شەتەل وزمەديا تۋىندى جاراتۋشىلارى:
تەڭىزدەن ەڭ شالعاي جەردە ”تەڭىزگە“ جولىقتىق
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى جاڭ شياۋمي
10 ـ ايدىڭ 25 ـ كۇنى ”جۇڭگو ۋادەسى · شينجياڭدا كەزدەسۋ“ 2024 ـ جىلعى حالىقارالىق مەديا تىلشىلىك قيمىلى باعراش اۋدانىنا بارىپ، شينجياڭ سىندى ”تەڭىزدەن ەڭ شالعاي جەردە ”تەڭىزگە“ جولىقتى.
باعراش كولىنىڭ بايىرعى اتى ”باتىس تەڭىز“، ەلىمىزدەگى ەڭ ۇلكەن ىشكى قۇرلىقتىق تۇششى كول سانالادى. ارالىق اۆتوكولىك داحىكوۋ كورىنىس وڭىرىندەگى كول بويىندا توقتاعاندا، كولەمدى التىنداي سارى قامىس كولدى اينالا ٴوسىپ، مۇنارلانعان ايدىندى كول سۋى، التىنداي سارى قايراڭ، ۇشىپ ـ قونعان سۋ قۇستارى بىردەن كوزگە ٴتۇستى... شەتەل وزمەديا تۋىندى جاراتۋشىلارى تاڭىرقاعاندارىن جاسىرا المادى.
كول بويىندا ساۋداگەرلەر سۋ قۇستارىنا بەرۋگە ساتىپ تۇرعان نان كوپشىلىكتى قىزىقتىردى. ”شينجياڭنىڭ سۋ قۇستارى دا ناندى ۇناتىپ جەيتىنىن ويلاماعان ەكەنبىز“. پاكيستاندىق وزمەديا تۋىندى جاراتۋشىسى حاسان ٴبىر ۋىس ۇگىتىلگەن ناندى الاقانىنا سالىپ سۋ بويىندا سۋ قۇستارىنىڭ كەلىپ جەۋىن كۇتتى. ”سۋدىڭ تۇنىقتىعىنان ٴتۇبى كورىنەدى، سونشا كوپ وسىمدىك جانە سۋ قۇستارى بار ەكەن، بۇل ارانىڭ ەكولوگيالىق ورتاسى توتەنشە جاقسى ەكەن. جەرگىلىكتى ورىننىڭ ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋمەن بىرگە ساياحاتتى دا دامىتىپ، اناعۇرلىم كوپ ساياحاتشىنى وسى اراعا كەلۋگە باۋراعانىن كورۋگە بولادى“، ـ دەدى حاسان.
جاراتىلىستىق كورىنىس پەن گۋمانيتارلىق كورىنىستى ٴبىر تۇلعالاندىرعان، جالپى ۇزىندىعى 239.2 كيلومەتر كەلەتىن باعراش كولىن اينالعان تاس جولدا بيىل 9 ـ ايدىڭ ورتا شەنىندە كولىك قاتىنادى، شەتەل وزمەديا تۋىندى جاراتۋشىلارى وسى قىزعىندى ساياحات لەنياسىن دا تاماشالادى.
باعراش كولى تاس جولىنىڭ باعراش اۋدانى شەكاراسى ىشىندەگى بولىگى قۇمدى، ٴشول دالانى، سورتاڭ جەردى جانە سازدىقتى كەسىپ وتەدى، باعراش كولى شامگۇل دۇنيەسى، باعراش كولى بايلۋجوۋ سياقتى كوپتەگەن كورىنىس ٴوڭىرى، كورىنىس تۇيىندەرى ٴبىر ـ بىرىمەن تۇتاسىپ، كورىكتى ساياحات لەنياسىن قالىپتاستىرعان. ٴارقايسى كورىنىس تۇيىندەرىن ەكسكۋرسيالاعاندا، جولىققان كوپتەگەن ساياحات ۇيىرمەلەرى مەن ٴوز كولىگىمەن جۇرگەن ساياحاتشىلار شەتەل وزمەديا تۋىندى جاراتۋشىلارىنا شينجياڭنىڭ ساياحات قىزۋ ورلەۋىن سەزىندىردى.
