حى جۇڭيوۋ كەزدەسۋگە قاتىناستى

انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ۋاڭ شيڭرۇي 3 ـ ايدىڭ 19 ـ كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي، اۆتونوميالى رايوننىڭ ٴتوراعاسى ەركىن تۇنياز 3 ـ ايدىڭ 19 ـ كۇنى ۇرىمجىدە قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ورىنباسار مينيسترى باقايەۆپەن جانە ونىڭ ساپارلاستارىمەن كەزدەستى، جۇڭگو — قازاقستان ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ماڭىزدى ورتاق تانىمىن تياناقتاندىرۋدى، جۇڭگونىڭ شينجياڭى مەن قازاقستاننىڭ جەرگىلىكتى ورىندارى اراسىنداعى سەلبەستىكتى تىڭ دەڭگەيگە كوتەرۋدى ارقاۋ ەتىپ، ىشكەرىلەي پىكىر اۋىستىردى.

اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، بيڭتۋاننىڭ جىڭۋيى حى جۇڭيوۋ كەزدەسۋگە قاتىناستى.

ما شيڭرۇي جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق كوميتەتى جانە اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتى اتىنان باقايەۆتىڭ جانە ونىڭ ساپارلاستارىنىڭ جۇڭگو شينجياڭىنا ساپارلاي كەلگەندىگىن قارسى الدى. ول بىلاي دەدى: ٴتوراعا شي جينپيڭ مەن توقايەۆ زۇڭتۇڭنىڭ ستراتەگيالىق جەتەكشىلىگىندە، جۇڭگو — قازاقستان ماڭگىلىك جالپى بەتتىك ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناسى جىلدام دامىدى. ەكى ەلدىڭ ٴار سالاداعى سەلبەستىگىنىڭ تەز قارقىندى ارناعا تۇسۋىنە ىلەسە، جۇڭگونىڭ شينجياڭى مەن ەلدەرىڭىزدىڭ جەرگىلىكتى ورىندارى اراسىنداعى قويۋ اۋىس ـ كۇيىس پەن ناقتى ىستەر سەلبەستىگى كەڭ ورايدى قارسى الدى، قارىشتاپ دامۋ جاعدايى جارىققا شىقتى. جۇڭگونىڭ شينجياڭى مەن قازاقستان كورشىلەس، ٴوزارا تيىمدىلىك جەتكىزىپ سەلبەسۋدى تەرەڭدەتۋ تابيعي باسىمدىققا يە بولۋمەن بىرگە، مۇنان دا ماڭىزدىسى، ەكى جاق دامۋىنىڭ تابيعي تالعامى. سوڭعى جىلدارى ەكى جاق ٴار ساتىداعى بارىس ـ كەلىستى، ىقپالداستىقتى ٴجيى ورىستەتىپ، ٴار سالاداعى ٴوزارا تيىمدىلىك جەتكىزۋ سەلبەستىگىن ناقتى ىلگەرىلەتىپ، سۇبەلى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدى. جۇڭگونىڭ شينجياڭى جوعارى دەڭگەيدە ەسىك اشۋدى بەلسەنە كەڭەيتىپ، ازيا — ەۆروپا التىن ارناسىن جانە باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىن تۇلعالاۋدا، ەكى جاقتىڭ ناقتى ىستەر سەلبەستىگىنىڭ تىڭ ساتىعا قادام تاستاۋىن ىلگەرىلەتۋگە سەنىمىمىز، شارت ـ جاعدايىمىز بار. ەكى جاقتىڭ ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ماڭىزدى ورتاق تانىمىن تياناقتاندىرىپ، ٴوزارا سەنىم ارتىپ، ٴوزارا تيىمدىلىك جەتكىزۋگە، سەلبەستىك جاساپ بىرگە يگىلىككە كەنەلۋگە تاباندى بولىپ، اناعۇرلىم ورنىقتى، ولشەمدى، جوعارى ٴونىمدى سەلبەستىك مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، قازاقستان جاقتىڭ قاتىستى قالا، وبلىستارى مەن جۇڭگو شينجياڭىنىڭ قاتىستى ايماق، وبلىس، قالالارىنىڭ تىلدەسۋىن، ٴتۇيىلىسۋىن كۇشەيتىپ، شەكارا وتكەلى سياقتى ٴتۇيىندى نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، ەكى جاقتىڭ دامۋ مۇددەسىنە ساياتىن كەلەلى سەلبەستىك نىساندارىن ارقاۋ ەتە وتىرىپ كەڭەسۋدى، سايكەستىرۋدى كۇشەيتىپ، تياناقتاندىرۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، جۇڭگو (شينجياڭ، شياڭگاڭ) — قازاقستان اۋىس ـ كۇيىسىنىڭ، سەلبەستىگىنىڭ جەتىستىكتەرىن بەلسەنە كەڭەيتۋىن، جوعارىلاتۋىن ٴۇمىت ەتەمىن. ەكى جاق لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ ورنىقتىلىقتى قورعاۋ سالاسىنداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ”ٴۇش ٴتۇرلى كۇشكە“ بىرگە سوققى بەرىپ، ٴوڭىردىڭ حاۋىپسىزدىگىن، ورنىقتىلىعىن قورعاپ، ەكى جاقتىڭ دامۋى مەن سەلبەستىگىنە تاماشا ورتا ازىرلەۋى كەرەك.

