەۋدى دامىتۋ جونىندەگى جەتەكشى پىكىردى» باسىپ تاراتىپ، اماناتتاپ باعۋ قۇرىلىمدارىنىڭ تازالىق جاعدايىن باعالاۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەدى... قىزمەت وتەۋدىڭ ساپاسىن، ونىمدىلىگىن كۇش سالا جوعارىلاتىپ، بوبەكتەردىڭ حاۋىپسىزدىگى مەن دەنساۋلىعىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، ”بوبەكتەردى تاربيەلەيتىن ورىن بولۋ“ سىندى حالىق تۇرمىسى قامتاماسىزدىعىن ۇزدىكسىز بەكەمدەدى.

كوپ جىلدان بەرى اتقارىلىپ كەلگەن ٴدارى ـ دارمەك پەن سارىپ ەتىلگەن ماتەريالدارعا نارىق قوسۋ كۇشىنەن قالدىرىلدى، ٴدارى ـ دارمەكتى تەكسەرىپ باعالاۋ، تەكسەرىپ بەكىتۋ تۇزىمىنە رەفورما جاسالدى... حالىق بۇقاراسىنىڭ ٴدارى ىستەتۋ اۋىرتپالىعىن جەڭىلدەتىپ، ٴبىر قىدىرۋ رەفورما شارالارى ٴدارى باعاسى جوعارى، ەمدەلۋ قىمبات بولۋ سياقتى قيىن ماسەلەلەرگە تىكە سوققى بەرىپ، ٴدارى باعاسىن ٴوز بىلگەنىنشە جوعارىلاتۋ جايتتەرىن پارمەندى تۇزەتتى.

جۇمىستانۋدى، جۇمىسسىزدىقتى تىركەۋگە الدىرۋ ٴتۇزىمىن ونان ارى كەمەلدەندىرىپ، شارۋا جۇمىسكەرلەردىڭ ەڭبەكاقىسىن كەشەۋىلدەتۋ ماسەلەسىن جاپپاي وڭادى... جۇمىستانۋدى جەبەۋدى باستان ـ اياق حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋ مەن جاقسارتۋداعى ماڭداي الدى ٴىرى ٴىس رەتىندە قاراپ، ەڭبەكشىلەردىڭ زاڭدى ۇقىق ـ مۇددەسىن ونان ارى قامتاماسىز ەتىپ، جۇڭگوشا بەلسەندى جۇمىستانۋ ساياسات جۇيەسىندە ۇزدىكسىز جاڭالىق اشتى جانە ونى كەمەلدەندىردى.

حالىق ٴۇشىن رەفورما جاساعاندا عانا رەفورمانىڭ ٴمانى بولادى؛ حالىققا سۇيەنىپ رەفورما جاساعاندا عانا رەفورمانىڭ قوزعاۋشى كۇشى بولادى.

پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرى، نازاردى حالىق تۇرمىسى سالاسىنداعى باستى قايشىلىق پەن قايشىلىقتىڭ باستى جاقتارىنا شوعىرلاندىرىپ، حالىق تۇرمىسى رەفورماسىنداعى ”قيىن تۇيىندەرگە“ تىكە بەتتەپ، بۇقارانىڭ ويلاعانىن، ارمان ـ تىلەگىن، مۇڭ ـ مۇقتاجىن، اسىققانىن ٴداپ باسىپ تاپتى، ٴبىرسىپىرا رەفورما جوبالارى بۇقارانىڭ اڭىسى كۇشتى بولىپ وتىرعان مازالاعان ىستەردى، الاڭداتقان ىستەردى، ۋايىمداتقان ىستەردى ۇزدىكسىز شەشىپ، حالىق تۇرمىسىندا شىنايى وزگەرىستەر تۋدىرىپ، رەفورمانىڭ حالىق ٴۇشىن قىزمەت ىستەۋ سىندى شىن ٴمانىن تەرەڭدەي كورسەتىپ بەردى.

