□رەداكتور ەسكەرتپەسى

بيىل كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋدى، كەڭەيتۋدى اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋمەن ٴونىمدى ۇشتاستىرۋ وتپەلى كەزەڭىنىڭ 4 ـ جىلى، كاسىپ سالاسى ارقىلى كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋدى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعان بۇقارانىڭ كىرىسىن ۇزدىكسىز ورنىقتى ارتتىرۋدى جەبەۋ وتپەلى كەزەڭنىڭ ساپاسىنا سايادى، اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ ساپاسىنا سايادى.

سوندىقتان اۆتونوميالى رايون وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسىن دامىتۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، قازىنا، فينانس، تەحنيكا سياقتى شارالار ارقىلى دامۋ شارت ـ جاعدايى بار، دامۋ تىلەگى بار كەدەيلىكتەن ارىلعاندار مەن قاداعالاناتىن وبيەكتىلەردى وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسى نىساندارىن اتقارۋعا بەلسەنە جەتەكتەپ، ٴبىر وتباسىنا كومەك قاراجات بەرىلسە، سول وتباسىندا ونىمدىلىك كورىنۋ، سول ارقىلى ٴبىر اۋماقتى جەتەكتەۋ ونىمدىلىگىنە قول جەتكىزۋدى العا قويدى.

انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتى بۇگىننەن باستاپ ”وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسىنا نازار“ جەلىلەس حابارىن جاريالاپ، كەدەيلىكتەن ارىلعان بۇقارانىڭ وتباسىندا تۋىلعان جاندى حيكايالار ارقىلى وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلعان بۇقارانىڭ كىرىسىن ارتتىرۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋ جاعىندا ساۋلەلەندىرگەن بەلسەندى رولىن كورسەتەدى.

　　□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ليۋ ي

”قازىر سىرتقا شىعىپ مال جايۋ تەك قويدىڭ دەنەسىنىڭ شىمىر بولۋى ٴۇشىن، باعىمشىلىق كاسىبىن دامىتۋدى اۋلادا ـ اق ورىنداۋعا بولادى“. 7 ـ ايدىڭ 2 ـ كۇنى لوپ اۋدانى اڭگيا قالاشىعى پىلەڭارىق قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ٴدولاتنياز ٴماتروزى تاياۋدا سىرتقا شىعىپ مالدارىن جايىپ بولىپ ۇيىنە قايتىپ كەلدى، ٴبىر ٴتۇرلى باياندى باقىت سىرتتان شارشاپ كەلگەن ونى دەرەۋ جەڭىلدەتكەندەي بولدى.

ٴدولاتنيازدىڭ كەدەيلىكتەن ارىلعاننان كەيىنگى تۇرمىسى بۇرىنعىمەن مۇلدە ۇقسامايدى. ونىڭ اۋلاسى تازا دا رەتتى، جيناقى ەكەن. اۋلا تۇرمىس اۋماعى، باعىمشىلىق اۋماعى سياقتى اۋماقتارعا ٴبولىنىپ، ٴوندىرىس پەن تۇرمىسقا تەڭ ٴمان بەرىلگەن، وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسىن قولداۋ نىسانىنا سۇيەنىپ، تاعى ولشەمدەنگەن باعىمشىلىق قوراسى، جەم ـ ٴشوپ ۇراسى سياقتىلاردى سالىپتى.

وسى قۇرىلعىلار بولعاننان كەيىن، ٴدولاتنياز وتباسى 96 قوي، 50 تاۋىق باقتى، عىلمي بورداقىلاۋ باعىمشىلىعى ونىڭ وتباسىنىڭ جىلدىق كىرىسىن 150 مىڭ يۋانعا تاياتتى.

بۇگىنگى كۇندە ٴبىر اۋلا ٴدولاتنياز وتباسىنىڭ تۇرمىس كەشىرەتىن جەرى عانا ەمەس، ونان دا ماڭىزدىسى، ٴبىر ٴۇيلى جاننىڭ ەرەكشەلىككە يە كاسىپپەن شۇعىلداناتىن، كىرىستى ارتتىرىپ باييتىن نەگىزى بولىپ وتىر. وسى اۋلا بولعاندىقتان، ٴبىر ٴۇيلى جان بۇكىل وتباسىنىڭ كىرىستى ورنىقتى ارتتىرۋىنا تىرەك بولعان باعىمشىلىق كاسىبىن ٴوز قولىندا مىقتاپ ۇستاپ، كەدەيلىكتەن مۇلدە ارىلدى.

كەدەيلىكتەن ارىلعان بۇقارا كىرىسىن ۇزدىكسىز، ورنىقتى ارتتىرۋدا تەك ٴبىر اۋلاعا عانا سۇيەنسە بولمايدى. ٴدولاتنياز وتباسىنىڭ اۋلاسى ٴوز رولىن ساۋلەلەندىرۋدە وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسى ارقىلى قولداۋ كورسەتۋ نىسانىنىڭ رولى زور بولدى.

