يالقۇن قازى

شينجياڭ گازەتىمەن اڭگىمەمدى باستاۋدان ىلگەرى، الدىمەن اكەم قازى امەت پەن شينجياڭ گازەتىنىڭ تەرەڭ دە قويۋ قاتىناسىن اڭگىمەلەپ وتپەكشىمىن.

وتكەن عاسىردىڭ 60 ـ جىلدارىندا اكەم «شينجياڭ گازەتىندە» اسەمونەر تۋىندىلارىن جاريالاي باستادى، بۇل ونىڭ سول كەزدە تۋىندىسىن جاريالايتىن بىردەن ـ ٴبىر ورنى ەدى. ٴار جولى مەملەكەت مەرەكەسى سياقتى ماڭىزدى مەرەكەلەردە اكەم حابارلاردى وقىپ بولعاننان كەيىن، ٴۇيدىڭ ٴالسىز شىراق نۇرىندا تۇنىمەن اقپارات قىستىرما سۋرەتتەرىن سىزاتىن. سول كەزدە ونىڭ وقىتۋ مىندەتى اۋىر، جانىنان تابىلاتىن قاتىستى ماتەريالدار وتە از بولسا دا، ٴبىراق ول بۇرىنعىسىنداي ٴوزىنىڭ بايقاۋعا شەبەر جانارىمەن جانە ەپتى قولىمەن قاعاز بەتىنە اسەم جولاقتارمەن شينجياڭنىڭ تاۋ ـ وزەندەرىن جانە تۇلعالارىن سىزىپ شىعاتىن، سۋرەتتەر قاراپايىم دا اسەرلى ەدى. كەيىن اكەمنىڭ تۋىندىلارى «شينجياڭ گازەتىنىڭ» ادەبيەت ـ كوركەمونەر بەتىندە شوعىرلى جاريالانا باستادى، وندا اكەمنىڭ ىستىق ىقىلاسپەن كوركەمونەرگە بەرىلگەن عۇمىرى ەستەلىككە الىندى.

ال مەنىڭ شينجياڭ گازەتىمەن قاتىناسىمدى ”قوس باعىتتا ۇمتىلۋ“ دەسەك تە بولادى، مەن ونىڭ ادال وقىرمانىمىن ٴارى باستان ـ اياق ونىڭ نازارىن اۋدارىپ كەلگەن كوركەمونەر قىزمەتكەرىمىن.

مەنىڭ شينجياڭ گازەتىمەن تۇڭعىش كەزدەسكەن كەزىم وتكەن عاسىردىڭ 70 ـ جىلدارىنىڭ سوڭى بولاتىن، ول كەزدە مەن ارمياعا قاتىناسىپ اسكەري بولىمدە بولاتىنمىن، گازەت ـ جۋرنال سورەسىندەگى «شينجياڭ گازەتى» سول كەزدەگى نەگىزگى باسىلىم بولاتىن، ٴار جولى گازەتتىڭ جاڭا سانى جەتىپ كەلگەندە، مەن دەرەۋ الىپ وقيتىنمىن، 1 ـ بەتىنەن ەڭ سوڭعى بەتىنە دەيىن ٴبىر ٴارىبىن دە قالدىرماي، ۇڭىلە وقيتىنمىن، سودان باستاپ قويۋ قاتىناس ورناتتىم. كەيىن كوپ رەت قىزمەت اۋىستىرسام دا، «شينجياڭ گازەتىن» وقۋ، ەڭ جاڭا ساياسات، نازاريا جانە قاتىستى مادەنيەت بىلىمدەرىن ۇيرەنۋ مەنىڭ باستان ـ اياق ساقتاپ كەلگەن ادەتىمە اينالدى. كەيىن انار بۇلت كليەنتى جەلىگە شىعارىلعاننان كەيىن، مەنىڭ قول تەلەفون كليەنتىنەن شينجياڭنىڭ جەرگىلىكتى اقپاراتتارىن ۇعىسۋىما قولايلىلىق جاراتىلدى.

