شىتوۋمەي 1 ـ ٴنومىرلى اشىق كومىر كەنىنىڭ ٴوندىرىس قۋاتى 5 جىلدا 7 ەسە ارتتى
شينجياڭنىڭ ماڭىزدى كومىر قاينارلارىنىڭ قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋ قۋاتى ۇزدىكسىز كۇشەيدى
قۇمىل قالاسى باركول قازاق اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ سانتاڭحۋ قالاشىعىنداعى شىتوۋمەي 1 - ءنومىرلى اشىق كومىر كەنى (5 - ايدىڭ 18 - كۇنى تۇسىرىلگەن).
□ سۋرەتتى انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ شين تۇسىرگەن
ينجەنەريا شاعىن ارحيۆى
شينجياڭ قۇمىل سانتاڭحۋ كەن اۋماعى شىتوۋمەي 1 - ءنومىرلى اشىق كومىر كەنىنىڭ قىسقاشا تانىستىرماسى: بۇل كومىر كەنى قۇمىل قالاسى باركول قازاق اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ ءدال سولتۇستىگىنەن 120 كيلومەتر كەلەتىن جەردەگى سانتاڭحۋ كەن اۋماعىنىڭ ورتا بولىگىنە ورنالاسقان، بايلىق قورى 3 ميلليارد 575 ميلليون توننا، كەن الابىنىڭ جەر اۋدانى 75. 102 شارشى كيلومەتر. كومىر ءتۇرى 31 - ءنومىرلى جابىسپايتىن كومىردى نەگىز ەتەدى، تومەن كۇلدى، تومەن كۇكىرتتى، تومەن فوسفورلى، جوعارى جىلۋلىق ءماندى، گازدانۋ كورسەتكىشى جاقسى بولۋ سياقتى ەرەكشەلىكتەرى بار، ورتاشا جىلۋ شىعارۋ مولشەرى 5200 كيلوكالوريادان اسادى، ”شينجياڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزۋدىڭ“، ”شينجياڭ كومىرىن سىرتقا تاسىمالداۋدىڭ“ جانە قۇمىلدىڭ سولتۇستىگى جاڭاشا كەشەندى ەنەرگيا بازاسى قۇرىلىسىنىڭ ماڭىزدى كومىر قاينارى قامتاماسىزدىعى سانالادى.
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى شى شين 5 ـ ايدىڭ 22 ـ كۇنى قۇمىلدان حابارلايدى. 2020 ـ جىلعى 5 ميلليون توننادان 2024 ـ جىلعى 35 ميلليون تونناعا كوتەرىلىپ، قىسقا عانا 5 جىل ىشىندە شينجياڭ قۇمىل سانتاڭحۋ كەن اۋماعىنا ورنالاسقان شىتوۋمەي 1 ـ ٴنومىرلى اشىق كومىر كەنىنىڭ ٴوندىرىس قۋاتى قاۋىرت تۇردە 7 ەسە ارتتى. بۇل كومىر كەنى جالپى تۇلعالىق قۇرىلىستى جانە اشۋ قىزمەتىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتتى، ساپالى ٴوندىرىس قۋاتى جىلدام جارىققا شىعىپ، ماڭىزدى كومىر قاينارى رەتىندە قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋ قۋاتى ۇزدىكسىز كۇشەيدى.
5 ـ ايدىڭ 18 ـ كۇنى ”ٴىرى ەل ينجەنەرياسىنان شينجياڭعا نازار“ جالپى مەديالارىنىڭ حابارلاۋ ۇيىرمەسى شىتوۋمەي 1 ـ ٴنومىرلى اشىق كومىر كەنىنە كەلدى. شۇڭقىر استىنداعى قاربالاس قازۋ، تاسۋ جۇمىستارىنىڭ كورىنىستەرى 5G سيگنالى ارقىلى ورنالاستىرۋ، قولباسشىلىق ەتۋ ورتالىعىنىڭ ۇلكەن ەكرانىندا كورسەتىلىپ تۇردى. 2 كيلومەتر شالعايداعى كومىر قازۋ جۇمىس اۋماعىندا قازۋ ماشينالارى تارتىپپەن جۇمىس ىستەپ، كومىر قاباتىنىڭ بەتىندەگى توپىراقتى ارشىعاننان كەيىن، رەتىمەن توپىراق شىعارۋ الاڭىنا قاراي تاسىپ جاتتى.