بيىل شينجياڭ وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسىن زور كۇشپەن دامىتىپ، دامۋ شارت ـ جاعدايى، دامۋ تىلەگى بار كەدەيلىكتەن ارىلعاندار مەن قاداعالاۋ وبيەكتىلەرىن وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسى نىسانىن اتقارۋعا بەلسەنە جەتەكتەپ، ەرەكشەلىككە يە كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا شابىتتاندىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعانداردىڭ ىشكى قوزعاۋشى كۇشىن قاۋلاتىپ، كىرىستى ارتتىرىپ، بايۋىن جۇزەگە اسىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋدى، كەڭەيتۋدى اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋمەن ٴونىمدى ۇشتاستىردى.

وسى ساياساتتىڭ جەبەۋىندە، حوتان ايماعى كاسىپ سالاسى ساياساتىن ۇزدىكسىز اقاۋسىزداندىرىپ، كەمەلدەندىرىپ، سيلىق، كومەك قاراجات بەرۋ ولشەمى مەن ٴتارتىبىن ايقىنداپ، وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسى نىسان ٴتىزىمىن ورناتىپ، تۇرلەر بويىنشا دالمە ـ ٴدال كومەك قاراجات بەرۋدى اتقارىپ، الدىمەن ىستەپ سوڭىنان كومەك قاراجات بەرۋدى، كوپ ىستەگەندەرگە كوپ كومەك قاراجات بەرۋدى، جاقسى ىستەگەننەن كەيىن تاعى كومەك قاراجات بەرۋدى قولداپ، شارۋالاردىڭ كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ قۇن تىزبەگىمەن ىشكەرىلەي توعىسۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، ٴبىر وتباسىنا كومەك قاراجات بەرىلسە، سول وتباسىندا ونىمدىلىك كورىنۋ، سول ارقىلى ٴبىر اۋماقتى جەتەكتەۋ ونىمدىلىگىنە شىنايى قول جەتكىزدى.

”مەن وتباسىلارىنا جەتكىزۋ نىساننىڭ 10 ٴتۇرى بويىنشا كومەك قاراجاتقا ٴوتىنىش بەردىم، جالپى سوماسى 19 مىڭ 557 يۋان“، ـ دەدى ٴدولاتنياز، ـ ەنەلىك مال ساتىپ الۋ جانە ٴوسىرۋ كومەك قاراجاتى قوسىلاتىن قارجىنى تىكەلەي ازايتتى، جەم ـ ٴشوپ كومەك قاراجاتى كەيىنگى باعۋدىڭ وزىندىك قۇنىن تومەندەتەدى. مال شارۋاشىلىعىنداعى قىرۋار دايراق اشىتىلىپ شىرىگەننەن كەيىن اۋلا تىڭايتقىشى ەتىلىپ، جازدا تىڭايتقىش ٴۇيۋ ەگىس داقىلدارىنىڭ وسۋىنە سەپتىگىن تيگىزدى، ساياساتتىڭ شابىتتاندىرۋىندا، جەتەكتەۋىندە، بۇكىل وتباسىمىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىق ٴوندىرىس ونىمدىلىگى مەن ورەسى بارعان سايىن جوعارىلادى.

ٴدولاتنياز وتباسى جونىنەن العاندا، وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسى مەن بۇرىنعى كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋ ساياساتىن سالىستىرعاندا، ەڭ زور وزگەرىس _ ساياساتتى اتقارۋداعى نىسانانىڭ جالاڭ قولداۋدان قولداۋ مەن جەتەكتەۋگە تەڭ ٴمان بەرۋگە قاراي وزگەرگەندىگى، قولداۋ ٴتاسىلىنىڭ كومەك قاراجات بەرۋدەن كومەك قاراجاتتىڭ ورنىنا سيلىق بەرۋگە وزگەرگەندىگى بولدى. ٴبىر قىدىرۋ تىعىز بايلانىسقان شارالار شارۋا وتباسىلارىنىڭ كاسىپ سالاسىن دامىتۋ بەلسەندىلىگى مەن ىرىقتىلىعىن شىنايى جۇمىلدىرىپ، كوپشىلىكتىڭ ٴىس تىندىرىپ، شارۋاشىلىق قۇرۋىن قامتاماسىزداندىرۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، شارۋالاردىڭ كىرىسىن ۇزدىكسىز ورنىقتى ارتتىرۋدى جەبەدى.

