بەيزاتتىق مادەني مۇرالاردى قورعاۋدىڭ سونى تابىسى اسقاقتاتا شىرقالدى

ليۋ بيڭ

ساۋساعىنان كۇي توگىلىپ، اقىندار اسەم اۋەنمەن ەمىرەنە جىرلادى.

توعىزتاراۋ اۋدانىنىڭ كولدەنەڭ جايلاۋىنداعى جاسىل القاپتا مادەنيەت پەن كوركەمونەردىڭ سالتاناتتى جينالىسى باياۋ شىمىلدىعىن اشتى... 7 - ايدىڭ 19 - كۇنى ىلە وبلىستىق 19 - كەزەكتى اقىندار ايتىسى مادەنيەت - ساياحات مەرەكەسى باستالدى، ٴبىرقىدىرۋ باي مازمۇندى قيمىلدار ٴار ۇلت بۇقاراسىنا قويۋ مەرەكەلىك اۋاندى جانە بەيزاتتىق مادەنيەتتىڭ ٴداستۇرلى باۋراۋ قۋاتىن سەزىندىردى.

اۆتونوميالى وبلىس قۇرىلعاندىعىنىڭ 70 جىلدىعى قارساڭىندا، وسى رەتكى مادەنيەت ”سالتاناتى“ ٴار ۇلت حالقىنىڭ مادەنيەت قاجەتىن ۇزدىكسىز قاناعاتتاندىرۋمەن بىرگە، بەيزاتتىق مۇرالاردىڭ تارتىمدىلىعىن ايگىلەدى.

جاقىنعى جىلداردان بەرى، ىلە وبلىسى بەيزاتتىق مادەني مۇرالاردى قورعاۋ، جالعاستىرۋ قىزمەتىن كۇش سالا ىلگەرىلەتىپ، جاسامپازدىقپەن تۇرلەندىرۋگە، جاسامپازدىقپەن دامىتۋعا تاباندى بولىپ، بەيزاتتىق مادەنيەتتى اشۋدى، ساۋلەلەندىرۋدى، جالعاستىرۋدى، دامىتۋدى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، ٴداستۇرلى مادەنيەت پەن وسى زامانعى تۇرمىستىڭ ۇشتاسۋ ٴتۇيىنىن قۇلشىنا قاراستىرىپ، ىلە مادەنيەتىنىڭ تانىسقىسىن ۇزدىكسىز جارقىراتتى، جالعاستىرۋ، قورعاۋ جاڭا داۋىردە بەيزاتتىق مۇرالاردىڭ جالىندى ومىرشەڭدىك كۇشىن قاۋلاتتى.

”اقىندار ايتىسى“ − قازاق حالقى اراسىندا كەڭىنەن تارالعان بايىرعى ايتىس ونەرى. 2006 - جىلى قازاق ۇلتىنىڭ اقىندار ايتىسى  تۇڭعىش توپتاعى مەملەكەت دارەجەلى ”بەيزاتتىق مادەني مۇرالار“ تىزىمدىگىنە ەنگىزىلدى.

اقىندار ايتىسى − قازاق ۇلتىنىڭ تاڭداۋلى ٴداستۇرلى مادەنيەتىنىڭ شوعىرلى ايگىلەنۋى، وسـى رەتـكى مادەنيەت - ساياحات مەرەكەسى كەزىندە وسى ٴبىر وزگەشە ونەردەن تىس، قويۋ ۇلتتىق سالت - ساناعا يە بۇقاشا تارتىس سياقتى ٴداستۇرلى سپورت جارىستارى، سونداي - اق تاماشا كەستەشىلىك جانە ٴداستۇرلى قولونەر بۇيىمدارى كورمەسى سياقتىلار ٴداستۇرلى مادەنيەتكە تىڭ ومىرشەڭدىك كۇش ۇستەپ، ٴار ۇلت بۇقاراسىنا ەرەكشەلىگى ايقىن، تارتىمدى اقىندار ايتىسى سالتاناتتى جينالىسىن سيلاپ، تۇتاس وبلىستىڭ ەكونوميكاسى مەن قوعامى جاپپاي دامىعان، حالقى تىنىش ٴومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن باقىتتى تۇرمىستى ايگىلەپ، ەكونوميكانىڭ، مادەنيەت - ساياحاتتىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جۇزەگە اسىرۋعا دەم بەردى.