بايلۋجوۋ كورىنىس تۇيىنىندە بەلگيالىق وزمەديا تۋىندى جاراتۋشىسى ميت ديركس سۋ بويىنداعى ورىندىقتا جاتىپ، كۇنگە قىزدىرىنىپ، سامالداپ، قام ـ قايعىسىز شاقتاردان ٴلازاتتاندى. ”سۋدىڭ سىڭعىرى ادامدى ەلىتەدى، بۇل ارا ايرىقشا كوركەم ەكەن. سۋ بەتى ايدىندى، ۇلى تابيعات الدىندا ادامزاتتىڭ توتەنشە ماردىمسىز ەكەنىن سەزىندىرەدى“. كەلۋدەن بۇرىن ول شينجياڭدا قۇم، جايلاۋ، تاۋ بارلىعىن بىلەتىن، الايدا بۇل ارادا وسىنشاما ۇلكەن، وسىنشاما كوركەم كول، تاعى ساياحات قايىعى، كورىنىس تاماشالايتىن ۆەلوسيپەد سياقتى مول ساياحات، كوڭىل اشۋ قۇرىلعىلارى دا بارىن ويلاماعان ەدى.
ساياحاتشىلاردىڭ كولىك توقتاتىپ سەيىلدەۋىنە جانە دەم الۋىنا قولايلى بولۋ ٴۇشىن جەرگىلىكتى ورىن بايلۋجوۋ سياقتى كورىنىس وڭىرلەرىندە، كورىنىس تۇيىندەرىندە كورىنىس تاماشالاۋ تەكشەسىن، كولىك توقتاتۋ ٴتۇيىنىن جاڭادان كوبەيتىپ، ساياحات دارەتحاناسىن كوبەيتىپ سالدى.
باعراش اۋدانىندا قىرۋار كوركەم كورىنىس بار بولىپ قانا قويماي، تاعى مول گۋمانيتارلىق كوركەمونەر دە بار. مۇندا ”موڭعۇل ۇلتى كيىم ـ كەشەكتەرى“، ”موڭعۇل ۇلتى كەستەشىلىگى“ سياقتى 4 ٴتۇر مەملەكەت دارەجەلى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارى تىزىمىنە ەنگىزىلىپ، تاعى 11 ٴتۇر اۆتونوميالى رايون دارەجەلى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارى ۋاكىلدىك سيپاتتى نىسانىنا ەنگىزىلگەن. شينجياڭ باعراش موڭعۇل ۇلتى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراسىن جالعاستىرۋ، قورعاۋ ورتالىعىندا كوپشىلىك تاعى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراسى ٴان ـ ٴبيى، ۇلت كيىم ـ كەشەگى سياقتىلاردى تاماشالادى جانە ٴتۇسىنىپ ٴبىلدى.
بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراسى ”ورتەكە“ ويىنى شەتەل وزمەديا تۋىندى جاراتۋشىلارىنىڭ كوز اياسىن كەڭەيتىپ، بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراسىن جالعاستىرۋشىنىڭ ٴبىر جاعىنان كۇي شەرتىپ، ٴبىر جاعىنان اعاشتان ويىلعان ورتەكەنى مۋزيكامەن ىلەستىرە بيلەتكەنىنە ٴبارى توتەنشە قايران قالدى. بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراسىن جالعاستىرۋشىنىڭ قولىنداعى كەستەلەردى كورگەندە، كوپشىلىك جابال ”اقشا قاپشىعى“، ”ويىنشىق“ دەپ جورامالدادى، ٴاسىلى ول اسحانادا ۇنەمى ىستەتىلەتىن جىلۋ وتكىزبەيتىن تۇپتىك بولاتىن. ميت بىلاي دەدى: ”ولار كەستەشىلىك قولونەرىن كيىم ـ كەشەككە، جاستىققا، ينە ـ ٴجىپ سالاتىن قاپشىققا پايدالانىپتى، جىلۋ وتكىزبەيتىن تۇپتىك تە سونشاما ادەمى ەكەن، بۇل اراداعى ادامداردىڭ تۇرمىستى قىزۋ سۇيەتىندىگىن سەزىنۋگە بولادى، ولاردىڭ تۇرمىسى ٴساندى، باقىتتى ەكەن“.
باعراش اۋداندىق مادەنيەت، دەنە تاربيە، راديو، تەلەۆيزيا جانە ساياحات مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى ۋاڭ يۋەرۇڭ بىلاي دەدى: ” ’بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراسى + ساياحات‘، ’بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراسى + كونسەرت‘ سياقتى ۇلگىلەر ارقىلى مادەنيەت پەن ساياحاتتى تەرەڭ توعىستىرىپ، اناعۇرلىم كوپ ادامنىڭ باعراش اۋدانىنا كەلىپ تاماشالاۋىنا، ساياحاتتاۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، كوركەم كورىنىستى تاماشالاۋمەن بىرگە مول حالىقتىق سالت ـ سانانى دا سەزىنۋىن ٴۇمىت ەتەمىز.