”الدىمەن ٴوزىمىز تولدەتىپ ٴوزىمىز وسىرەتىن ساۋلىق قويلاردى الىپ قالىپ ٴوندىرىستى ۇلعايتامىز، قالعان قويلاردى ساتىپ جىبەرۋدى ويلاۋدامىن“. ٴدولاتنياز بىلاي دەدى: وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسى ساياساتى بويىنشا ٴوزى تولدەتىپ ٴوزى وسىرەتىن ساۋلىق قويلاردىڭ ٴاربىرى ٴۇشىن 300 يۋان كومەك قاراجات بەرىلەدى، قوشقارلار ٴۇشىن بۇل كومەك قاراجات بەرىلمەيدى، بورلاعاننان كەيىن ساتۋعا بولادى، باعىمشى وتباسىلارى بازار جاعدايىنا قاراي ساياساتپەن ۇشتاستىرا وتىرىپ، قالاي باعۋدى ـ ساتۋدى وزدەرى بەلگىلەسە بولادى.

شارۋالاردى ەرەكشەلىككە يە كاسىپ سالاسىمەن ۇزاق ۋاقىت شۇعىلدانىپ كىرىستەرىن ارتتىرۋدى جۇزەگە اسىرۋعا ىنتالاندىرۋ ٴۇشىن، وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسى ساياساتى كومەك قاراجات شارتىن ەگجەي ـ تەگجەيلىلەندىرىپ، شارتقا تولعاندارىنا اۋىل، قالاشىق نەمەسە اۋدان دارەجەلى قاتىستى تاراۋلار تەكسەرىپ انىقتاعاننان كەيىن، كومەك قاراجات قارجىسىن تاراتىپ، قولداۋدىڭ ونىمدىلىگى مەن دالمە ـ دالدىگىن جوعارىلاتتى.

”قولداۋ نىسانى 5 ۇلكەن سالانىڭ 22 قوسالقى نىسانىن قامتيدى“. اڭگيا قالاشىقتىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، اۋىل ـ قىستاق ەكونوميكاسىن دامىتۋ كەڭسەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ۋاڭ جىچيۋ بىلاي دەپ تانىستىردى: مال، قۇس باعىمشىلىعى سالاسىنان سىرت، جەرگىلىكتى ورىن تاعى جەمىس ورمانى شارۋاشىلىعى، ەگىمشىلىك، جۇمىستاندىرۋ، شارۋاشىلىق قۇرۋ سياقتى جاقتاردا كەمەلدى قولداۋ ساياساتىن بەلگىلەدى، كەدەيلىكتەن ارىلعان بۇقارانىڭ ٴوزىنىڭ دامۋ قاجەتىنە قاراي قاتىستى كومەك قاراجاتىنا ٴوتىنىش بەرۋىنە بولادى، كوپشىلىكتى كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا بەلسەنە قاتىسۋعا، دامۋدىڭ پايداسىن بولىسۋگە ىنتالاندىرامىز.

بيىل اڭگيا قالاشىعىنىڭ ەرەكشەلىككە يە باعىمشىلىعىنىڭ دامۋ تەبىنى ادامدى قۋانتادى. بۇكىل قالاشىق اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋ بويىنشا وتباسىلارىنا دەيىنگى كاسىپ سالاسى نىسانىن بەلسەنە تياناقتاندىرىپ، كومەك قاراجاتتىڭ ورنىنا سيلىق بەرۋ ساياساتى بويىنشا 9 ميلليون 700 يۋاننان استام قارجى تاراتتى، تەكسەرىپ وتكىزىپ الدى، مال، قۇس باعىمشىلىعى كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن ۇيلەسىمدى جوسپارلاۋ ارقىلى ”باستاماشى كاسىپورىن جەتەكتەۋ + شارۋا وتباسىلارى بەلسەنە قاتىناسۋ“ سىندى تاماشا جاعدايدى جۇزەگە اسىردى، بۇكىل قالاشىق بويىنشا قورادا بار مال 142 مىڭ 800گە جەتىپ، ٴبىرسىپىرا شارۋا وتباسى ەرەكشەلىككە يە باعىمشىلىق ارقىلى ٴونىمدى ارتتىرۋدى، كىرىستى ارتتىرۋدى جۇزەگە اسىردى.

”وتباسىلارىنا جەتكىزۋ كاسىپ سالاسى نىسانىنىڭ قولداۋىندا، مەنىڭ وتباسى باعىمشىلىعىم بارعان سايىن ارنايىلانا ٴتۇستى“. ٴدولاتنياز بىلاي دەدى: مەن ٴتىپتى دە كوپ وزىق باعىمشىلىق تەحنيكاسىن ۇيرەنىپ، باعىمشىلىق كولەمىن بىرتىندەپ ۇلعايتىپ، وتباسىمداعىلاردى ۇزدىكسىز كىرىستى ارتتىرىپ، بايۋعا باستايمىن.