  ”ٴاردايىم قام جەپ تۇرۋ“ كۇيىن ساقتاپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ حاۋىپسىزدىك سەزىمىن ۇزدىكسىز كۇشەيتتى

”پارتياعا ادال بولۋ، ٴتارتىپتى قاتايتۋ، وت پەن سۋدان تايىنباۋ، شىن پەيىلمەن حالىق ٴۇشىن قىزمەت ىستەۋ“، بۇل بۇكىل ەلدەگى 220 مىڭنان استام ٴورت ٴسوندىرۋشىنىڭ جۇرەگىندە باستان ـ اياق اينىمايتىن ايبىندى سەرتى.

2018 ـ جىلى 11 ـ ايدىڭ 9 ـ كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ حالىق سارايىندا مەملەكەتتىڭ ٴورت ٴسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ امبەباپ قۇتقارۋ ـ كومەكتەسۋ قوسىنىنا تۋ تاپسىردى ٴارى ٴتالىم بەرىپ، وسى قوسىنعا قوسىن قۇرۋدىڭ، قوسىندى باسقارۋدىڭ ٴتۇبىرلى باعدارناماسىن ورناتىپ، قوسىندى قۇدىرەتتەندىرۋدىڭ، قوسىندى گۇلدەندىرۋدىڭ نىسانا باعدارىن ايقىن كورسەتتى.

اۋىر اپاتتان، اۋىر قاتەردەن ساقتانۋ سىندى ارقاۋدى باستان ـ اياق مىقتاپ شيراتىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ ٴومىرى مەن مال ـ مۇلكىنىڭ حاۋىپسىزدىگىن بار كۇشپەن قامتاماسىز ەتۋ باتىلدىقپەن شايقاس جاسايتىن قوسىندى قاجەت ەتىپ قانا قويماي، جاڭا ٴداۋىردىڭ جاڭا ەرەكشەلىگىنە، جاڭا بەتالىسىنا ۇيلەسىپ، شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋدى باسقارۋ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرۋدى ٴتىپتى دە قاجەت ەتەدى.

2018 ـ جىلى 4 ـ ايدىڭ 16 ـ كۇنى، بەيجيڭ قالاسى شيچىڭ رايونى گۋاڭ ـ انمىن وڭتۇستىك كوشەسى 70 ـ نومىردە 11 تاراۋ مەن ورىننىڭ 13 ٴتۇرلى قاتىستى فۋنكتسياسىن بىرىكتىرگەن جانە بىرلىككە كەلتىرگەن جاڭا تاراۋ _ شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋدى باسقارۋ مينيسترلىگى رەسمي ماڭدايشالىق اسىپ قۇرىلدى. الەۋمەتتىك حاۋىپسىزدىكتى باسقارۋ ۇلگىسىنىڭ ىستەن بۇرىن ساقتانۋعا قاراي بۇرىلىس جاساۋىن ىلگەرىلەتتى، كوپ جىلدىق رەفورما شارالارى ۇزدىكسىز اتقارىلىپ، كەمەلدەنىپ، شىرعالاڭعا، اپاتقا شۇعىل توتەپ بەرۋدى باسقارۋ جۇلگەسى جاپپاي جاڭالاندى.

مەملەكەتتىك كەڭەس ٴوندىرىس حاۋىپسىزدىگى كوميتەتىنە مۇشە ورىنداردىڭ جىلدىق ٴوندىرىس حاۋىپسىزدىگى قىزمەتى باعالاندى، جاراتىلىستىق اپاتتاردان ساقتانۋ جانە ونى تىزگىندەۋ قىزمەتى بويىنشا مينيسترلىكتەر ارا بىرىككەن ٴماجىلىس ٴتۇزىمى ورناتىلدى، بۇكىل ەل بويىنشا ولكە دارەجەلى ٴورت ٴسوندىرۋ، ورتتەن ساقتانۋ بويىنشا قۇتقارۋ ـ كومەك بەرۋ مەكەمەلەرى ٴبىر تۇتاس قۇرىلدى... شۇعىل جاعدايعا توتەپ بەرۋدى باسقارۋ جۇيەسى مەن قابىلەتىن وسىزامانداندىرۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، ٴوندىرىس حاۋىپسىزدىگى دەڭگەيىن نىق قاداممەن جوعارىلاتىپ، اپاتتان ساقتانۋ، اپات زيانىن ازايتۋ، اپاتتان قۇتقارۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ىستەپ، اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيلى تىنىش جۇڭگو قۇرۋعا جانە جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۇدىرەتتى ەل قۇرۋعا مىعىم حاۋىپسىزدىك قامتاماسىزدىعىن ازىرلەدى.