باقايەۆ مىنانى ٴبىلدىردى: سوڭعى جىلدارى قازاقستاننىڭ جەر ـ جەرى مەن جۇڭگونىڭ شينجياڭى ەكى ەل مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ورتاق تانىمىن تياناقتاندىرۋدى، ەكى جاقتىڭ ٴوزارا تيىمدىلىك جەتكىزۋ سەلبەستىگىن تەرەڭدەتۋدى ارقاۋ ەتە وتىرىپ ٴۇرتىس قۇلشىنىس جاساپ، بەلسەندى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدى. قازاقستان جۇڭگونىڭ شينجياڭىمەن قارىم ـ قاتىناستى دامىتۋعا بارىنشا ٴمان بەرەدى، ەكى جاقتىڭ سەلبەستىگىن ونان ارى كەڭەيتىپ، ەكى ەل تۇراقتاندىرعان ساۋدا سوماسىن ارتتىرۋ نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋ، ەكى ەل قارىم ـ قاتىناسىنىڭ تەرەڭدەي دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە ۇلەس قوسۋدى قالايدى. ەكى جاقتىڭ ٴوزارا ساپارلاۋدى، اۋىس ـ كۇيىستى ونان ارى كۇشەيتىپ، سەلبەسۋ بارىسىندا بىرگە ٴجىتى قاداعالاپ وتىرعان ماسەلەلەردى ٴۇرتىس ويداعىداي شەشىپ، زات اينالىمى، قاتىناس، كاسىپ سالاسى سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، لاڭكەستىككە سوققى بەرۋ جاعىندا ٴوزارا قولداۋ كورسەتۋدى كۇشەيتىپ، ٴونىمدى شارالاردى قولدانىپ ەكى جاقتىڭ دامۋ حاۋىپسىزدىگىن جانە سەلبەستىك ٴتارتىبىن شىن مانىندە قورعاۋىن ٴۇمىت ەتەمىن. قازاقستان جۇڭگو شينجياڭ كاسىپورىندارىنىڭ قازاقستانعا كەلىپ قارجى قوسىپ دامۋىن قارسى الادى، تاماشا بەلسەنە شارت ـ جاعداي ازىرلەپ، كاسىپورىنداردىڭ دامۋ مۇددەسىن ويداعىداي قورعايدى.

قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ جانە جۇڭگودا تۇراتىن ەلشىلىگىنىڭ قاتىستى قىزمەتكەرلەرى كەزدەسۋگە قاتىناستى.

چىن ۋيجۇن، ياڭ شيۋلي، اۆتونوميالى رايوننىڭ قاتىستى ورىندارىنداعى جاۋاپتى جولداستار كەزدەسۋگە قاتىناستى.