كوپ جىلدان بەرى، شينجياڭنىڭ ٴتۇرلى مادەنيەت قيمىلدارىندا شينجياڭ گازەتى ەشقاشان قالىس قالماي، ٴتۇرلى فورماداعى اقپارات ونىمدەرىمەن ادەبيەت ـ كوركەمونەر ىستەرىنىڭ دامۋ جەتىستىكتەرىن ەستەلىككە الىپ وتىردى. اسىرەسە، شينجياڭ كوركەمونەرشىلەرىنە نازار اۋدارۋى ماعان ايرىقشا ەتەنە سەزىم بەردى. مەن سياقتى، ۇيادان جاڭا ۇشقاننان شىعارماشىلىعىم كۇننەن ـ كۇنگە پىسىپ ـ جەتىلگەنگە دەيىن مەنىڭ كوركەمونەر جولىنداعى ٴاربىر باسقان ٴىزىم نازارعا ٴىلىنىپ، ەستەلىككە الىنىپ وتىردى. تاعى «شينجياڭ گازەتىنىڭ» ”باتىس ٴوڭىر كەلبەتى“ اتىنداعى اسەمونەر بەتى نازاردى شينجياڭنىڭ اسەمونەر سالاسىنا شوعىرلاندىرىپ، تاڭداۋلى تۋىندىلاردى تاماشالاۋ ـ سارالاۋ، ايگىلى ماماندارمەن سۇحباتتاسۋ، ايگىلى تۋىندىلاردى زەرتتەۋ ـ وقۋ سياقتى ايدارلار ارقىلى سارا اسەمونەر تۋىندىلارىن ۇسىنىپ، كوركەمونەردى، مادەنيەتتى جالعاستىرىپ، اۋىس ـ كۇيىس جاساۋ تۇعىرىن ورناتىپ، كوركەمونەر جاسامپازدىعىن جەبەپ، اسەمونەرشىلەردىڭ تالانتى مەن جاسامپازدىق قۋاتىن ايگىلەپ عانا قويماي، كوپتەگەن ادامداردىڭ تاڭداۋلى اسەمونەر تۋىندىلارىن تۇسىنۋىنە جانە تاماشالاۋىنا مۇمكىندىك جاسادى ٴارى اسەمونەرشىلەردىڭ جاسامپازدىق سەزىمى مەن جاڭالىق اشۋ تانىمىن اناعۇرلىم تاسقىنداتىپ، كوركەمونەر سالاسىنىڭ ۇزدىكسىز دامۋى مەن العا باسۋىن ىلگەرىلەتتى.

زەينەتكە شىققاننان كەيىن، مەن ٴالى دە «شينجياڭ گازەتىن» ۇنەمى وقىپ كەلەمىن، گازەتتەگى قارا سيانىڭ جاعىمدى ٴيىسىن يىسكەپ، گازەتتە جاريالانعان تاماشا دا تارتىمدى سۋرەت تۋىندىلارىنا، تاڭداۋلى فوتو تۋىندىلارىنا كوز الماي قادالا قاراپ، ونداعى ٴار ۇلت حالقىنىڭ اينىتپاي بەينەلەنگەن كەلبەتىنە، شينجياڭنىڭ كوز جەتكىسىز ۇلان ـ بايتاق دالاسىنىڭ كوركەم كورىنىسىنە ٴتانتى بولامىن.

«شينجياڭ گازەتى» شىعا باستاعاندىعىنىڭ 75 جىلدىعىن قۋانا ەستىدىم، ونىڭ بارعان سايىن جاقسى بولا ٴتۇسۋىن شىن جۇرەكتەن تىلەيمىن.

(اۆتور: جۇڭگو اسەمونەرشىلەر بىرلەستىگىنىڭ مۇشەسى، مەملەكەتتىك 1 ـ دارەجەلى اسەمونەرشى)