الەۋمەتتىك حاۋىپسىزدىك جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋدە ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگى تومەنگى شەگىن قاتاڭ ساقتاۋ قاجەت. ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگى جاعىندا بۇقاراعا قاناعاتتاندىرارلىقتاي جاۋاپ بەرۋ ـ بەرە الماۋ پارتيامىزدىڭ بيلىك جۇرگىزۋ قابىلەتى جونىنەن كەلەلى سىن سانالادى.

حالىق بۇقاراسىنىڭ ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ٴۇشىن، ەلىمىزدىڭ ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىنە ٴمان بەرۋ دەڭگەيىنىڭ جوعارى بولۋى، زاڭمەن باسقارۋ قۇرىلىسىنىڭ جەدەل بولۋى، ساياسات ـ شارالارىنىڭ قاتاڭ بولۋى، رەفورما سەرپىنىنىڭ زور بولۋى بۇرىن بولىپ كورمەگەن _

”13 ـ بەسجىلدىق“ جوبا ۇسىنىسىندا ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگى ستراتەگياسىن اتقارىپ، قاتاڭ دا جوعارى ٴونىمدى، قوعام بىرگە باسقاراتىن ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىن باسقارۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ الاڭسىز تاماقتانۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ العا قويىلدى. وسىعان بايلانىستى ”ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگى“ مەملەكەت ستراتەگياسى دەڭگەيىنە كوتەرىلىپ، جوبالانىپ، باسقارىلدى؛

پارتيا 20 ـ قۇرىلتايى بايانداماسىندا ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگى قىزمەتى ”مەملەكەتتىڭ حاۋىپسىزدىك جۇيەسى مەن قابىلەتىن وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى مەن قوعام ورنىقتىلىعىن باتىل قورعاۋ“ بولىمىنە ەنگىزىلىپ، ارناۋلى ورنالاستىرۋ جاسالدى؛

2023 ـ جىلى 2 ـ ايدا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى، مەملەكەتتىك كەڭەس «ساپادا قۋاتتى ەل قۇرىلىسى باعدارناماسىن» باسىپ تاراتىپ، ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگى ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارۋدى ورتاعا قويىپ، ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىندە الاڭسىز بولۋ ينجەنەرياسىن ىلگەرىلەتتى...

تاياۋداعى جىلداردان بەرى، ەلىمىزدىڭ ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگى جاعدايى جالپى جاقتان ورنىقتىلىق بارىسىندا جاقسارۋ اۋقىمىن ساقتاپ، مول ازىق ـ تۇلىكتەر حاۋىپسىزدىگىن باعالاۋ سيپاتتى ۇلگى الىپ تەكسەرۋدە تولىمدىلىق سالىستىرماسى %98تەن جوعارى بولدى، ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىنىڭ مەملەكەتتىك ولشەمى 1500 تۇردەن استى، ەگىس دارىلەرى، مال دارىلەرى قالدىعى ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىنىڭ مەملەكەتتىك ولشەمىنىڭ جالپى سانى 13 مىڭ تۇردەن استى... ازىق ـ تۇلىك كاسىپ سالاسى اقاۋسىز، تارتىپپەن دامىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ ازىق ـ تۇلىك حاۋىپسىزدىگىنە سەنىمى ۇزدىكسىز ارتتى.

مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى _ ۇلتتىڭ گۇلدەنۋىنىڭ نەگىزى، قوعام ورنىقتىلىعى _ مەملەكەتتىڭ گۇلدەنىپ ـ كوركەيۋىنىڭ العى شارتى، نەگىزگى ساتىنى باسقارۋ مۇنداعى شەشۋشى بۋىن. باس شۋجي شي جينپيڭ: ”پارتيا قىزمەتىنىڭ ەڭ بەرىك كۇش تىرەگى نەگىزگى ساتىدا، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋداعى جانە حالىق تۇرمىسىنداعى ەڭ كورنەكتى قايشىلىق پەن ماسەلە دە نەگىزگى ساتىدا، ٴسوز جوق، نەگىزگى ساتىنى يگەرۋدى، نەگىز قالاۋدى ۇزاق ۋاقىتتىق جوبا جانە نەگىزدى بەكەمدەۋ شاراسى ەتىپ، تيتتەي دە بوساڭسىتپاۋ كەرەك“ دەپ اتاپ كورسەتتى.

نازاردى بۇقارانىڭ ٴۇيىنىڭ جانىنداعى ىستەردى ويداعىداي ىستەپ، تياناقتاندىرۋدى يگەرۋدىڭ ”ەڭ سوڭعى ٴبىر كيلومەترىن“ اشۋعا شوعىرلاندىرۋدان پارتيا قۇرىلىسى ارقىلى بۇقارالىق قۇرىلىسقا باستاماشىلدىق ەتىپ، قوعامدىق كۇشتەردىڭ نەگىزگى ساتىنى باسقارۋعا كەڭ كولەمدە ات سالىسۋىن ىلگەرىلەتۋگە دەيىن؛ قوعامدىق قايشىلىقتاردان، داۋ ـ شارلاردان كوپ نەگىزدى ساقتانۋ، جاراستىرۋ، شەشۋ كەشەندى مەحانيزمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرۋدەن نەگىزگى ساتى زاڭ شىعارۋ بايلانىس تۇيىندەرىنىڭ رولىن ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋگە دەيىن، حالىق بۇقاراسىنىڭ ويلاعانىن، ارمان ـ تىلەگىن، مۇڭ ـ مۇقتاجىن، اسىققانىن زاڭنىڭ تۇزىمدىك جوباسىندا ايگىلەدى...

ەلىمىز پارتيا ۇيىمىنىڭ باسشىلىعىنداعى ٴوزىن ـ ٴوزى باسقارۋ، زاڭمەن باسقارۋ، مورالمەن باسقارۋ، اقىل ـ پاراساتپەن باسقارۋ توعىسقان قالا مەن اۋىلدىڭ نەگىزگى ساتىسىن باسقارۋ جۇيەسىن ۇزدىكسىز اقاۋسىزداندىرىپ، حاۋىپسىز ساياسي ورتانى، ورنىقتى قوعامدىق ورتانى، ادىلەتتى زاڭمەن باسقارۋ ورتاسىن، ساپالى قىزمەت وتەۋ ورتاسىن قالىپتاستىرىپ، قوعامدىق باسقارۋ ۇلگىسىنىڭ ”قوعامدىق باسقارۋدان“ ”قوعامدىق جونگە سالۋعا“ ويىسۋى سىندى كەلەلى سەرپىلىستى جانە جاڭالىق اشۋدى ىلگەرىلەتتى.

قالىڭ حالىقتىڭ ٴتۇبىرلى مۇددەسىن قاشاندا كوكەيدە ساقتاپ، حالىق تۇرمىسىنىڭ قۇت ـ ىرىسىن بۇلجىماي ارتتىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا قاجەتىن قاناعاتتاندىرۋمەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، حالىقتى بارىنەن جوعارى قويۋ ۇستانىمىن 100 جىلدىق ٴىرى پارتيانىڭ جاندى امالياتىنا ۇزدىكسىز اينالدىرىپ، رەفورما جاساۋدىڭ، دامۋدىڭ تاماشا جاڭا تاراۋىن ۇزدىكسىز جازدى.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 ـ ايدىڭ 29 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)