ەلىمىزدىڭ بەيزاتتىق مادەني مۇرالارى ٴار ۇلت بىرگە جاراتقان ٴارى بىرگە يگىلىكتەنەتىن اقىل - پاراسات جاۋھارى. ۇلتتاردىڭ ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەۋدە، ۇلتتاردىڭ ۇيىسۋ  قۋاتىن كۇشەيتۋدە وزىندىك ەرەكشەلىككە يە. بەيزاتتىق مادەني مۇرالار تەرەڭ مادەنيەت مانىنە، ايقىن وڭىرلىك ەرەكشەلىككە جانە وزگەشە ۇلتتىق تارتىمدىلىققا ٴارى ساياحاتپەن توعىسترا دامىتۋدا تاماشا نەگىزگە يە. بەيزاتتىق مادەني مۇرالار مەن ساياحاتتى ىشكەرىلەي توعىسترا دامىتۋ  قويۋ ۇلتتىق مادەنيەتتى جانە ٴداۋىر تىنىسىن تۋىنداتىپ، مادەنيەت پەن ساياحاتتىڭ، مادەنيەت پەن ەكونوميكانىڭ ٴوزارا توعىسۋىن اناعۇرلىم ىلگەرىلەتىپ، بەيزاتتىق مادەني مۇرالاردىڭ جانە مەرەكەلىك ەكونوميكانىڭ قارىشتاپ دامىعان، تولىقسىعان كورىنىسىن ايگىلەپ، ىلەنىڭ جاندانعان ساياحاتىنىڭ قىزۋ ورلەۋگە كوتەرىلۋىنە دەم بەردى.

بەيزاتتىق مادەني مۇرالاردى قورعاۋ ۇزاق ۋاقىتتىق، جۇيەلى ينجەنەريا، تەك مادەنيەت بايلىعىن ىسكە قوسىپ، بەيزاتتىق مادەنيەتتى جانداندىرعاندا عانا، حالىقتىڭ رۋحاني مادەنيەت قاجەتىن اناعۇرلىم ويداعىداي قاناعاتتاندىرعاندا عانا، بەيزاتتىق مادەنيەتتى جاڭا داۋىردە جاڭا شۇعىلا شاشتىرۋعا بولادى. بەيزاتتىق مادەنيەتتى قورعاۋ جانە وعان مۇراگەرلىك ەتۋ نىسانى − ٴار دارەجەلى ۇكىمەتتەر مەن قاتىستى تاراۋلاردىڭ وسكەلەڭ ٴمان بەرۋىن قاجەت ەتەدى. سوڭعى جىلداردان بەرى ىلە وبلىسى بەيزاتتىق مادەني مۇرالاردى قورعاۋ جانە وعان مۇراگەرلىك ەتۋ جاعىنا بارىنشا كۇش سالىپ، قيمىل وتكىزۋ، شەبەرلىكتى جوعارىلاتۋ، سارا تۋىندىلار جاراتۋ ارقىلى بەيزاتتىق مادەنيەتتى قورعاۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، بەيزاتتىق مادەنيەتتىڭ بازا قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، مۇراگەرلەردى تاربيەلەۋدى كۇشەيتىپ، بەيزاتتىق مادەنيەتتىڭ دامۋىنا قولداۋ كورسەتتى.

بەيزاتتىق مادەنيەت قاتپارلى تاريحي ەستەمەگە جانە باي مادەنيەت مانىنە يە.  ىلە وبلىسىنىڭ  19 - كەزەكتى  اقىندار ايتىسى مادەنيەت - ساياحات مەرەكەسىنىڭ باستالۋى زور كۇشپەن قورعاۋ، جالعاستىرۋ، توعىستىرۋ، جاڭالىق اشۋ ارقىلى ىلە وبلىسىنىڭ بەيزاتتىق مادەني مۇرالارىن قورعاۋدىڭ جالىندى ومىرشەڭدىك قۋاتقا يە ەكەندىگىن، جاڭا داۋىردە كورىكتى ىلە قۇرۋدىڭ تىڭ داستانىن جازعاندىعىنىڭ بەلگىسى.