شينجياڭدا تۇراتىن مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ مۇشەلەرى

”ون ٴىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىنىڭ“ دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە دەم بەردى جانە ٴۇن قوستى

انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى لي ياڭ 3 ـ ايدىڭ 9 ـ كۇنى بەيجيڭنەن حابارلايدى. مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەس 14 ـ كەزەكتى كوميتەتىنىڭ 3 ـ ماجىلىسىندە شينجياڭدا تۇراتىن مەملەكەتتىك ساياسي كەڭەستىڭ مۇشەلەرى نازاردى شينجياڭنىڭ ”ون ٴىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىنىڭ“ دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە دەم بەرۋگە جانە ٴۇن قوسۋعا شوعىرلاندىرىپ، شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا دەم بەردى.

”ماقتا وندىرىسىندە دۇنيە ٴجۇزى جۇڭگوعا، جۇڭگو شينجياڭعا قارايدى“. مۇشە لياڭ يۇڭ بىلاي دەدى: مەملەكەتتىڭ ماقتانىڭ نىسانالى باعا ساياساتىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، شينجياڭنىڭ ماقتا كاسىپ سالاسى ورنىقتى دامۋ جاعدايىن ساقتاپ، ماقتانىڭ ساپاسى دا بارعان سايىن جاقسارىپ، دۇنيە ٴجۇزى بويىنشا الدىڭعى قاتارعا ٴوتتى. قازىرگى كەزەڭدە جۇڭگو شينجياڭىنىڭ ماقتاسى دۇنيە ٴجۇزى بويىنشا جالپى ٴونىمنىڭ %22ىن ۇستايدى، جۇڭگونىڭ توقىماشىلىق، كيىم ـ كەشەك كاسىپ سالاسى دا جوعارى ساپالى دامۋ كەزەڭىنە قادام تاستاپ، دۇنيە جۇزىلىك قۇن تىزبەگىنىڭ جوعارى دەڭگەيىنە كوتەرىلۋدىڭ شەشۋشى كەزەڭىندە تۇر.

”شينجياڭنىڭ ماقتا كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىنا دەم بەرۋ ٴۇشىن، بيىل مەن ەكى جاقتان ۇسىنىس الا كەلدىم“. مۇشە لياڭ يۇڭ بىلاي دەدى: قامداۋ جاعىندا، ەلىمىزدىڭ ماقتاسىنىڭ قازىرگى جاعدايىنا مەڭزەس، ماقتانىڭ نىسانالى باعا ساياساتىن تياناقتاندىرىپ جانە كەمەلدەندىرىپ، تۇتىنۋدى جەبەۋ قيمىلىن ورىستەتىپ، شينجياڭنىڭ توقىماشىلىق كاسىبىنىڭ دامۋىن قولداپ، كاسىپ سالاسى نەگىزىن ورنىقتىرۋدى ۇسىنامىن؛ تۇتىنۋ جاعىندا، ماقتا بۇيىمدارىنا تۇتىنۋ قوسىمشا قاراجاتىن ەنگىزىپ، ايگىلى ماركا قۇرىلىسىن ورىستەتىپ، جالپىلاستىرۋ تۇعىرىن قۇرىپ، ساپانى باقىلاۋ ـ باسقارۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، تۇتىنۋ بازارىن جانداندىرۋدى ۇسىنامىن.

سوڭعى جىلدارى شينجياڭ ”جەل، كۇن ەنەرگياسىنان پايدالانۋ“ قادامىن ۇزدىكسىز جەدەلدەتىپ، ٴتۇرلى ساياسات ـ شارا شىعارىپ، جەل ەلەكترى، كۇن ەنەرگياسى، سۋ شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ، ەنەرگيا جيناۋ، سۋتەگى ەنەرگياسى كاسىپ سالالارىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتتى، جاڭاشا ەلەكتر قۋاتى جۇيەسى تورابى جەدەل قۇرىلدى. مۇشە ياڭ جيە شينجياڭنىڭ ”شينجياڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزۋ“ ارناسىن جوعارى ساپالى، كولەمدى اشۋ قۇرىلىسىن زور كۇشپەن قولداپ، ”شينجياڭ ەلەكترىن سىرتقا جەتكىزۋ“ ينجەنەرياسىن مەملەكەتتىڭ ەلەكتر قۋاتى جوباسىنا الدىمەن ەنگىزىپ، تيانشاننىڭ سولتۇستىك بوكتەرىندەگى ٴشول دالا، تاكلاماكان ٴشولىن، قۇمتاع ٴشولىن ارقاۋ ەتىپ، تاعى ٴبىر توپ ەرەكشە جوعارى كەرنەۋلى تۇراقتى توكتى سىرتقا جەتكىزۋ ارناسىن ورنالاستىرىپ قۇرىپ، شينجياڭنىڭ مەملەكەتتىك ەنەرگيا بايلىعى ستراتەگيالىق قامتاماسىزدىق بازاسىن قۇرۋىنا پارمەندى تىرەك ازىرلەۋدى ۇسىندى.