شىتوۋمەي 1 ـ ٴنومىرلى اشىق كومىر كەنى — ”شينجياڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزۋدىڭ“، ”شينجياڭ كومىرىن سىرتقا تاسىمالداۋدىڭ“ جانە قۇمىلدىڭ سولتۇستىگى جاڭاشا كەشەندى ەنەرگيا بازاسى قۇرىلىسىنىڭ ماڭىزدى كومىر قاينارى قامتاماسىزدىعى. ونى قۇرۋشى، جۇرگىزۋشى جاق — شينجياڭ قۇمىل سانتاڭحۋ ەنەرگيا اشۋ قۇرىلىسى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى كومىر ٴوندىرۋدى جانە ورنالاستىرۋدى جەدەلدەتىپ، 4 ـ ايدىڭ سوڭىنا دەيىن بيىلعى وندىرىلگەن كومىر 7 ميلليون 650 مىڭ توننا بولدى.
قۇمىل قالاسىنىڭ شىعىسپەن بىرلەسىپ باتىسقا شىعارۋ سىندى تاماشا قاتىناس جاعىنداعى وڭىرلىك ورىن شارت ـ جاعدايىنا سۇيەنگەن شىتوۋمەي 1 ـ ٴنومىرلى اشىق كومىر كەنى ”شينجياڭ كومىرىن سىرتقا تاسىمالداۋدىڭ“ نەگىزگى شايقاس مايدانىنا اينالدى. شينجياڭ قۇمىل سانتاڭحۋ ەنەرگيا اشۋ قۇرىلىسى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى پارتكومىنىڭ ورىنباسار شۋجيى، باس ديرەكتور لي شۋگۋاڭ بىلاي دەپ تانىستىردى: ”ٴار جىلى بۇل جەردەن شينجياڭنان شىعارىلاتىن كومىر ’شينجياڭ كومىرىن سىرتقا تاسىمالداۋ‘ جالپى مولشەرىنىڭ %10تەن استامىن ۇستايدى“.
ايتا كەتەرلىگى، شىتوۋمەي 1 ـ ٴنومىرلى اشىق كومىر كەنىندە وندىرىلگەن كومىر قۇمىل - چۇڭچيڭ 800± كيلوۆولتتىق ەرەكشە جوعارى كەرنەۋلى تۇراقتى توك جەتكىزۋ ينجەنەرياسىنا، ياعني ”شينجياڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزۋدىڭ“ 3 ـ ارناسىنا پايدالانىلادى، كومىر ەلەكتر ەنەرگياسىنا اينالدىرىلعاننان كەيىن تولاسسىز چۇڭچيڭگە جەتكىزىلەدى. لي شۋگۋاڭ مىنانى ٴبىلدىردى: ”شينجياڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزۋدىڭ“ 3 ـ ارناسىنداعى بىردەن ـ ٴبىر كەن شۇڭقىرى اۋزىندا وت ەلەكتر ستانسياسىن كومىرمەن قامتاماسىز ەتەتىن ورىن رەتىندە، بيىل كومىر كەن قاتىستى ەلەكتر تاراتۋ كاسىپورىندارىمەن 4 ميلليون توننالىق كومىرمەن قامداۋعا كەپىلدىك ەتۋ كەلىسىمىن جاساستى.
كومىردىڭ ەنەرگيامەن قامداۋدى قامتاماسىز ەتۋدەگى ”ورنىقتىرعىش“، ”تۇراقتاندىرعىش“ رولىن ونان ارى ساۋلەلەندىرىپ، شينجياڭنىڭ كەلەلى ستراتەگياسىن قامداۋ، قامتاماسىز ەتۋ قابىلەتىن جوعارىلاتۋ ٴۇشىن، بيىل شىتوۋمەي 1 ـ ٴنومىرلى اشىق كومىر كەنى اشۋ تەحنولوگياسى مەن ورەسىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، زەردەلىلەندىرىپ قولدانۋدى كۇشەيتىپ، كومىردىڭ باسىمدىققا يە ٴوندىرىس قۋاتىن ونان ارى اشتى. مۇنان تىس، وسى كومىر كەن تەمىر جول ارناۋلى جەلىسىن سالىپ، ”كومىردىڭ جەرگە تيمەي“ تاسىمالدانۋىن جۇزەگە اسىرۋدى جوسپارلاپ وتىر.