مۇشە مىڭ چيڭساي بىلاي دەدى: شينجياڭ دۇنيە ٴجۇزى بويىنشا ەنەرگيا جانە مەتال كەن ونىمدەرى مول شوعىرلانعان ٴوڭىر، سونداي ـ اق ەلىمىزدىڭ ماڭىزدى كەن بايلىعى جاعىنداعى ورىن باساتىن رايون، كەن ٴتۇرى تولىق، تارالۋى كەڭ، سايكەستىرىلۋ دارەجەسى جوعارى، ٴىشىنارا كەن تۇرلەرى بايلىق قورى مول، ساپاسى جاقسى بولۋ سياقتى ەرەكشەلىكتەرگە يە.

”اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم ’ون ٴىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىن‘ قۇرىپ، كومىردى نەگىز، مۇناي ـ گازدى شەشۋشى ٴتۇيىن، جاڭا ەنەرگيانى بەتالىس ەتۋدى ايقىنداپ، جاڭا داۋىردەگى مەملەكەتتىڭ ’ٴۇش بازا، ٴبىر ارنا‘ قۇرىلىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋدى العا قويدى“. مۇشە مىڭ چيڭساي بىلاي دەدى: ٴبىر قىدىرۋ ساياسات ـ شارا ارقىلى كەن بايلىعىن باسقارۋ رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، كەن كاسىبىنىڭ تيبىن جاڭالاپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى جانە كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتۋمەن ساپالىلاندىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، مەملەكەتتىڭ ەنەرگيا حاۋىپسىزدىگى مەن وڭىرلىك سايكەستى دامۋعا بەرىك تىرەك ازىرلەدى. ول ستراتەگيالىق سيپاتتى كوپ تۇتىنىلاتىن كەن ونىمدەرىمەن قامداۋدى كۇشەيتۋمەن بىرگە، نازاردى باسىمدىققا يە جانە تاپشى كەن ونىمدەرىنە شوعىرلاندىرىپ، بارلاۋدى، اشۋدى جەدەلدەتۋ، كاسىپورىنداردى كەن ىزدەۋگە قاتىناسىپ، ساپالى زاپاس بازا قۇرۋعا، بەلسەنە ”سىرتقا شىعىپ“، ورتا ازيا سياقتى جەرلەردىڭ كەن اشۋ ىستەرىنە ات سالىسۋعا شابىتتاندىرۋ، تاعى جەرگىلىكتى ورىنداعى ٴىرى كەن كاسىپورىندارىنىڭ ساپالىلارىن، قۋاتتىلارىن سۇيەمەلدەپ، تەحنولوگيالىق ارتىقشىلىقتى ساۋلەلەندىرىپ، جاسىل كەن كاسىبىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ ۇسىنىسىن قويدى.

بۇدان سىرت، مۇشەلەر تاعى نازاردى استىق جانە ازىق ـ تۇلىك وڭدەۋگە، مادەنيەت جانە ساياحاتقا، وسى زامانعى زات اينالىمى كاسىپ سالاسى شوعىرىنىڭ دامۋى قاتارلىلارعا شوعىرلاندىرىپ، ۇسىنىس جوبالار مەن ۇسىنىستار قويدى. ماسەلەن، شينجياڭنىڭ استىق كاسىپ سالاسىنىڭ كادەگە جاراۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ، بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىنىڭ ساياحاتتى جانداندىرۋى، جۇڭگو - ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزدەرىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ، ت. ب.